Kathimerini.gr
Σε πρώτη ματιά, ο προχθεσινός πρώτος γύρος των γαλλικών προεδρικών εκλογών προεξοφλεί μια επανάληψη του 2017. Εμανουέλ Μακρόν και Μαρίν Λεπέν κέρδισαν και πάλι τα δύο εισιτήρια για τον δεύτερο και αποφασιστικό γύρο της 24ης Απριλίου. Ο απερχόμενος πρόεδρος ενίσχυσε το προβάδισμά του σχεδόν κατά δύο μονάδες σε σύγκριση με την προηγούμενη αναμέτρηση, αποσπώντας το 27,8% των ψήφων έναντι 23,1% της Λεπέν. Όλοι οι υποψήφιοι του δημοκρατικού τόξου που αποκλείστηκαν, από την κεντροδεξιά Βαλερί Πεκρές μέχρι τον αριστερό Ζαν-Λικ Μελανσόν, περνώντας από τους υποψηφίους των Πρασίνων, των κομμουνιστών και των σοσιαλιστών, κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να ορθώσουν φράγμα στις προεδρικές φιλοδοξίες της ακροδεξιάς υποψήφιας.
Με αυτά τα δεδομένα, η επανεκλογή του Μακρόν θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένη, έστω και με μικρότερο άνοιγμα της ψαλίδας έναντι του συντριπτικού 66%-34% του 2017. Στην πραγματικότητα, το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει. «Μην έχετε αυταπάτες, τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμη», ήταν η σύσταση του 44χρονου προέδρου στους συγκεντρωμένους οπαδούς του, το βράδυ της Κυριακής. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις μετά τον πρώτο γύρο, που είδαν χθες το φως της δημοσιότητας, δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού: η μία του δίνει προβάδισμα της τάξης του 55%-45% και η άλλη ακόμη μικρότερο, με 52,5%-47,5% – διαφορές που θα μπορούσαν να ανατραπούν στις δύο εβδομάδες που απομένουν.
Ένας από τους παράγοντες που ενισχύουν τον διάχυτο σκεπτικισμό είναι ότι αυτήν τη φορά ο Μακρόν έχει σαφώς περιορισμένες πολιτικές εφεδρείες ενόψει του δεύτερου γύρου. Ο κεντρώος πολιτικός κατάφερε να διατηρήσει ένα όχι ασφαλές προβάδισμα, με τίμημα τη συρρίκνωση των όμορων πολιτικών χώρων, της Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς, από τους οποίους φυσιολογικά θα αντλούσε στον δεύτερο γύρο. Οι σοσιαλιστές, που έπνεαν τα λοίσθια ήδη από το 2017, αυτή τη φορά εκμηδενίστηκαν, με την υποψήφιά τους, Αν Ινταλγκό, να παίρνει μόλις 1,8%. Αλλά η πένθιμη καμπάνα χτύπησε φέτος και για το κεντροδεξιό κόμμα «Οι Ρεπουμπλικανοί», η υποψήφια του οποίου περιορίστηκε στο 4,8%. Τα δύο κόμματα που μέχρι πριν από πέντε χρόνια κυβερνούσαν τη Γαλλία και εξέλεγαν τους προέδρους της, συγκέντρωσαν αθροιστικά μόλις 6,6%.
Από την πλευρά της, η Μαρίν Λεπέν μπορεί να υπολογίζει στο 7,1% του ακόμη πιο σκληροπυρηνικού Ερίκ Ζεμούρ και στο 2,1% του εθνικιστή Νικολά-Ντιπόν Ενιάν, αφού και οι δύο υποψήφιοι κάλεσαν τους ψηφοφόρους τους να την υποστηρίξουν στις 24 Απριλίου. Με αυτά τα δεδομένα, κρίσιμη για την έκβαση της μονομαχίας μπορεί να αποβεί η συμπεριφορά των πολιτών που προχθές ψήφισαν τον επικεφαλής της Ανυπότακτης Γαλλίας, Ζαν-Λικ Μελανσόν.
Καμία έκπληξη στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας και για την αποχή των ψηφοφόρων. Το αυξημένο ποσοστό που ανήλθε σε 26,3%, από περίπου 22% το 2017, ήταν κατά πολύ αναμενόμενο.
Στα 70 του χρόνια, ο αριστερός πολιτικός λίγο έλειψε να κάνει τη μεγάλη έκπληξη των εκλογών, καθώς συγκέντρωσε ποσοστό 22% –πέντε ή έξι μονάδες περισσότερο από ό,τι του έδιναν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις και διπλάσιο από ό,τι του έδιναν οι δημοσκοπήσεις προ δύο μηνών– για να μείνει εκτός νυμφώνος μόνο για μία εκατοστιαία μονάδα. Στις δηλώσεις του, το βράδυ της Κυριακής, κάλεσε τους οπαδούς του να φωνάξουν μαζί του, τρεις φορές κιόλας, «ούτε μία ψήφο στη Λεπέν», χωρίς να τους συστήσει να ψηφίσουν Μακρόν. Σε μια πρώτη δημοσκοπική έρευνα, που επικαλείται η Le Monde, η εκλογική βάση του Μελανσόν εμφανίζεται τριχοτομημένη σε σχεδόν ίσα τμήματα, ανάμεσα σε Μακρόν, αποχή και Λεπέν.
Έπειτα από την πρόκρισή της στον β΄ γύρο, η Μαρίν Λεπέν άρχισε την εκστρατεία από τη Βουργουνδία, όπου επισκέφθηκε παραγωγούς σιτηρών, επενδύοντας στην ανησυχία για εξασθένηση της αγοραστικής δύναμης.
Περιοδεία στην Ντενέν
Για τον Γάλλο πρόεδρο, η μάχη του δεύτερου γύρου ξεκίνησε κιόλας από χθες το πρωί. Ο Μακρόν, ο οποίος αποδοκιμάστηκε από τα εργατικά στρώματα και τη νεολαία, έκανε χθες περιοδεία στην Ντενέν, μία από τις πιο φτωχές, βιομηχανικές πόλεις της βόρειας Γαλλίας, όπου ήρθε μόλις τρίτος, πολύ πίσω από τη Λεπέν και τον Μελανσόν. Η αντίπαλός του προτίμησε να κάνει εκστρατεία στη Βουργουνδία, όπου επισκέφθηκε παραγωγούς σιτηρών, επενδύοντας και πάλι στην υπ’ αριθμόν ένα ανησυχία των Γάλλων, αυτή που αφορά την εξασθένηση της αγοραστικής τους δύναμης. Στο φόντο της περιρρέουσας αβεβαιότητας, αποκτά μεγαλύτερη σημασία το τηλεοπτικό ντιμπέιτ Μακρόν – Λεπέν, που έχει προγραμματιστεί για την επόμενη εβδομάδα. Το ντιμπέιτ του 2017 ήταν πανωλεθρία για την ακροδεξιά υποψήφια, αλλά έκτοτε έχουν αλλάξει πολλά.
Ο προεκλογικός αγώνας στη Γαλλία προκαλεί έντονες ανησυχίες και ελπίδες σε Δύση και Ανατολή. Ενδεχόμενη νίκη της Λεπέν θα είχε αυτονόητες διεθνείς επιπτώσεις, με δεδομένη την εχθρότητά της έναντι της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, και των δεσμών της με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. «Θα ήταν μια εξέλιξη όχι μόνο αντίθετη με τις θεμελιώδεις αξίες της Ενωσης, αλλά και μια συνολική αλλαγή πορείας για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση», δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ζαν Ασελμπορν.