Του Απόστολου Τομαρά
Η φράση «Ανήκομεν εις την Δύσιν» ανήκει στον Κωνσταντίνο Καραμανλή και ειπώθηκε πριν μισό αιώνα και σε μια περίοδο που η Ελλάδα εξερχόταν από μια τραυματική επταετία. Τρείς δεκαετίες αργότερα κάτω από τελείως διαφορετικές συνθήκες, το «Ανήκομεν εις την Δύσιν» επανέλαβε ο Ιωάννης Κασουλίδης θέλοντας να προσδιορίσει τη στροφή της κυπριακής διπλωματίας προς τον δυτικό κόσμο. Με αφορμή τη συριακή κρίση ο τότε επικεφαλής του ΥΠΕΞ είχε πει στην «Κ» πως η Κύπρος εγκαταλείπει το ρόλο του επιτηδείου ουδέτερου τασσόμενη ανεπιφύλακτα στο πλευρό του δυτικού συνασπισμού. Από τότε πέρασαν σχεδόν 10 χρόνια και η στροφή που επιχειρήθηκε τότε ολοκληρώθηκε την περασμένη Παρασκευή με την πλήρη άρση του εμπάργκο των ΗΠΑ. Μια εξέλιξη που εάν εξεταστεί στην ευρύτερη διάστασή της, έρχεται να συμπληρώσει το πάζλ της γεωπολιτικής σκακιέρας στην ανατολική Μεσόγειο και τους ρόλου των ΗΠΑ στην περιοχή. Η τυπική ακύρωση των περιορισμών που είχε επιβάλει το αμερικάνικο εμπάργκο από το 1987, τη δεδομένη στιγμή, αναμφίβολα μπορεί να χαρακτηριστεί επιτυχία της κυπριακής διπλωματίας η οποία κατάφερε να πείσει πως η Κύπρος ανήκει εις την Δύση και ως εκ τούτου αποτελεί το ανατολικότερο σύνορο του δυτικού κόσμου.
Τα διπλωματικά οφέλη
Αν κάποιος επιχειρήσει να προσδιορίσει τα οφέλη για την Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να σταθεί μόνο στην άρση των περιορισμών που είχαν επιβληθεί στην πρόσβαση στις αγορές στρατιωτικού υλικού. Ο διπλωματικός αντίκτυπος από την άρση των περιορισμών είναι ένα ζήτημα που θα αποκαλυφθεί σε βάθος χρόνου. Με την απόφαση τους οι ΗΠΑ ουσιαστικά έρχονται να συμπληρώσουν και να ενισχύσουν το πλέγμα των τριμερών συνεργασιών στην περιοχή, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας και σταθερότητας. Στην προσπάθεια αυτή η Κύπρος και τυπικά μετατρέπεται σε στρατηγικό εταίρο των ΗΠΑ στην ανατολική Μεσόγειο που σε συνεργασία με τις υπόλοιπες χώρες (Ελλάδα, Ισραήλ, Αίγυπτος) δημιουργούν ένα ισχυρό μπλοκ γεωπολιτικής ασφάλειας. Σε διμερές επίπεδο ή ολική άρση του εμπάργκο επισφραγίζει το ισχυρό πλαίσιο συνεργασίας με τις ΗΠΑ σε στρατιωτικό, ενεργειακό και οικονομικό επίπεδο.
Τα στρατιωτικά οφέλη
Οι στρατιωτικές σχέσεις των δυο χωρών μπήκαν σε μια νέα περίοδο την εποχή της συριακής κρίσης. Ανεπίσημα και για πρώτη φορά, τότε, η Εθνική Φρουρά συνεργάστηκε με τις δυνάμεις του δυτικού συνασπισμού στην περιοχή. Συνεργασία που έθεσε τις βάσεις οι σχέσεις με τις ΗΠΑ να διευρυνθούν το επόμενο διάστημα. Όπως είχε γράψει εγκαίρως η «Κ», η παρουσία αμερικανικών δυνάμεων στην αεροπορική βάση Ανδρέας Παπανδρέου ήταν ένα πρώτο δείγμα της νέας εποχής στις Κυπρο-Αμερικανικές σχέσεις. Η συνεκπαίδευση με ειδικές δυνάμεις των ΗΠΑ, στη συνέχεια, εντός και εκτός Κύπρου συνέβαλε ώστε η Εθνική Φρουρά γυρίσει σελίδα και να αφήσει πίσω της την εσωστρέφεια που τη χαρακτήριζε.
Επιλογές
Η άρση του εμπάργκο και τα οφέλη από αυτό δεν μπορούν να αγνοήσουν το στρατιωτικό κομμάτι. Χωρίς κατ’ ανάγκη να τίθεται θέμα άμεσης στροφής της Εθνικής Φρουράς στην στρατιωτική αγορά των ΗΠΑ, η Κύπρος έχει πρόσβαση σε αυτή εάν και εφόσον κριθεί αναγκαίο. Η άρση του εμπάργκο θεωρείται βέβαιο που θα έχει θετική επίδραση και σε άλλες στρατιωτικές αγορές οι οποίες ήταν κλειστές για την Κύπρο ένεκα του εμπάργκο των ΗΠΑ. Μετά την άρση των περιορισμών η Κυπριακή Δημοκρατία δύσκολα θα συνεχίσει να αντιμετωπίζεται όπως το παρελθόν, σε στρατιωτικό επίπεδο, ακόμα και από ευρωπαϊκές χώρες. Επί του παρόντος το μόνο που μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά είναι πως η άρση του εμπάργκο ουσιαστικά σηματοδοτεί την έναρξη απορωσοποίησης της Εθνικής Φρουράς. Απορωσοποίηση η οποία θα επεκταθεί πέραν των ρωσικών επιθετικών ελικοπτέρων της ΕΦ.
Δυο πλοία
Πριν πέντε χρόνια όπως είχε αποκαλύψει η «Κ», οι ΗΠΑ αποφάσισαν να παραχωρήσουν στην Κυπριακή Δημοκρατία δυο πλοία για σκοπούς περιπολίας. Η απόφαση παραχώρησης δεν υλοποιήθηκε, ενδεχομένως λόγω του εμπάργκο που υπήρχε. Η άρση των περιορισμών που αποφασίσθηκε ενδεχομένως να ανοίξει το δρόμο για παραχώρηση των δυο πλοίων.
