Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών έχει καταστήσει σαφές ότι αντιτίθεται σε χερσαία εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο, ανέφεραν υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι στη Haaretz, καθώς η συνεχιζόμενη κλιμάκωση, με μαζικές επιθέσεις από αέρος, αυξάνει τις ανησυχίες ότι το μέτωπο θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ολοκληρωτικό πόλεμο.
Παράλληλα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπαθεί να εμποδίσει το Ιράν από το να εμπλακεί ενεργά στις μάχες, κάτι που θα αύξανε σημαντικά τις πιθανότητες ενός περιφερειακού πολέμου. Αλλωστε, δεδομένης της τεταμένης ατμόσφαιρας, αίσθηση προκαλεί η συγκρατημένη στάση της Τεχεράνης. Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Ιρανός πρόεδρος, Μασούντ Πεζεσκιάν, τόνισε χθες ότι η χώρα του δεν επιθυμεί έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο και κατηγόρησε το Ισραήλ ότι στήνει «παγίδες» στο Ιράν ώστε να το παρασύρει σε αυτόν τον δρόμο. Παράλληλα, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αρακτσί δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να ξαναρχίσει διαπραγματεύσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, «αν και τα άλλα μέρη επιθυμούν το ίδιο».
Το Ισραήλ έστειλε μηνύματα στην αμερικανική κυβέρνηση τις προηγούμενες ημέρες, εξηγώντας ότι αποφάσισε να εντείνει τις επιθέσεις του εναντίον της Χεζμπολάχ, με σκοπό, όπως ανέφερε, να αυξήσει την πίεση στην οργάνωση ώστε να συμφωνήσει να σταματήσει τις μάχες στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ.
Αυτή η θέση παρουσιάστηκε κυρίως από τον Ισραηλινό υπουργό Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ, ο οποίος βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τον Αμερικανό ομόλογό του, Λόιντ Οστιν. Η Ουάσιγκτον δεν εξέφρασε αντίρρηση, αλλά δεν είναι επίσης πεπεισμένη ότι η κίνηση θα πετύχει, σύμφωνα με τη Haaretz. Σημειώνεται ότι το Πεντάγωνο ανακοίνωσε την αποστολή πρόσθετων δυνάμεων στη Μέση Ανατολή και κάλεσε όσους Αμερικανούς πολίτες βρίσκονται στον Λίβανο να τον εγκαταλείψουν όσο υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα μέσα.
Σε μία από τις συνομιλίες του με τον Γκάλαντ τις τελευταίες ημέρες, ο Οστιν εξέφρασε την ανησυχία ότι η κίνηση του Ισραήλ θα οδηγούσε σε μία κλιμάκωση διάρκειας εβδομάδων, αν όχι μηνών.
Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τον Λίβανο, Αμος Χόχσταϊν, συνέχισε τις διαμεσολαβητικές του προσπάθειες μεταξύ των μερών μέχρι το τέλος της περασμένης εβδομάδας.
Από την πλευρά της, η γαλλική κυβέρνηση, η οποία διατηρεί σχέσεις με όλες τις πολιτικές παρατάξεις στον Λίβανο, συμπεριλαμβανομένης της Χεζμπολάχ, προσπάθησε επίσης να προτείνει νέα φόρμουλα για να σταματήσει την κλιμάκωση.
Ωστόσο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ παραδέχεται ότι αυτές οι προσπάθειες δεν έχουν πετύχει μέχρι στιγμής και οι πιθανότητες ολοκληρωτικού πολέμου έχουν αυξηθεί σημαντικά.
Ο Λευκός Οίκος ανησυχεί ότι η απάντηση της Χεζμπολάχ στα ισραηλινά χτυπήματα θα μπορούσε να οδηγήσει σε ισραηλινή χερσαία εισβολή στον νότιο Λίβανο, ένα βήμα που η Ουάσιγκτον θα δυσκολευόταν να υποστηρίξει. Εχει μάλιστα προειδοποιήσει το Ισραήλ για τις πιθανές συνέπειες.
«Ο χρόνος τελειώνει»
Ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος που συμμετείχε σε συνομιλίες με τον Λευκό Οίκο ανέφερε στη Haaretz ότι η στρατηγική που ακολούθησαν οι ΗΠΑ τους τελευταίους μήνες, προσπαθώντας να αποτρέψουν κλιμάκωση στον Βορρά μέσω διαπραγματεύσεων για την απελευθέρωση των ομήρων και τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, απέτυχε.
Η Ουάσιγκτον δεν έχει επί του παρόντος εναλλακτική στρατηγική και επομένως περιορίζεται σε συνεχή διάλογο με το Ισραήλ και τους αξιωματούχους της κυβέρνησης του Λιβάνου, προσπαθώντας να διασφαλίσει ότι η ανταλλαγή πυρών δεν θα οδηγήσει σε ισραηλινή χερσαία εισβολή ή σε μαζικές απώλειες αμάχων.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αρχίζει να αναγνωρίζει ότι τελειώνει ο χρόνος για να βοηθήσει στη σφυρηλάτηση μιας συμφωνίας για τη Γάζα, επισημαίνουν συνεργάτες του, σύμφωνα με τους New York Times, που τονίζουν ακόμη ότι «ο κίνδυνος ευρύτερου πολέμου δεν υπήρξε ποτέ μεγαλύτερος».
Τη Δευτέρα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι απαιτείται επείγουσα δράση για να αποτραπεί περαιτέρω κλιμάκωση, αλλά δεν διευκρίνισε πώς η αμερικανική κυβέρνηση σκοπεύει να την επιτύχει.
Την περασμένη εβδομάδα, εξέφρασε την απογοήτευσή του για τον αντίκτυπο της βόρειας κλιμάκωσης στις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση ομήρων στη Γάζα, δηλώνοντας ότι «εξωτερικά γεγονότα διαταράσσουν ξανά τις διαπραγματεύσεις σε κρίσιμες στιγμές».
Ωστόσο, σε αντίθεση με την αισιοδοξία που είχε εκφράσει εδώ και μήνες σχετικά με τις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός, τις τελευταίες ημέρες ο Μπλίνκεν δεν επανέλαβε δηλώσεις ότι η συμφωνία είναι εφικτή ή ότι τα κενά που απομένουν είναι μικρά. Αντίθετα, ανέβαλε το σχέδιο να παρουσιάσει νέα πρόταση διαμεσολάβησης.
Ο Μπλίνκεν αναμένεται να συναντηθεί τις επόμενες ημέρες με αρκετούς ηγέτες της Μέσης Ανατολής που θα παρευρεθούν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Ο Νετανιάχου πρόκειται επίσης να φτάσει στη Νέα Υόρκη πριν μιλήσει στη Γενική Συνέλευση την Παρασκευή, αλλά ανάλογα με την κατάσταση στα βόρεια σύνορά του με τον Λίβανο ενδέχεται να αναγκαστεί να ακυρώσει την επίσκεψη. Δεν έχει ληφθεί ακόμη απόφαση.
Η μεγαλύτερη φιλοδοξία του Τζο Μπάιντεν κατά τους τελευταίους μήνες της θητείας του είναι ο διάδοχός του να προωθήσει συμφωνία στην οποία η Σαουδική Αραβία θα αναγνωρίζει το Ισραήλ και το Ισραήλ θα συμφωνεί στη λύση των δύο κρατών που θα έδινε στους Παλαιστινίους θέση στη διεθνή κοινότητα, όπως επισημαίνεται στην ανάλυση του Ντέιβιντ Σάντζερ στους ΝΥΤ.
Τα λάθη της 11ης Σεπτεμβρίου
Ο Νετανιάχου δύσκολα θα καταφέρει να εξαλείψει τη Χεζμπολάχ, όπως δεν μπόρεσε να το κάνει με τη Χαμάς. Επιπλέον, γνωρίζει ότι εάν εκλεγεί ο τέως πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, θα έχει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων, όπως επισημαίνουν διεθνείς αναλυτές.
Οσον αφορά τον ρόλο του Μπάιντεν, όπως σχολιάζει ο Στίβεν Α. Κουκ του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων των ΗΠΑ, «ποτέ δεν χρησιμοποίησε πραγματικά τη δύναμή του απέναντι στον Νετανιάχου», μια αναφορά στην εξουσία του προέδρου να διακόπτει στρατιωτική βοήθεια σε περίπτωση που κάποιος πρωθυπουργός αγνοεί τις προτροπές του. Και αυτό παρά το έντονο ενδιαφέρον του για τις εξελίξεις στην περιοχή της Μέσης Ανατολής από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε ο πόλεμος.
Ενδεικτικό είναι ότι πραγματοποίησε επίσημη επίθεση στο Ισραήλ, μόλις μερικές ημέρες μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, τόσο για να υποσχεθεί στο Ισραήλ ότι η Αμερική θα σταθεί δίπλα της όσο και για να προειδοποιήσει την κυβέρνησή του να μην επαναλάβει τα λάθη που έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.
Πηγή: Reuters, Haaretz, NYT
