Του Γιάννη Ιωάννου
Σε καλό κλίμα, όπως μαθαίνει η «Κ», πραγματοποιήθηκαν οι συναντήσεις του υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνου Κόμπου, στη Νέα Υόρκη και στην έδρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών -με φόντο την προσπάθεια της Λευκωσίας για επανεκκίνηση των συνομιλιών του Κυπριακού. Ο Κύπριος ΥΠΕΞ είδε το σύνολο της ηγεσίας των ΗΕ με την συνάντησή του με τον Γενικό Γραμματέα, Αντόνιο Γκουτέρες, το βράδυ της Τρίτης (ώρα Κύπρου) να ξεχωρίζει. «Είχα μια ιδιαίτερα εποικοδομητική συνάντηση με το Γενικό Γραμματέα στο πλαίσιο της οποίας τονίστηκε η ισχυρή μας βούληση για επάνοδο στις διαπραγματεύσεις από το σημείο στο οποίο σταμάτησαν στο Κρανς Μοντανά και με αντικειμενικό στόχο την ουσιαστική συζήτηση η οποία θα οδηγήσει σε επίλυση του Κυπριακού και στην επανένωση του τόπου μας» ανέφερε ο κ. Κόμπος μετά το πέρας της συνάντησης, στα πλαίσια της οποίας εκτός της πρωτοβουλίας της Λευκωσίας για ενεργή εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιχειρείται και η εκμετάλλευση της τρέχουσας συγκυρίας επαναπροσέγγισης ΕΕ-Τουρκίας, ΗΠΑ-Τουρκίας αλλά και Ελλάδας-Τουρκίας -όπως αυτές προέκυψαν από την Σύνοδο του Νάτο στο Βίλνιους.
Ο κ. Κόμπος, πριν ολοκληρώσει την τριήμερη επίσκεψή του στη Νέα Υόρκη, είδε το σύνολο των αναπληρωτών Γραμματέων του ΟΗΕ συζητώντας και τεχνικά ζητήματα που αφορούν την αποστολή της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στη Κύπρο ενώ είχε κι επαφές σε διπλωματικό επίπεδο με την Μόνιμη Αντιπροσωπεία των ΗΠΑ, τον υφυπουργό Εξωτερικών για θέματα Ενέργειας, Τζέφρι Πάιατ καθώς και διάφορες οργανώσεις.
Η Λευκωσία, σε αυτό το επίπεδο, δείχνει να επιδιώκει τρεις στόχους:
- To σινιάλο πως είναι έτοιμη να συζητήσει, εκ νέου, το Κυπριακό χωρίς εκπτώσεις από την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία και
- Επιδιώκει να «κλειδώσει», μετά τον Σεπτέμβριο και την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα για το Κυπριακό προκειμένου να προχωρήσει η διαδικασία ξεπαγώματος των συνομιλιών
- Να πείσει τον ΟΗΕ για την πρωτοβουλία της για την εμπλοκή της ΕΕ σε μια συγκυρία επανασχεδιασμού πολιτικών στο πεδίο ΕΕ-Άγκυρας -με φόντο την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Πτυχή που δείχνουν να αντιλαμβάνονται, επί της αρχής, τα ΗΕ και ο ΓΓ
Σε αυτό το επίπεδο, προκύπτει πως ο κ. Γκουτέρες άκουσε προσεκτικά τις θέσεις της Λευκωσίας και το πως θα αποφασίσει να κινηθεί τις επόμενες εβδομάδες θα διαφανεί ξεκάθαρα -δεδομένου ότι υπάρχει κι έντονο διπλωματικό παρασκήνιο σε πολλαπλά επίπεδα και, εν γένει, κινητικότητα στον άξονα των σχέσεων, διαφόρων δρώντων, με την Τουρκία του Ερντογάν. Η δυσκολία της αφετηριακής θέσης της Τουρκίας για την αποδοχή της κυριαρχικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων ως προαπαιτούμενου για την επανέναρξη του διαλόγου στο Κυπριακό παραμένει, ωστόσο, όπως αντιλαμβάνεται η «Κ», παρούσα.
Στη περίπτωση του σινιάλου, εκ μέρους της Άγκυρας, σε σχέση με τις προθέσεις της στο Κυπριακό αναμένεται να διαφανεί το αμέσως επόμενο διάστημα το και δη κατά την κάθοδό του Ερντογάν στα Κατεχόμενα στις 20 Ιουλίου. Χθες πάντως ο Τουρκοκύπριος ηγέτης με δηλώσεις του στη τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Κίπρις» επανήλθε με σκληρούς τόνους για το Κυπριακό κατηγορώντας την ελληνοκυπριακή πλευρά για «απορριπτισμό» κι επαναφέροντας το αφήγημα περί λύσης δύο κρατών.
Αναζητούν επανεκκίνηση
Μετά από 16 μήνες στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, και σε καλό κλίμα, τα είπαν για μια ώρα και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν σε μια συνάντηση που αναζητεί θετική επανεκκίνηση στα ελληνοτουρκικά -μετά από το κλίμα ηρεμίας που επικράτησε μετά τους σεισμούς της Τουρκίας του περασμένου Φεβρουαρίου αλλά και μιας περιόδου, πριν από αυτό, ισχυρών εντάσεων σε ρητορική, παραβιάσεων στο Αιγαίο και δηλώσεων Ερντογάν τύπου «Μητσοτάκης γιοκ».
Αν και στην συνάντηση δεν υπήρξε αναφορά, per se, όπως πληροφορείται η «Κ», στο ζήτημα της επανέναρξης των συνομιλιών του Κυπριακού, η Αθήνα αναζητεί συνέχιση του μομέντουμ των καλών σχέσεων με την Άγκυρα και, την ίδια στιγμή, ανάγνωση προθέσεων σε σχέση με τον Τούρκο Πρόεδρο. Από εκεί και πέρα, Αθήνα κι Άγκυρα το αμέσως επόμενο διάστημα θα εξετάσουν κατά πόσο υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω εμπλοκή σε διάλογο με ΜΟΕ, διερευνητικές επαφές και σύγκλιση, τον προσεχές Οκτώβριο, του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδος-Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη ενώ οι δύο ΥΠΕΞ των χωρών θα συντονίζουν τον διάλογο και θα αναφέρουν επί τούτου -αξιοποιώντας πολλαπλούς διαύλους επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών.
