Του Γιάννη Ιωάννου
Με κάθε επισημότητα έγινε δεκτός ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, στη πρώτη του, ως είθισται στην Ελλάδα, διεθνή επίσκεψη με την νέα του ιδιότητα. Όπως ορίζει το πρωτόκολλο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έγινε δεκτός από την ομόλογό του Κατερίνα Σακελλαροπούλου -όπου και παρασημοφορήθηκε όπως συνηθίζεται με τον Μεγαλόσταυρο του Σωτήρος του ομώνυμου Τάγματος- ενώ στη συνέχεια είχε διευρυμένες συνομιλίες με τον Ελλαδίτη πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Όπως κι αναμένονταν, το Κυπριακό, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, διεθνή και περιφερειακά ζητήματα -υπό το βάρος του Ουκρανικού- καθώς και το μεταναστευτικό τέθηκαν στο επίκεντρο των συζητήσεων με τα μηνύματα που οι δύο πλευρές έθεσαν να επιβεβαιώνουν, εκ νέου εμφατικά, τους στενούς -αδελφικούς- δεσμούς Ελλάδας και Κύπρου. Τόσο η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου όσο και ο Ελλαδίτης ΠΘ, Κυριάκος Μητσοτάκης απέστειλαν κορυφαία μηνύματα ενόψει της παρουσίας του Κύπριου Προέδρου στην Αθήνα που εντάσσονται στο διαχρονικό άξονα στήριξης της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Κυπριακή:
• H κ. Σακελλαροπούλου, επανέλαβε πως το Κυπριακό αποτελεί την κορυφαία προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, επαναλαμβάνοντας το διαχρονικό, για την Αθήνα, θέσφατο και
• Ο κ. Μητσοτάκης στάθηκε στο απαράδεκτο της συνεχιζόμενης τουρκικής κατοχής στη Κύπρο, επαναλαμβάνοντας την διεθνή διάσταση του Κυπριακού.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τιμήθηκε από την Ελληνίδα ομόλογό του με τον Μεγαλόσταυρο (Αστέρα) του Τάγματος του Σωτήρος. Το Τάγμα του Σωτήρος είναι, ιεραρχικά, το ανώτερο Τάγμα Αριστείας της Ελληνικής Δημοκρατίας και παλαιότερα του Βασιλείου της Ελλάδος και καθιερώθηκε το 1829 για εξέχουσες προσωπικότητες. Ο ΠτΔ δήλωσε ενώπιον της κ. Σακελλαροπούλου πως ευελπιστεί να σταθεί άξιος της τιμής που του απονεμήθηκε.
Στενή συνεργασία
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ» η συνάντηση Μητσοτάκη-Χριστοδουλίδη πραγματοποιήθηκε σε εξαιρετικό κλίμα με τα δύο ζητήματα που ξεχωρίζουν να είναι, ασφαλώς, το Κυπριακό και ο τρόπος στενού συντονισμού μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας για όλα τα κορυφαία ζητήματα -προεξέχοντος του τελευταίου.
Στο πρώτο επίπεδο εντάσσεται φυσικά η ενημέρωση του ΠτΔ προς τον Ελλαδίτη ΠΘ για την προσπάθεια επανεκκίνησης του Κυπριακού με προμετωπίδα την ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον διορισμό αξιωματούχου/διαμεσολαβητή -στα πλαίσια πάντα του ΟΗΕ- εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επί τούτου, Λευκωσία και Αθήνα συμφώνησαν να συντονιστούν τόσο για το επερχόμενο κρίσιμο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του διημέρου 23ης-24ης Μαρτίου όσο και για στενή συνεργασία εντός των κόλπων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος καθώς και για τις επερχόμενες εξελίξεις όπως την μεθαυριανή κάθοδο της Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο στη Κύπρο.
Στο δεύτερο επίπεδο οι κκ Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης αναφέρθηκαν στην θεσμοθέτηση ενός κοινού οργάνου, σε ανώτατο διμερές επίπεδο, που θα λειτουργούσε δυνητικά ως «Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας» μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου για σκοπό συντονισμού τόσο στο Κυπριακό όσο και σε άλλα κοινά θέματα ενδιαφέροντος σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο (πχ διπλωματικό εργαλείο των Τριμερών).
O Ελλαδίτης ΠΘ ανέφερε στις κοινές δηλώσεις του με τον ΠτΔ πως Κύπρος κι Ελλάδα «βρίσκονται στην ίδια πλευρά» σε μια περίοδο, μάλιστα, «δύσκολης γεωπολιτικής μεταβλητότητας».
Η μεγάλη εικόνα
Η επίσκεψη Χριστοδουλίδη στην Αθήνα ήρθε σε ένα φορτισμένο συναισθηματικά χρονικό σημείο μετά την τραγωδία των Τεμπών η οποία βύθισε στο πένθος Ελλάδα και Κύπρο. Αλλά και σε μια συγκυρία όπου η Ελλάδα εισέρχεται σε ένα δύσκολο, τοξικό και μακρύ προεκλογικό με τον ορίζοντα των εκλογών στη χώρα να κινείται μεταξύ Απριλίου και Σεπτέμβρη του τρέχοντος χρόνου. Φυσικά ως προς την μεγάλη γεωπολιτική εικόνα, οι εκλογές στη Τουρκία στις 14 Μαΐου αποτελούν και το χρονικό εφαλτήριο προκειμένου να υπάρξει κινητικότητα στο Κυπριακό -σε μια συγκυρία που το Ουκρανικό έχει επιταχύνει τάσεις στον διεθνή παράγοντα.
Η αναδυόμενη συνθήκη που δείχνει να επικρατεί στο τρίγωνο Ελλάδας-Τουρκίας-Κύπρου εδράζεται σε δύο ενδιαφέροντες άξονες:
• Στον πραγματικό διαχωρισμό, κυρίως εκ μέρους της Άγκυρας, της πάγιας προσέγγισης «πακέτου» ελληνοτουρκικών και Κυπριακού. Η Άγκυρα δείχνει να διαφοροποιεί πλέον τα δύο ζητήματα που παραδοσιακά έβαζε στο ίδιο διπλωματικό καλάθι, και μετά το 2017 δείχνει να έχει ξεχωριστές ατζέντες στα δύο θέματα με εναλλαγή σκληρής και ήπιας ρητορικής στα ελληνοτουρκικά αλλά «στιβαρή» στάση στο Κυπριακό ως προς το αφήγημα των δύο κρατών.
• Την διαμορφωμένη αντίληψη της Ελλάδας πως η ενασχόληση της με το Κυπριακό εδράζεται, αποκλειστικά, στο ζήτημα που απορρέει από την ιδιότητα της ως εγγυήτριας δύναμης στο Κυπριακό. Συνεπώς η πτυχή της «ασφάλειας-εγγυήσεων» αφορά και την Αθήνα και την επανέλαβε ο κ. Μητσοτάκης με την αναφορά του στο ζήτημα της κατοχής και του αναχρονιστικού πλαισίου των εγγυήσεων.
