Του Χρίστου Μπουρή
Ερωτήματα προκαλεί η στάση της Αστυνομίας σχετικά με τις συλλήψεις που έγιναν κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά, της πορείας για το θάνατο του Shoaib Khan από σφαίρα Αστυνομικού. Όπως προκύπτει τις τελευταίες ώρες, ο αριθμός των ατόμων που κατηγορούνται ανέβηκε στους έξι, καθώς προέκυψαν διώξεις δύο ακόμη προσώπων με τις κατηγορίες της εξύβρισης, πρόκλησης αναστάτωσης, παράνομης συνάθροισης και διασάλευση της ειρήνης.
Όπως πληροφορείται η «Κ», η κατηγορία της εξύβρισης αφορά συνθήματα που ακούστηκαν στη διαμαρτυρία και περιλάμβαναν τη λέξη «μπάτσος», ενώ η εν λόγω κατηγορία συνδέθηκε με τις άλλες δύο, καθώς η Αστυνομία θεώρησε ότι η λέξη αυτή διασαλεύει την ειρήνη και προκαλούσε αναστάτωση στο χώρο που πραγματοποιείτο η διαμαρτυρία. Η κατηγορία για παράνομη συνάθροιση σχηματίστηκε μετά από διαμαρτυρία των ατόμων έξω από τον αστυνομικό σταθμό Λήδρας μετά τις συλλήψεις που έγιναν μετά το τέλος της πορείας. Η εν λόγω κατηγορία δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για τη στάση του σώματος, καθώς επρόκειτο για μια καθιστική διαμαρτυρία που δεν προκάλεσε καθόλου, όπως άλλωστε και στο σύνολό της η πορεία.
Ανακοίνωση της πολιτικής οργάνωσης, «Αφοα» που ήταν εκ των διοργανωτών της πορείας, αναφέρει ότι «αντί λοιπόν να λογοδοτούν εκείνοι που απειλούσαν όντως με χρήση βίας, σηκώνοντας ρόπαλα και προκαλώντας λεκτικά, τολμούν να ισχυρίζονται ότι διαδηλωτές διασάλευσαν την ειρήνη». Παράλληλα, προσθέτουν πως «πρόκειται για ξεκάθαρη απόπειρα τρομοκράτησης κάθε σκεπτόμενου ατόμου, ώστε να διστάζει να αντιδρά και να διαμαρτύρεται. Δεν θα περάσει». Πρόκειται για συμπεριφορές που είναι άξιες απορίας δίνοντας το μήνυμα πως σκοπός της Αστυνομίας είναι ο εκφοβισμός των πολιτών. Η «Κ» επικοινώνησε με την Αστυνομία για τη συγκεκριμένη υπόθεση με τη θέση της να είναι «ουδέν σχόλιο».
Από πότε απαγορεύεται η ειρηνική συνάθροιση;
Επί του θέματος τοποθετήθηκαν το ΑΚΕΛ και το Volt, ενώ η κ. Αλεξάνδρα Ατταλίδου, μαζί με τον κ. Γιώργο Κουκουμά έχουν ήδη καταθέσει αίτημα για αυτεπάγγελτη εξέταση ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με θέμα «Το δικαίωμα του συνέρχεσθαι και τα πρωτόκολλα της αστυνομίας».
Το ΑΚΕΛ αναφέρει πως «οι διώξεις πολιτών που διαδηλώνουν ειρηνικά συνιστούν απαράδεκτη αντιδημοκρατική ενέργεια και όζουν κρατικού αυταρχισμού». «Το ΑΚΕΛ δεν πρόκειται να δεχθεί αυτή την υπονόμευση των δημοκρατικών ελευθεριών και συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των πολιτών της χώρας. Καλούμε την κυβέρνηση να δώσει απαντήσεις», προσθέτει η ανακοίνωση του κόμματος η οποία καταλήγει ότι «θα τεθεί εκ νέου στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής το ζήτημα του δικαιώματος ειρηνικής συνάθροισης και της ελευθερίας έκφρασης».
Το Volt από πλευράς του τονίζει ότι «οι χειρισμοί της Αστυνομίας Κύπρου δημιουργούν ανησυχίες, καθώς οι συλλήψεις διαδηλωτών και αντιφρονούντων φαίνεται να γίνονται συχνότερες, εγείροντας ερωτήματα για την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης και του δικαιώματος στη διαμαρτυρία».
Η ανακοίνωση του ΑΚΕΛ
Ψες το βράδυ πολίτες κλήθηκαν σε αστυνομικό σταθμό για να διωχθούν για διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε πριν 20 μέρες και ολοκληρώθηκε ειρηνικά, με κατηγορίες αόριστες και αβάσιμες. Οι διώξεις αυτές έρχονται να προστεθούν στη σύλληψη δύο πολιτών κατά τη διάρκεια της παρέλασης της 1ης Οκτωβρίου του περασμένου έτους για την ανάρτηση πανό με πολιτικό περιεχόμενο. Προστίθενται επίσης στις συνεχιζόμενες διώξεις πολιτών που συμμετείχαν σε κινητοποίηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας, παρόλο που το ΕΔΑΔ έκρινε ως αντισυνταγματική την καθολική απαγόρευση που είχε επιβληθεί τότε από την κυπριακή και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Οι διώξεις πολιτών που διαδηλώνουν ειρηνικά συνιστούν απαράδεκτη αντιδημοκρατική ενέργεια και όζουν κρατικού αυταρχισμού. Το ΑΚΕΛ δεν πρόκειται να δεχθεί αυτή την υπονόμευση των δημοκρατικών ελευθεριών και συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των πολιτών της χώρας. Καλούμε την κυβέρνηση να δώσει απαντήσεις. Το ΑΚΕΛ θα θέσει εκ νέου στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής το ζήτημα του δικαιώματος ειρηνικής συνάθροισης και της ελευθερίας έκφρασης.
Η ανακοίνωση του Volt
Τις τελευταίες ημέρες, άτομα που συμμετείχαν στη διαμαρτυρία της 19ης Ιανουαρίου 2025 για τη δολοφονία του Shoaib Khan κλήθηκαν από την Αστυνομία Κύπρου να παρουσιαστούν σε αστυνομικό σταθμό, όπου τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες. Το γεγονός ότι μετά από μια ειρηνική πορεία έχουμε τρεις συλλήψεις και έξι άτομα υπό κατηγορία για υποτιθέμενη εξύβριση και διασάλευση της ειρήνης μόνο ως εκφοβισμός μπορεί να εκληφθεί. Αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό, ειδικά όταν προσάπτονται κατηγορίες που δεν εδράζονται σε αληθινά γεγονότα ή δεν έχουν οποιαδήποτε νομική βάση. Επιπλέον, υπογραμμίζουμε ότι μας ανησυχεί ιδιαίτερα η επιλεκτική ευαισθησία που δείχνει η αστυνομία απέναντι σε διαδηλωτές που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία της έκφρασης.
Η βουλεύτρια του Volt, κ. Αλεξάνδρα Ατταλίδου, μαζί με τον κ. Γιώργο Κουκουμά, βουλευτή του ΑΚΕΛ, έχουν ήδη καταθέσει αίτημα για αυτεπάγγελτη εξέταση ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με θέμα «Το δικαίωμα του συνέρχεσθαι και τα πρωτόκολλα της αστυνομίας». Πρόθεση μας είναι να εξεταστεί η πιθανή παραβίαση του Συνταγματικού δικαιώματος στην ειρηνική διαμαρτυρία (Άρθρο 21) και η παραβίαση των άρθρου 20 της Χάρτας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, καθώς επίσης το άρθρο 12 της Χάρτας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
Οι χειρισμοί της Αστυνομίας Κύπρου δημιουργούν ανησυχίες, καθώς οι συλλήψεις διαδηλωτών και αντιφρονούντων φαίνεται να γίνονται συχνότερες, εγείροντας ερωτήματα για την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης και του δικαιώματος στη διαμαρτυρία. Μετά από τον σοβαρό τραυματισμό της Αναστασίας στην διαδήλωση των «Ως Δαμε» το 2020 και την προσαγωγή 11 ατόμων ενώπιον δικαστηρίου, είδαμε και την σύλληψη του Οζ Καραχάν και Γιώργου Τάττη για την απλή ανάρτηση πανό σε παρέλαση. Από πότε απαγορεύεται η ειρηνική συνάθροιση ατόμων στην Κυπριακή Δημοκρατία; Από πότε δικαιούται η αστυνομία να προσάπτει κατηγορίες για παραβίαση της οδηγίας για προστασία των προσωπικών δεδομένων επειδή διαδηλωτής τραβούσε βίντεο στη διάρκεια προσπάθειας σύλληψης διαδηλώτριας που δεν είχε δώσει καμία αφορμή; Για όλα τα παραπάνω, η Βουλεύτρια του Volt, κατέθεσε επίσης κοινοβουλευτική ερώτηση για να διαπιστωθεί πόσες ποινικές υποθέσεις έχουν καταχωρηθεί κατα την διάρκεια των ετών 2019-2024 με παραπονούμενους μέλη της αστυνομίας.
Η Αστυνομία Κύπρου και το Υπουργείο Δικαιοσύνης οφείλουν να διασφαλίζουν το δικαίωμα στο τεκμήριο αθωότητας, όπως αυτό κατοχυρώνεται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και ισχύει ως νομολογία και για τα κυπριακά δικαστήρια.
