Kathimerini.com.cy
Η οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου οδηγείται σε μεγάλη πτώση το 2020 κατά -7,4%, τα δημόσια οικονομικά αναμένεται να επιδεινωθούν με έλλειμμα -7,0%, ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει συγκρατημένος, η εγχώρια ζήτηση αναμένεται να μειωθεί συγκρατημένα και οι εξαγωγές υπηρεσιών θα κατακρημνιστούν το 2020, σύμφωνα με την εαρινή οικονομική πρόβλεψη της Κομισιόν για την Κύπρο, που δημοσιεύθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες από τη DGECFIN και παρουσιάστηκε από τον Επίτροπο Gentiloni στον Τύπο.
Σύμφωνα με την πρόβλεψη, το ΑΕΠ στην Κύπρο αναμένεται να συρρικνωθεί κατά -7,4% του ΑΕΠ το 2020, ακολουθούμενο από αύξηση 6,1% το 2021. Το έλλειμμα θα αυξηθεί σε -7,0% το 2020 και -1,8% το 2021. Το χρέος προς το ΑΕΠ θα αυξηθεί σε 115,7% και 105,0% αντίστοιχα τα δύο χρόνια, ο πληθωρισμός στο -0,2% και 1,0% και η ανεργία στο 8,6% και 7,5% για το 2020 και το 2021.
Αναλυτικά, σύμφωνα με το επίσημο κείμενο, "η οικονομική δραστηριότητα της Κύπρου βρίσκεται σε σοβαρή συρρίκνωση το 2020 λόγω της παγκόσμιας επιδημίας του COVID-19 και των μέτρων περιορισμού που ακολούθησαν, η εξωτερική ζήτηση για υπηρεσίες αναμένεται να μειωθεί σημαντικά, καθώς ο τουρισμός αναμένεται να πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση, η εγχώρια ζήτηση προβλέπεται επίσης να συρρικνωθεί σημαντικά λόγω των περιορισμών στην κατανάλωση και την κατασκευαστική δραστηριότητα καθώς και στη μείωση της εμπιστοσύνης, ενώ ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να σημειώσει μεγάλο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος αναμένεται να αυξηθεί ως αποτέλεσμα πριν μειωθεί ξανά το 2021".
Σύμφωνα με την Κομισιόν, "η ανάκαμψη της Κύπρου από τη βαθιά χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση του 2013 ήταν αξιοσημείωτη. Μέχρι το 2017, το πραγματικό ΑΕΠ είχε αυξηθεί πάνω από το επίπεδο πριν από την κρίση" και "το 2019, η οικονομική δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 3,2%", ωστόσο, η κρίση COVID-19 αναμένεται να ωθήσει την οικονομία σε μια σοβαρή ύφεση το 2020, με το πραγματικό ΑΕΠ να προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 7,5 το 2020 πριν ανακάμψει με ανάπτυξη περίπου 6% το 2021".
Η Κομισιόν σημειώνει ότι το αντίκτυπο της επιδημίας και των επακόλουθων πολιτικών για την υγεία στην οικονομική δραστηριότητα "αναμένεται να είναι σημαντικό το δεύτερο τρίμηνο καθώς το ξέσπασμα στη χώρα και το κλείσιμο ξεκίνησε στα μέσα Μαρτίου". "Η οικονομία αναμένεται να ξεκινήσει μια αργή ανάκαμψη προς το τέλος του δεύτερου τριμήνου, ωστόσο, το αντίκτυπο της κρίσης στον τουριστικό τομέα είναι πιθανό να διαρκέσει περισσότερο".
Επιπλέον, η πανδημία COVID-19 "αναμένεται να μειώσει σημαντικά τη ζήτηση για τουρισμό".
"Η Κύπρος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό, καθώς κάθε χρόνο η χώρα φιλοξενεί περίπου 4 εκατομμύρια τουρίστες (4,5 φορές περισσότερο από τον πληθυσμό της) και ο τομέας αναλογεί σε περισσότερο από το 20% του ΑΕΠ που αναμένεται να εξελιχθεί σύμφωνα με την τελική ζήτηση, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση το 2020 και την ανάκαμψη το 2021", αναφέρεται. "Η συμβολή των καθαρών εξαγωγών στην αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να είναι σημαντικά αρνητική το 2020, αλλά να γίνει θετική 2021", τονίζει η Κομισιόν.
Ακόμη η ιδιωτική κατανάλωση "αναμένεται να μειωθεί απότομα κατά την περίοδο κλειδώματος και να ανακάμψει σταδιακά το δεύτερο εξάμηνο του έτους".
"Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να μειωθεί περισσότερο από το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα, οδηγώντας σε αύξηση των αποταμιεύσεων το 2020, η οποία αναμένεται να εξομαλυνθεί το 2021", τονίζεται.
Το ποσοστό ανεργίας "προβλέπεται να αυξηθεί, αν και μέτρια", καθώς "τα δημοσιονομικά μέτρα που εγκρίθηκαν αναμένεται να στηρίξουν την απασχόληση και τα εισοδήματα των νοικοκυριών".
Οι επενδύσεις στις κατασκευές "θα μπορούσαν να ανακάμψουν γρήγορα", ενώ η δημόσια κατανάλωση "είναι το μόνο συστατικό της εγχώριας ζήτησης που αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται το 2020, αντικατοπτρίζοντας τα μέτρα δημοσιονομικής τόνωσης που υιοθετήθηκαν, τις αυξήσεις στη δημόσια μισθοδοσία και τις δαπάνες που συνδέονται με το εθνικό σύστημα υγείας".
"Οι αρνητικοί κίνδυνοι είναι σημαντικοί", προειδοποιεί η Κομισιόν.
"Εκτός από την αβεβαιότητα γύρω από την πανδημία και την οικονομική ανάκαμψη μετά την άρση των μέτρων lockdown, o όγκος του χρέους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα αυξάνει περαιτέρω κινδύνους που σχετίζονται με την παρατεταμένη οικονομική ύφεση. Επιπλέον, ως μια μικρή ανοιχτή οικονομία, η Κύπρος εκτίθεται σε εξωτερικούς κινδύνους που σχετίζονται με τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας στους κύριους εμπορικούς της εταίρους, δηλαδή την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία", αναφέρει η Κομισιόν.
Επιπλέον, ο γενικός πληθωρισμός προβλέπεται "να μειωθεί από 0,5% το 2019 σε -0,2% το 2020, λόγω των χαμηλότερων τιμών της ενέργειας και των μη ενεργειακών βιομηχανικών αγαθών". Ο γενικός πληθωρισμός "αναμένεται να μετατραπεί ξανά θετικός το 2021, στο 1%, αντανακλώντας την αύξηση των τιμών των τροφίμων και των υπηρεσιών και αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε μέτρια αύξηση του βασικού πληθωρισμού".
Το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης αναμένεται "να βυθιστεί σε έλλειμμα 7% του ΑΕΠ το 2020 μετά από ένα σημαντικό πλεόνασμα το 2019". "Η δημοσιονομική απόδοση της Κύπρου το 2020 αναμένεται να επηρεαστεί σοβαρά από την πτώση των εσόδων λόγω της οικονομικής ύφεσης και μέτρα για την εξάλειψη των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της κρίσης COVID-19."
"Το 2021, τα δημόσια οικονομικά αναμένεται να βελτιωθούν, με το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης να περιορίζεται στο 1,8% του ΑΕΠ, με βάση την υπόθεση ότι τα μέτρα που θεσπίζονται για την καταπολέμηση της πανδημίας θα έχουν μόνο προσωρινό αποτέλεσμα το 2020. Για το δημόσιο χρέος προς το ΑΕΠ, ο λόγος αναμένεται να αυξηθεί σε πάνω από 115,5% το 2020 από 95,5% το 2019, πριν μειωθεί σε 105% το 2021", καταγράφει η Κομισιόν.
Αναμένεται αύξηση των το 2020 και μείωσή τους το 2021. Δαπάνες που υιοθετήθηκαν για την καταπολέμηση της πανδημίας (4,3% του ΑΕΠ), που περιλαμβάνουν επιδοτήσεις μισθών, στήριξη εισοδήματος για τους αυτοαπασχολούμενους και οι πρόσθετες δαπάνες για την ενίσχυση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης, αναμένεται να έχουν προσωρινή επίδραση στα δημόσια οικονομικά το 2020. Ωστόσο σημειώνεται ότι "η υψηλότερη αποζημίωση των δημοσίων υπαλλήλων και το κόστος της εγκατάστασης της δεύτερης φάσης του Εθνικού Συστήματος Ασφάλισης Υγείας (NHIS) προβλέπεται να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες το 2020 και το 2021".
"Η προβλεπόμενη μείωση των εσόδων το 2020 (-3%) αντικατοπτρίζει κυρίως τη μεγάλη αναμενόμενη μείωση των φορολογικών εσόδων (-10%). Τα έσοδα αναμένεται να αυξηθούν το 2021 λόγω της προβλεπόμενης οικονομικής ανάκαμψης", καταγράφει η Κομισιόν.
"Στο μέλλον, η πιθανή αποπληρωμή ενδεχόμενων υποχρεώσεων αποτελεί κίνδυνο για τα δημόσια οικονομικά της Κύπρου. Αφορούν ιδίως τα συστήματα προστασίας περιουσιακών στοιχείων για την Ελληνική Τράπεζα, καθώς και το πιθανό έλλειμμα των δημόσιων παρόχων υγειονομικής περίθαλψης κατά τα πρώτα χρόνια του NHIS", καταλήγει η Κομισιόν.