Του Γιάννη Ιωάννου
Λίγο μετά τη 1 μμ το Airbus A330 του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν αφίχθηκε στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου, απευθείας από τα ΗΑΕ, αφού πρώτα είχε πετάξει πάνω από τον τουρκικό εναέριο χώρο προκειμένου η πτήση -τυπικά- να έχει ως δηλωμένο προορισμό την Άγκυρα. Ο Τούρκος Πρόεδρος, που συνοδεύονταν από τους υπουργούς Εξωτερικών, Άμυνας και Μεταφορών της Τουρκίας αλλά και εκπροσώπων των τουρκικών κομμάτων, προεξέχοντος του υπερεθνικιστικού συγκυβερνώντος, MHP, τέλεσε τα εγκαίνια της επέκτασης του παρανόμου αεροδρομίου της Τύμπου -όπως είχε προαναγγείλει- ενώ αργότερα συμμετείχε στους «εορτασμούς» του κατοχικού καθεστώτος για την τουρκική εισβολή της 20ης Ιουλίου του 1974 με αποκορύφωμα την στρατιωτική παρέλαση στο κέντρο της βόρειας Λευκωσίας.
Με αφορμή την τέλεση των εγκαινίων του αναβαθμισμένου παράνομου αεροδρομίου, ο Τούρκος Πρόεδρος επανέλαβε το μήνυμα της επίσκεψης της 12ης Ιουνίου, αμέσως μετά την επανεκλογή του, περί λύσης δύο κρατών: «Με αυτή την ευκαιρία (σ.σ. εγκαίνια παράνομου αεροδρομίου) καλούμε την διεθνή κοινότητα να ακούσει το κάλεσμα του πρώην Γενικού Γραμματέα, Κόφι Ανάν, και να άρει τους περιορισμούς που δεν έχουν νομική βάση, αλλά είναι καθαρά πολιτικοί. Επαναλαμβάνω την έκκλησή μου να υποστηρίξετε το ιδεατό των δυο ισότιμων κρατών που θα ζουν δίπλα-δίπλα στο νησί της Κύπρου και όχι την ένταση και τη συγκρουσιακή κουλτούρα». Λίγο νωρίτερα, και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, αναφέρθηκε στο έργο της αναβάθμισης του αεροδρομίου ως στοιχείου «άρσης του αδιεξόδου» των Τουρκοκυπρίων αναφέροντας πως « (…) από εδώ (σ.σ. το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου), εκ μέρους του τουρκοκυπριακού λαού, καλούμε για άλλη μια φορά τη διεθνή κοινότητα να σταματήσει την αδικία εναντίον μας όσον αφορά την απομόνωση, τα εμπάργκο και τους περιορισμούς, ιδιαίτερα στην ελευθερία διακίνησης»
Αφετηρία διαπραγμάτευσης ή πραγματικότητα;
O Τούρκος Πρόεδρος Eρντογάν, όσο και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, επανέλαβε κατά την παρουσία του στα Κατεχόμενα το ζήτημα της ισότιμης κυριαρχίας ως προαπαιτούμενης συνθήκης για την επανέναρξη των συνομιλιών του Κυπριακού -με τρόπο που στη παρούσα φάση δεν χωράει περαιτέρω ερμηνειών ως προς το αν αποτελεί αφετηρία διαπραγμάτευσης, και μάλλον τείνει να είναι η νέα πραγματικότητα. Η συνθήκη «εγκαινίασης» των νέων αυξημένων δυνατοτήτων του παράνομου αεροδρομίου στα Κατεχόμενα αποτελεί μάλιστα χαρακτηριστικό σημειολογικό παράδειγμα για τις δημόσιες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου και την επιμονή στο ζήτημα των κρατικών χωρητικοτήτων της λεγόμενης ΤΔΒΚ -που αποτελεί φυσικά ένα μη αναγνωρισμένο κράτος η, ανακήρυξη του οποίου αποτελεί χαρακτηριστική περιπτωσιολογία παραβίασης βασικών αρχών του Διεθνούς Δικαίου.
Αυτή είναι, τουλάχιστον σε επίπεδο πρώτης ανάγνωσης η εντύπωση που αποτυπώνεται από την παρουσία του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν στα Κατεχόμενα -και που σχολιάστηκε κι από κύκλους Τουρκοκύπριων έμπειρων παρατηρητών του Κυπριακού.
Από εκεί και πέρα, και όπως αντιλαμβάνεται η «Κ», το αμέσως επόμενο διάστημα θα δείξει αν η κινητικότητα στο Κυπριακό θα οδηγήσει σε κάποια απτά αποτελέσματα με το ζητούμενο, αρχικά, να είναι αν μπορεί να υπάρξει δρόμος για κάποιου είδους διάλογο/επιστροφή στο τραπέζι των συνομιλιών ή αν η συνθήκη, sine qua non πλέον, που προτάσσουν η Άγκυρα και η τουρκοκυπριακή πλευρά για αναγνώριση «ισότιμης κυριαρχίας» ως προϋπόθεσης για άρση του αδιεξόδου στις συνομιλίες χρήζει περιθωρίων προσαρμογής ή αν αποτελεί απαραβίαστη κόκκινη γραμμή -με ότι αυτό συνεπάγεται για την συνέχεια.
