Γιάννης Σουλιώτης, Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
Τη δική του εκδοχή για τα όσα έλαβαν χώρα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη έδωσε χθες Πέμπτη (30/3) ο επιθεωρητής του ΟΣΕ κατά την εξάωρη μαραθώνια απολογία του στον εφέτη ανακριτή.
Ο επιθεωρητής, εκπροσωπούμενος από τον δικηγόρο Ιωάννη Γλύκα, στο 90σέλιδο υπόμνημα που κατέθεσε υποστήριξε πως ο -επίσης προφυλακισμένος- σταθμάρχης Λάρισας είχε την κατάρτιση να μείνει μόνος του σε βάρδια, ενώ επέρριψε ευθύνες και στον σταθμάρχη Παλαιοφαρσάλου, υποστηρίζοντας πως όφειλε να ενημερώσει για την καθυστέρηση του μοιραίου Intercity 62.
Παράλληλα, σημείωσε πως ο ρόλος του είναι απλώς να προτείνει τις βάρδιες του προσωπικού, καθώς αυτές εγκρίνονται από τους ανωτέρους του. Οσον αφορά δε τους δύο άλλους σταθμάρχες που φέρονται να έφυγαν νωρίτερα από το πόστο τους, ο επιθεωρητής δήλωσε άγνοια για το γεγονός, προσθέτοντας πως ο ίδιος είχε φροντίσει τις ώρες 22.00 – 23.00 να βρίσκονται στο σημείο τρεις σταθμάρχες.
Ειδικότερα, στο υπόμνημα, το οποίο βρίσκεται στη διάθεση του kathimerini.gr, ο κατηγορούμενος, επιχειρώντας να εκτιμήσει τα περιστατικά και να προσδιορίσει τα αίτια του δυστυχήματος, ανέφερε: «… οδηγούμαι στο συμπέρασμα ότι συνονθύλευμα λανθασμένων χειρισμών και παραλείψεων έλαβαν χώρα. Ο χειρισμός του σταθμάρχη κ. Σ., η μη τήρηση του ωραρίου από τους έτερους δύο σταθμάρχες και η παράλειψη του πρώτου μηχανοδηγού, του δεύτερου μηχανοδηγού που ευρισκόταν εκεί, αλλά και του προϊσταμένου του τρένου να επικοινωνήσουν με τον σταθμάρχη της Λάρισας άμα τη είσοδό τους στη γραμμή καθόδου, ως όφειλαν, σκιαγραφούν το σκηνικό της σύγκρουσης των δύο αμαξοστοιχιών».
Για την ημέρα που έλαβε χώρα η τραγωδία υποστήριξε συγκεκριμένα: «Την 28 η /02/2023 και για υπηρεσιακές ανάγκες, το πρωί, ευρισκόμουν στον σταθμό του Βόλου. Απογευματινές ώρες και συγκεκριμένα περί την ώρα 19.47 δέχομαι κλήση στο κινητό μου τηλέφωνο από τον κ. Π. για να μου αναφέρει ότι λόγω τεχνικής βλάβης του προαστιακού που βρισκόταν ακινητοποιημένος στον σταθμό Ζάχαρης, χρειαζόταν τη συνδρομή ενός κλειδούχου στο σταθμό του Λιτόχωρου, διότι θα γινόταν μονοδρόμηση της πορείας – κατάργηση της γραμμής ανόδου – οπότε η κυκλοφορία θα γινόταν μόνο από την κάθοδο. Σημειώνεται ότι ο ίδιος –αυτοβούλως- και χωρίς να με ενημερώσει, άλλαξε την βάρδια του, η οποία είχε ορισθεί πρωινή, με αυτή της απογευματινής.
Το ζήτημα αυτό άμεσα επιλύθηκε. Το ίδιο λεπτό (19.47) επικοινωνώ με τον σταθμάρχη Υπηρεσίας Λιτοχώρου κ. Μ. Ν. και τον ενημερώνω ότι θα τηλεφωνήσω στον κλειδούχο κ. Ρ. Γ., προκειμένου να μεταβεί στον σταθμό Λιτοχώρου για την διευθέτηση των αιχμών. Περί την ώρα 19.48 επικοινωνώ και δίνω εντολή στον κλειδούχο κ. Ρ., να μεταβεί στον σταθμό Λιτοχώρου, για να προβεί στην μονοδρόμηση. Στο επόμενο λεπτό, επικοινωνώ ξανά με τον σταθμάρχη κ. Μ. για να τον ενημερώσω ότι ο κλειδούχος Ρ. θα βρίσκεται σε είκοσι (20) λεπτά στον σταθμό. Επισημαίνεται ότι βάσει του εποπτικού πίνακα του σταθμού Λάρισας, η γραμμή ανόδου αποκαταστάθηκε την ώρα 21.25.
Περί την ώρα 21.49, δέχομαι κλήση στο κινητό μου τηλέφωνο από τον ρυθμιστή κυκλοφορίας Αθηνών κ. Κ. Π. και με ενημερώνει ότι χρειάζεται παράταση ωραρίου του σταθμού των Νέων Πόρων, προκειμένου να διευκολυνθεί η κυκλοφορία μεταξύ της επιβατικής αμαξοστοιχίας 2597 και της εμπορικής αμαξοστοιχίας (63503).
Πράγματι, περί την ώρα 22.03 ενημερώνω την σταθμάρχη των Νέων Πόρων κ. Ζ. Ε. ότι θα πρέπει να παραμείνει στο σταθμό για την εξασφάλιση της κυκλοφορίας μεταξύ των ανωτέρω αμαξοστοιχιών. Ουδέποτε μέχρι και την 23:40 ενημερώθηκα για την ύπαρξη έτερου προβλήματος. Όταν ανακύπτει το οιοδήποτε πρόβλημα στον εκάστοτε σταθμό, τότε ο αρμόδιος σταθμάρχης οφείλει να αναφέρει στην επιθεώρηση. Μεταξύ 23.40 και 23.55 ενημερώνομαι τόσο από την κ. Ζ. όσο και από τον ρυθμιστή κυκλοφορίας Αθηνών κ. Κ. Π. ότι κατόπιν σχετικών αναζητήσεων της επιβατικής αμαξοστοιχίας που εκτελεί το δρομολόγιο Αθήνα – Θεσσαλονίκη (62) και της εμπορικής αμαξοστοιχίας που εκτελεί το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη – Αθήνα (63503), αμφότεροι οι μηχανοδηγοί δεν απαντούν στις τηλεφωνικές κλήσεις.
Άμεσα και περί την ώρα 23:44 τηλεφωνώ, το πρώτον, τον κ. Σ. Β. προκειμένου να ενημερωθώ. Τότε ήταν που έλαβα την απάντηση «Προϊστάμενε δε μπορώ να προσδιορίσω από ποια γραμμή έχω διώξει την αμαξοστοιχία». Δε μπορώ να αμφισβητήσω ότι ευρισκόταν σαφέστατα υπό το καθεστώς ταραχής και σύγχυσης. Σε σχετικές επόμενες ερωτήσεις που του έθεσα, με ενημέρωσε ότι η επιβατική αμαξοστοιχία (62) αφίχθη στο Σταθμό περί την ώρα 23:02 και αναχώρησε περί την ώρα 23:04, ενώ η εμπορική αμαξοστοιχία (63503) ύστερα από πληροφόρηση του από τη Σταθμάρχη Νέων Πόρων κ. Ζ. Ε., αναχώρησε από τον εν λόγω σταθμό με κατεύθυνση την Αθήνα περί την ώρα 23:05.
Περί την ώρα 23.46 τηλεφωνώ και στον κλειδούχο της νυχτερινής βάρδιας στη Λάρισα κ. Τ. Α., προκειμένου να με ενημερώσει. Εντούτοις, μου αναφέρει ότι δεν γνωρίζει τίποτα, καθώς βρίσκεται αρκετά μακριά, ήτοι εκτός του σταθμού Λάρισας και συγκεκριμένα στην αιχμή 101 (προς σταθμό Μεζούρλο). Έπειτα περί την ώρα 23.50 τηλεφωνώ στον απογευματινό σταθμάρχη κ. Π. και τον ρωτάω τι ακριβώς παρέδωσε αλλά και πως παρέδωσε στον κ. Σ., με αυτόν να με ενημερώνει ότι παρέδωσε κανονικά.
Συνδυάζοντας όλες τις ανωτέρω πληροφορίες, αμέσως αντιλήφθηκα ότι κάποιο άσχημο συμβάν έχει λάβει χώρα. Ως εκ τούτου, δίχως δεύτερη σκέψη αναχώρησα από το Βόλο όπου ευρισκόμουν τη δεδομένη χρονική στιγμή, μαζί με τον γραμματέα κ. Π. Δ., για τη Λάρισα. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής και περί την ώρα 23:55 ενημερώνομαι από τον κ. Κ. ότι οι δύο αμαξοστοιχίες συγκρούστηκαν στην γεωγραφική περιοχή «Ευαγγελισμός» Λάρισας. Περί την ώρα 23.58 επικοινωνώ εκ νέου με τον κ. Π. και του δίνω εντολή αμέσως να μεταβεί στον σταθμό Λάρισας γιατί έχουμε συμβάν. Περί την ώρα 01:05 κατέφθασα πλέον στο σημείο όπου παρέμεινα για δέκα (10) λεπτά, προκειμένου να ενημερώσω τον Διευθυντή Κυκλοφορίας κ. Χ. Κ.
Ύστερα, μετέβην στο Σταθμό της Λάρισας γι να συναντήσω τον κ. Σ. Β. Οφείλω και πάλι να υπομνήσω ότι ευρισκόταν σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση. Να σημειωθεί ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή ουδείς γνώριζε τον ακριβή αριθμό των θυμάτων αλλά και το μέγεθος της καταστροφής. Ο κ. Σαμαράς μου ανέφερε ότι «η μαξοστοιχία έφυγε 23.04, έδωσα αναχώρηση μέσω ραδιοτηλεφώνου ότι υπάρχει ελεύθερη γραμμή έως το Σταθμό των Νέων Πόρων. Δεν αντιλήφθηκα ότι η αμαξοστοιχία (62) εισήλθε στη γραμμή καθόδου, ενώ έπρεπε να βαίνει στη γραμμή ανόδου, γιατί δεν έκανα χρήση της αιχμής 118».
Ενώ, κατόπιν τεθείσης από μέρους μου ερώτησης περί αποστολής δελτίου 1001 ειδοποίησης, «δεν εξέδωσα 1001 όπως θα έπρεπε, ανέφερα στους μηχανοδηγούς της επιβατικής αμαξοστοιχίας ότι έχουν ελεύθερη γραμμή μέχρι τους Νέους Πόρους, χωρίς να πώ σε ποια γραμμή κινείται». Εν συνεχεία, ο κ. Σ. με πληροφόρησε ότι ο κ. Π. είχε αποχωρήσει νωρίτερα από την εργασία του, ήτοι περί την ώρα 21:45-21:50. Ρώτησα εκ νέου τον κ. Π. αλλά επέμενε στην αρχική του τοποθέτηση. Μετέπειτα ενημερώθηκα ότι ο Κεντρικός Σταθμάρχης Λάρισας κ. Ζ. Γ., ο οποίος είχε απογευματινή βάρδια στο σταθμό Παλαιοφαρσάλου, έδωσε εντολή στον σταθμάρχη κ. Π. να παραμείνει μέχρι την ομαλή διεξαγωγή της κυκλοφορίας, εξασφαλίζοντας την άφιξη της αμαξοστοιχίας(62) στη Λάρισα, η οποία είχε καθυστέρηση.
Και εδώ να τονιστεί ότι σε περίπτωση καθυστερήσεων δρομολογίων, ο ρυθμιστής κυκλοφορίας Αθηνών (ΡΚΑ) κατ’ εντολή του και σε συνεννόηση με τον κάθε Προϊστάμενο Επιθεώρησης, γινόταν επέκταση του ωραρίου στους εμπλεκόμενους σταθμούς μέχρι την ομαλή διεξαγωγή της κυκλοφορίας (ως αναφέρθηκε παραπάνω με τον σταθμό των Νέων Πόρων). Επίσης, είτε σε απρόοπτες καθυστερήσεις, είτε σε οποιοδήποτε συμβάν, οι εκάστοτε σταθμάρχες υποχρεούνται να ενημερώσουν τον Προϊστάμενο».
Αναφορικά με τις βάρδιες και την ευθύνη που είχε για την κατάρτισή τους, ο επιθεωρητής υποστήριξε πως «η έκδοση και τροποποίηση του προγράμματος ωρών εργασίας, πραγματοποιείται από τη Διεύθυνση Κυκλοφορίας και Διαχείρισης Χωρητικότητας (ΔΚ). Ήτοι τα καθήκοντα του εκάστοτε προϊσταμένου επιθεώρησης περιορίζονται στην πρόταση περί της κατανομής του ωραρίου. Η απόφαση λαμβάνεται από τη Διεύθυνση (ΔΚ).
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και η υπ’ αριθ. Πρωτ. 9130316/12-01-2021 επιστολή μου κοινοποιούμενη στη Διεύθυνση περί τον καθορισμό υπευθύνων για τις θέσεις του Γραμματέα, των Πορισμάτων και του Κεντρικού Σταθμάρχη Λάρισας, σύμφωνα με την οποία πρότεινα τα συμπεριλαμβανόμενα εις αυτή πρόσωπα. Μάλιστα, να διευκρινιστεί ότι η οιαδήποτε παρέμβαση γινόταν πάντοτε τηλεφωνικά! Το πρόγραμμα κοινοποιούνταν στη Διεύθυνση Κυκλοφορίας, ήτοι στον Διευθυντή κ. Χ. Κ. και στον υφιστάμενο αυτού κ. Γ. Α. καθώς και στη Διεύθυνση Προσωπικού, η οποία στη συνέχεια το απέστελνε στην επιθεώρηση εργασίας ως όφειλε. Στο παρελθόν, είχαν γίνει κατά καιρούς τροποποιήσεις του προγράμματος από την Διεύθυνση Κυκλοφορίας. Ως αναφέρθηκε, οι τροποποιήσεις ήταν προφορικές και όχι γραπτές».
Τέλος, τοποθετούμενος για τον προφυλακισμένο σταθμάρχη Λάρισας, ο επιθεωρητής του ΟΣΕ σημείωσε πως έκανε λάθος χειρισμούς, ενώ σε άλλο σημείο τόνισε πως ουδέποτε κάποιος εκ των συναδέλφων του του ανέφερε ότι ο συγκεκριμένος υπάλληλος έχει έλλειψη γνώσεων ή κάποιο άλλο πρόβλημα.
«Με τα αντικειμενικά δεδομένα, γίνεται αντιληπτό ότι ο Β. Σ. ουδέποτε προέβη σε χάραξη πορείας για να ασφαλίσει την αμαξοστοιχία σε ευθεία γραμμή. Δεδομένου ότι έκανε λάθος χειρισμό και το κλειδί 118 ήταν παρακαμπτήριο (διαγώνιος), η ύπαρξη ερυθρής ένδειξης στον πίνακα, συνεπάγεται τη μη είσοδο της αμαξοστοιχίας σε ευθεία γραμμή, κάτι το οποίο γίνεται αμέσως αντιληπτό.Προκύπτει, δε, από τα τελευταία δεδομένα ότι κατά τις προηγούμενες βάρδιες που εκτελούσε κανονικά το ωράριο του, είχε κάνει χρήση του πίνακα, αφού οι χειρισμοί του καταγράφονται.
Έπειτα, περί την ώρα 23:04 αναχώρησε η επιβατική αμαξοστοιχία (62) από το σταθμό της Λάρισας και την ίδια ώρα αναχώρησε και η εμπορική αμαξοστοιχία (63503) από το σταθμό των Νέων Πόρων, ήτοι εδόθησαν ταυτόχρονες αγγελίες αναχώρησης. Αφενός η σταθμάρχης του σταθμού των Νέων Πόρων κ. Ζαρκάδη έδωσε αγγελία για αναχώρηση της εμπορικής σε γραμμή καθόδου, αφετέρου ο σταθμάρχης του σταθμού της Λάρισας κ. Σαμαράς, έδωσε αγγελία αναχώρησης της επιβατικής σε γραμμή ανόδου, προβαίνοντας σε λανθασμένο χειρισμό με αποτέλεσμα η αμαξοστοιχία να εισέλθει σε γραμμή καθόδου! Επί τη βάσει αυτών των δεδομένων, το δυστύχημα προσδιορίζεται περί την ώρα 23:20».
«Τον μήνα Ιανουάριο ο κ. Σ. όντας δόκιμος υπό το καθεστώς της μαθητείας μετακινήθηκε στην Καλαμπάκα και στο Λιτόχωρο, ως αναφέρθηκε. Μετά τις εξετάσεις του μετακινήθηκε στη Λάρισα, όπου εργάστηκε κατά τη νυχτερινή βάρδια, μαζί με δύο παλαιότερους – αρχαιότερους σταθμάρχες. Ενώ, τον μήνα Φεβρουάριο μέχρι και την 14 η /02/2023 εργάστηκε στο Σταθμό της Καλαμπάκας αποκλειστικά μόνος του, σε δρομολόγιο μονής γραμμής.
Εν συνεχεία, έλαβε διαδοχικά πέντε ημέρες ανάπαυσης (ρεπό) και μετέβη πλέον στο Σταθμό των Νέων Πόρων από την 20 η /02/2023 έως και την 22 η /02/2023, σε διπλή γραμμή μαζί με την κ. Ζ. Ε. , η οποία ως ανέφερα ανωτέρω άνηκε ομοίως στους νεοπροσληφθέντες εργαζομένους, προκειμένου να διαχειριστούν αποκοπή γραμμής καθόδου σε διπλή γραμμή – κατάσταση πιο απαιτητική. Την 23 η /02/2023 μετακινείται στο Σταθμό της Λάρισας νύχτα για ενημέρωση-μαθητεία μαζί με την κ. Τ. Ε. (αρχαιότερη). Από την 24 η /02/2023 έως και την 28 η /02/2023 εργάζεται αποκλειστικά μόνος του.
Να σημειωθεί εδώ ότι σύμφωνα με το αρχικό πρόγραμμα του μήνα Φεβρουάριου του έτους 2023 οι ημέρες ανάπαυσης – ρεπό του κ. Σ. ήταν επτά. Στους έτερους σταθμούς, όπως στο Σταθμό Παλαιοφαρσάλων, που είναι επίσης απαιτητικός και κόμβος αμαξοστοιχιών, μετακινούνται και εργάζονται αντίστοιχα μόνοι τους σε όλες τις βάρδιες, οι νεοπροσληφθέντες κ. Θ., κ. Γ. και κ. Τ.
Εν προκειμένω, λαμβάνοντας υπόψη ότι την 28 η /02/2023 οι δύο αρχαιότεροι σταθμάρχες, ήτοι οι κ. Π. και κ. Τ., τοποθετήθηκαν στο Σταθμό της Λάρισας στην πρωινή και απογευματινή βάρδια με συνολικά περισσότερες από εξήντα (60) αφίξεις/αναχωρήσεις, ο κ. Ζ. τοποθετήθηκε στο Σταθμό των Παλαιοφαρσάλων, ο οποίος αντιμετωπίζει και μία ιδιαιτερότητα αφού διαθέτει διαφορετικό και παλαιότερο σύστημα διαχείρισης συγκριτικά με το Σταθμό της Λάρισας στην απογευματινή βάρδια, όπου συνολικά οι αφίξεις/αναχωρήσεις είναι είκοσι έξι (26), στις νυχτερινές βάρδιες θα τοποθετούνταν αφενός νεοπροσληφθέντες σταθμάρχες, όπου τα δρομολόγια θα ήταν λιγότερα, όπερ και εγένετο.
Ο κ. Σ. ήταν ο μοναδικός που είχε πραγματοποιήσει πρόσφατη μαθητεία στη νυχτερινή βάρδια τον μήνα Ιανουάριο στη Λάρισα, ως αναφέρθηκε ανωτέρω, εκπληρώνοντας επαρκώς τα καθήκοντά του. Ουδέποτε, ΟΥΔΕΙΣ εκ των συναδέλφων του -παλαιότερων σταθμαρχών- μου ανέφερε το οιοδήποτε πρόβλημα ή την οιαδήποτε έλλειψη γνώσεων. Άλλωστε, να διευκρινιστεί ότι και τους προγενέστερους μήνες και πιο συγκεκριμένα τον μήνα Δεκέμβρη του έτους 2022 και τον μήνα Νοέμβριο του έτους 2022, ο κ. Σ. Β., εργάστηκε αφενός στη Λάρισα, αφετέρου στη νυχτερινή βάρδια.
Άλλωστε, ο κ. Σ., ανέλαβε τα καθήκοντά του Σταθμάρχη, κατόπιν της μετάταξης του (ουχί ως συμβασιούχος), τον μήνα Ιούλιο του έτους 2022. Έλαβαν χώρα συνολικά εβδομήντα οκτώ (78) προσλήψεις Σταθμαρχών πανελλαδικά, εκ των οποίων οι δεκατέσσερις (14) τοποθετήθηκαν στη Λάρισα».
