Kathimerini.gr
Δύσκολες ώρες για τους αμερικανικούς κολοσσούς που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη, καθώς οι εργαζόμενοι επέλεξαν μια περίοδο με αυξημένη καταναλωτική ζήτηση, ενόψει και των Χριστουγέννων, για να κατέβουν σε απεργία.
Στο στόχαστρο, η αυτοκινητοβιομηχανία Τesla αλλά και ο γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου Amazon. Πριν από τρία χρόνια, την ημέρα της Black Friday, οι εργαζόμενοι στις αποθήκες της Amazon οργάνωσαν, για πρώτη φορά στην ιστορία της εταιρείας, μια παγκόσμια κινητοποίηση με σύνθημα «Make Amazon Pay». Ενα χρόνο μετά, εν μέσω πανδημίας, ο ιδρυτής του κολοσσού, Τζεφ Μπέζος, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, είχε αναγκάσει τους εργαζομένους να δουλεύουν στις αποθήκες χωρίς προστατευτικό εξοπλισμό. Με μια σειρά από απεργίες και δράσεις, οι υπάλληλοι σε 15 χώρες απαίτησαν ασφάλεια και αξιοπρέπεια, επιλέγοντας και πάλι μία από τις σημαντικότερες ημέρες διαδικτυακών αγορών του έτους.
Την Παρασκευή οι εργαζόμενοι της Amazon σε περισσότερες από 30 χώρες, από τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι την Ιταλία και τις ΗΠΑ, φώναξαν ακόμη πιο δυνατά τα αιτήματά τους ενάντια στις πρακτικές εργασίας του γίγαντα ηλεκτρονικού εμπορίου των ΗΠΑ.
Πολλοί έμποροι λιανικής μειώνουν τιμές αυτή την περίοδο του χρόνου για να αυξήσουν τις πωλήσεις κατά τη λεγόμενη Black Friday, την επομένη της γιορτής των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ. Αρχικά γνωστή για τα πλήθη καταναλωτών που συνωστίζονταν στα πολυκαταστήματα, η περίοδος προσφορών μεταφέρθηκε κατά βάση στο Διαδίκτυο και έγινε παγκόσμια, εν μέρει τροφοδοτούμενη από την Amazon, η οποία διαφημίζει φέτος εκπτώσεις μέχρι το τέλος Νοεμβρίου. Στη Γερμανία, τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά της Amazon σε πωλήσεις πέρυσι, οι εργαζόμενοι σε τουλάχιστον πέντε κέντρα διαχείρισης παραγγελιών ξεκίνησαν 24ωρη απεργία απαιτώντας συλλογική μισθολογική σύμβαση. Εκατοντάδες εργαζόμενοι κατέβηκαν σε απεργία και στην αποθήκη της Amazon στο Κόβεντρι της Αγγλίας, στο πλαίσιο μιας μακροχρόνιας διαμάχης για τις αμοιβές, απαιτώντας αύξηση του ωρομισθίου στα 18,69 δολάρια. Εκπρόσωπος της Amazon στη Γερμανία απάντησε ότι οι εργαζόμενοι αμείβονται «δίκαια», με αρχικό μισθό άνω των 15,27 δολαρίων την ώρα, και έχουν επιπλέον παροχές, ενώ διαβεβαίωσε ότι οι παραδόσεις προϊόντων δεν θα διαταραχθούν. Η Amazon παρέμεινε δημοφιλής στην Ευρώπη παρά το γεγονός ότι οι κορυφαίοι ανταγωνιστές της, όπως η Shein και η Temu, γνώρισαν ταχεία ανάπτυξη. Η εφαρμογή της είχε 146 εκατ. ενεργούς χρήστες στην Ευρώπη τον Οκτώβριο, σε σύγκριση με 64 εκατ. για τη Shein και 51 εκατ. για την Temu, σύμφωνα με το data.ai.
Η Αmazon δεν είναι η μόνη αμερικανική εταιρεία που βρίσκεται αντιμέτωπη με μαζικές κινητοποιήσεις στην Ευρώπη. Στη Σουηδία, εργαζόμενοι σε διάφορους κλάδους ένωσαν τις δυνάμεις τους ενάντια στον κολοσσό κατασκευής ηλεκτρικών οχημάτων Tesla του Ελον Μασκ, απαιτώντας συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Εργοστάσια, λιμενεργάτες, ταχυδρομικοί υπάλληλοι και μηχανικοί αρνήθηκαν να χειριστούν τα αγαθά της Tesla σε μια γενικευμένη δράση για την προστασία του σουηδικού μοντέλου εργασίας.
Στον μεγαλύτερο «αγώνα των τελευταίων δεκαετιών για τη διάσωση του συνδικαλιστικού μοντέλου της Σουηδίας από τις παγκόσμιες εργασιακές πρακτικές», το ισχυρό συνδικάτο IF Metall ηγείται μιας μαζικής απεργίας σε οκτώ χώρους εργασίας της Tesla εδώ και πέντε εβδομάδες. Είναι η πρώτη φορά που οι εργαζόμενοι της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας κατέβηκαν σε απεργία και ο Μασκ, ο δισεκατομμυριούχος της Σίλικον Βάλεϊ και διευθύνων σύμβουλος της Tesla, αποκάλεσε τη δράση «πράξη παραφροσύνης».
Η IF Metall, η οποία έχει πάνω από 300.000 μέλη στη σουηδική βιομηχανία, έχει προειδοποιήσει ότι «θα συνεχίσει τις απεργίες για όσο χρειαστεί». Λέει ότι ανέλαβε δράση αφότου η Tesla έχει αποφύγει τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας με τους 127.000 εργαζομένους της. Οι συλλογικές συμβάσεις, που καλύπτουν όρους όπως ο μισθός, η σύνταξη, οι ώρες εργασίας και οι αργίες, σημαίνουν ότι, θεωρητικά, τα συνδικάτα και οι εργοδότες ρυθμίζουν την αγορά εργασίας και όχι το κράτος, και θεωρούνται ακρογωνιαίος λίθος του μοντέλου της σουηδικής αγοράς εργασίας. Παρόλο που η συμμετοχή σε συνδικάτα στη Σουηδία έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, πολλοί εργαζόμενοι εξακολουθούν να είναι σε συνδικάτα και περίπου 9 στους 10 υπαλλήλους έχουν υπογράψει συλλογικές συμβάσεις. Η απεργία της Tesla έχει προσελκύσει δευτερογενή δράση από άλλα οκτώ συνδικάτα και απειλεί να εξαπλωθεί στη γειτονική Νορβηγία, όπου το Fellesförbundet, το μεγαλύτερο συνδικάτο του ιδιωτικού τομέα της χώρας, δήλωσε έτοιμο να αναλάβει «δράση συμπαράστασης».
