Kathimerini.com.cy
Την ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης στο ζήτημα των σχολικών συνοδών αναδεικνύει σε τοποθέτηση της η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού κα Δέσπω Μιχαηλίδου. Η παρέμβαση της Επιτρόπου ακολουθεί μια σειρά δημοσιευμάτων το τελευταίο διάστημα αναφορικά με καταγγελίες γονέων αναφορικά με τη συνοδεία των παιδιών τους.
Όπως υποστηρίζει η κα Μιχαηλίδου η πλήρης απουσία νομοθετικής ρύθμισης του ειδικού θέματος της ανάθεσης σχολικών βοηθών/συνοδών σε συνδυασμό με τη διαρχία που παρατηρείται, ως προς την αρμόδια Αρχή εν προκειμένω το Υπουργείο Παιδείας και τις Σχολικές Εφορείες «όχι μόνο δεν υποβοηθούν την επίτευξη του τελικού στόχου, που είναι η παροχή στήριξης στα παιδιά αυτά, ούτως ώστε, να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης στο εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά δημιουργούν περαιτέρω πρακτικά και άλλα προβλήματα».
Αναφορά από την Επίτροπο γίνεται και στις Επαρχιακές Επιτροπές Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΕΕΕΑΕ) ως το αρμόδιο Σώμα που αποφασίζει για την ανάθεση σχολικών συνοδών. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται όπως επισημαίνει η κα Μιχαηλίδου λαμβάνονται χωρίς καμία αναφορά στα προσόντα που θα πρέπει να έχει κάθε συνοδός για την εξυπηρέτηση των αναγκών του συγκεκριμένου παιδιού ενώ, στη συνέχεια αναμένεται από τις οικείες Σχολικές Εφορείες να υλοποιήσουν τις αποφάσεις στη βάση γενικών και ασαφών διαδικασιών και καθηκόντων. «Αυτή η προσέγγιση αδυνατεί να ανταποκριθεί επαρκώς στις συνολικές εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών, και δεν δημιουργεί τις απαραίτητες συνθήκες πλήρους ενσωμάτωσης αυτών των παιδιών στο γενικό εκπαιδευτικό σύστημα» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Παράλληλα όσον αφορά τις ΕΕΕΑΕ παρατηρείται σε ορισμένες περιπτώσεις μεγάλη καθυστέρηση στη λήψη της τελικής απόφασης, η οποία «αναπόφευκτα οδηγεί σε αναστάτωση, δηλητηριάζει τις σχέσεις των εμπλεκομένων και δεν δημιουργεί κλίμα εμπιστοσύνης».
Περισσότερες στρεβλώσεις
Στην τοποθέτηση της η Επίτροπος Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού αναφέρεται παράλληλα και στις ευθύνες των ίδιων τον γονιών, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις λειτουργούν αποτρεπτικά ως προς το επιθυμητό αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα με το να περιορίζουν τα παιδία τους στο σπίτι ως μοχλό πίεσης για να αποσπάσουν το αποτέλεσμα που επιθυμούν «δημιουργεί σύγχυση και στα ίδια τα παιδιά, τα οποία εξαναγκάζονται να αντιμετωπίσουν την παρεχόμενη εκπαίδευση με προκατάληψη και αμφισβήτηση, πέραν του γεγονότος ότι, επιστρέφοντας στο σχολείο, καλούνται να αντιμετωπίσουν σοβαρά ζητήματα ενσωμάτωσης και προσαρμογής».
Επιπρόσθετα μια μεγάλη μερίδα κυρίως ιδιωτών γιατρών και ψυχολόγων υποδεικνύουν την ανάγκη για ανάθεση «ατομικής συνοδού», χωρίς όμως οι υποδείξεις των ειδικών να είναι δεσμευτικές για τις ΕΕΕΑΕ. Ακόμη στα συμπεράσματα της Επιτρόπου χαρακτηρίζεται ως προβληματικό το γεγονός ότι, οι αποφάσεις των ΕΕΕΑΕ είναι, συνήθως, υπερβολικά συνοπτικές, γενικές, αόριστες και ασαφείς.
7 άμεσες ρυθμίσεις
Με γνώμονα τις διαπιστώσεις της η κα Μιχαηλίδου επισημαίνει την ανάγκη για λήψη άμεσων μέτρων οι οποίες θα αποβαίνουν προς όφελος των παιδιών, χαρακτηρίζοντας ως μεγάλη ανάγκη να ληφθούν άμεσα ρυθμίσεις επι του θέματος. Ιδιαίτερη σημασία προσδίδει η Επίτροπος στην ανάγκη για νομοθετική ρύθμιση «με σαφήνεια, διαφάνεια και με όλες τις απαιτούμενες εγγυήσεις σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητά του».
Επιπλέον πρέπει να καθοριστούν με πιο αντικειμενικούς όρους τα καθήκοντα εργοδότησης των συνοδών, ανάλογα με το είδος των αναγκών του παιδιού που καλούνται να εξυπηρετήσουν, ενώ σε ότι αφορά τις αρμόδιες Επιτροπές η κα Μιχαηλίδου σημειώνει την ανάγκη αφενός να αποσαφηνιστούν οι όροι εντολής και αφετέρου τα κριτήρια στη βάση των οποίων λαμβάνονται οι αποφάσεις των Επιτροπών Πρόσληψης σχολικών βοηθών/ συνοδών.
Επιπλέον, οι όποιες αποφάσεις των Επιτροπών Πρόσληψης συνοδών πρέπει να τεκμηριώνονται στη βάση του συμφέροντος του παιδιού και, όπου κρίνεται αναγκαίο, να προβαίνουν σε ανάλογη επανεξέταση και αναθεώρηση των αποφάσεων. Σε κάποιες περιπτώσεις, πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο σύστασης επαγγελματικής ομάδας, ώστε να αξιολογούνται οι εξειδικευμένες ανάγκες και η συναισθηματική κατάσταση ενός παιδιού και, να λαμβάνεται υπόψη και να αποτυπώνεται η άποψη του παιδιού στην επιλογή συνοδού.
Σε ότι έχει να κάνει με το καθεστώς των Σχολικών Εφορειών η κα Μιχαηλίδου επισημαίνει πως με βάση τον περί Σχολικών Εφορειών Νόμος του 1997, προνοείται όπως το προσωπικό που εργοδοτείται σε αυτές προσλαμβάνεται με διαδικασία και όρους, οι οποίοι καθορίζονται με Κανονισμούς, ενώ όπως διαφαίνεται, δεν φαίνεται να έχουν εκδοθεί από το 1997 μέχρι σήμερα σχετικοί κανονισμοί. Ως προς αυτό η Επίτροπος προτείνει τον καθορισμό ενός κεντρικού φορέα, ο οποίος να λειτουργεί ως η ανώτατη διοικητική αρχή των Σχολικών Εφορειών μέχρι την ολοκλήρωση της συζήτησης της πρόνοιας για κατάργηση τους.
Τονίζει παράλληλα την ανάγκη όπως οι αποφάσεις των Επαρχιακών Επιτροπών Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης πρέπει να είναι πάντα αναλυτικές, ξεκάθαρες και τεκμηριωμένες στη βάση της διασφάλισης του συμφέροντος του παιδιού, με απαραίτητη προϋπόθεση να υπάρχει πάντα ουσιαστικό περιθώριο για διαφοροποίηση της απόφασης.
Σε ότι έχει να κάνει με το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας, η Επίτροπος σημειώνει πως οφείλει να μεριμνήσει για την παροχή, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, εξειδικευμένης βοήθειας, σε κάθε παιδί που την χρειάζεται, εντός της γενικής τάξης. Για τον σκοπό αυτό, η κα Μιχαηλίδου κρίνει ως απαραίτητο να εξευρεθούν εναλλακτικοί τρόποι οργάνωσης της διδασκαλίας και της ύλης, ακόμη και σε επίπεδο συνδιδασκαλίας που να παρέχεται από δεύτερο προσοντούχο εκπαιδευτικό, ώστε να διευκολύνεται η διαφοροποίηση και η εμπέδωση της ύλης.
Η κα Μιχαηλίδου σημειώνει επιπρόσθετα την ανάγκη για τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης ανάμεσα σε όλες τις πλευρές, καθώς οποιαδήποτε συγκρουσιακή κατάσταση ανάμεσα στους γονείς και το Κράτος, αναπόφευκτα επιδρά αρνητικά στην ψυχολογία των παιδιών, ενώ, παράλληλα, οι σχέσεις αντιπαλότητας που δημιουργούνται έχουν, ως αποτέλεσμα, τα παιδιά να βιώνουν λεκτική και ψυχολογική βία.
