Σταύρος Παπαντωνίου
Έπειτα από αρκετό καιρό ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε μια αναφορά στην Τουρκία, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο. Κατά τη σύντομη τοποθέτησή του στην εκδήλωση για την παραλαβή τριών νέων ελικοπτέρων τύπου Romeo MH-60R Seahawk από το Πολεμικό Ναυτικό, στην αεροπορική βάση Κοτρωνίου στον Μαραθώνα, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως τα ελικόπτερα αυτά ενισχύουν την αξία τους σε μια εποχή που «εντείνεται η γεωπολιτική αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή μας» και προσέθεσε ότι «παρά την ηρεμία που επικρατεί στο Αιγαίο, οι εξ ανατολών γείτονες επιταχύνουν το εξοπλιστικό τους πρόγραμμα», κάτι που δείχνει πως «επιβάλλονται οι προσεγγίσεις, αλλά δεν επιτρέπονται οι ψευδαισθήσεις», καταλήγοντας πως «όλοι οφείλουμε να είμαστε προσηνείς, αλλά ποτέ αφελείς».
Η ευρωπαϊκή άμυνα
Ο πρωθυπουργός αμέσως μετά την εκδήλωση για την παραλαβή των νέων ελικοπτέρων ετοίμασε βαλίτσες για τις Βρυξέλλες, όπου σήμερα και αύριο θα λάβουν χώρα η Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης.
Η ατζέντα περιλαμβάνει αρκετά θέματα, αλλά αναμφίβολα στην κορυφή είναι το θέμα της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας που αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Η Ελλάδα είναι από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ με ένα από τα μεγαλύτερα κατά κεφαλήν ποσοστά αμυντικών δαπανών στη Συμμαχία και ως εκ τούτου «έχει βαρύνοντα λόγο», όπως λένε κυβερνητικές πηγές, στη συζήτηση για την ευρωπαϊκή αμυντική στρατηγική και την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία.
Ο πρωθυπουργός έχει ήδη τοποθετηθεί για την ανάγκη κοινού βηματισμού σημειώνοντας πως η Ευρώπη πρέπει να βρει έναν τρόπο να «ξοδεύει πιο έξυπνα στην άμυνα». Ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει και στη Σύνοδο ότι η πρόβλεψη στους νέους δημοσιονομικούς κανόνες να εξαιρούνται οι αμυντικές δαπάνες κατά τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος «είναι προς τη σωστή κατεύθυνση», αλλά χρειάζεται περαιτέρω συντονισμένη προσπάθεια.
Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να υπογραμμίσει ότι θα πρέπει να γίνει μια σοβαρή συζήτηση για το πώς θα βρεθούν τα αναγκαία κεφάλαια προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η ευρωπαϊκή άμυνα.
Είναι γεγονός πάντως ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία από τη μια και ο φόβος επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο από την άλλη, που μπορεί να ανατρέψει το αμυντικό δόγμα όπως το γνωρίζουμε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχουν θορυβήσει την Ε.Ε. και έχουν επιταχύνει τη συζήτηση για κοινή ευρωπαϊκή άμυνα. Δεύτερο θέμα συζήτησης θα είναι η Ουκρανία.
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να ενημερώσει τους ομολόγους του για την πρόσφατη επίσκεψή του στην Οδησσό, τα όσα είπε με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι αλλά και για τη σημασία του ουκρανικού Νότου, με αιχμή τον ουκρανικό θαλάσσιο διάδρομο για την εξαγωγή αγαθών. Αναμένεται ακόμη να ενημερώσει για την επίθεση με πυραύλους κατά την παραμονή του στην Οδησσό. Τρίτο θέμα συζήτησης θα είναι οι εξελίξεις στη Γάζα, με τον πρωθυπουργό να επαναλαμβάνει την αυξανόμενη ανησυχία της ελληνικής πλευράς για τις μεγάλες απώλειες αμάχων και την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα και να υπογραμμίζει την ανάγκη άμεσης κατάπαυσης του πυρός.
Τέλος, χθες ο πρωθυπουργός συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης στις εργασίες της «3ης Συνόδου για τη Δημοκρατία», την οποία συνδιοργανώνουν οι ΗΠΑ με άλλες χώρες – τώρα ήταν η σειρά της Νότιας Κορέας. Ο κ. Μητσοτάκης κατά την ομιλία του τόνισε μεταξύ άλλων πως «τα δημοκρατικά κράτη πρέπει να ανακτήσουν την απόλυτη εμπιστοσύνη των πολιτών τους», ενώ αναφέρθηκε και στη ρύθμιση της τεχνολογίας τονίζοντας πως «δίχως ρυθμιστικούς κανόνες, σε λάθος χέρια, τα εργαλεία αυτά μπορούν επίσης να προκαλέσουν διαταραχές ή ακόμη και να καταστρέψουν», δίνοντας έμφαση στην παραπλανητική χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, στα deep fakes που «μπορεί να διαταράξουν τον ίδιο τον ιστό της πραγματικότητάς μας, με σοβαρές ενδεχόμενες συνέπειες για την υγεία της δημοκρατίας παντού».