Στη μακρά ιστορία της αμερικανικής δημοκρατίας, ο Λευκός Οίκος βρέθηκε πολλές φορές αντιμέτωπος με σκάνδαλα και απάτες, όπως περιπτώσεις προέδρων που έλεγαν ψέματα στις συζύγους τους ή στους φορολογούμενους και που καταχράστηκαν την εξουσία τους αλλά και την εμπιστοσύνη των πολιτών, αναφέρουν σε ανάλυσή τους οι New York Times.
Οπως τονίζεται ωστόσο στο δημοσίευμα, είναι η πρώτη φορά που ένας πρόεδρος, ο οποίος έχασε τις εκλογές, κατηγορείται για συνωμοσία με στόχο την παραμονή του στην εξουσία, μέσω ενός περίτεχνου σχεδίου εξαπάτησης και εκφοβισμού που οδήγησε τελικά στο ξέσπασμα βίας μέσα στο ίδιο το Κογκρέσο. Ο λόγος φυσικά για τον Ντόναλντ Τραμπ.
Σύμφωνα, όμως, με τους New York Times, αυτό που καθιστά τόσο συνταρακτικές τις νέες κατηγορίες που απαγγέλθηκαν στον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ χθες Τρίτη, δεν έχει να κάνει με τα παραπάνω, τα οποία ήταν άλλωστε ήδη γνωστά. Οπως σημειώνεται, το τρίτο κατηγορητήριο εναντίον του Τραμπ μέσα σε διάστημα τεσσάρων μηνών, φτάνει στην «καρδιά» της υπόθεσης και αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο για το μέλλον της αμερικανικής δημοκρατίας.
Στον πυρήνα της υπόθεσης «ΗΠΑ εναντίον Ντόναλντ Τζ. Τραμπ» βρίσκεται το ερώτημα σχετικά με το κατά πόσο ένας πρόεδρος μπορεί να διασπείρει ψεύδη για το εκλογικό αποτέλεσμα και να προσπαθεί να αξιοποιήσει προς όφελός του την εξουσία της κυβέρνησής του ώστε να ανατρέψει τις επιλογές των ψηφοφόρων χωρίς συνέπειες. Το ερώτημα αυτό θα ήταν αδιανόητο για τις ΗΠΑ πριν από μερικά χρόνια, αλλά – όπως αναφέρουν οι Times – η υπόθεση Τραμπ θυμίζει περιπτώσεις χωρών με ιστορία πραξικοπημάτων και δικτατοριών.
Τα συνειδητά ψεύδη και η δίψα για εξουσία
Ο ειδικός εισαγγελέας, Τζακ Σμιθ, ο οποίος και διενήργησε τη σχετική έρευνα, απήγγειλε στον Τραμπ την κατηγορία ότι ενορχήστρωσε μια από τις πιο μεγάλες απάτες στην ιστορία των ΗΠΑ, «τροφοδοτώντας την με ψέματα» και έχοντας το πιο ταπεινό κίνητρο: τη δίψα για εξουσία.
Στο 45σέλιδο κατηγορητήριο, ο Σμιθ απορρίπτει τη θεωρία ότι ο Τραμπ πίστευε τους ισχυρισμούς του περί εκλογικής απάτης. «Ο κατηγορούμενος γνώριζε ότι ήταν ψευδείς», και παρ’ όλα αυτά προέβη σε αυτούς, ώστε «να δημιουργήσει μια τεταμένη εθνική ατμόσφαιρα έλλειψης εμπιστοσύνης και θυμού και να διαβρώσει τη δημόσια πίστη στον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών».
Επιπλέον, ενώ ο Σμιθ αναφέρει πως ο Τραμπ είχε το δικαίωμα να προβεί σε ισχυρισμό περί εκλογικής απάτης ακόμη και αν ήταν ψευδής, τονίζει επίσης ότι ο τότε πρόεδρος γνώριζε πως είχε χάσει, γεγονός που προσδίδει μια εγκληματική διάσταση σε όσα υποστήριζε.
Προκειμένου να στηρίξει όσα αναφέρει, ο Σμιθ κάνει αναφορά σε μια συνάντηση κατά την οποία ο Τραμπ ενημερώθηκε για ένα ζήτημα εθνικής ασφάλειας αλλά συμφώνησε να αναβάλει οποιαδήποτε ενέργεια μέχρι την εκλογή του επόμενου πρόεδρου. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο Τραμπ είχε δηλώσει τότε το εξής: «Ναι, δίκιο έχετε, παραείναι αργά για εμάς. Θα το αφήσουμε στον επόμενο.»
Ο Σμιθ και η εισαγγελική του ομάδα χρησιμοποιούν το κατηγορητήριο ώστε να δείξουν επανειλημμένα και με έντονο τρόπο ότι, παρόλο που οι σύμβουλοι του Τραμπ του έλεγαν πως είχε χάσει στις εκλογές, εκείνος συνέχιζε να προβαίνει σε δράσεις προκειμένου να υπονομεύσει το αποτέλεσμα. «Κάθε φορά που κάποιος του έλεγε την αλήθεια, εκείνος έβγαινε δημόσια και έλεγε ψέματα», δήλωσε την Τρίτη στο CNN ο Τζορτζ Κόνγουει, συντηρητικός δικηγόρος και επικριτής του Τραμπ.
Η αντίδραση της ομάδας Τραμπ στο κατηγορητήριο
Λίγο μετά τη δημοσιοποίηση του κατηγορητηρίου, οι υποστηρικτές του Τραμπ το επέκριναν έντονα, ενώ υπήρξαν και ισχυρισμοί για δίωξη με κομματικά κίνητρα, κάτι που μαρτυρά πως οι νέες εξελίξεις θα επιδεινώσουν ακόμη περαιτέρω το τοξικό πολιτικό κλίμα στη χώρα.
Ο ίδιος ο Τραμπ αντέδρασε χρησιμοποιώντας την ίδια εμπρηστική και αντιδημοκρατική ρητορική που περιγράφεται στο κατηγορητήριο και έφερε τη χώρα στα πρόθυρα πραξικοπήματος μετά τις προεδρικές εκλογές του 2020, αναφέρει ανάλυση του CNN.
Η ομάδα που είναι υπεύθυνη για την προεκλογική του εκστρατεία, εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία χαρακτηρίζει το κατηγορητήριο του Σμιθ ως «παρέμβαση στις εκλογές», ενώ – όπως σημειώνει το CNN – προέβη σε έναν – τουλάχιστον ακραίο – ιστορικό παραλληλισμό για να στηρίξει όσα ανέφερε: «Ο παράνομος χαρακτήρας των διώξεων κατά του προέδρου Τραμπ και των υποστηρικτών του θυμίζει τη ναζιστική Γερμανία της δεκαετίας του 1930 και άλλα αυταρχικά, δικτατορικά καθεστώτα.»
Η πολιτική αναταραχή που πυροδότησε το κατηγορητήριο πρόκειται να εγείρει ερωτήματα σχετικά με το εάν μια τέτοια κρίση είναι πραγματικά προς το συμφέρον του αμερικανικού έθνους.
Εάν, ωστόσο, δεν υπήρχε καμία δίωξη για μια απόπειρα ανατροπής της ψήφου των Αμερικανών, τότε αυτό θα δημιουργούσε ένα πολιτικό προηγούμενο με διαβρωτικό χαρακτήρα αλλά θα δημιουργούσε και ερωτήματα για το μέλλον της ίδιας της δημοκρατίας στις ΗΠΑ, αναφέρει από την πλευρά του το CNN.
Ο αντίκτυπος στον δρόμο προς τις κάλπες του 2024
Σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο, το νέο κατηγορητήριο σε βάρος του Τραμπ επικυρώνει με πολλούς τρόπους τις προσπάθειες της επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία διενήργησε έρευνα για την εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου του 2021.
Μια επικείμενη δίκη ωστόσο θα πυροδοτούσε μια νέα αλυσίδα συνεπειών και πιθανώς συνταγματικών κρίσεων, πολλές από τις οποίες θα συνδέονταν με το γεγονός ότι ο Τραμπ επιθυμεί να διεκδικήσει εκ νέου μια θέση στον Λευκό Οίκο στις προεδρικές εκλογές του 2024 – και μάλιστα έχει αρκετές πιθανότητες να το πετύχει.
Εάν ο Τραμπ ωστόσο δεν θα είναι τελικά ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία, οποιοσδήποτε άλλος υποψήφιος του κόμματος κέρδιζε τις εκλογές, θα δεχόταν ισχυρές πιέσεις να δώσει χάρη στον Τραμπ εάν τελικά καταδικαστεί – μια απόφαση που θα μπορούσε να αμαυρώσει την εικόνα της κυβέρνησής του.
Επιπλέον, η χρονική στιγμή της δίκης θα μπορούσε να έχει μεγάλη σημασία. Σύμφωνα με τον Ρεπουμπλικανό πολιτικό αναλυτή του CNN, Σκοτ Τζένινγκς, οι ψηφοφόροι έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν το αποτέλεσμα αυτής της υπόθεσης προτού αποφασίσουν σε ποιον θα δώσουν την ψήφο τους τον Νοέμβριο του 2024.
Η ομάδα του Τραμπ έχει προσπαθήσει επανειλημμένα να προκαλέσει καθυστερήσεις στις υποθέσεις που εκκρεμούν, τη στιγμή που το ημερολόγιο του επόμενου έτους γεμίζει με ακόμη περισσότερες ημερομηνίες για δίκες. Πάντως, η νομική αναλυτής του CNN, Κάρεν Φρίντμαν Αγκνίφιλο, αναφέρει ότι το νέο κατηγορητήριο είναι «ξεκάθαρο και σαφές» και ως εκ τούτου είναι πιθανό να ξεκινήσει σχετικά σύντομα μια δίκη.
Πάντως, όπως σημειώνουν οι New York Times, το δικαστικό και εκλογικό σύστημα των ΗΠΑ αναμένεται να εισέλθουν σε έναν πολύμηνο αγώνα ώστε να αποφασίσουν για την τύχη του Τραμπ αλλά και της χώρας. Η πραγματική ετυμηγορία για τα χρόνια της προεδρίας του δεν έχει έρθει ακόμα…
Με πληροφορίες από New York Times, CNN
