Σκληρά μέτρα για το καλό της Κύπρου

Επίσημα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης κηρύχθηκε η Κύπρος από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, το απόγευμα της Κυριακής 15/03, την ώρα που το βράδυ της ίδιας ημέρας, άλλα επτά νέα κρούσματα ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Υγείας, ενώ πιθανολογείται η επίδοση εξιτηρίου σε δύο άτομα από το νοσοκομείο Αμμοχώστου. Ο ίδιος και οι τρεις Υπουργοί, Υγείας, Εργασίας και Οικονομικών, ανακοίνωσαν δρακόντεια μέτρα κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού στην κοινότητα, με την συμβουλευτική ομάδα ειδικών, αλλά και την Ευρώπη να δηλώνουν την ικανοποίησή τους, καθώς κινούνται προς την σωστή κατεύθυνση. Στο ίδιο μήκος κύματος εξέπεμψε και η Εκκλησία της Κύπρου, με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β’ να απαγορεύει την παρακολούθηση των ακολουθιών και την συμμετοχή στην Θεία Κοινωνία για διάστημα τριών εβδομάδων.

Η προσπάθεια όπως αποφύγει η Κύπρος το να εξελιχθεί σε Ιταλία, όσον αφορά στα κρούσματα του κορωνοϊού, εντείνεται με τον πλέον εμφατικό τρόπο, από την Δευτέρα 16 Μαρτίου. Τα μέτρα που ανακοίνωσαν οι Νίκος Αναστασιάδης, Κωνσταντίνος Πετρίδης, Κωνσταντίνος Ιωάννου και Ζέτα Αιμιλιανίδου το απόγευμα της Κυριακής στοχεύουν πρώτα απ’ όλα στον μεγαλύτερο δυνατό περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού στην Κύπρο, αλλά και στην στήριξη της οικονομίας η οποία, αναπόφευκτα, θα επηρεαστεί αρνητικά από την νέα αυτή κρίση.

Οι φόβοι που εκφράζονταν από τα μέλη της συμβουλευτικής ομάδας του Υπουργού Υγείας σχετικά με την μαζική άφιξη των φοιτητών, φαίνεται ότι καθησυχάζονται μετά τους περιορισμούς που τέθηκαν: «Η είσοδος στην Κυπριακή Δημοκρατία των προσώπων θα επιτρέπεται μόνο σε όσους κατά την άφιξη τους προσκομίζουν ιατρική βεβαίωση εξέτασης του κορονοϊού από πιστοποιημένα ιατρικά κέντρα από τη χώρα προέλευσης τους. Όσοι εκπληρούν τις εν λόγω προϋποθέσεις, θα τίθενται υποχρεωτικά υπό περιορισμό (καραντίνα) για 14 μέρες, σε χώρους φιλοξενίας που θα καθορίζει η Κυπριακή Δημοκρατία», είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, προσθέτοντας ότι «όσον αφορά τους φοιτητές που θα επιλέξουν να παραμείνουν στους χώρους φοίτησης, θα τους παραχωρηθεί επίδομα ύψους 750 ευρώ. Η παρούσα απόφαση τίθεται σε εφαρμογή από την 6η μετά μεσημβρινή της 16ης Μαρτίου, 2020 και θα ισχύει μέχρι την 30η Απριλίου του 2020». Σε σχέση με την παραπάνω απόφαση, ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, κατά την δημοσιογραφική διάσκεψη που ακολούθησε στο Προεδρικό Μέγαρο, ανέφερε ότι ο στόχος είναι η αποτροπή των φοιτητών από το να επιστρέψουν στην Κύπρο.

Σε συνέχεια τ μέτρων που εξαγγέλθηκαν παραθέτουμε κατάλογο εγκεκρ. διαπιστευμένων οργανισμών εξωτερικού για έκδοση ιατρικού πιστοποιητ. που απαιτείται για είσοδο ταξιδιωτών στην ΚΔ.
Ο κατάλογος θα ανανεώνεται https://t.co/widVDYs9ym#Cyprus #COVID19 #coronavirus #pandemia #MoH pic.twitter.com/b4b5efHpjr

— Constantinos Ioannou (@K_Ioannou) March 15, 2020

Κλείνουν επιχειρήσεις

Παράλληλα, με τις αποφάσεις, οι οποίες επηρεάζουν τους ταξιδιώτες και τους φοιτητές, σημαντικά μέτρα ανακοινώθηκαν που αφορούν τις επιχειρήσεις, καθώς ένας μεγάλος αριθμός αυτών, θα κλείσουν για τέσσερις εβδομάδες. Συγκεκριμένα:
-Εμπορικά κέντρα, πολυκαταστήματα
-Καφετέριες, καφενεία, μπαρ και όλες οι επιχειρήσεις εστίασης. Εξαιρούνται οι υπηρεσίες κατ’ οίκον διανομής.
-Κέντρα διασκέδασης
-Κινηματογράφοι, θέατρα, αίθουσες θεαμάτων
-Βιβλιοθήκες
-Μουσεία, αρχαιολογικοί και ιστορικοί χώροι
-Πρακτορεία τυχερών παιγνιδιών, καζίνο κ.λπ.
-Αθλητικές εγκαταστάσεις, αθλητικοί όμιλοι, πολιτιστικοί όμιλοι και σωματεία
-Θεματικά πάρκα (λούνα πάρκ κλπ)
-Κουρεία, κομμωτήρια, κέντρα αισθητικής-μασάζ

Παραμένουν ανοικτές ουσιώδεις υπηρεσίες λιανικού εμπορίου που αφορούν ασφάλεια υγείας και εύρυθμης λειτουργίας της κοινότητας όπως:

Λιανεμπόριο τροφίμων, πχ υπεραγορές, εφόσον θα τηρείται το μέτρο της παρουσίας στον ίδιο χώρο ανά πάσα στιγμή αριθμού ατόμων, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων, που δεν θα υπερβαίνει το ένα άτομο ανά 8 τετραγωνικά μέτρα ωφέλιμου χώρου.
-Φαρμακεία
-Ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας (κλινικά εργαστήρια)
-Λαϊκές αγορές
-Φούρνοι και ζαχαροπλαστεία (χωρίς τραπεζο-καθίσματα)
-Βενζινάδικα
-Περίπτερα

Διευκρινίζεται ότι οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που δεν εμπίπτουν στην κατηγορία αναστολής των εργασιών τους, δεν θα πρέπει να έχουν στον χώρο εργασίας πέραν των πέντε εργαζομένων. Παράλληλα, τονίζεται ότι για όλες τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού, δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα οι οποίες δέχονται κοινό προς εξυπηρέτηση, η παρουσία ατόμων στον χώρο εξυπηρέτησης δεν θα υπερβαίνει το ένα άτομο ανά οκτώ τετραγωνικά μέτρα ωφέλιμου χώρου, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων.

Οικονομία και εργαζόμενοι

Πέραν των μέτρων κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού, μεταξύ των σημαντικών ανακοινώσεων αφορούσαν και την στήριξη της οικονομίας και της ενίσχυσης της αγοραστικής δυνατότητας των πολιτών. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε η προσωρινή αναστολή για δύο μήνες της υποχρέωσης καταβολής του ΦΠΑ για παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις. Αφορά επιχειρήσεις, των οποίων ο κύκλος εργασιών τους δεν ήταν μεγαλύτερος από €1εκ σύμφωνα με τις φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2019 και επιχειρήσεις των οποίων ο κύκλος των εργασιών μειώθηκε πέραν του 25%, χωρίς την επιβολή οποιονδήποτε επιβαρύνσεων. Σημειώνεται ότι θα γίνουν διευθετήσεις έτσι ώστε οι οφειλές να καταβάλλονται σταδιακά, μέχρι την 11 Νοεμβρίου 2020. Επίσης, αποφασίστηκε η προσωρινή μείωση του ΦΠΑ από 19% σε 17% για περίοδο δύο μηνών και από 9% σε 7% για περίοδο τριάμισι μηνών, αμέσως μετά τη ψήφιση της σχετικής νομοθεσίαςπρος ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών και τόνωση της κατανάλωσης. Παράλληλα, δίνεται παράταση για δυο μήνες της υποχρέωσης υποβολής φορολογικών δηλώσεων για όσους είχαν υποχρέωση να το πράξουν μέχρι την 31.3.2020. (νέα προθεσμία 31.5.2020). Ο Υπουργός Οικονομικών, ανακοίνωσε και την μη καταβολή της πρόσθετης εισφοράς του ΓεΣΥ για 2 μήνες, δίχως να επηρεάζεται η λειτουργία της β φάσης εφαρμογής του.

Με την σειρά της, η Υπουργός Εργασίας, Ζέτα Αιμιλιανίδου, ανακοίνωσε πακέτο μέτρων που αφορούν στους γονείς οι οποίοι θα έχουν υποχρεωτική άδεια και τις μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες αναμένεται ότι θα αντιμετωπίσουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Συγκεκριμένα θα χορηγείται «Ειδική Άδεια» σε Γονείς που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, για τη Φροντίδα Παιδιών ηλικίας μέχρι 15 ετών (μέχρι και την Τρίτη τάξη Γυμνασίου) λόγω αναστολής της φοίτησης σε σχολεία, δημόσια και ιδιωτικά, σε βρεφοκομικούς και παιδοκομικούς σταθμούς. Για την «ειδική άδεια», η οποία, δύναται να έχει διάρκεια μέχρι και 4 εβδομάδες στο παρόν στάδιο, και στην οποία δεν περιλαμβάνονται αργίες, θα παραχωρείται επίδομα ως ακολούθως:

Για γονέα με μισθό μέχρι €2.500: για τα πρώτα €1.000 του μισθού του γονέα θα καταβληθεί επίδομα «ειδικής άδειας» σε ποσοστό 60% του μισθού και για τα επόμενα €1.000 του μισθού του, θα καταβληθεί επίδομα σε ποσοστό 40%. Σημειώνεται ότι σε περιπτώσεις μονογονεϊκών οικογενειών, η αναλογία για καταβολή του επιδόματος διαφοροποιείται στο 70% και 50% αντίστοιχα. Η άδεια θα παραχωρείται σε έναν από τους δύο γονείς και εάν ο ένας γονέας λάβει την υπό αναφορά άδεια, ο έτερος δεν μπορεί να λάβει αντίστοιχη άδεια ταυτοχρόνως. Επίσης, εάν ο ένας γονέας εργάζεται / λαμβάνει επίδομα ανεργίας/ συμμετέχει σε Σχέδιο Αναστολής Εργασιών και ο έτερος όχι, ο εργαζόμενος γονέας δεν την δικαιούται, εκτός εάν ο γονέας που δεν εργάζεται έχει νοσήσει ο ίδιος με τον ιό ή νοσηλεύεται ή είναι πρόσωπο με αναπηρία ή είναι πρόσωπο σε υποχρεωτικό περιορισμό.

Διευκρινίζεται, επίσης ότι η άδεια σε γονείς για τη φροντίδα παιδιών θα παραχωρείται, εάν η φύση της εργασίας τους δεν επιτρέπει την τηλεργασία ή την εργασία από το σπίτι ή την εργασία με ευέλικτο ωράριο και εάν δεν υπάρχει εσωτερική βοήθεια. Η άδεια θα παραχωρείται σε συνεννόηση με τον εργοδότη, εφόσον υποβληθεί σχετική αίτηση. Το μέτρο αυτό θα εφαρμόζεται για γονείς προσώπων με αναπηρίες (ανεξαρτήτου ηλικίας), νοουμένου ότι δεν παραχωρείται για τα εν λόγω πρόσωπα επίδομα φροντίδας. Η περίοδος της ειδικής άδειας, θα θεωρείται περίοδος εξομοιουμένης ασφάλισης.

Για το δημόσιο τομέα, εργαζόμενοι οι οποίοι κριθούν από τους οικείους Υπουργούς ότι πρέπει να προσέλθουν στην εργασία τους, αλλά παρίσταται ανάγκη να παραμείνουν στην οικία τους για φροντίδα τους παιδιών τους, θα πρέπει σε συνεννόηση με τον Προϊστάμενο τους, να γίνονται διευθετήσεις για την αντικατάσταση τους.

Σχέδιο Αναστολής Εργασιών

Για όσες επιχειρήσεις αποφασίστηκε να αναστείλουν τις εργασίες τους και σε όσες επιχειρήσεις θα συνεχίσουν τη λειτουργία τους και θα υποστούν μείωση του κύκλου εργασιών πέραν του 25% εφαρμόζεται Σχέδιο Αναστολής των εργασιών των επιχειρήσεων με στόχο να αποφευχθούν οι απολύσεις εργαζομένων και ταυτόχρονα οι επηρεαζόμενοι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν ανεργιακό επίδομα για όσο χρονικό διάστημα η επιχείρηση θα βρίσκεται σε αναστολή εργασιών.

Επίσης, καταρτίστηκε Σχέδιο Στήριξης Μικρών Επιχειρήσεων, ύψους €10εκ, για επιχειρήσεις που εργοδοτούν μέχρι 5 άτομα, υπό την προϋπόθεση ότι διατηρούν τους υπαλλήλους τους στην εργασία και έχουν υποστεί μείωση του κύκλου εργασιών τους πέραν του 25%. Το Σχέδιο προβλέπει επιδότηση του 70% του μισθού των εργαζομένων. Οι προϋποθέσεις και οι ασφαλιστικές δικλείδες του Σχεδίου θα ανακοινωθούν με την προκήρυξη.

Για ευπαθείς ομάδες

Μεταξύ των μέτρων που ανακοίνωσε η Υπουργός Εργασίας, είναι η καταβολή «επιδόματος ασθενείας» κατά μέσο όρο €800 μηνιαίως σε εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα υγείας και εμπίπτουν στον κατάλογο που έχει ετοιμασθεί από το Υπουργείο Υγείας, οι οποίοι πρέπει να απουσιάσουν από την εργασία τους για σκοπούς προστασίας της υγείας τους και μη επιδείνωσή της. Για το επίδομα ασθενείας, προϋπόθεση αποτελεί η προσκόμιση πιστοποιητικού από τον προσωπικό ιατρό τους.

Επίσης:

Περιπτώσεις υποχρεωτικής απουσίας από την εργασία σε πρόσωπα με οδηγίες ή εντολή των Αρχών (Κατηγορία 1 [υποχρεωτικός περιορισμός υπό ιατρική παρακολούθηση (καραντίνα)] και Κατηγορία 2 [αυτοπεριορισμός υπό τηλεφωνική παρακολούθηση]), νοουμένου ότι οι υπό περιορισμό εργαζόμενοι κατέχουν πιστοποιητικό που εκδίδεται από το Υπουργείο Υγείας.

Πρόσωπα πέραν της ηλικίας του 63ου έτους μέχρι την ηλικία του 65ο έτους, οι οποίοι δεν λαμβάνουν θεσμοθετημένη σύνταξη και συνεχίζουν να εργάζονται και οι οποίοι εμπίπτουν στις Κατηγορίες 1 και 2 του Υπουργείου Υγείας, νοουμένου ότι οι υπό περιορισμό εργαζόμενοι κατέχουν πιστοποιητικό που εκδίδεται από το Υπουργείο Υγείας.

Για σκοπούς ενίσχυσης των αυτοτελώς εργαζομένων, το επίδομα ασθενείας θα καταβάλλεται όπως και στους μισθωτούς, από την τέταρτη ημέρα.

Επέκταση της χρονικής περιόδου υποβολής ενστάσεων στις κοινωνικές ασφαλίσεις για τους αυτοεργοδοτούμενους για ένα μήνα μέχρι τις 30 Απριλίου 2020 (λήγει 31 Μαρτίου 2020).

Δημιουργία κινητών συνεργείων για την εξυπηρέτηση ηλικιωμένων και ευάλωτων προσώπων, έτσι ώστε να μπορούν να προμηθεύονται τα αγαθά που έχουν ανάγκη. Θα ζητηθεί βοήθεια από Εθελοντικές Οργανώσεις και Επιχειρήσεις για υλοποίηση του στόχου.

Νέα κρούσματα

Με την ανακοίνωση άλλων επτά επιβεβαιωμένων περιστατικών, ο αριθμός των κρουσμάτων ανήλθε στα 33, το βράδυ της Κυριακής. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας, τα πέντε αφορούν άτομα τα οποία έφτασαν από Βρετανία και βρίσκονταν σε αυτοπεριορισμό, ενώ επικοινώνησαν με τις αρχές όταν εκδήλωσαν συμπτωματολογία. Τα άλλα δύο περιστατικά, αφορούν άτομα τα οποία ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα που είχε εντοπιστεί τις προηγούμενες ημέρες. Ωστόσο, όπως πληροφορούμαστε, η κατάσταση όλων των νέων περιστατικών είναι καλή.

Προς εξιτήριο

Δύο από τα επιβεβαιωμένα περιστατικά τα οποία νοσηλεύονται στο Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου, αναμένεται σύντομα να λάβουν εξιτήριο. Ωστόσο, όπως πληροφορείται η «Κ», δεν πρόκειται να επιστρέψουν στο σπίτι τους, αλλά θα μεταφερθούν σε χώρους καραντίνας, στην κατασκήνωση της ΔΕΟΚ ή στις κυβερνητικές κατοικίες στο Τρόοδος, μέχρι την συμπλήρωση των δεκατεσσάρων ημερών και την διενέργεια δεύτερου ελέγχου. Τα πρώτα εξιτήρια, ωστόσο, αν και υπολογιζόταν ότι θα δίνονταν την Δευτέρα 16/03, φαίνεται ότι θα καθυστερήσουν μερικές ημέρες, μέχρι να είναι απολύτως έτοιμοι οι χώροι καραντίνας, οι οποίοι θα τους φιλοξενήσουν.