Του Γιάννη Ιωάννου
Ούτε ο Νοέμβριος δείχνει να οδηγεί σε συμφωνία μεταξύ Λευκωσίας και της εταιρείας Chevron για την ανάπτυξη του τεμαχίου 12 («Αφροδίτη») επί της κυπριακής ΑΟΖ. Η ΚΔ βρίσκεται εδώ και μήνες σε διαπραγματεύσεις με την αμερικανική Chevron μετά την κατάθεση εκ μέρους του αμερικανικού κολοσσού τροποποιημένου (μετά το 2019) σχεδίου ανάπτυξης του κοιτάσματος (FDP) τον περασμένο Μάιο -που η Λευκωσία απέρριψε με επιστολή δια του υπουργού στις 25 Αυγούστου δίνοντας προθεσμία στην εταιρεία 30 ημερών για να επανέλθει. Το ζήτημα που ανέδειξε η «Κ» στην ηλεκτρονική και έντυπη έκδοση της δείχνει να οδηγείται σε αδιέξοδο με τις δύο πλευρές να συμφωνούν πως… διαφωνούν.
Υπενθυμίζεται πως διαφορές υφίστανται σε σχέση με:
- τον αριθμό των πηγαδιών που θα εξάγουν φυσικό αέριο από την «Αφροδίτη»
- τον τρόπο μεταφοράς ως προς την διάσταση των εμπλεκόμενων υποδομών προς το αιγυπτιακό τερματικό και
- το συνολικό κόστος του έργου, δεδομένου ότι η πρόταση της Chevron κοστίζει λιγότερο, πτυχή που αναπόφευκτα μειώνει και τα κρατικά έσοδα προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
Η βασική διαφορά ωστόσο, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», αφορά στην δεύτερη διάσταση και δη στο τρόπο μεταφοράς στην Άιγυπτο με την Chevron να προτάσσει υπάρχουσες εγκαταστάσεις, της Shell, ανοικτά του «Ίντκου» ενώ την ΚΔ να προτιμά την ύπαρξη πλωτής μονάδας παραγωγής (FPU) -στις γραμμές της πρότασης του 2019 από την Noble, πριν αποχωρήσει από την κοινοπραξία του «12».
Οι εξελίξεις στην περιοχή και δη ο κίνδυνος μιας περιφερειακής σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή μετά τις 7 Οκτωβρίου και το χτύπημα της Χαμάς στα σύνορα Ισραήλ-Γάζας δείχνουν, επίσης, να ενισχύουν την θέση της Chevron για επιμονή στο ζήτημα της μείωσης του κόστους ανάπτυξης του κοιτάσματος όπως και του παγώματος των ενεργειών στην περιοχή -συμπεριλαμβανομένων και των λόγων ασφάλειας.
6 Νοεμβρίου για FEED
Όπως προκύπτει από τις λεπτομέρειες της διαπραγμάτευσης ΚΔ-Chevron η διορία της 6ης Νοεμβρίου προκειμένου η κοινοπραξία του «Αφροδίτη» να προχωρήσει με την προ-αναπτυξιακή φάση του κοιτάσματος (FEED, Front End Engineering and Design) δεν θα τηρηθεί εντείνοντας το αδιέξοδο μιας και οι δύο πλευρές δεν έχουν καταλήξει σε ένα συναινετικό πλαίσιο τροποποίησης του αναπτυξιακού πλάνου του τεμαχίου προκειμένου να γεφυρωθούν οι υπάρχουσες διαφορές. Από αυτό το σημείο η διαπραγμάτευση εισέρχεται σε αχαρτογράφητα νερά που εξ’ ορισμού παγώνουν το πλάνο ανάπτυξης της «Αφροδίτης» και θα μπορούσαν, δυνητικά, να φτάσουν μέχρι το σημείο αποχώρησης της Chevron από τα δικαιώματα της επί του τεμαχίου 12 ή μιας διαδικασίας διεθνούς επιδιαιτησίας (arbitration) αν η Λευκωσία αποφασίσει να ανακαλέσει τις σχετικές άδειες προς την εταιρεία.
Ανησυχία στην περιοχή
Λόγω της αυξανόμενης έντασης στην περιοχή και της προοπτικής μιας διευρυμένης σύγκρουσης με φόντο την αραβοϊσραηλινή διένεξη οι προοπτικές ενεργειακής συνεργασίας και η ανάπτυξη τεμαχίων στην περιοχή εισέρχεται σε μια ενδιαφέρουσα περίοδο από την οποία θα διαμορφωθούν νέες τάσεις και δυναμικές -ως προς την όδευση τουλάχιστον ενεργειακών διαδρομών, πλάνων επενδύσεων, κτλ. Το τεμάχιο «Ταμάρ» επί της ισραηλινής ΑΟΖ, μάλιστα, σταμάτησε τις εργασίες παραγωγής του μετά τις 9 Οκτωβρίου μιας και βρίσκεται, δυνητικά, εντός του βεληνεκούς βαλλιστικών πυραύλων που διαθέτει στο οπλοστάσιο της η οργάνωση Χεζμπολάχ του Λιβάνου. Σε κατάσταση ρευστότητας τίθεται, επίσης, και η συμφωνία Ισραήλ-Λιβάνου, ιδίως σε περίπτωση που ο πόλεμος στην περιοχή γενικευτεί και συμπεριλάβει και μια πλήρη αναμέτρηση Ισραήλ-Χεζμπολάχ όπως του 2006.
