Με τον φιλόδοξο στόχο της διερεύνησης πέντε υποθαλάσσιων περιοχών στην Κρήτη και στο Ιόνιο και μιας χερσαίας στα Ιωάννινα και την έναρξη ανάκτησης των πιθανολογούμενων κοιτασμάτων, στον βαθμό που επιβεβαιωθούν και κριθούν εκμεταλλεύσιμα το 2028, ξεκινάει η επανεκκίνηση του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης των εγχώριων υδρογονανθράκων ύστερα από επτά χρόνια σχεδόν πλήρους απραξίας.
Η αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος, με τον χρόνο να μετράει αντίστροφα, θα κριθεί από την ετοιμότητα της πολιτείας να το στηρίξει και την ανταπόκριση των αναδόχων εταιρειών στην επιτάχυνση του προγράμματος που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η πολιτεία, όπως τουλάχιστον φάνηκε από τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, είναι έτοιμη να δεσμευθεί για το μέρος που της αναλογεί. Δρομολογεί την επιτάχυνση του προγράμματος μέσω ενός σφιχτού χρονοδιαγράμματος και την ανακήρυξη των έργων ως εθνικής σημασίας, παρέχοντας με αυτόν τον τρόπο τη μεγαλύτερη δυνατή θεσμική θωράκιση έναντι γραφειοκρατικών αδειοδοτικών διαδικασιών και άλλων εμποδίων.
Σε αυτή την κατηγορία έχουν ενταχθεί εμβληματικά έργα της χώρας, με πιο πρόσφατο τον αγωγό TAP. «Από πλευράς ελληνικού Δημοσίου δεσμευόμαστε ότι θα αναβαθμίσουμε όλα τα σχετικά έργα σε έργα εθνικής σημασίας προκειμένου να μην επαναληφθούν αναίτιες καθυστερήσεις», τόνισε ο πρωθυπουργός, ανακοινώνοντας χθες τον οδικό χάρτη για την αξιοποίηση των δυνητικών εγχώριων κοιτασμάτων.
Στις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η κυβέρνηση είναι και η αναβάθμιση της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), «ώστε εφόσον χρειαστεί, να συνδράμει και αυτή σε προσπάθειες εξερεύνησης», όπως τόνισε ο πρωθυπουργός. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως τόνισε ο κ. Κώστας Σκρέκας, θα προχωρήσει στη σύσταση μιας νέας task force η οποία θα παρακολουθεί από κοντά την εξέλιξη των ερευνών, όπως και τις απαραίτητες νομοθετικές παρεμβάσεις για να γίνει σύντμηση στους χρόνους και να διευκολυνθούν οι επενδύσεις. Ο υπουργός ζήτησε επίσης από την ΕΔΕΥ να στείλει επιστολές στις εταιρείες-παραχωρησιούχους προκειμένου να τις ενημερώσει για τις αποφάσεις της κυβέρνησης και παράλληλα να καταθέσουν άμεσα τις προθέσεις τους.
Η ΕΔΕΥ βρίσκεται, σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη σε επικοινωνία με τις εταιρείες για να οριστικοποιήσει και συναντήσεις, είτε φυσικές είτε διαδικτυακές, πέραν της ενημέρωσης μέσω επιστολών. Μετά την ξεκάθαρη εντολή επίσπευσης του προγράμματος, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ κ. Αριστοφάνης Στεφάτος θα καταστήσει σαφές σε πρώτη φάση στους διαχειριστές των κοινοπραξιών που έχουν παραχωρηθεί τα έξι οικόπεδα, δηλαδή στην Total για τις περιοχές της Κρήτης, στα ΕΛΠΕ για δύο περιοχές του Ιονίου, και στην Energean για τα Ιωάννινα και μία περιοχή του Ιονίου, ότι δεν υπάρχουν περιθώρια καθυστερήσεων. Η διοίκηση της ΕΔΕΥ στη συνέχεια θα έχει ξεχωριστές συναντήσεις με κάθε μία από τις εταιρείες-παραχωρησιούχους, εκτός δηλαδή από τις δύο ελληνικές, τη γαλλική Total και την ExxonMobil που συμμετέχει στις παραχωρήσεις της Κρήτης.
Στο μεταξύ έχει ήδη βολιδοσκοπήσει το ενδιαφέρον τεσσάρων πετρελαϊκών για τη συμμετοχή τους στα projects σε περίπτωση που κάποια εκ των υφιστάμενων εταιρειών δεν ανταποκριθεί, ενώ έχει επεξεργαστεί και προτάσεις, που θα παρουσιάσει στους επενδυτές, για την άρση του αδιεξόδου το οποίο έχει προκύψει μετά την προσφυγή περιβαλλοντικών οργανώσεων στο ΣτΕ κατά της υπουργικής απόφασης για την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Σε κάθε περίπτωση, οι επενδυτές από την πλευρά τους θα πρέπει να πειστούν ότι σε αυτή τη μακρόχρονη επενδυτική δραστηριότητα θα έχουν τη στήριξη της ελληνικής πολιτείας και όχι απλώς της κυβέρνησης, αφού πρόκειται για επενδύσεις με ορίζοντα δεκαετίας.
Ο πρωθυπουργός συνέδεσε την επανεκκίνηση του προγράμματος με το νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον και τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο και μίλησε για ενδείξεις που μας κάνουν συγκρατημένα αισιόδοξους. «Οφείλουμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν υπάρχουν αποθέματα τα οποία είναι οικονομικά εκμεταλλεύσιμα. Θα το ξέρουμε τέλος του 2023», είπε, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα αποφασιστικότητας στη διεθνή πετρελαϊκή αγορά, που στρέφεται εκ νέου στη δραστηριότητα του up stream (εξορύξεις).
Η δυνητική αξία των κοιτασμάτων εκτιμάται στα 250 δισ.
Το 2023, σύμφωνα με το ερευνητικό πρόγραμμα που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, θα γνωρίζουμε εάν επιβεβαιώνονται οι ενδείξεις βάσει των μελετών της ΕΔΕΥ για την ύπαρξη δυνητικών αποθεμάτων της τάξης των 70-90 τρισ. κυβικών ποδιών φυσικού αερίου στις θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης και του Ιονίου. Πρόκειται για ποσότητα ικανή να καλύψει το 15%-20% των ετήσιων αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο, ενώ η δυνητική αξία των συνολικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας εκτιμάται σε 250 δισ. ευρώ.
Ετος-ορόσημο του όλου εγχειρήματος θα είναι το 2026 οπότε θα έχουν φανεί τα αποτελέσματα των ερευνητικών γεωτρήσεων και θα αποφασιστεί εάν η δυναμικότητά τους αξίζει για να προχωρήσει η εκμετάλλευσή τους, που θα μετατρέψει τη χώρα από καθαρό εισαγωγέα φυσικού αερίου σε παραγωγό.
Στο επίκεντρο του προγράμματος βρίσκονται οι περιοχές βορειοδυτικά της Κέρκυρας, Ιόνιο, Κυπαρισσιακός Κόλπος, θαλάσσιες περιοχές δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, και η χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων, στις οποίες εμπλέκονται οι πολυεθνικές ExxonMobil και Τοtal και οι δύο ελληνικές εταιρείες ΕΛΠΕ και Energean.
• Παραχώρηση Ιωαννίνων
Πρόκειται για την πλέον ώριμη περιοχή, που μετά την αποχώρηση της Repsol πέρασε 100% στον έλεγχο της Energean. H εταιρεία έχει ολοκληρώσει σεισμικές έρευνες σε έξι συνολικά δήμους της Ηπείρου το 2019, οι οποίες έδωσαν θετικές ενδείξεις για τον εντοπισμό κοιτάσματος στον νομό Ιωαννίνων και προγραμματίζει γεώτρηση για τα μέσα του 2023. Η Energean πραγματοποιεί σήμερα 5 γεωτρήσεις στα βαθιά νερά του Ισραήλ και ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου, Μαθιός Ρήγας, με χθεσινή δήλωσή του δεσμεύτηκε για την πραγματοποίηση των απαραίτητων ερευνών και γεωτρήσεων στις περιοχές που της έχουν παραχωρηθεί.
• Δυτική και νοτιοδυτική Κρήτη
Οι δύο περιοχές έχουν παραχωρηθεί σε κοινοπραξία των Total (40%) – ExxonMobil (40%) – ΕΛΠΕ (20%). Πρόκειται για τις πλέον υποσχόμενες περιοχές για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, αλλά ταυτόχρονα και για τη λιγότερο ώριμη, όπου σύμφωνα με την ΕΔΕΥ, είναι επιτακτική η άμεση πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων. Στόχος είναι η πρόσκτηση 6,5 χιλιάδων χιλιομέτρων δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων τη χειμερινή περίοδο 2022-2023.
• Ιόνιο – περιοχή 2
Μισθωτής της εταιρείας είναι κοινοπραξία της Energean (75%) και των ΕΛΠΕ (25%). Μετά την αποχώρηση της Total και με δεδομένη την ύπαρξη εντοπισμένου στόχου, η κοινοπραξία αποφάσισε να αντικαταστήσει την πρόσκτηση δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων με την απευθείας πρόσκτηση τρισδιάστατων σεισμικών και πρόκειται να ξεκινήσει τη χειμερινή περίοδο 2022-2023.
• Ιόνιο και περιοχή 10 στον Κυπαρισσιακό Κόλπο
Πρόκειται για δύο περιοχές που έχουν παραχωρηθεί στα ΕΛΠΕ. Εχει ολοκληρωθεί το ελάχιστο τεχνικό πρόγραμμα και των δύο παραχωρήσεων, έχοντας προχωρήσει πρόσφατα στην πρόσκτηση 2.800 χλμ. δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων.
Τα ΕΛΠΕ μετά την επεξεργασία και ερμηνεία των σεισμικών δεδομένων που μπορούν να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του έτους, θα εντοπίσει την περιοχή ενδιαφέροντος όπου θα πραγματοποιήσει τρισδιάστατες σεισμικές μελέτες. «Η βούληση η οποία δηλώνεται σήμερα και η στρατηγική να εκμεταλλευτούμε τους υδρογονάνθρακες και ιδιαίτερα το φυσικό αέριο το οποίο πιθανόν να υπάρχει στην Ελλάδα, μόνο σωστή μπορεί να είναι και δεν αλλάζει σε καμία περίπτωση τη στρατηγική όσον αφορά το θέμα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής μετάβασης, δήλωσε μετά τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού χθες ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ, Ανδρέας Σιάμισιης.
