Kathimerini.gr
Στις 10 Σεπτεμβρίου 1984 ξεκίνησε μια από τις πιο συναρπαστικές παρτίδες σκάκι της Ιστορίας, μεταξύ του Γκάρι Κασπάροφ και του κατά 22 χρόνια μεγαλύτερού του και πρωταθλητή κόσμου επί χρόνια, Ανατόλι Καρπόφ. Πέντε μήνες αργότερα, ο πρόεδρος της Διεθνούς Σκακιστικής Ομοσπονδίας, Φλορένσιο Καμπομάνες, τη σταμάτησε χωρίς να έχει αναδειχθεί νικητής, καθώς οι δύο σκακιστές είχαν κουραστεί σωματικά και διανοητικά. Γιατί, όμως, να προκαλεί κόπωση η σκέψη;
Γάλλοι ερευνητές πιστεύουν ότι γνωρίζουν την απάντηση. Οι ασχολίες που απαιτούν διανοητική προσπάθεια υψηλού επιπέδου παράγουν κάποια χημικά που, παρότι απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου, σε μεγάλες συγκεντρώσεις είναι νευροτοξικά. Για να αποφευχθεί αυτό, ο εγκέφαλος δημιουργεί μια αίσθηση κόπωσης, που μας κάνει να εγκαταλείψουμε την προσπάθειά μας. Οι ερευνητές ζήτησαν από 50 εθελοντές να ασχοληθούν με διάφορα καθήκοντα επί εξίμισι ώρες, όσο δηλαδή είναι το εργασιακό ωράριο στη Γαλλία. Στη μια ομάδα ανατέθηκαν πιο πολύπλοκες εργασίες από την άλλη, ενώ η επιστημονική ομάδα μελετούσε την εγκεφαλική λειτουργία και των δύο.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Cell Biology, διαπιστώνει σημαντικές διαφορές στην εγκεφαλική λειτουργία μεταξύ των δύο ομάδων εθελοντών. Σημάδια διανοητικής κόπωσης εμφάνισαν μόνο όσοι πραγματοποιούσαν εργασίες υψηλής πολυπλοκότητας. Στην ίδια ομάδα ανιχνεύθηκαν υψηλότερες συγκεντρώσεις γλουταμίνης στις εγκεφαλικές συνάψεις στον ραχιοπλευρικό προμετωπιαίο φλοιό, ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της πνευματικής λειτουργίας και δράσης. Οπως αναφέρουν οι επιστήμονες του Iνστιτούτου Εγκεφάλου ICM του Παρισιού, που εκπόνησαν τη μελέτη, «ο νευροδιαβιβαστής γλουταμίνη, όχι αυτή που λαμβάνεται ως διατροφικό συμπλήρωμα (γλουταμινικό μονομάτριο), απελευθερώνεται κατά την ανταλλαγή των πληροφοριών στον εγκέφαλο. Οταν οι συγκεντρώσεις της υπερβούν κάποιο όριο, η περιοχή του εγκεφάλου υπολειτουργεί για να αποτραπεί περαιτέρω αύξησή της σε νευροτοξικό επίπεδο. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ο εγκέφαλος μάς ειδοποιεί ότι κουράστηκε».
