Του Απόστολου Τομαρά
Με την Ευρώπη να βιώνει μια από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι λαοί της Γηραιάς Ηπείρου συνεχίζουν να προσφέρουν απλόχερα στο δοκιμαζόμενο από τις εχθροπραξίες ουκρανικό λαό. Τα όσα διαδραματίζονται στα δυτικά ουκρανικά σύνορα δεν αφήνουν ασυγκίνητο κανένα, όσο μακριά και αν βρίσκεται. Το ανθρωπιστικό κύμα βοήθειας εξαπλώνεται και εκδηλώνεται με κάθε τρόπο και μέσο. Πέρα από τις άμεσες επισιτιστικές ανάγκες των εκατομμυρίων προσφύγων, η Ευρώπη ανοίγει τις αγκάλες της προκειμένου να καλύψει και τις μακροπρόθεσμες ανάγκες όσων αναγκάσθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Με βάση τους πρώτους υπολογισμούς εκτός Ουκρανίας έχουν μετακινηθεί κοντά στο 1,5 εκατομμύριο Ουκρανοί πρόσφυγες, με τις χώρες πρώτης υποδοχής, Πολωνία, Ρουμανία, Ουγγαρία και Μολδαβία να σηκώνουν για την ώρα το μεγαλύτερο βάρος διαχείρισης της ανθρωπιστικής κρίσης. Από τις πρώτες ώρες που τα καραβάνια των προσφύγων περνούσαν τα σύνορα προκειμένου να βρουν καταφύγιο εκτός Ουκρανίας, το σύνολο των κρατών μελών της Ε.Ε. στάθηκε δίπλα στους δοκιμαζόμενους Ουκρανούς με κάθε τρόπο και μέσο. Η Κύπρος, ως αναπόσπαστο κομμάτι της Ευρώπης, πρόσφερε και συνεχίζει να προσφέρει στο μέτρο των δυνατοτήτων της. Η αποστολή του πρώτου φορτίου ανθρωπιστικής βοήθειας θεωρείται το ελάχιστο και το αυτονόητο από πλευράς Κύπρου, η οποία παρούσα δηλώνει και στη στήριξη όσων έμειναν στην κυριολεξία με μια τσάντα είδη πρώτης ανάγκης.
Ανθρωπιστική στήριξη
Από ενάρξεως των εχθροπραξιών και προτού η Ε.Ε. καταλήξει σε οριστικές αποφάσεις, η Κύπρος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες εκείνες που έχει ξεκινήσει να υποδέχεται και να φιλοξενεί Ουκρανούς πρόσφυγες. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία από τον υπουργό Εσωτερικών Νίκο Νουρή στην Κύπρο βρίσκονται 2.000 Ουκρανοί οι οποίοι, όπως ανέφερε στο τρίτο πρόγραμμα του ΡΙΚ, είτε φιλοξενούνται από συγγενικά τους πρόσωπα είτε πρόκειται για προσωπικό εταιρειών ουκρανικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται και στην Κύπρο. Για τις περίπου 2.000 Ουκρανών η συνδρομή της Κύπρου, στην παρούσα φάση, περιορίζεται στην παροχή διευκολύνσεων προκειμένου να διαμείνουν στην Κύπρο. Λαμβάνοντας υπόψη το βαθμό δυσκολίας στη μετακίνηση Ουκρανών προσφύγων, η Λευκωσία εμφανίζεται έτοιμη να συνεισφέρει στο έντονο ανθρωπιστικό ζήτημα προκειμένου να εκτονωθούν οι πιέσεις που ασκούνται στις χώρες πρώτης υποδοχής. Θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας στα ευρωπαϊκά όργανα είναι όπως υιοθετηθεί η υποχρεωτική και όχι προαιρετική ανακατανομή των προσφυγικών ροών εάν οι χώρες πρώτης υποδοχής ζητήσουν τη συνδρομή των υπολοίπων κρατών μελών. Για την ώρα η προσπάθεια της Ε.Ε. επικεντρώνεται στην υποστήριξη των κρατών που συνορεύουν με την Ουκρανία και δέχονται πρόσφυγες με την ελπίδα ότι η κρίση θα τερματισθεί σύντομα. Ωστόσο, εάν δεν επαληθευτούν οι εκτιμήσεις τα ευρωπαϊκά όργανα θα αναγκασθούν να λάβουν αποφάσεις για ανακατανομή του προσφυγικού πληθυσμού.
Ένας αριθμός Ουκρανών που έχει αφιχθεί στην Κύπρο αφορά προσωπικό εταιρειών ουκρανικών συμφερόντων οι οποίες έχουν παρουσία την Κύπρο.
Εργαζόμενοι πρόσφυγες
Ανάμεσα στις 2.000 Ουκρανών που έχουν αφιχθεί στην Κύπρο βρίσκεται και αδιευκρίνιστος αριθμός προσωπικού ουκρανικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο και έχουν μετακινηθεί με πρωτοβουλία των εταιρειών. Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), οι εταιρείες αυτές είτε έχουν παρουσία στην Κύπρο και καλύπτουν τις ανάγκες τους σε ανθρώπινο δυναμικό από την χώρα του ιδιοκτήτη της εταιρείας, είτε βρίσκονται στη διαδικασία αδειοδότησης στην Κύπρο και ολοκληρώνουν το εργασιακό τους σχήμα. Η διαμονή της συγκεκριμένης κατηγορίας Ουκρανών διευθετείται από τις εταιρείες και όχι από την Κυπριακή Δημοκρατία. Για τις περιπτώσεις αυτές παρέμβαση έχει γίνει και από την ΟΕΒ προκειμένου να απλουστευθούν οι διαδικασίες εισόδου και παραμονής Ουκρανών στην Κύπρο. Στην κατεύθυνση αυτή η ΟΕΒ έχει αποστείλει σχετική επιστολή στον Υπουργό Εσωτερικών ζητώντας όπως το όλο θέμα απασχολήσει το Υπουργικό Συμβούλιο. Η ΟΕΒ εισηγείται να εξετασθεί η «πτυχή της γρήγορης αδειοδότησης για παραμονή και απασχόληση του προσωπικού επιχειρήσεων στη χώρα». Η κίνηση της ΟΕΒ, όπως αναφέρεται στην επιστολή, είναι αποτέλεσμα διερευνητικών ερωτημάτων που έχει λάβει από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη εμπλεκόμενη περιοχή για την δυνατότητα εσπευσμένης μετεγκατάστασής τους στην Κύπρο. Η ΟΕΒ συγκεκριμένα εισηγείται την παραχώρηση αδειών εισόδου παραμονής και απασχόλησης προσωπικού επιχειρήσεων από την εμπόλεμη περιοχή, με τουριστική βίζα τρίμηνης ή άλλης διάρκειας, η οποία θα είναι ανανεώσιμη για όσο διάστημα είναι αναγκαίο για ομαλοποίηση της κατάστασης στην Ουκρανία.
Συνεχίζεται η συλλογή βοήθειας για την Ουκρανία
Το μεσημέρι της Τρίτης (8/3/2022) φορτώθηκε στη Λεμεσό το πρώτο φορτίο βοήθειας της Κύπρου προς τον ουκρανικό λαό. Αποστολέας της κυπριακής βοήθειας είναι η Αρχή Λιμένων Κύπρου η οποία έχει ως πρώτο προορισμό την Ελλάδα. Από εκεί το φορτίο οδικώς θα παραδοθεί για τελική διάθεση μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Το φορτίο αποτελείται από 14 εμπορευματοκιβώτια των 40 ποδών και αφορά ξηρά τροφή, είδη πρώτης ανάγκης, ιατροφαρμακευτικό υλικό και υλικό πολιτικής προστασίας (αντίσκηνα, υπνόσακοι, σετ πρώτων βοηθειών κ.ά.). Η βοήθεια συγκεντρώθηκε το τριήμερο 4 έως 7 Μαρτίου σε 40 κέντρα συλλογής ανά το παγκύπριο. Η εν λόγω αποστολή αποτελεί, σύμφωνα με την Αρχή Λιμένων Κύπρου, τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική βοήθεια που έχει παρασχεθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία και αποστέλλεται ως πρώτη βοήθεια προς τον ουκρανικό λαό. Η συλλογή βοήθειας θα συνεχισθεί μέχρι την ερχόμενη Παρασκευή οπότε και θα αποφασισθούν τα επόμενα βήματα στη βάση των αναγκών που θα υπάρχουν.
