Τα πτηνά της Βόρειας Αμερικής δεν θα ονοματοδοτούνται πλέον με ονόματα ανθρώπων, ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη, η Αμερικανική Ορνιθολογική Εταιρεία.
Σύμφωνα με την ανακοίνωσή της, από του χρόνου θα ξεκινήσουν οι αλλαγές στις ονομασίες τουλάχιστον 80 ειδών που απαντώνται σε Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδά.
Με απλά λόγια, η οργάνωση θα αλλάξει το όνομα των πτηνών που προέκυψε προς τιμήν ανθρώπων, αντικαθιστώντας το με τίτλους που θα περιγράφουν καλύτερα το φτέρωμα, την όψη και άλλα χαρακτηριστικά τους.
Προτεραιότητα στις αλλαγές θα δοθεί σε πουλιά που έχουν ονομαστεί από ανθρώπους που υποστήριξαν τον θεσμό της δουλείας, θιασώτες της λευκής ανωτερότητας και καταπατητές της ιστορίας των αυτοχθόνων λαών.
«Η ονομασία έχει μια δύναμη, και κάποιες βρετανικές ονομασίες πτηνών συνδέονται με το παρελθόν που εξακολουθεί να προκαλεί έως σήμερα αποκλεισμούς και κακό. Χρειαζόμαστε μία πιο συμπεριληπτική επιστημονική διαδικασία που θα εστιάζει στα μοναδικά χαρακτηριστικά και στην ομορφιά καθαυτών των πτηνών», εξηγεί στη σχετική ανακοίνωση η Κολίν Χάντελ, πρόεδρος της οργάνωσης. «Οποιοσδήποτε αγαπά τα πουλιά, θα πρέπει να είναι σε θέση να τα απολαμβάνει και να τα μελετά ελεύθερα», λέει η ίδια.
Μερικά από τα πουλιά που θα μετονομαστούν είναι το κουφαηδόνι του Γουίλσον και το μπεκατσίνι του Γουίλσον (από τον φυσιοδίφη του 19ου αιώνα Αλεξάντερ Γουίλσον) και ο μυχός του Οντιμπόν, ένα θαλασσοπούλι που πήρε το όνομα του Γαλλοαμερικανού ορνιθολόγου Τζον Τζέιμς Οντιμπόν (σ.σ.: ο Οντιμπόν ήταν ο ίδιος ιδιοκτήτης σκλάβων και υπονόμευε σταθερά την πρωτοβουλία κατάργησης του νόμου περί δουλείας μαύρων. Κάποιες από τις δράσεις του είναι τόσο επονείδιστες ώστε η Εθνική Εταιρεία Οντιμπόν, η κορυφαία οργάνωση προστασίας των πτηνών της Αμερικής, με 500 παραρτήματα και 116χρονη ιστορία, εξετάζει το ενδεχόμενο αλλαγής της ονομασίας της).
Το κουφαηδόνι του Γουίλσον – USFWS via AP
Το 2020 η Ορνιθολογική Εταιρεία είχε μετονομάσει ένα πουλί που είχε ονομαστεί από τον στρατηγό των Συνομοσπονδιακών Πολιτειών, Τζον Π. ΜακΚάουν, επί αμερικανικού εμφυλίου. Σημειώνεται πως στη Συνομοσπονδία η δουλεία δεν απαγορευόταν, σε αντίθεση με τις πολιτείες του αμερικανικού Βορρά.
Εντός 2024, θα συσταθεί επιτροπή που θα εξετάσει και θα ορίσει τις νέες ονομασίες.
Το συμβάν που έγινε η θρυαλλίδα
Η πρωτοβουλία αυτή σε έναν οργανισμό γνωστό για την απροθυμία μετονομασιών αποτέλεσε έκπληξη ακόμη και για όσους ζητούσαν μετ’ επιτάσεως αυτές τις αλλαγές. Αφορμή για τη στροφή αυτή στάθηκε μια καταγγελία λευκής γυναίκας, το 2020, που κατηγόρησε για επίθεση έναν μαύρο παρατηρητή πουλιών στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης.
Το συμβάν αυτό με σαφή φυλετική αφετηρία αφύπνισε τους ανθρώπους της ορνιθολογικής εταιρείας, με πολλούς ακτιβιστές, στην πλειονότητά τους λευκούς, να καταγγέλλουν πως πολλές από τις ονομασίες ειδών έχουν ρατσιστικό και αποικιοκρατικό υπόβαθρο και είναι προσβλητικές για τον μαύρο πληθυσμό της χώρας, γι’ αυτό και πρέπει να αλλάξουν ώστε να αντικατοπτρίζουν τις τεκτονικές αλλαγές που έχουν συντελεστεί στις κοινωνίες τις τελευταίες δεκαετίες.
Οπως, πάντως, επισημαίνει η καθηγήτρια και νέα πρόεδρος της εταιρείας, Σάρα Μόρις, πολλοί από τα 2.700 μέλη της εταιρείας, ιδίως όσοι έχουν απομνημονεύσει ονομασίες ειδών άνω του ενός αιώνα, δεν θα υποδεχτούν με ζέση τις αλλαγές. «Περιμένουμε να μη συμφωνήσουν πολλοί με την απόφαση αυτή; Προφανώς. Ωστόσο εμείς είμαστε περήφανοι γι’ αυτές και ήδη πολλοί έχουν αλλάξει γνώμη» λέει η ίδια.
Σημειώνεται πως στη Βόρεια Αμερική, εκεί που σήμερα βρίσκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο Καναδάς, οι αυτόχθονες είχαν καταγράψει και ονοματίσει τα άγρια πουλιά αιώνες πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων εποίκων. Ομως, όπως καταγγέλλει η Τζόρνταν Ρούτερ, μία εκ των πιο ηχηρών φωνών κατά των ανθρώπινων ονομασιών πτηνών και ιθύνων νους της πρωτοβουλίας Birds Names for Birds, «οι λευκοί πιστώθηκαν την ανακάλυψη των πουλιών. Οι λευκοί ήταν αυτοί που τα ονόμασαν προς τιμήν άλλων λευκών. Και οι λευκοί είναι ακόμη αυτοί που διαιωνίζουν τις ονομασίες αυτές».
Πηγή: Associated Press/Washington Post
