Γιάννης Σουλιώτης
Σε καθεστώς ομηρίας σε λιμάνι του Ιράν βρίσκεται από χθες το ελληνικών συμφερόντων δεξαμενόπλοιο «St Nicholas». Κατελήφθη στις 6.30 το πρωί από ένοπλους Φρουρούς της Επανάστασης, όπως ονομάζονται οι άνδρες των ειδικών δυνάμεων του Ιράν, ενώ έπλεε 50 ναυτικά μίλια ανοικτά των ακτών του Σοχάρ, στο Ομάν.
Αργά χθες το βράδυ οι πληροφορίες ανέφεραν ότι έπλεε στα χωρικά ύδατα του Ιράν με κατεύθυνση το λιμάνι Μπαντάρ Αμπάς. Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε η πλοιοκτήτρια εταιρεία Empire Navigation, στο δεξαμενόπλοιο επιβαίνουν 19 άτομα προσωπικό, 18 υπήκοοι Φιλιππίνων και ένας Ελληνας δόκιμος πλοίαρχος, ηλικίας μόλις 19 ετών. To πλοίο είχε φορτώσει πετρέλαιο από τη Βασόρα του Ιράκ και είχε προορισμό το λιμάνι Αλιαγά της Τουρκίας. Σύμφωνα με την αρχική αναφορά, κατελήφθη από 5 με 6 ενόπλους, που φορούσαν μαύρες στολές και είχαν καλυμμένα τα πρόσωπά τους με μαύρες κουκούλες full face. Σύμφωνα με εκπροσώπους της εταιρείας, μέχρι αργά χθες το βράδυ δεν είχε αποκατασταθεί η επικοινωνία με τα μέλη του πληρώματος, ενώ νωρίς το απόγευμα το πολεμικό ναυτικό του Ιράν ανακοίνωσε μέσω των τοπικών ΜΜΕ ότι προχώρησε στην «κατάσχεση ενός αμερικανικού πετρελαιοφόρου στον Κόλπο του Ομάν με δικαστική εντολή».
Την ίδια στιγμή, την άμεση απελευθέρωση του ελληνόκτητου τάνκερ απαιτούν οι ΗΠΑ. «Η ιρανική κυβέρνηση πρέπει να απελευθερώσει αμέσως το τάνκερ και το πλήρωμά του», δήλωσε χαρακτηριστικά στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βεντάντ Πατέλ.
Κυβερνητικές πηγές σημείωναν ότι σε συνεννόηση με το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας καταβάλλουν προσπάθειες για την κατά το δυνατόν ταχύτερη απελευθέρωση των 19 μελών του πληρώματος. Ρόλο διαπραγματευτή πρόκειται να αναλάβει αξιωματικός του Λιμενικού που είχε και στο πρόσφατο παρελθόν συναντηθεί στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με εκπροσώπους του Ιράν, στο πλαίσιο διαπραγματεύσεων για την αποδέσμευση των ελληνικών ή ελληνικών συμφερόντων δεξαμενοπλοίων «Delta Poseidon» και «Prudent Warrior», που είχαν επίσης καταληφθεί από τους Φρουρούς της Επανάστασης.
Μέχρι πριν από μερικούς μήνες το «St Nicholas» ονομαζόταν «Suez Rajan» και είχε βρεθεί στο επίκεντρο υπόθεσης με χαρακτηριστικά δικαστικού και διπλωματικού θρίλερ. Τι είχε συμβεί: τον Φεβρουάριο του 2022 η οργάνωση United Against Nuclear Iran (UANI), στην οποία μετέχουν πρώην διπλωμάτες αλλά και πρώην στελέχη μυστικών υπηρεσιών, είχε μέσω δορυφόρου εντοπίσει το «Suez Rajan» να φορτώνει ανοικτά των ακτών της Κίνας ιρανικό πετρέλαιο από άλλο δεξαμενόπλοιο. Οι Αρχές των ΗΠΑ ενεργοποίησαν διαδικασίες εναντίον της πλοιοκτήτριας εταιρείας, υποχρεώνοντάς την να συνάψει ουσιαστικά μια συμφωνία ενοχής.
Τον Μάρτιο του 2023, 13 μήνες μετά τον εντοπισμό του παράνομου, σύμφωνα με τις ΗΠΑ, κοντραμπάντο, το «Suez Rajan», που παρέμενε στο αγκυροβόλιο της Σιγκαπούρης, έβαλε πλώρη για τις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο της συμφωνίας η πλοιοκτήτρια εταιρεία είχε δεχθεί να παραδώσει στο Χιούστον του Τέξας το ιρανικό πετρέλαιο, όπως επίσης και να πληρώσει πρόστιμο ύψους 2,5 εκατ. δολαρίων. Επίσης, όπως προκύπτει από ανακοίνωση αναρτημένη στην ιστοσελίδα του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών (Department of Treasury), η εταιρεία τέθηκε υπό καθεστώς τριετούς εποπτείας υποχρεούμενη να ενημερώνει για τις κινήσεις του «Suez Rajan» το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, κύκλοι στις ΗΠΑ χαρακτηρίζουν την πειρατεία ως επίθεση, όχι κατά της ναυτιλιακής εταιρείας, αλλά κατά των ΗΠΑ και ζητούν άμεση απάντηση από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις. Η Τεχεράνη από την πλευρά της επικαλείται ότι ενήργησε επί τη βάσει δικαστικής απόφασης, προχωρώντας στην κατάληψη του πλοίου ως «αντίποινα» για την κατάσχεση του ιρανικού πετρελαίου από τις ΗΠΑ.
