ΚΥΠΕ
Σε επιβεβαίωση της μακροπρόθεσμης αξιολόγησης της Κύπρου σε ξένο και εγχώριο νόμισμα, ΒΒΒ (χαμηλό), προχώρησε ο καναδικός οίκος DBRS, διατηρώντας σταθερή την τάση των αξιολογήσεων και τονίζοντας παράλληλα ότι ο αντίκτυπος στην κυπριακή οικονομία από την πανδημία COVID-19 ήταν «συγκριτικά λιγότερο σοβαρός».
Ταυτόχρονα, ο καναδικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης επιβεβαίωσε τη βραχυπρόθεσμη αξιολόγηση της Κύπρου, R-2 (Μεσαία), ενώ τονίζει ότι η κυπριακή οικονομία θα ανακάμψει και θα αναστραφεί η αυξητική τάση του δημόσιου χρέους, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, πως η Κύπρος αντιμετωπίζει «σημαντικές πιστωτικές προκλήσεις», που σχετίζονται με το υψηλό ποσοστό των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ).
Η αξιολόγηση BBB (χαμηλή) της Κύπρου υποστηρίζεται, σύμφωνα με τον οίκο, από το συνετό πλαίσιο διαχείρισης του δημόσιου χρέους, το καλό ιστορικό στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, την ένταξή στην Ευρωζώνη, η οποία προωθεί βιώσιμες μακροοικονομικές πολιτικές και από το άνοιγμα στις επενδύσεις, ενθαρρύνοντας έτσι ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον.
Ειδικότερα, η σταθερή τάση στις αξιολογήσεις της Κύπρου, αντικατοπτρίζει την άποψη του DBRS, ότι οι κίνδυνοι για τις αξιολογήσεις είναι σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι, παρά τη σημαντική επιδείνωση, όπως σημειώνει, των οικονομικών επιδόσεων και των δημόσιων οικονομικών που προκαλούνται από την πανδημία του κορωνοϊού.
Ο DBRS θεωρεί ότι τα μέτρα στήριξης για την προστασία της απασχόλησης και της παραγωγικής ικανότητας υπήρξαν μέχρι τώρα αποτελεσματικά στον περιορισμό τυχόν δυνητικών επιπτώσεων στους μελλοντικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Ωστόσο, αναφέρει ότι «ο ρυθμός ανάκαμψης παραμένει αβέβαιος» και «θα εξαρτηθεί κυρίως από την επιδημιολογική κατάσταση τόσο στην Κύπρο όσο και στις κύριες τουριστικές αγορές της».
«Καθώς η Κύπρος βγαίνει από το τελευταίο βραχύβιο λοκντάουν το 2021, η πρόσφατη αύξηση των εμβολιασμών αποτελεί καλό στοιχείο για τον έλεγχο της πανδημίας», υπογραμμίζει.
Σημειώνει πως η πρόοδος στο μέτωπο εμβολιασμού στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ, την ΕΕ και τη Ρωσία, αν και με διαφορετική κάλυψη, θα μπορούσε να επιτρέψει τη σταδιακή επιστροφή ξένων τουριστών ξεκινώντας από αυτή τη θερινή περίοδο.
Αναφέρει επίσης ότι εκτός από τουριστικό προορισμό, η Κύπρος αποτελεί ένα ελκυστικό κέντρο επιχειρηματικών υπηρεσιών και ναυτιλιακό κέντρο, η απόδοση των οποίων εξαρτάται από την ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης.
Επίσης, ο DBRS αναφέρει ότι η υψηλότερη από την αναμενόμενη άντληση των ευρωπαϊκών κονδυλίων συνιστά «ανοδικό κίνδυνο», ενώ προσθέτει πως μακροπρόθεσμα, η αναμενόμενη εκμετάλλευση των αποθεμάτων φυσικού αερίου αντιπροσωπεύει μια «πιθανή πηγή ανάπτυξης».
Σημειώνει ότι ύστερα από μια περίοδο ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης, το κυπριακό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 5,1% το 2020, αν και λιγότερο σοβαρά σε σχέση με την συρρίκνωση της Ευρωζώνης, όπως σημειώνει.
Αναφέρει επίσης ότι η δύσκολη περίοδος της πανδημίας κατά τους πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους, κατά την οποία απαιτήθηκαν αυστηρότερα περιοριστικά μέτρα και πρόσθετα μέτρα στήριξης, οδήγησαν σε δυσμενείς αναθεωρήσεις της ανάπτυξης και των προβλέψεων για το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2021.
Ωστόσο, ο DBRS αναμένει ότι η κυπριακή οικονομία θα ανακάμψει τελικά από το σοκ της COVID-19 και θα αναστραφεί η αυξητική τάση του δημόσιου χρέους, αν και ο ρυθμός της οικονομικής ανάκαμψης, όπως σημειώνει, ιδιαίτερα του τουρισμού, «παραμένει αβέβαιος και εξαρτάται από τον επιτυχημένο έλεγχο» της πανδημίας.
Ωστόσο, ο DBRS τονίζει πως η Κύπρος αντιμετωπίζει «σημαντικές πιστωτικές προκλήσεις» που σχετίζονται με το ακόμη αρκετά υψηλό ποσοστό των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) στον τραπεζικό τομέα και την οικονομία, τα υψηλά επίπεδα χρέους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, τις εξωτερικές ανισορροπίες και το μικρό μέγεθος της οικονομίας της που βασίζεται στον τομέα των υπηρεσιών, γεγονός που εκθέτει την Κύπρο, όπως σημειώνει, «σε δυσμενές αλλαγές στην εξωτερική ζήτηση».
Αναφορικά με τον τραπεζικό τομέα, ο οίκος αξιολόγησης αναφέρει πως παρά την αναταραχή που προκλήθηκε από την πανδημία, οι κυπριακές τράπεζες κατάφεραν να μειώσουν σημαντικά το απόθεμα των ΜΕΔ (από 9,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2019 σε 5,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2020), κυρίως μέσω πωλήσεων και διαγραφών δανείων.
Αναφέρει επίσης ότι τα παλαιά ΜΕΔ παραμένουν σε αρκετά υψηλό ποσοστό, ενώ σημειώνει πως νέα προβληματικά περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσαν να εμφανιστούν καθώς αποσύρονται τα κρατικά μέτρα στήριξης και ειδικότερα, καθώς η εκτεταμένη αναστολή αποπληρωμής δανείων έληξε τον Δεκέμβριο του 2020, τονίζοντας, ωστόσο, ότι «οι πρώτες ενδείξεις καταδεικνύουν περιορισμένο αντίκτυπο μέχρι στιγμής».
Αλλαγή των αξιολογήσεων
Ο DBRS τονίζει πως οι αξιολογήσεις της Κύπρου θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν εάν επανέλθει η οικονομική ανάπτυξη και η καλή δημοσιονομική θέση, γεγονός που θα οδηγούσε στην επαναφορά, όπως σημειώνει, της πτωτικής πορείας του ποσοστού του δημόσιου χρέους.
Επιπλέον, αναφέρει ότι η περαιτέρω πρόοδος στη μείωση των παλαιών ΜΕΔ των τραπεζών και η ενίσχυση του τραπεζικού τομέα θα είναι «θετική για τις αξιολογήσεις».
Ωστόσο, ο καναδικός οίκος προειδοποιεί ότι οι αξιολογήσεις θα μπορούσαν να υποβαθμιστούν στην περίπτωση «μιας παρατεταμένης περιόδου σημαντικά χαμηλής ανάπτυξης, σε συνδυασμό με μεγάλες δημοσιονομικές ανισορροπίες ή υλοποίησης μεγάλων ενδεχόμενων υποχρεώσεων».
«Μια ουσιαστική αναστροφή της πτωτικής πορείας των ΜΕΔ θα μπορούσε επίσης να είναι αρνητική», υπογραμμίζει.
