Του Γιάννη Ιωάννου
Η έκτακτη Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το διήμερο Τετάρτης και Πέμπτης (17-18 Απριλίου) γίνεται υπό το βάρος της κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή, στον άξονα Ιράν-Ισραήλ και ως εκ τούτου η εκρηκτική κατάσταση που διαμορφώνεται μετά την ανταπόδοση του Ιράν, με απευθείας χτυπήματα στο Ισραήλ το περασμένο Σάββατο, στα πλήγματα της IAF στο σύμπλεγμα της πρεσβεία του Ιράν Δαμασκό, την 1η Απριλίου, απειλεί ολόκληρη την περιοχή με μια γενικευμένη σύρραξη. Η ΕΕ δείχνει πέραν της ανταγωνιστικότητας, των ευρωτουρκικών και του Ουκρανικού να επιδιώκει μια κοινή θέση στα όσα τεκταίνονται στη Μέση Ανατολή αλλά παράλληλα να επαναφέρει το ζήτημα των κυρώσεων στο Ιράν -ως μοχλό πίεσης προς την Τεχεράνη, μαζί φυσικά με το ζήτημα της Γάζας, όπου η κατάσταση επί του εδάφους παραμένει μια μεγάλη πρόκληση όχι μόνο για την Ευρώπη αλλά και για την διάσταση της ανθρωπιστικής τραγωδίας.
Η ΚΔ στην έκτακτη Σύνοδο δείχνει να διαμορφώνει την ατζέντα της σε τρεις θεματικούς άξονες σε σχέση με τις εξελίξεις στην περιοχή ενώ παράλληλα το ζήτημα των μεταναστευτικών ροών -από τον Λίβανο, αποτελεί βασική προτεραιότητα δεδομένης όχι μόνο της αυξητικής τάσης των τελευταίων ημερών αλλά και στο σενάριο μιας γενικευμένης κλιμάκωσης στον άξονα Ισραήλ-Χεζμπολάχ που, αναπόφευκτα, θα άλλαζε άρδην τις αφίξεις παράτυπων μεταναστών (συριακής καταγωγής) από τον Λίβανο προς τη Κύπρο -δια θαλάσσης.
Η προσέγγιση
Η Λευκωσία έχει τρεις άξονες στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τις εξελίξεις στη περιοχή σε σχέση με τον ρόλο της και την γεωγραφική εγγύτητα που θα επιδιώξει να επισημάνει στη Σύνοδο Κορυφής -και να χτίσει διπλωματικά επί τούτου στις εργασίες της:
- To πως επηρεάζεται από τις στρατιωτικές υπερχειλίσεις στην περιοχή, δεδομένου πως το Ιράν έχει αποστείλει, στην περιοχή, το σινιάλο της δυνητικής προσβολής μη-ισραηλινών στρατιωτικών στόχων
- Την διάσταση των λάθος υπολογισμών ή του «τακτικού λάθους» σε μια υπό εξέλιξη κρίση με στρατιωτικό αποτύπωμα μεταξύ Ιράν-Ισραήλ, διάσταση που περιλαμβάνει και τον ρόλο των Βρετανικών Κυρίαρχων Βάσεων -που συμμετέχουν διαχρονικά στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και τέλος,
- Μια πιο κονσεπτική προσέγγιση για τη Κύπρο ως «μαλακό υπογάστριο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή της Μέσης Ανατολής -λόγω της γεωγραφικής της θέσης ως το ανατολικότερο κράτος-μέλος της ΕΕ στο υποσύστημα των χωρών ΜΕΝΑ
Με αυτές τις τρεις προσεγγίσεις η ΚΔ επιδιώκει να σταθεί στο σημείο των πραγματικών συνεπειών, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από την κλιμάκωση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και να υπενθυμίσει προς την ίδια την ΕΕ τις άμεσες συνέπειες στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας -πτυχή που αναπόφευκτα επαναφέρει και την διάσταση του Προσφυγικού-Μεταναστευτικού, για την οποία λόγω Λιβάνου η Κύπρος επηρεάζεται άμεσα.
Φυσικά η διάσταση των Ευρωτουρκικών σχέσεων παραμένει προτεραιότητα για την Λευκωσία λόγω Κυπριακού με την αίσθηση ωστόσο -σε αυτό το επίπεδο- πως δεν θα κατορθώσει να πάρει από την Σύνοδο κάτι που θα μπορούσε να καταστεί καταλυτικό στη τρέχουσα προσπάθεια της ειδικής απεσταλμένου, του ΓΓ του ΟΗΕ Μαρία-Ανχέλα Ολγκίν Κουέγιαρ, να άρει το αδιέξοδο των συνομιλιών.
