Σε δυσεπίλυτο γρίφο εξελίσσονται τα έξοδα ενός νοικοκυριού με το ράλι ακρίβειας να μην αφήνει ανεπηρέαστο κανένα τομέα των μηνιαίων εξόδων. Έχοντας να διαχειριστούν τις αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων -τόσο κίνησης όσο και θέρμανσης- αλλά και το καλάθι της νοικοκυράς γίνεται αντιληπτό πως οι πολίτες μέρα με τη μέρα δυσκολεύονται ακόμη περισσότερο ν’ανταπεξέλθουν ακόμα και στις βασικές απαιτήσεις της καθημερινότητας.
Φωτιά και λαύρα οι αυξήσεις σε 4 κατηγορίες
Εκτός από τα καύσιμα και το ηλεκτρικό ρεύμα, το ψώνισμα -ιδιαίτερα σε ότι αφορά είδη πρώτης ανάγκης- βρίσκεται ψηλά στη λίστα ανησυχίας όλων των νοικοκυριών. Οι τιμές σε διάφορες κατηγορίες προϊόντων έχουν εκτοξευτεί δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο τους καταναλωτές ενώ οι προβλέψεις δεν είναι για την ώρα ιδιαίτερα αισιόδοξες. Φιλοξενούμενη στον αέρα της εκπομπής «Διασπορά Ειδήσεων» της Οριάνας Παπαντωνίου βρέθηκε η συντονίστρια του Κλάδου Ανταγωνισμού Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Εμπορίου, κυρία Αλίκη Ιορδάνου δίνοντας μια πιο αποκρυσταλλωμένη εικόνα των αυξήσεων καθώς και των προϊόντων που έχουν επηρεαστεί σε μεγαλύτερο βαθμό.
Πρόκειται για φρούτα και λαχανικά (συγκεκριμένη αναφορά σε ντομάτες και αγγουράκια θερμοκηπίου), φρέσκο γάλα (και κατ’επέκταση τυροκομικά προϊόντα, τον καφέ αλλά και μερίδα των κατεψυγμένων τροφίμων. Ερωτηθείσα για τους λόγους έφερε ως χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το φρέσκο γάλα, κάνοντας λόγο για τριπλή αύξηση αρχικά μετά την πανδημία και το άνοιγμα των αγορών (Ιανουάριο), στη συνέχεια την ρωσική εισβολή (Ιούνιο) αλλά και πιο πρόσφατη την νέα άνοδο λόγω αύξησης της τιμής πρώτης ύλης μετά τη συμφωνία για το χαλλούμι και τα προιόντα ΠΟΠ. Στη συνέχεια αναφέρθηκε και στον καφέ λέγοντας πως η τιμή των κόκκων πράσινου καφέ από τη Βραζιλία τριπλασιάστηκε, επιβεβαιώνοντας όμως παράλληλα πως το Υπουργείο πραγματοποιεί με συνέπεια ελέγχους για να μην παρουσιαστούν φαινόμενα αισχροκέρδειας. Σε σχέση με τις αντίστοιχες περσινές και λαμβάνοντας υπόψη τους δείκτες τιμών Σεπτεμβρίου του 2021 η τιμή του γάλακτος έχει αυξηθεί κατά 15%, του καφέ 19% ενώ την πάνω βόλτα πήραν όπως προαναφέρθηκε και αυτές των τυριών με την αύξηση σε ένα χρόνο να φτάνει το 26%.
Η κορυφή της λίστας ανήκει στο λάδι (μαγειρέματος) που παρουσιάζει την μεγαλύτερη διαφοροποίηση από όλες τις κατηγορίες με την αύξηση να φτάνει το 37%. Παρ’όλα αυτά η κυρία Ιορδάνου ανέφερε πως σε κάθε κατηγορία υπάρχουν διάφορα υποπροϊόντα, πολλά εκ των οποίων βρίσκονται σε χαμηλότερες τιμές, καλώντας τους καταναλωτές να στραφούν σε αυτά πιέζοντας με τον τρόπο αυτό τις αγορές.
Εκτόξευση και στις τιμές των καυσίμων
Πανδημία και ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μπορούν να χαρακτηριστούν ως ορόσημα στις μεγάλες διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται στις τιμές των καυσίμων. Όπως γίνεται αντιληπτό από τον πίνακα που επισυνάπτεται και πηγάζει από τη βάση δεδομένων του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών η λιανική πώλησης της βενζίνης από την 1/1/2021 μέχρι σήμερα έχει αυξηθεί κατά 0,404 (από 1,070 σε 1,474 ενώ το πετρέλαιο κίνησης από 1,100 έφτασε στο 1,875 το λίτρο. Παρόμοια η εκτόξευση τους τελευταίους 22 μήνες και για το πετρέλαιο θέρμανσης με την αύξηση να φτάνει τα 0,772 σεντ το λίτρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η άνοδος από τον Μάρτιο του 2020 και την εκκίνηση της πανδημίας με την βενζίνη από το 1,208 να βρίσκεται στο 1,474 (22.02% πάνω), το πετρέλαιο κίνησης από το 1,233 στο 1,875 (52.07% αύξηση) με την μεγαλύτερη άνοδο -της τάξεως του 81.55%- να καταγράφει το πετρέλαιο θέρμανσης. Καταληκτικά γίνεται σύγκριση των τιμών από την 1/1/2021 αλλά και από την 1/1/2022 με την δεύτερη να είναι ιδιαίτερα διαφωτιστική αφού πρόκειται για τις τιμές εκκίνησης του χρόνου που διανύουμε. Στο 1,316 η βενζίνη στην αρχή του έτους που βρίσκεται πλέον στο 1,474 κάτι που μεταφράζεται σε αύξηση 12.01% για φέτος ενώ από την τιμή του Ιανουαρίου 2021 φτάνει το +37.76%. Το πετρέλαιο κίνησης από 1,418 φτάνει σήμερα το 1,875 δηλαδή 32.23% αύξηση για φέτος, ενώ με την αντίστοιχη της 1/1/2021 αγγίζει το 70.45% ενώ ακόμη μεγαλύτερη η άνοδος του πετρελαίου θέρμανσης (από 0,936 στο 1,427) με την αύξηση του τελευταίου 10μήνου να φτάνει το 52,46 ενώ από τον Ιανουάριο του 2021 το ιλιγγιώδες 117.86%.
Νέες αυξήσεις τον χειμώνα στα ράφια των υπεραγορών;
Ο κλοιός της ακρίβειας σφίγγει όλο και περισσότερο όμως το μάτι μετά το σήμερα πέφτει στο αύριο. Εύλογα οι πολίτες αναρωτιούνται εάν έχουμε φτάσει σε limit-up ή αν οι τιμές στα ράφια των υπεραγορών θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν. Σε δηλώσεις του στη ραδιοφωνική εκπομπή «Διασπορά Ειδήσεων» ο Εκτελεστικός Γραμματέας του Συνδέσμου Υπεραγορών κύριος Ανδρέας Χατζηαδάμου ανέφερε πως δεν υπάρχει οποιαδήποτε πρόθεση από πλευράς του Συνδέσμου για παρέμβαση στην ελεύθερη αγορά, ή για επιβολή πλαφόν αφού κάθε υπεραγορά αποφασίζει την τιμολόγηση των δικών της προϊόντων. Υπογράμμισε την τεράστια σημασία που δίνεται στον υγιή ανταγωνισμό, κάτι που λειτουργεί σαν ανάχωμα στην καταπολέμηση νέων αυξήσεων και πληθωριστικών τάσεων και είναι προς όφελος του καταναλωτή. Αντί του πλαφόν, διευκρίνισε πως υπάρχουν άλλοι τρόποι που αμβλύνουν το πρόβλημα της ακρίβειας με τις υπεραγορές να επιστρατεύουν εποχικές προσφορές, προσφορές διαρκείας ή κάρτες ανταμοιβής με σκοπό να δίνονται περισσότερες επιλογές σε καλύτερες τιμές.
Ξεκαθάρισε πως δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε συντονισμένη προσπάθεια για μειωμένες τιμές λέγοντας πως οι παρεμβάσεις στην ελεύθερη αγορά ενδέχεται να δημιουργήσουν το αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα ενώ ερωτηθείς για την προσπάθεια που γίνεται στην Ελλάδα για δημιουργία καλαθιού νοικοκυριού 50 προϊόντων-βασικά αγαθά σε όσο το δυνατόν χαμηλότερες τιμές (το οποίο θα δηλωθεί και στο Υπουργείο Ανάπτυξης) τόνισε πως υπήρξε μία σύσταση αλλά αυτό έγκειται στο πλαίσιο του τρόπου λειτουργίας κάθε επιχείρησης, ενώ σε προϊόντα ευρείας χρήσης εν μέρει ήδη γίνεται. Για την ανησυχία των πολιτών σε σχέση με το ενδεχόμενο νέων αυξήσεων τον χειμώνα ο κύριος Χατζηαδάμου θεωρεί πως θα έπρεπε να υπάρξει συγκράτηση, δηλώνοντας πως θα πρέπει να πάψουμε να είμαστε απαισιόδοξοι λέγοντας πως όπως υπάρχει ανταγωνισμός στο λιανεμπόριο, θα έπρεπε να υπάρχει και στο χονδρεμπόριο με στόχο την μείωση των τιμών όμως παράλληλα δεν διέψευσε το ενδεχόμενο.