Τα βήματα που μας οδήγησαν στο «unlock»

Η 4η Μαΐου είναι ημερομηνία ορόσημο για την πανδημία, καθώς η Κύπρος περνά στην δεύτερη φάση της διαχείρισής της. Από την ερχόμενη Δευτέρα, επαναλειτουργούν τομείς της οικονομίας, με την Κυβέρνηση να θέτει τις προϋποθέσεις για την ασφαλή σταδιακή μετάβαση στην νέα μας πραγματικότητα. Όπως αναφέρουν επανειλημμένως οι ειδικοί, οι θυσίες των πολιτών είναι αυτές που επέτρεψαν στις αρχές του κράτους να επεξεργαστούν το πλάνο της σταδιακής χαλάρωσης, γι’ αυτό πρέπει να συνεχιστεί η τήρηση των μέτρων αυτοπροστασίας ευλαβικά. Πλέον, τα επιβεβαιωμένα περιστατικά έχουν σταθεροποιηθεί σε χαμηλούς –ως επί το πλείστον μονοψήφιους- αριθμούς, ενώ οι ασθενείς που χρήζουν εντατικής θεραπείας λιγοστεύουν και το στοίχημα είναι πλέον η διατήρησή τους σε χαμηλά επίπεδα και τον ρυθμό μετάδοσης της νόσου (R0) κάτω από το 1, όπου βρίσκεται σήμερα.

Σταθερά προς τα κάτω

Τα επιδημιολογικά στοιχεία που παρουσίασε το απόγευμα της Πέμπτης 30 Απριλίου ο Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας, Γεώργιος Νικολόπουλος, καταδεικνύουν την φθίνουσα πορεία που διαγράφει ο αριθμός των επιβεβαιωμένων περιστατικών COVID-19 τον τελευταίο ένα μήνα. Στον πίνακα παρακάτω καταγράφονται οι περιπτώσεις COVID-19 ανά 1000 διαγνωστικές εξετάσεις από τις 29 Μαρτίου, μέχρι τις 29 Απριλίου, με την μείωση να είναι εμφανής:

Λιγότεροι στις ΜΕΘ

Μεγάλη πρόκληση για την Κυβέρνηση αποτελούσε η ενδυνάμωση του συστήματος υγείας και η ετοιμότητά του να ανταπεξέλθει όσον αφορά στην περίθαλψη ασθενών. Πλέον, όπως ανέφερε στην «Κ» ο εκπρόσωπος τύπου του ΟΚΥπΥ, Πάμπος Χαριλάου, μετά την πλήρη επαναλειτουργία των εξωτερικών ιατρείων, στόχος είναι και αυτή των δημοσίων νοσηλευτηρίων, τα οποία θα χωριστούν σε δύο ζώνες: στην μία θα γίνεται διαχείριση περιστατικών COVID-19 και στην άλλη όλων των υπολοίπων. Ωστόσο, για να καταστεί δυνατό αυτό, πρέπει η κατάσταση να αξιολογείται συνεχώς τις επόμενες μέρες. Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα μέχρι τις 28 Απριλίου, ο αριθμός των νοσηλευομένων σε ΜΕΘ μειώνεται συνεχώς και αυξάνεται ο αριθμός των μη διασωληνωμένων.

Επίσης, σημαντικό είναι και το γεγονός ότι ο ρυθμός μετάδοσης της νόσου, το «R0», πλέον κυμαίνεται κάτω από την μονάδα, που αποτελούσε τον στόχο, αλλά και την προϋπόθεση για να δοθεί το πράσινο φως από την επιστημονική ομάδα στην Κυβέρνηση για την σταδιακή άρση των περιορισμών. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο Δρ Νικολόπουλος το απόγευμα της Πέμπτης, βάσει τριών στατιστικών μοντέλων, το «R0» τοποθετείται σε τρία διαφορετικά επίπεδα, αλλά πάντα κάτω από το 1: στο 0,30, στο 0,46 και στο 0,70.

Η σταδιακή επιστροφή

Από την Δευτέρα 4 Μαΐου, τίθεται σε εφαρμογή η πρώτη φάση του πλάνου σταδιακής άρσης των περιοριστικών μέτρων, υπό σημαντικές προϋποθέσεις, που γνώμονα έχουν την ασφάλεια και την αποφυγή αναζωπύρωσης της νόσου. Ένας από τους σημαντικότερους τομείς της οικονομίας που ξαναπαίρνει μπρος, είναι ο κατασκευαστικός. Την Δευτέρα, επίσης, επαναλειτουργούν τα καταστήματα λιανικού εμπορίου και οι λαϊκές αγορές, αλλά όχι τα πολυκαταστήματα και τα εμπορικά κέντρα. Στις δουλειές τους επιστρέφουν και οι εργαζόμενοι στο δημόσιο, πλην εκείνων που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες ή έχουν την ευθύνη φροντίδας παιδιών μέχρι 15 ετών, οι οποίοι ωστόσο θα εργάζονται με την μέθοδο της τηλεργασίας.

Όσον αφορά στον τομέα της υγείας, από την Δευτέρα 4 Μαΐου, επιτρέπεται εκ νέου η διεξαγωγή προγραμματισμένων εγχειρήσεων, βάσει οροφών που θα καθορίσει το Υπουργείο Υγείας.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον Υπουργό Παιδείας, τις επόμενες ημέρες οι τελειόφοιτοι μαθητές ξαναμπαίνουν στις τάξεις, τόσο στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά σχολεία. Συγκεκριμένα, θα λειτουργήσουν από τη Δευτέρα, 11 Μαΐου 2020 για την Γ’ τάξη του Λυκείου και το Γ’ έτος των Τεχνικών Σχολών ή την αντίστοιχη τελική τάξη των ιδιωτικών, τόσο εξατάξιων όσο και επτατάξιων, σχολείων. «Αυτό αφορά 5.635 παιδιά, μαθήτριες και μαθητές της Γ’ Λυκείου όσο και 1.483 τελειόφοιτους της Ιδιωτικής Μέσης Εκπαίδευσης. Βάσει των υγειονομικών κανόνων προφύλαξης που θα τηρήσουμε με σχολαστικότητα, η φοίτηση θα γίνεται σε σχολικές αίθουσες με δώδεκα (12) το πολύ μαθητές και μαθήτριες. Η επαναλειτουργία των σχολείων θα γίνει με την αυστηρή εφαρμογή υγειονομικών πρωτοκόλλων που θα δημοσιοποιηθούν και θα γνωστοποιηθούν στις διευθύνσεις και το προσωπικό των σχολείων, όπως και όλους τους άλλους ενδιαφερομένους, έγκαιρα», είπε ο Πρόδρομος Προδρόμου. Όπως είπε, διδασκαλία στα δημόσια Λύκεια και τις Τεχνικές και Επαγγελματικές Σχολές Εκπαίδευσης και Κατάρτισης θα γίνεται, στο διάστημα που απομένει, για τα εξεταζόμενα γνωστικά αντικείμενα των Παγκύπριων Εξετάσεων και στη βάση του Οδηγού Εξετάσεων που θα δημοσιοποιηθεί από το Υπουργείο τη Δευτέρα, 4 Μαΐου 2020.

Ο Υπουργός Παιδείας στην διάσκεψη τύπου για την ανακοίνωση των αποφάσεων. Φωτογραφία: ΓΤΠ

Εκκλησιασμός και διακίνηση

Από τις 4 Μαΐου οι πολίτες επανακτούν εν μέρει την ελευθερία στις μετακινήσεις τους, καθώς θα δικαιούνται να χρησιμοποιήσουν τρία SMS, ενώ οι βραδινές μετακινήσεις θα επιτρέπονται μέχρι και τις 10 το βράδυ. Επίσης θα επιτρέπεται η ατομική άθληση σε ανοιχτούς χώρους όχι περισσότερων των δύο ατόμων μαζί (περπάτημα, τένις, κολύμβηση στη θάλασσα και όχι σε δημόσια ή ιδιωτικά κολυμβητήρια, ποδηλασία, κτλ) και θα είναι ανοιχτοί πεζόδρομοι και πεζόδρομοι εντός πάρκων, μόνο για σκοπούς ατομικής άσκησης και όχι περισσότερων των δύο ατόμων κατά περίπτωση, ενώ δεν θα επιτρέπονται οι συναθροίσεις. Εξαιρείται από τον εν λόγω περιορισμό η παρουσία των ανήλικων τέκνων γονέων που ασκούνται.

Τέλος, θα επιτρέπεται η προσευχή σε εκκλησίες, τεμένη και άλλους χώρους προσευχής, νοουμένου ότι δεν θα συνυπάρχουν ταυτόχρονα πέραν των 10 ατόμων. Σύμφωνα, μάλιστα, με εγκύκλιο που δόθηκε στην δημοσιότητα την Παρασκευή 1η Μαΐου Σύμφωνα με την εγκύκλιο, που δόθηκε στην δημοσιότητα, οι ιεροί ναοί μπορούν να είναι ανοικτοί καθημερινά από τις 7.30 π.μ. έως και 6.30 μ.μ. Τις ημέρες που τελείται πρωινή ακολουθία, οι ναοί θα μπορούν να είναι ανοικτοί από τις 6:30 π.μ. Οι ιερές ακολουθίες θα τελούνται κανονικά με ανοικτές τις θύρες. Θα υπάρξει μέριμνα από τους εκκλησιαστικούς επιτρόπους ώστε ο αριθμός των εκκλησιαζομένων να μην υπερβαίνουν τους 10 ταυτόχρονα. Αναφέρεται ότι μπορεί ο οποιοσδήποτε πιστός επιθυμεί, να προσκυνά τις εικόνες, να ανάβει το κερί του, να γράφει τα ονόματα για εορτή, παράκληση, μνημόσυνο κ.λ.π. και κατά την ώρα της ακολουθίας και θα υπάρχει στο παγκάρι τού ναού χαρτί, για να γράψει όποιος επιθυμεί τα ονόματα τών προς μνημόνευση, ενώ καλούνται οι εκκλησιαστικοί επίτροποι να εξυπηρετούν όλους με ευγένεια και αγάπη. Αναφέρεται επίσης ότι όσοι επιθυμούν να μεταλάβουν των Αχράντων Μυστηρίων, μπορούν να το πράξουν προσερχόμενοι στον ναό από τις 9.00 έως 10.00 π.μ., κατά τις μεγάλες εορτές και Κυριακές και προστίθεται ότι θα υπάρχει πρόνοια από τους εκκλησιαστικούς επιτρόπους ώστε ο συνολικός αριθμός των ταυτόχρονα παρευρισκομένων μέσα στον ναό για Θεία Μετάληψη να μην υπερβαίνει τους 10 και να τηρούνται οι προβλεπόμενες υπό του νόμου αποστάσεις.

Οι μάσκες

Οι προστατευτικές μάσκες, πλέον, θα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Συγκεκριμένα, η χρήση μάσκας μιας χρήσης για τον γενικό πληθυσμό συστήνεται και δεν είναι υποχρεωτική σε περιπτώσεις παρουσίας των πολιτών σε πολυσύχναστους και κλειστούς χώρους, όπου παρατηρείται συνάθροιση ατόμων, όπως είναι οι υπεραγορές, τα πολυκαταστήματα, οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, τα φαρμακεία, οι τράπεζες, τα Τμήματα του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα που εξυπηρετούν κοινό, τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Όσον αφορά στους εργαζόμενους, η μάσκα πρέπει να χρησιμοποιείται από τους οδηγούς λεωφορείων και γενικότερα των μέσων μαζικής μεταφοράς και κυρίως από όσους απασχολούνται στον τομέα της εξυπηρέτησης πελατών.