Reuters, El Pais
Αυξάνονται οι πιθανότητες για νέες, πρόωρες εκλογές στην Ισπανία ύστερα από την απώλεια μιας κοινοβουλευτικής έδρας από το σοσιαλιστικό κόμμα PSOE του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, γεγονός που δυσκολεύει τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας από την Κεντροαριστερά και τους συμμάχους της.
Η πρόσθετη περιπλοκή ήρθε με την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων των αποδήμων, που είχε αποτέλεσμα να χάσει το PSOE μία έδρα που είχε κερδίσει, σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, στην περιφέρεια της Μαδρίτης προς όφελος του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος (PP). Η ανατροπή ήρθε για μόλις 1.749 ψήφους και το PSOE υπέβαλε ένσταση ακυρότητας.
Η σημασία της ανατροπής
Η πολιτική σημασία της ανατροπής έγκειται στο γεγονός ότι τώρα το PSOE, προκειμένου να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας, θα χρειαστεί και τις θετικές ψήφους από τους επτά βουλευτές του πλέον αδιάλλακτου κόμματος των Καταλανών αυτονομιστών, του κόμματος Junts per Catalunya, ενώ μέχρι χθες του αρκούσε να κάνουν αποχή. Στις πρόωρες εκλογές της 23ης Ιουλίου, πρώτο σε ψήφους κόμμα αναδείχθηκε το ΡΡ με ποσοστό 33,1% έναντι 31,7% του PSOE. Ωστόσο, το Λαϊκό Κόμμα και το σύμμαχο ακροδεξιό κόμμα Vox δεν εξασφάλισαν την απαιτούμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 176 εδρών που απαιτείται για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο ηγέτης του ΡΡ, Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, διεκδικεί τον σχηματισμό κυβέρνησης μειοψηφίας, αλλά επί του παρόντος τίποτα δεν δείχνει ότι μπορεί να εξασφαλίσει την ανοχή ενός κρίσιμου αριθμού βουλευτών που θα οδηγούσε στην υλοποίηση του σχεδίου του. Αντιθέτως, ο Σάντσεθ έχει σίγουρη την υποστήριξη του αριστερού σχηματισμού Sumar (μετεξέλιξη του Podemos), που εξασφάλισε το 12,3% των ψήφων, στα ίδια επίπεδα με το Vox, ενώ είναι πολύ πιθανό να υποστηριχθεί από τα βασκικά κόμματα PNV και EH Bildu, όπως και από το καταλανικό ERC.
Με τους Junts per Catalunya, τα πράγματα είναι περισσότερο περίπλοκα. Πρόκειται για το κόμμα του πρώην κυβερνήτη της Καταλωνίας, Κάρλες Πουτζ-δεμόν, που οργάνωσε το αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, το 2017, διώχθηκε από το ισπανικό κράτος, αυτοεξορίστηκε στις Βρυξέλλες, όπου βρίσκεται σήμερα, αφού εξελέγη ευρωβουλευτής. Ο Πουτζδεμόν θέτει ως προϋπόθεση για τη στήριξη του Σάντσεθ την παροχή γενικής αμνηστίας, ενώ η Δεξιά ξεσηκώνει ήδη θόρυβο για την εκκολαπτόμενη «συμπαιγνία» του σοσιαλιστή υπηρεσιακού πρωθυπουργού με τους «κομμουνιστές» (Sumar) κι εκείνους που «θέλουν να διαλύσουν την Ισπανία».
Την Κυριακή, με τη συμπλήρωση μιας εβδομάδας από τις εκλογές, ο Φεϊχό έστειλε επιστολή στον Σάντσεθ ως «επικεφαλής του κόμματος που κέρδισε τις εκλογές», απαιτώντας συνάντηση μαζί του εντός της εβδομάδας ώστε να ξεκινήσουν οι διαβουλεύσεις για σχηματισμό κυβέρνησης.
Απαντητική επιστολή
Στη δική του απαντητική επιστολή, ο σοσιαλιστής ηγέτης υπενθύμισε στον Φεϊχό πως κυβέρνηση σχηματίζει όποιος εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία και δήλωσε ότι θα είναι «ευτυχής» να έχει συζητήσεις με τους αρχηγούς όλων των κομμάτων μετά τις 17 Αυγούστου, οπότε θα έχουν ορκιστεί οι βουλευτές και ο βασιλιάς Φελίπε δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Πολιτικοί αναλυτές στην Ισπανία εκτιμούν πως ο Σάντσεθ δεν έχει λόγους να βιαστεί, καθώς θεωρεί ότι ο χρόνος κυλάει προς όφελός του, και πως θα κάνει ό,τι μπορεί για να σχηματίσει κυβέρνηση χωρίς υπερβολικές υποχωρήσεις, αλλά εάν δεν το καταφέρει θα είναι έτοιμος για νέες, πρόωρες εκλογές, στα τέλη του φθινοπώρου ή στις αρχές του χειμώνα.