Kathimerini.com.cy
Έντονο αρνητικό πρόσημο έδωσε από το βήμα της Βουλής στη 10ετή διακυβέρνηση Αναστασιάδη ο ΓΓ του ΑΚΕΛ στην ομιλία του για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2023. Αποτιμώντας συνολικά αυτή τη διακυβέρνηση ο Στέφανος Στεφάνου υπογράμμισε ότι «στα δέκα χρόνια με τον ΔΗΣΥ στην εξουσία η χώρα μας και η κοινωνία μας έκαναν βήματα προς τα πίσω αντί βήματα προς τα μπροστά».
Αυτούσια η ομιλία του
Η συζήτηση για τον ετήσιο κρατικό προϋπολογισμό πάντοτε εξελίσσεται σε μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση για την κατάσταση που βρίσκεται η χώρα καθώς και για τα πεπραγμένα της (όποιας) κυβέρνησης.
Η φετινή συζήτηση γίνεται με φόντο την ολοκλήρωση της δεκαετούς διακυβέρνησης της χώρας από τον Δημοκρατικό Συναγερμό. Αναπόφευκτα η συζήτηση του προϋπολογισμού λαμβάνει τον χαρακτήρα της συνολικής αξιολόγησης της συναγερμικής διακυβέρνησης.
Μια αξιολόγηση που πρέπει να στηρίζεται πρώτα απ’ όλα σε ποιοτικούς δείκτες. Αυτοί είναι που καθορίζουν το περιεχόμενο των εφαρμοσμένων πολιτικών καθώς και την εν γένει συμπεριφορά της κυβέρνησης
Είναι γνωστό, το έχουμε δηλώσει δημόσια, ότι η ΚΕ του ΑΚΕΛ ομόφωνα αποφάσισε να καταψηφίσει κι αυτό τον προϋπολογισμό της κυβέρνησης Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ. Δεν έχουμε άλλη επιλογή, αφού και ο φετινός προϋπολογισμός κινείται στην ίδια λογική και φιλοσοφία με όλους τους προηγούμενους προϋπολογισμούς που έχουμε καταψηφίσει. Η κυβέρνηση δεν διαφοροποιεί την κατεύθυνση, τις προτεραιότητες και τον χαρακτήρα των πολιτικών της.
Ας μην βγει και πάλι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος να δηλώσει ότι το ΑΚΕΛ ισοπεδώνει και μηδενίζει τα πάντα. Κι ο ΔΗΣΥ όταν ήταν στην αντιπολίτευση καταψήφιζε τους προϋπολογισμούς γιατί όπως χαρακτηριστικά δήλωνε ο Ν. Αναστασιάδης, ως πρόεδρος τότε του ΔΗΣΥ, «ο ΔΗΣΥ διαφωνεί με τον προτεινόμενο προϋπολογισμό γι’ αυτό και θα τον καταψηφίσει». Τι το ποιο φυσιολογικό. Δημοκρατία έχουμε!
Θα αρχίσω λοιπόν την ομιλία μου προβαίνοντας σε μια συνολική αξιολόγηση για τη δεκαετή διακυβέρνηση του ΔΗΣΥ.
Η δική μας αξιολόγηση θέτει ένα έντονο αρνητικό πρόσημο στη συναγερμική διακυβέρνηση.
Στα δέκα χρόνια με τον ΔΗΣΥ στην εξουσία η χώρα μας και η κοινωνία μας έκαναν βήματα προς τα πίσω αντί βήματα προς τα μπροστά.
- Η κυβέρνηση του ΔΗΣΥ δεν κατάφερε να ανταποκριθεί με επάρκεια στις προκλήσεις, τα διακυβεύματα και τα στοιχήματα που εγείρονται ενώπιον της χώρας μας.
- Κοντά στα υφιστάμενα προβλήματα προκάλεσε καινούρια ενώ τα αδιέξοδα, ειδικά για τους νέους και τις νέες μας, που αποτελούν το μέλλον της χώρας μας, πολλαπλασιάστηκαν.
- Η κοινωνική και οικονομική ανασφάλεια τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε για την πλειοψηφία της κοινωνίας. Στις μέρες μας η κοινωνική ανασφάλεια αυξάνεται ακόμα περισσότερο εξαιτίας της ακρίβειας που αφαιμάσσει τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Ενώπιον αυτής της κατάστασης η κυβέρνηση παρουσιάζεται κατώτερη των περιστάσεων. Προτιμά τη διατήρηση ψηλών πλεονασμάτων που προέρχονται από τα επιπρόσθετα έσοδα που έχει εξαιτίας αυξημένων εισπράξεων από τις φορολογίες, αντί να επιστρέψει ένα μέρος από αυτά στα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η Κύπρος, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές στατιστικές, κατατάσσεται τέταρτη από το τέλος στη διάθεση πόρων για στήριξη της κοινωνίας και της οικονομίας προς αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και της ακρίβειας.
Διαχρονικά προβλήματα αντί να επιλυθούν εκτραχύνθηκαν. Έτσι έγινε με τη διαπλοκή και τη διαφθορά που επί των ημερών της διακυβέρνησης του ΔΗΣΥ απογειώθηκε. Ειδικά η θεσμική διαφθορά.
Αυτό καταγράφεται σε διάφορες διεθνείς εκθέσεις. Όπως για παράδειγμα στην πρόσφατη Έκθεση του ΔΝΤ η οποία καταγράφει ότι από το 2014 και έπειτα υπάρχει σοβαρή διολίσθηση στους τομείς διακυβέρνησης και ειδικότερα στους τομείς της διαφθοράς, της αποτελεσματικότητας της διακυβέρνησης και της δικαιοσύνης.
Το κράτος δικαίου υποβαθμίστηκε, θεσμοί υποσκάφτηκαν ή δεν έχουν την ανεξαρτησία που έπρεπε να είχαν, όπως διαπιστώνει η Έκθεση της Κομισιόν του 2021 για τη μη ικανοποιητική κατάσταση του κράτους δικαίου στην Κύπρο.
Οι κοινωνικές ανισότητες δεν αντιμετωπίστηκαν, αλλά συντηρήθηκαν και σε διάφορα επίπεδα ενισχύθηκαν.
Αυτό αντικατοπτρίζεται πρωτίστως στο γεγονός ότι το μερίδιο των κερδών στο ΑΕΠ αυξήθηκε σε αντιδιαστολή με τον περιορισμό του μεριδίου των μισθών. Η οικονομία μεγεθύνεται, αλλά οι εργαζόμενοι δεν λαμβάνουν αυτό που κανονικά τούς αναλογεί. Η κατανομή του παραγόμενου πλούτου γίνεται με τέτοιο τρόπο που συνεχώς ενισχύει την πορεία αντιστροφής του συσχετισμού μεταξύ κεφαλαίου – εργασίας.
Ακόμα και σε θέματα όπου η κυβέρνηση επιχείρησε να κάνει μεταρρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα στο σύστημα υγείας, το ΓΕΣΥ βάλλεται και υποσκάπτεται από μέσα, από στελέχη της κυβέρνησης και του ΔΗΣΥ, όπως υποδεικνύουν ακόμα και πρώην στελέχη της κυβέρνησης.
Η Κύπρος εξακολουθεί να είναι στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως στο ιδιωτικό χρέος και στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η μεταφορά αυτών των δανείων στις εταιρείες πιστώσεων μπορεί να βοηθά τις τράπεζες να δείχνουν βελτιωμένη εικόνα, αλλά τα δάνεια παραμένουν στην κοινωνία και την οικονομία.
Χιλιάδες συμπολίτες μας χάνουν ή κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια και τις περιουσίες τους.
Η αύξηση των επιτοκίων επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την ήδη δύσκολη κατάσταση για τους δανειολήπτες και όχι μόνο.
Κυπριακό
Επί των ημερών της διακυβέρνησης του ΔΗΣΥ, το Κυπριακό βρίσκεται στη χειρότερη κατάσταση που βρέθηκε ποτέ. Από το 2017 το εθνικό μας πρόβλημα βρίσκεται σε ένα παρατεταμένο διαπραγματευτικό κενό. Το μεγαλύτερο σε διάρκεια.
Η Τουρκία, παρότι αναπτύσσει προκλητική και επιθετική συμπεριφορά, είναι απενοχοποιημένη στην αντίληψη του διεθνούς παράγοντα.
Σε αντίθεση με την Τουρκία, η ελληνοκυπριακή πλευρά θεωρείται συνυπεύθυνη από το διεθνή παράγοντα -μαζί με την τουρκοκυπριακή πλευρά- τόσο για το αδιέξοδο όσο και για το διαπραγματευτικό κενό.
Αυτή την κατάσταση η Τουρκία την εκμεταλλεύεται για να δημιουργεί επί του εδάφους νέα κατοχικά δεδομένα χωρίς ουσιαστικά να αντιμετωπίζει διεθνώς καμία αντίδραση και κανένα κόστος. Το στάτους κβο διολισθαίνει ολοένα και περισσότερο προς την οριστικοποίηση της διχοτόμησης.
Τα πιο πάνω δεδομένα -η Τουρκία να απειλεί και η πλευρά μας να φορτώνεται ευθύνες- αποτελούν την επιτομή της παταγώδους αποτυχίας της πολιτικής του προέδρου στο Κυπριακό. Μια πολιτική αντιφατική και γεμάτη παλινωδίες. Τόσες πολλές είναι οι παλινωδίες που ο απερχόμενος πρόεδρος έφτασε να βολιδοσκοπεί διάφορους παράγοντες εντός και εκτός Κύπρου για λύση δύο κρατών. Αυτήν που επιδιώκει η τουρκική πλευρά.
Με φόντο αυτή τη δύσκολη και άκρως επικίνδυνη κατάσταση, η κυβέρνηση του ΔΗΣΥ παρακολουθεί παθητικά και αδιάφορα τη συνεχή διολίσθηση προς την παγίωση της διχοτόμησης. Το μόνο που την ενδιαφέρει -όπως και σε άλλα σοβαρά θέματα- είναι να κάνει διαχείριση της εσωτερικής κοινής γνώμης εργαλειοποιώντας την επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας.
Είναι γεγονός ότι από τα ρετιρέ των πύργων της Λεμεσού κανείς δεν μπορεί να αντικρίσει το μισοφέγγαρο της κατοχής στον Πενταδάκτυλο.
Το μερικό άνοιγμα της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου δεν ταρακούνησε τους κυβερνώντες, αφού κατά τον τότε υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη τα όσα δήλωνε η Τουρκία ήταν επικοινωνιακά τεχνάσματα ενώ κατά τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, η Τουρκία δεν επρόκειτο να προβεί σε τέτοιες κινήσεις.
Κυβέρνηση και ΔΗΣΥ περιπλανήθηκαν και παραπλάνησαν για κυρώσεις που θα πονέσουν την Τουρκία και για πολυμερείς συμφωνίες που θα θωρακίσουν την κυπριακή ΑΟΖ. Όλα αποδείχθηκαν κάλπικα λόγια και ψευδαισθήσεις.
Εξευτελισμένοι διεθνώς
Η απερχόμενη κυβέρνηση φεύγει από την εξουσία αφήνοντας τη χώρα με κατατροπωμένο το κύρος και με ελλειμματική την αξιοπιστία στην Ευρώπη και διεθνώς. Τεράστιο ρόλο γι’ αυτή την αρνητική εξέλιξη διαδραμάτισε το σκάνδαλο με το εμπόριο των «χρυσών διαβατηρίων» το οποίο έστησαν οι κυβερνώντες.
Είναι γι’ αυτό το εμπόριο που η Κομισιόν δημόσια και ξεκάθαρα δήλωνε, τον Γενάρη του 2019, ότι έπαυσε να έχει εμπιστοσύνη στις αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας καταγγέλλοντάς μας ότι υποσκάπτουμε την ασφάλεια της Ευρώπης.
Είναι σ’ αυτές τις καταγγελίες που ο Νίκος Αναστασιάδης απάντησε αυθημερόν καταφερόμενος ενάντια στην Κομισιόν για εξυπηρέτηση συμφερόντων ανταγωνιστών της Κύπρου. Ισχυρίστηκε δε ότι η χώρα μας διαθέτει τα πιο αυστηρά κριτήρια απ’ όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη για παραχώρηση υπηκοότητας.
Είμαι ο τελευταίος που θα υποστηρίξει ότι η Κομισιόν δεν λειτουργεί με σκοπιμότητες. Αλήθεια όμως, τι ήθελε ο απερχόμενος πρόεδρος να ισχυριστεί ότι τάχα διαθέτουμε τα αυστηρότερα κριτήρια, όταν σχεδόν τα μισά διαβατήρια παράτυπα και παράνομα έχουν εκδοθεί;
Δεν χρειάζεται πλέον καμία συζήτηση για να υποστηριχθεί ότι στο θέμα των «χρυσών διαβατηρίων» όχι μόνο δεν είχαμε τα πιο αυστηρά κριτήρια, αλλά τα όποια κριτήρια προσαρμόζονταν και εφαρμόζονταν ανάλογα με το ποιος είναι ο πάροχος και ποιος επωφελείται.
Γι’ αυτό και η κυβέρνηση απέσπασε συγγενείς, ακόμα και από τη Βουλή στο Υπουργείο Εσωτερικών, για να φροντίζουν προφανώς όσα διαβατήρια οι κυβερνώντες ήθελαν αμέσως να διευθετηθούν.
Και το όφελος ήταν πολύ μεγάλο αν αναλογιστούμε ότι ο τζίρος του εμπορίου έφτασε, σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς, τα 7 με 8 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα πήραν οι λίγοι και όσοι είχαν το προνόμιο να έχουν πρόσβαση στο κύκλωμα.
Μ’ αυτό τον τρόπο η Κύπρος έδωσε διαβατήρια σε απατεώνες που αναζητεί η Interpol και η Europol, σε λαμόγια, σε μέλη δικτατορικών κυβερνήσεων, σε φίλους που μας έκαναν την ευκολία να μας παραχωρούν το αεροπλάνο τους για να πηγαίνουμε ταξίδια αναψυχής στις Σεϋχέλλες.
Όλα αυτά λέχθηκαν κατά κόρον και δεν πρόκειται να επεκταθώ.
Οι παρακολουθήσεις
Στο σκάνδαλο των «χρυσών διαβατηρίων» που έπληξε την αξιοπιστία της Κύπρου διεθνώς, προστέθηκε εσχάτως και το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων. Ένα θέμα για το οποίο στην Ελλάδα παραιτήθηκαν στενοί συνεργάτες του Πρωθυπουργού και το Ευρωκοινοβούλιο συνέστησε επιτροπή διερεύνησης, την PEGA.
Eδώ στην Κύπρο, κυβέρνηση και ΔΗΣΥ «ποιούν την νήσσαν» -παίζουν πελλόν στα κυπριακά.
Είναι φανερό ότι οι κυβερνώντες τηρούν αυτή τη στάση γιατί πολλά από τα ευρήματα, πολλά από τα στοιχεία και τις ενδείξεις, δακτυλοδείχνουν τον λόφο του προεδρικού και την έδρα του ΔΗΣΥ στην Πινδάρου.
Οι κυβερνώντες -πρόεδρος, κυβέρνηση και ΔΗΣΥ- ποτέ δεν ένιωσαν την ανάγκη να εξηγήσουν:
- Πώς ένα κατασκοπευτικό βαν που έφτασε στην Κύπρο ως μετεωρολογικός εξοπλισμός πέρασε από το λιμάνι, από το τελωνείο, από τον έλεγχο όλων των εμπλεκόμενων κρατικών υπηρεσιών και τελικά κατέληξε να σεργιανίζει ανενόχλητο στους δρόμους της Κύπρου παρακολουθώντας πόσους και ποιους κανείς δεν ξέρει;
- Πώς και προέκυψε οι εταιρείες που κατείχαν το μαύρο βαν να είχαν συνεργασία με την Αστυνομία, γεγονός που προσπάθησε η ηγεσία του Σώματος να αποκρύψει από τη Βουλή;
- Πώς έτυχε οι εν λόγω εταιρείες να ζητούν τη βοήθεια και τη διαμεσολάβηση του ΔΗΣΥ για να κλείσουν δουλειές στο εξωτερικό;
- Πώς και η Γενική Εισαγγελία έστειλε στο δικαστήριο μόνο τις εταιρείες και όχι τους ιδιοκτήτες;
- Γιατί το Πόρισμα της ποινικής έρευνας που έγινε κρατείται επτασφράγιστο μυστικό σε αντίθεση με άλλα πορίσματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα;
- Και, αλήθεια, πού είναι τώρα η ευαισθησία που επιδείκνυε ως αντιπολίτευση ο ΔΗΣΥ, όταν ζητούσε όλα ανεξαιρέτως τα πορίσματα να δίνονται στη δημοσιότητα;
Τα ερωτήματα πολλά, οι απαντήσεις λίγες, διάτρητες και αντιφατικές. Επικρατεί μια ομερτά που επιβάλλουν οι κυβερνώντες, όπως και σε άλλα θέματα.
I. Το τεράστιο ηθικό έλλειμμα
Το σκάνδαλο με τα «χρυσά διαβατήρια» και τις παρακολουθήσεις μάς παραπέμπει στο πιο βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της διακυβέρνησης του ΔΗΣΥ.
Στο τεράστιο ηθικό έλλειμμα που χαρακτηρίζει την εν γένει παρουσία και συμπεριφορά της κυβέρνησης του ΔΗΣΥ.
- Η διακυβέρνηση του ΔΗΣΥ έπληξε, υποβίβασε και λοιδόρησε την πολιτική ηθική.
- Με τις πράξεις της εμπέδωσε την αντίληψη στους πολίτες ότι πολιτική και πολιτικοί δεν έχουν καμία σχέση με την ηθική. Είναι ανέντιμοι, αναξιόπιστοι, ψεύτες. Όλοι είναι το ίδιο γι’ αυτό μην ασχολείστε. Προοπτική και ελπίδα καμία.
Αυτά εμπέδωσε η συναγερμική διακυβέρνηση με αποτέλεσμα να ενισχύονται ο λαϊκισμός και η ακροδεξιά, που ειρήσθω εν παρόδω, οι κυβερνώντες τη μεταχειρίζονται ως εφεδρεία.
Όπως έγινε με την εκλογή της προέδρου της Βουλής και τώρα η ακροδεξιά ζητά μερτικό από την εκλογή.
Το τεράστιο ηθικό πολιτικό έλλειμμα της διακυβέρνηση του ΔΗΣΥ στοιχειοθετείται από:
1) Το κουτσούρεμα της διαφάνειας και την έλλειψη λογοδοσίας κι ας ήταν αυτά μια από τις πρώτες δεσμεύσεις της κυβέρνησης του ΔΗΣΥ.
Θυμίζω ότι στη Χάρτα Δεοντολογίας που υπέγραψαν τα μέλη της κυβέρνησης του ΔΗΣΥ, τόσο το 2013 όσο και το 2018, υπάρχει η πρόνοια που καθορίζει ότι «αποτελεί υποχρέωση της κυβέρνησης η διαφάνεια, ο απόλυτος σεβασμός στον πολίτη».
2) Το τεράστιο ηθικό έλλειμμα της διακυβέρνησης στοιχειοθετείται από την καραμπινάτη σύγκρουση συμφέροντος. Γιατί, τι άλλο από σύγκρουση συμφέροντος είναι μέλη της κυβέρνησης, ο ίδιος ο πρόεδρος, να εγκρίνουν τις αιτήσεις για «χρυσά διαβατήρια» οι οποίες προέρχονται από στενά συγγενικά τους πρόσωπα;
Και σ’ αυτό το θέμα να μου επιτρέψετε να θυμίσω τι προνοεί η περιβόητη (παρότι εδώ θα ταίριαζε η λέξη διαβόητη) Χάρτα δεοντολογίας της κυβέρνησης: «Τα μέλη της κυβέρνησης οφείλουν να… αποτρέπουν κάθε υποψία προσωπικού συμφέροντος».
3) Η σύγκρουση συμφέροντος μάς παίρνει στο επόμενο χαρακτηριστικό γνώρισμα της διακυβέρνησης για το οποίο ήδη έχουμε μιλήσει. Στην απογείωση της διαπλοκής και της διαφθοράς. Αδιάψευστος μάρτυρας είναι οι διεθνείς δείκτες που την αποτυπώνουν.
4) Το τεράστιο ηθικό έλλειμμα αποδεικνύεται από τα πολλά ψέματα που η κυβέρνηση χρησιμοποίησε σε όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησής της. Τόσα πολλά είναι τα ψέματα που το «δεσμεύομαι» έγινε ανέκδοτο.
Το πρώτο μεγάλο ψέμα ήταν για το κούρεμα καταθέσεων που αποτελούσε το κεντρικό θέμα των προεδρικών εκλογών του 2013. Κατηγορηματικά και αναντίλεκτα ο Ν. Αναστασιάδης πριν από τις εκλογές διαβεβαίωνε τον λαό και τους ξένους επενδυτές ότι «δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχθώ κούρεμα καταθέσεων γιατί αποτελεί καταστροφή για την οικονομία;». Άντεξε δεκαπέντε μέρες και κούρεψε τις καταθέσεις.
Μεγάλο ψέμα είπαν οι κυβερνώντες και πριν τις εκλογές του 2018 με θέμα αυτή τη φορά την κατάσταση στον συνεργατισμό. Διαβεβαίωναν ότι «ποτέ προηγουμένως δεν γινόταν τόσο επαγγελματική δουλειά» και ότι «σύντομα θα επιστρέψουμε τις μετοχές στους ιδιοκτήτες».
Κούρεμα καταθέσεων και συνεργατισμός αποτελούν δύο από τα πολλά τρανταχτά παραδείγματα της πρακτικής της συναγερμικής κυβέρνησης να λέει ψέματα για διάφορα ζητήματα/προβλήματα στον ουσιώδη χρόνο. Μ’ αυτό τον τρόπο, οι κυβερνώντες υφάρπαζαν την ψήφο των πολιτών.
Από την άλλη, με τα ψέματά τους απορροφούσαν τη λαϊκή αντίδραση, όταν αυτή εκδηλωνόταν για διάφορα προβλήματα. Κι ακολούθως, όταν τα φώτα της επικαιρότητας έσβηναν, οι κυβερνώντες έκαναν τα δικά τους συνήθως προς εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που δεσμεύονταν.
Έτσι λειτούργησαν οι κυβερνώντες και στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Μέχρι και επιστολή στους εργαζόμενους των ημικρατικών οργανισμών με την υπογραφή του έστειλε ο Ν. Αναστασιάδης πριν τις εκλογές του 2013 δεσμευόμενος ότι ποτέ δεν πρόκειται να ιδιωτικοποιήσει τη CYTA, την ΑΗΚ και την Αρχή Λιμένων.
Ευτυχώς που σταθήκαμε απέναντι και δεν κατάφερε η κυβέρνηση να ιδιωτικοποιήσει τη CYTA. Το προσπάθησε δύο φορές κι εμείς τη σταματήσαμε. Αλλιώς τα 1.2 δισεκατομμύρια ευρώ που εισέρρευσαν στα κρατικά ταμεία από τη CYTA σε κάποιων φίλων και συμφοιτητών των κυβερνώντων τις τσέπες θα έμπαιναν.
Ψέματα πολλά είπαν οι κυβερνώντες και για τις εκποιήσεις και την προστασία της πρώτης κατοικίας.
Αλήθεια, πόσοι θυμούνται την επιστολή του απερχόμενου Προέδρου στον τότε πρόεδρο της Βουλής κ. Γιαννάκη Ομήρου;
Έλεγε ότι εντός τριών βδομάδων θα φέρει στη Βουλή το σχέδιο «ενοίκιο αντί υποθήκης». Ήταν Απρίλης του 2014. Τώρα έχουμε τέλος του 2022 και ακόμα η κυβέρνηση θα το φέρει.
Μόνον οκτώ χρόνια έχουν περάσει…
Τέτοια και πολλά άλλα ψέματα και ανεκπλήρωτες δεσμεύσεις από τον πρόεδρο και την κυβέρνησή του.
Η κυβέρνηση του Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ θα μείνει στην Ιστορία ως η κυβέρνηση που ανήγαγε το ψέμα και την ανειλικρίνεια σε βασικό χαρακτηριστικό στοιχείο της πολιτικής της.
5) Χαρακτηριστικό γνώρισμα του ηθικού ελλείμματος είναι ότι η κυβέρνηση ποτέ δεν ανέλαβε καμία ευθύνη για ό,τι αρνητικό συμβαίνει στην Κύπρο. Πάντα φταίνε οι άλλοι και ειδικά η προηγούμενη κυβέρνηση. Το γεγονός ότι ενώ ο ΔΗΣΥ βρίσκεται στην εξουσία για δέκα χρόνια και συνεχώς νιώθει την ανάγκη να καταφεύγει στο γνωστό «φταίνε οι προηγούμενοι» δείχνει αδυναμία να υπερασπιστεί τη διακυβέρνησή της.
Όταν δεν έχεις τι να πεις και τι να δείξεις, κατηγορείς άλλους.
Επειδή είμαι βέβαιος ότι και πάλι θα επαναλαμβάνεται σαν σπασμένος δίσκος το μοτίβο «ο Χριστόφιας κατάστρεψε την οικονομία» θα θυμίσω -ξανά- τι λέει η Κομισιόν για την κρίση στην Κύπρο.
«Ήταν τα προβλήματα στις δύο μεγάλες τράπεζες που προκάλεσαν τα προβλήματα στα δημόσια οικονομικά και την οικονομική ύφεση στην Κύπρο και όχι το αντίθετο».
II. Η κοινωνική αναλγησία
Η κυβέρνηση του ΔΗΣΥ χαρακτηρίζεται από έλλειψη ευαισθησίας στα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που βασανίζουν μεγάλο μέρος της κοινωνίας.
Δογματικά αγκιστρωμένη στη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία τους οι κυβερνώντες, με ένα ισοπεδωτικό λογιστικό τρόπο, καθόρισαν τις κοινωνικές πολιτικές χωρίς να λαμβάνουν υπόψιν τον χαρακτήρα και το μέγεθος των προβλημάτων της κοινωνίας.
Περιόρισαν το εύρος της κοινωνικής πολιτικής μόνο στα όρια της επιδοματικής πολιτικής. Κοινωνικά προγράμματα και σχέδια, δομές, υποδομές έχουν μείνει εκτός του σχεδιασμού ή έχουν τέτοιους περιορισμούς που απλά δεν εξυπηρετούν τον κόσμο.
Πολυδιαφήμισαν το ΕΕΕ ως επανάσταση στην κοινωνική πολιτική. Τα κριτήρια όμως που έθεσαν είναι τόσο αυστηρά με αποτέλεσμα πολύς κόσμος αποκλείεται ενώ θα έπρεπε να είναι δικαιούχος.
Στα ζητήματα των εργασιακών σχέσεων η κυβέρνηση είτε ως εργοδότης είτε ως διαμεσολαβητής λειτούργησε υπέρ της απορρύθμισης της εργασίας:
- Προωθώντας την αγορά υπηρεσιών για μόνιμες ανάγκες στη δημόσια υπηρεσία. Ακόμα και σε περιπτώσεις που το δικαστήριο έκρινε παράνομη αυτή την πρακτική.
- Μετατρέποντας τον θεσμό του κατώτατου μισθού σε εργαλείο για απορρύθμιση της εργασίας.
- Επιβάλλοντας την εργασία τις Κυριακές ξηλώνοντας τον κοινωνικό ιστό και διαλύοντας οικογένειες.
- Αρνούμενη πεισματικά να συζητήσει αποκατάσταση κατακτήσεων που η τρόικα μάς υποχρέωσε να περιορίσουμε, όπως είναι ο τερματισμός του 12% στις πρόωρες συντάξεις και η επαναφορά της ΑΤΑ όπως ήταν προηγουμένως με ταυτόχρονη έναρξη συζήτησης για την επέκτασή της στον ιδιωτικό τομέα.
- Απορρίπτοντας τη νομοθετική κατοχύρωση δικαιωμάτων για όσους εργαζόμενους δεν καλύπτονται από συμφωνημένες συμβάσεις.
- Κορύφωση της κοινωνικής αναλγησίας της κυβέρνησης αποτελεί η προσέγγισή της στην αντιμετώπιση της ακρίβειας έτσι όπως την περιγράψαμε προηγουμένως, σε αντιδιαστολή με τις συστάσεις της Κομισιόν και με ό,τι κάνει η μεγάλη πλειοψηφία των κρατών μελών της ΕΕ.
III. Η ανικανότητα διαχείρισης μεγάλων θεμάτων
Η κυβέρνηση στη δεκαετή θητεία της δεν κατάφερε να χειριστεί κρίσιμης σημασίας θέματα για τη χώρα.
- Το πρώτο θέμα έχει να κάνει με την ενέργεια και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Από τότε που η κυβέρνηση ανάλαβε την εξουσία και παρά τις αλλεπάλληλες εξαγγελίες της για το όποιο ενεργειακό πρόγραμμα, η Κύπρος παραμένει με ένα μόνο επιβεβαιωμένο κοίτασμα φυσικού αερίου. Το κοίτασμα Αφροδίτη που εντοπίστηκε και επιβεβαιώθηκε από την κυβέρνηση Χριστόφια.
- Είναι αυτό το κοίτασμα που η κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ έλεγε ότι θα προχωρήσει στην εκμετάλλευσή του από το 2016. «Θα το πουλούμε», έλεγε ο τότε υπουργός ενέργειας έχοντας ως εγγύηση το επίθετό του. Λακκοτρύπης! Πέρασαν από τότε έξι ολόκληρα χρόνια και οι δηλώσεις χάσκουν αιωρούμενες.
- Όπως αιωρούμενες έμειναν και οι τέσσερις στον αριθμό προσπάθειες από μέρους της κυβέρνησης για έλευση φυσικού αερίου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής. Δεν κατάφερε να το φέρει ποτέ παρά τις εξαγγελίες και τις μεγαλοστομίες των αρμόδιων υπουργών και του ίδιου του προέδρου.
- Σημειώνω ότι είναι αμφίβολο -πολύ αμφίβολο- αν θα καταφέρει η κυβέρνηση να ολοκληρώσει τις αναγκαίες υποδομές μέχρι τον επόμενο Ιούνιο, στόχος που έχει αναθεωρηθεί μερικές φορές.
Η μη έλευση ΦΑ για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής κοστίζει στον Κύπριο φορολογούμενο 250 εκατ. ευρώ για ρύπους μόνο για φέτος, τα οποία ασφαλώς βγαίνουν από τις τσέπες των φορολογούμενων.
- Σοβαρά προβλήματα υπάρχουν και στην προώθηση άλλων αναγκαίων υποδομών στον τομέα της ενέργειας, με αποτέλεσμα να τίθενται σοβαρά θέματα ενεργειακής επάρκειας και ασφάλειας για τη χώρα.
- Τεράστια ανικανότητα έδειξε η κυβέρνηση και στο θέμα της διείσδυσης των ΑΕΠ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας μας. Υστερούμε σε σχέση με την εκπλήρωση των στόχων της ΕΕ και κινδυνεύουμε με σοβαρό πρόστιμο, που και πάλι θα το πληρώσουν οι φορολογούμενοι πολίτες.
Η κυβέρνηση επιμένει σε πολιτικές, όπως είναι το κόστος αποφυγής, που εκτοξεύει τις τιμές του ηλεκτρισμού από ΑΠΕ στα ύψη. Τις πληρώνουν οι καταναλωτές και τα κάνουν υπερκέρδη διάφορες εταιρείες. Υπερκέρδη που η κυβέρνηση αρνείται να φορολογήσει.
Το άλλο κρίσιμο ζήτημα που η κυβέρνηση δεν κατόρθωσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά είναι το μεταναστευτικό.
Η κυβέρνηση παρέλαβε από την προηγούμενη κυβέρνηση 2,344 ατομικές αιτήσεις ασύλου. Σήμερα οι αιτήσεις είναι σχεδόν 28 χιλιάδες, σχεδόν δώδεκα φορές περισσότερες. Μαζί μ’ αυτές άλλες περίπου 7,000 αιτήσεις εκκρεμούν ενώπιον του Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας.
Η μεγάλη αύξηση των συσσωρευμένων αριθμών αιτήσεων ασύλου είναι αποτέλεσμα της ανικανότητας της κυβέρνησης να εξετάζει με ταχύτητα τις αιτήσεις.
Αντί αυτές να εξετάζονται σε έξι μήνες, όπως προνοεί η νομοθεσία, εξετάζονται σε τρία, σε πέντε ακόμα και σε επτά χρόνια. Πώς να μην στοιβαχτούν οι αιτητές ασύλου;
Τα προβλήματα που υπάρχουν μέσα κι έξω από το Πουρνάρα καθώς και σε άλλες δομές, είναι αποτέλεσμα της ανικανότητας της κυβέρνησης να διαχειριστεί σωστά, έγκαιρα και στοχευμένα τα πολλά εκατομμύρια που λαμβάνει από την ΕΕ (μέχρι το 2027 θα ξεπεράσουν τα 200 εκατομμύρια ευρώ).
Η κυβέρνηση αντί να διεκδικήσει έμπρακτη αλληλεγγύη από την ΕΕ συμπλέει με ευρωπαϊκές πολιτικές που προνοούν για εγκλωβισμό των αιτητών ασύλου στην πρώτη χώρα άφιξης. Και η Κύπρος είναι μια από αυτές.
Αντί να διεκδικήσει από την ΕΕ να γίνεται διαμοιρασμός των αιτητών ασύλου σε όλα τα κράτη μέλη ανάλογα με το μέγεθος και τον πληθυσμό τους, στήνει συρματοπλέγματα κατά μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός με την ψευδαίσθηση ότι θα αντιμετωπίσει το ζήτημα.
Το συρματόπλεγμα όχι μόνο δεν θα λύσει το μεταναστευτικό, αλλά ήδη προκαλεί μεγάλα προβλήματα στους κατοίκους και τους γεωργούς της περιοχής.
Επιπρόσθετα, αυτή η ενέργεια στέλνει λανθασμένα πολιτικά μηνύματα στη διεθνή κοινότητα. Έτσι όπως λειτουργεί η κυβέρνηση τελικά από μόνη της θα χαρίσει το έδαφος που βρίσκεται στη γραμμή κατάπαυσης του πυρός στον Αττίλα. Θα φτιάξει σκληρό σύνορο το οποίο με τόσο κόπο προσπαθούμε να αποφύγουμε.
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σε δύο μήνες έχουμε εκλογές. Προεδρικές εκλογές. Ο κάθε ένας και η κάθε μια θα προσέλθει στις κάλπες για να αποφασίσει ποιο θα είναι το μέλλον το δικό του και το δικό της. Ποιο θα είναι το μέλλον των παιδιών και των εγγονιών μας. Ποιο θα είναι το μέλλον της χώρας.
Αυτή είναι μια συλλογική απόφαση, που βγαίνει όμως από την ατομική συμμετοχή του κάθε ενός και της κάθε μιας. Επομένως, στις εκλογές υπάρχει και η ατομική ευθύνη. Το αποτέλεσμα των εκλογών κρίνεται από το πώς αντιλαμβάνεται ο κάθε ένας και η κάθε μια αυτή την ευθύνη.
Αν θα πάει να ψηφίσει και τι θα ψηφίσει.
Οι πολίτες πρέπει να πάνε στην κάλπη ώστε να μην αποφασίσουν άλλοι ερήμην τους.
Ο πολίτης πρέπει να ψηφίσει συνειδητά. Τι σημαίνει αυτό;
Σημαίνει να γνωρίζει όχι μόνο ποιον θα ψηφίσει αλλά τι πραγματικά ψηφίζει.
Δύο εκλογικές αναμετρήσεις για τις Προεδρικές εκλογές, το 2013 και το 2018, η πλειοψηφία των πολιτών ανέδειξε τον Ν. Αναστασιάδη στη βάση ενός προγράμματος το οποίο τελικά δεν τον δέσμευε και τόσο. Οι δεσμεύσεις έγιναν αποδεσμεύσεις και όπως πάντα «φταίνε οι άλλοι».
Οι πολίτες, λοιπόν, καλούνται να κρίνουν την αξιοπιστία, τη συνέπεια, την ειλικρίνεια και το ήθος του κάθε υποψήφιου και μετά να κάνουν την επιλογή τους. Αλλιώς γι’ άλλα θα ψηφίσουν κι άλλα θα τους βγουν τελικά. Το ζούμε αυτό εξάλλου επί δέκα συνεχή χρόνια!
Και έπειτα, ας κρίνουν τις θέσεις και τις προτάσεις. Όχι αυτές που τώρα διατυπώνονται γιατί κάποιοι προεκλογικά αλλάζουν χρώματα, προσαρμόζονται, λένε στον καθένα και στην κάθε μια ό,τι θέλει να ακούσει.
Να κρίνουν οι πολίτες τις διαχρονικές θέσεις των υποψηφίων και των κομμάτων που τους στηρίζουν. Τη διαχρονική παρουσία. Τη διαχρονική συμπεριφορά.
Η εξουσία δεν είναι πλειοδοσία για τον διαμοιρασμό των θέσεων στο Υπουργικό Συμβούλιο. Ποιος προσφέρει περισσότερες σε ποιον.
Η εξουσία δεν είναι τι συμφωνεί μυστικά και μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας η κάθε πολιτική δύναμη με κομματική ατζέντα και υπολογισμούς.
Η εξουσία, που καθορίζει τις ζωές όλων μας, είναι με εθνική και κοινωνική ατζέντα που πρέπει να κρίνει και να κρίνεται.
Το ΑΚΕΛ έτσι πορεύεται προς τις εκλογές. Με αποφασιστικότητα για πραγματική αλλαγή την οποία χρειάζεται ο τόπος. Αυτή την αλλαγή που τα 2/3 της κοινωνίας δηλώνουν στις μετρήσεις ότι θέλουν.
Όπως ευφυώς έλεγε ο Άινστάιν, δεν μπορείς να αλλάξεις τις καταστάσεις και να λύσεις ένα πρόβλημα, όταν συνεχώς χρησιμοποιείς τα ίδια υλικά.
Και στη δική μας περίπτωση, δεν μπορεί να αλλάξουν τα πράγματα αν στην εξουσία αναδειχθεί υποψήφιος:
- που δηλώνει ικανοποιημένος από τη διακυβέρνηση,
- που δηλώνει συνεχιστής της διακυβέρνησης,
- που δηλώνει ότι η κυβέρνηση δεν ευθύνεται για τη διαφθορά και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν η χώρα και οι πολίτες.
Δεν μπορούν ν’ αλλάξουν τα πράγματα αυτοί που όψιμα έχουν λύσεις ενώ για δέκα χρόνια όχι μόνο δεν έλυσαν τα προβλήματα αλλά υπήρξαν μέρος τους.
Δεν μπορούν τώρα τα «νοσοκομούθκια» και τα «δασκαλούθκια», όπως τους αποκαλούσαν, τώρα γι’ αυτούς να γίνουν νοσηλευτές και εκπαιδευτικοί.
Δεν μπορούν να αλλάξουν και δεν θα αλλάξουν τα πράγματα αυτοί που στήριξαν σε όλα την κυβέρνηση. Την κάλυψαν σε όλα. Ήταν από την αρχή μέχρι το τέλος βασικό γρανάζι της ή εμπνευστής των πολιτικών και δογματικός συνοδοιπόρος.
Η αλλαγή που προτείνει το ΑΚΕΛ ξεκινά από την ανάδειξη ενός Προέδρου που:
- Να είναι ειλικρινής για να ξέρουν οι πολίτες τι ψηφίζουν.
- Να είναι αληθινά και όχι ψεύτικα άμωμος και αμόλυντος, για να μπορεί να κτυπήσει τη διαφθορά.
- Να έχει ήθος, να συνειδητοποιεί τις μεγάλες ευθύνες που έχει έναντι του τόπου και του λαού και να τις αναλαμβάνει, όχι να τις φορτώνει σε άλλους.
- Να είναι προασπιστής και όχι να κάνει απλώς εσωτερική διαχείριση, όταν η χώρα μας διασύρεται διεθνώς κάνοντας.
- Να έχει συγκεκριμένες προτάσεις και όχι να κρύβεται.
- Να στηρίζει την οικονομία σε γερές βάσεις έτσι που να έχει προοπτική και όχι να περιορίζεται ή να ενθαρρύνει την αρπαχτή και το πρόσκαιρο κέρδος.
- Να είναι κοινωνικά ευαίσθητος, να αντιλαμβάνεται τις αγωνίες, τις προσδοκίες, τα προβλήματα των πολιτών και να προσπαθεί να τα επιλύσει.
- Να είναι έτοιμος μόλις εκλεγεί να αναλάβει πρωτοβουλίες για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες από το σημείο που διακόπηκαν για να μπορέσουμε να διανύσουμε το «τελευταίο μίλι» για επίτευξη λύσης στη συμφωνημένη βάση της ΔΔΟ.
- Να πολιτεύεται προς όφελος των πολλών και όχι των λίγων και προνομιούχων.
Είναι στη βάση όλων αυτών που καταλήξαμε στις αποφάσεις μας υποστηρίζοντας την υποψηφιότητα του Ανδρέα Μαυρογιάννη.
Ολόκληρο το πολιτικό του φορτίο, ολόκληρη η πορεία του στο δημόσιο βίο εναρμονίζεται με όλα τα πιο πάνω.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ξεκίνησα την ομιλία μου λέγοντας ότι η σημερινή συζήτηση είναι μια ευκαιρία για συνολική αξιολόγηση της δεκαετούς διακυβέρνησης Αναστασιάδη – Συναγερμού. Μοιραία λοιπόν έπρεπε να μιλήσω για το παρελθόν.
Δεν είναι τυχαίο όμως ότι επέλεξα για το κλείσιμο, την αναφορά στις επερχόμενες εκλογές και το πραγματικό τους διακύβευμα: την αλλαγή.
Ως ΑΚΕΛ είναι πεποίθησή μας ότι αυτό περιμένουν οι πολίτες από εμάς: να στηρίξουμε μια αξιόπιστη πρόταση διακυβέρνησης που να αφορά στο μέλλον του τόπου μας.
Γιατί στο μέλλον βρίσκονται οι προκλήσεις.
Γιατί στο μέλλον ακουμπούν οι αγωνίες της νέας γενιάς.
Το αισθανόμαστε ως ιστορική ευθύνη να δώσουμε τη μάχη για να αποκαταστήσουμε το ηθικό κύρος της χώρας μας.
Για να αποκαταστήσουμε τη σχέση εμπιστοσύνης της εξουσίας με την κοινωνία.
Για να έχουμε ένα κράτος που δεν θα ταλαιπωρεί αλλά θα βοηθά και θα στηρίζει τους πολίτες του. Θα τους κάνει ευτυχισμένους.
Γι’ αυτό είμαστε έτοιμοι να προσυπογράψουμε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, που θα διασφαλίζει ένα ελπιδοφόρο μέλλον για τα παιδιά και τα εγγόνια μας.
Η Κύπρος μπορεί!
Έχει το ταλέντο.
Έχει το δυναμικό.
Έχει τις δυνατότητες.
Σ’ αυτά επενδύουμε!
