Γιώργος Λιάλιος
Η αυθαιρεσία έχει… πολλά κεφάλια. Αυτό αποδεικνύεται για ακόμη μια φορά στην περίπτωση της Μυκόνου και του μπιτς μπαρ Principote. Οπως προκύπτει, οι κατεδαφίσεις που πιστοποίησε ιδιώτης ελεγκτής δόμησης προκειμένου να επαναλειτουργήσει μερικώς η επιχείρηση δεν είχαν όλες συντελεστεί, με αποτέλεσμα να διαταχθεί προκαταρκτική έρευνα εις βάρος του ιδιώτη μηχανικού και να επιβληθεί επιπλέον πρόστιμο 355.000 ευρώ στην επιχείρηση. Δέκα ημέρες μετά, όμως, ήρθε η πολεοδομία Μυκόνου, που έχει εν τω μεταξύ επανιδρυθεί, να πιστοποιήσει ότι οι αυθαιρεσίες κατεδαφίστηκαν, με την πολιτεία τώρα να βρίσκεται στο δίλημμα αν πρέπει να ελέγξει και τη συγκεκριμένη υπηρεσία.
Η επιχείρηση δεν κατάφερε τελικώς να ανοίξει για τη σεζόν. Αλλά οι μεθοδεύσεις με τις οποίες επιδιώχθηκε η επαναλειτουργία της –σε μια χρονική στιγμή που το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης είναι εστιασμένο στις παραλίες και ασκείται πίεση, κεντρικά, από την κυβέρνηση και από τη Δικαιοσύνη– είναι ενδεικτικές της αντοχής των μηχανισμών διά των οποίων συντηρούνται οι αυθαιρεσίες στον αιγιαλό.
Οπως είχε αποκαλύψει η «Κ» (βλ. 8.7.23, «Δίνουν μερικό συγχωροχάρτι»), μετά τη σφράγιση του Principote τον περασμένο Μάιο και την απόρριψη της αίτησης αναστολής της σφράγισης που κατέθεσαν οι τρεις εμπλεκόμενες εταιρείες (Πάνορμος Τουριστική ΙΚΕ, Principote PC και Apollon Trans ΙΚΕ) στις 10 Μαΐου, αυτές ζήτησαν άδεια για να προχωρήσουν μόνες τους σε κατεδάφιση των παρανομιών. Η άδεια δόθηκε στις 30 Μαΐου. Μετά την ολοκλήρωση των κατεδαφίσεων, η επιχείρηση ζήτησε να ελεγχθεί, όπως ορίζει η νομοθεσία. Ο ιδιώτης ελεγκτής δόμησης, που ορίστηκε από το ΥΠΕΝ (αφού οι πρώτοι 4-5 που κληρώθηκαν αρνήθηκαν τη θέση), πραγματοποίησε αυτοψία μέσα στον Ιούνιο και παρέδωσε το πόρισμά του στις 5 Ιουλίου. Σε αυτό το πόρισμα ο ιδιώτης μηχανικός πιστοποιούσε την κατεδάφιση όλων των παράνομων κατασκευών σε δύο από τα πέντε γειτονικά οικόπεδα που καταλαμβάνει η επιχείρηση.
Την ίδια ημέρα ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος Ευθύμης Μπακογιάννης διαβίβασε το πόρισμα στον Δήμο Μυκόνου (και στις Αρχές του νησιού), ζητώντας ουσιαστικά να επαναλειτουργήσει η επιχείρηση στα δύο οικόπεδα, επειδή σε αυτά δεν υπάρχουν πολεοδομικές παρανομίες. Παράλληλα ζήτησε από τους επιθεωρητές Περιβάλλοντος να ελέγξουν και αυτοί το Principote. Η δημοσιοποίηση της απόφασης του ΥΠΕΝ προκάλεσε σάλο, με δεδομένο ότι, ακόμη κι αν αυτό «έστεκε» νομικά, η επιχείρηση ήταν ουσιαστικά μία (απαρτιζόμενη από συνεργαζόμενα κομμάτια) και ήταν αδιανόητο να λειτουργήσει ένα μέρος αυτής, με τις παρανομίες να παραμένουν στα διπλανά οικόπεδα.
Παράλληλα, στις 11 Ιουλίου η μία από τις τρεις εταιρείες (Apollon Trans) ζήτησε από τις Αρχές να κατεδαφίσει τις παρανομίες στα υπόλοιπα οικόπεδα μετά το τέλος του καλοκαιριού, επικαλούμενη την απαγόρευση οικοδομικών εργασιών που επιβάλλεται την περίοδο του θέρους.
Ομως η συνέχεια ήταν ακόμη πιο ενδιαφέρουσα. Οι επιθεωρητές όντως μετέβησαν στη Μύκονο στις 14 Ιουλίου και λίγες ημέρες αργότερα κατέθεσαν υπόμνημα στο υπουργείο με όσα ανακάλυψαν. Τι είχαν δει; Οτι το πόρισμα του ιδιώτη ελεγκτή δόμησης ήταν ψευδές, καθώς το ένα τρίτο των προς κατεδάφιση παρανομιών ήταν στη θέση του (δύο κτίρια WC, δύο κλειστοί ψυκτικοί θάλαμοι και τμήμα λιθόκτιστης λιθοδομής, συνολικά 158 τ.μ.). Ως αποτέλεσμα, οι επιθεωρητές επέβαλαν νέο πρόστιμο (ύψους 355.000 ευρώ), πλέον των 13,1 εκατ. ευρώ που είχαν ήδη καταλογιστεί, στην επιχείρηση. Παράλληλα κοινοποίησαν την υπόθεση στον εισαγγελέα εφετών Αιγαίου Οδυσσέα Τσορμπατζόγλου, ο οποίος διέταξε προκαταρκτική έρευνα εις βάρος του ελεγκτή δόμησης, για να διερευνηθούν τα αδικήματα της παράβασης καθήκοντος, ψευδούς δήλωσης και άλλα. Τέλος, ανακλήθηκε από το ΥΠΕΝ το έγγραφο του κ. Μπακογιάννη, που ζητούσε από τον Δήμο Μυκόνου να εγκρίνει τη μερική επαναλειτουργία του Principote. Η «Κ» επικοινώνησε με τους εκπροσώπους του Principote για να καταγράψει και την άποψη της επιχείρησης, ωστόσο δεν υπήρξε ανταπόκριση.
Η συνέχεια παρουσιάζει και αυτή ενδιαφέρον. Μετά την επιβολή νέου προστίμου από τους επιθεωρητές, το Principote ζήτησε επανέλεγχο, αυτή τη φορά από την πολεοδομία Μυκόνου. Υπενθυμίζεται ότι η υπηρεσία δόμησης στη Μύκονο είχε καταργηθεί το 2017 και έκτοτε το νησί εξυπηρετείτο από την πολεοδομία της Σύρου. Ομως ο δήμος είχε υποβάλει αίτημα επανίδρυσης, την οποία ενέκρινε στις 10 Μαΐου η συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου (βλ. 20.5.23, «Επαναφέρουν την πολεοδομία στη Μύκονο»).
Η πολεοδομία Μυκόνου, λοιπόν, με έγγραφό της στις 28 Ιουλίου αναφέρει ότι κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε ότι οι επιμέρους κατασκευές που υποδείχθηκαν από τους επιθεωρητές Περιβάλλοντος ήταν πλήρως κατεδαφισμένες. Ως αποτέλεσμα, το υπουργείο Περιβάλλοντος βρίσκεται πλέον στη δύσκολη θέση να πρέπει να αποφασίσει αν θα πρέπει να ελέγξει και την πολεοδομία Μυκόνου.
Ο υπόδικος
Σύμφωνα με πληροφορίες που περιήλθαν στην Εισαγγελία Εφετών Αιγαίου, ο Δήμος Μυκόνου προωθούσε την τοποθέτηση στη θέση του προϊσταμένου υπαλλήλου ο οποίος είναι υπόδικος για υποθέσεις διαφθοράς. Ως αποτέλεσμα, ο εισαγγελέας ζήτησε τη διενέργεια προκαταρκτικής έρευνας. Ομως ο Δήμος Μυκόνου δηλώνει ότι ποτέ δεν επρόκειτο να συμβεί αυτό. «Τη θέση του προϊσταμένου θα αναλάβει ο αναπληρωτής προϊστάμενος της διεύθυνσης τεχνικών υπηρεσιών. Ο παλιός προϊστάμενος της υπηρεσίας θα έρθει ως απλός υπάλληλος στην υπηρεσία δόμησης και έχει απαλλαγεί από τις κατηγορίες για τις οποίες είχε τεθεί σε αργία», αναφέρει στην «Κ» ο δήμαρχος Κωνσταντίνος Κουκάς. Σύμφωνα με πρόσφατη νομοθετική αλλαγή, στους δήμους κάτω των 30.000 κατοίκων (όπως ο Δήμος Μυκόνου) για να δοθεί επάρκεια στη λειτουργία μιας πολεοδομίας αρκεί να έχει δύο μηχανικούς – κάτι που για τον όγκο των αδειών της Μυκόνου μάλλον θα αποδειχθεί προβληματικό.
Οι εξελίξεις στη Μύκονο δημιουργούν προβληματισμό σχετικά με τα όρια της σημερινής νομοθεσίας, ενώ κλονίζουν το αφήγημα περί ιδιωτών ελεγκτών δόμησης ως «απάντηση» στην υποστελέχωση των δημοσίων αρχών. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των αιγιαλών, τις οποίες δεν έχει ακόμη ανακοινώσει.