Γιώργος Μπουρδάρας, Σταύρος Παπαντωνίου Δώρα Αντωνίου
Με την ονομαστική ψηφοφορία που, όπως αναμενόταν, επισφράγισε την απόρριψη της πρότασης δυσπιστίας τεσσάρων κομμάτων προς την κυβέρνηση, ολοκληρώθηκε αργά χθες το βράδυ η θυελλώδης, ειδική τριήμερη συνεδρίαση της εθνικής αντιπροσωπείας. Κατά της πρότασης ψήφισαν οι 158 βουλευτές της Ν.Δ. και ο ανεξάρτητος Χ. Κατσιβαρδάς, ενώ υπέρ οι υπόλοιποι 141 βουλευτές της αντιπολίτευσης.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έστρεψαν τα πυρά τους κατά της κυβέρνησης, αλλά δεν απέφυγαν και τις μεταξύ τους συγκρούσεις.
Της ψηφοφορίας προηγήθηκαν οι ομιλίες του πρωθυπουργού και των αρχηγών των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, με τον κ. Κυρ. Μητσοτάκη να σηκώνει το γάντι των συνεχών προκλήσεων εκ μέρους των πολιτικών του αντιπάλων και σε εξαιρετικά υψηλούς τόνους να εξαπολύει διμέτωπη επίθεση: αφενός κατά ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, και αφετέρου εναντίον οικονομικών συμφερόντων που δεν κατονόμασε, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι δεν πρόκειται να συγκυβερνήσει με κανένα παράκεντρο.
Το κλίμα ήταν ιδιαίτερα φορτισμένο και ηλεκτρισμένο όχι μόνο επειδή οι αντιπαραθέσεις εστιάστηκαν στο πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, αλλά και διότι είχε προηγηθεί η αιφνιδιαστική είδηση της παραίτησης των υπουργών Στ. Παπασταύρου και Γ. Μπρατάκου, που ενίσχυσε τις αντιπολιτευτικές επιθέσεις εντός του Κοινοβουλίου.
Η πόλωση του τριημέρου αναμένεται ότι θα έχει και συνέχεια –με νέα επεισόδια και με επίκεντρο τα Τέμπη– το προσεχές δίμηνο, ενόψει ευρωεκλογών. Οπως ιδιαιτέρως αφήνεται να εννοηθεί από κύκλους της αντιπολίτευσης, μείζονος και ελάσσονος, σχεδιάζεται να αξιοποιηθεί οποιαδήποτε εξέλιξη και ιδιαίτερα ενδεχόμενη αποστολή δικογραφίας στη Βουλή από τις δικαστικές αρχές, ώστε να ζητηθεί η κίνηση διαδικασιών με αφετηρία την υποβολή αιτήματος για σύσταση προανακριτικής επιτροπής.
Κυρίαρχα στοιχεία αυτής της ταραχώδους για την πολιτική σκηνή παρατεταμένης και άτυπης προεκλογικής περιόδου αναδείχθηκαν σε μεγάλο βαθμό στην αίθουσα της Ολομέλειας από το απόγευμα της Τρίτης.
Ενδεικτικά αναφέρεται η σαφής, πλέον, επιλογή του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης όχι απλώς να μην αφήνουν αναπάντητες τις επιθέσεις της αντιπολίτευσης για τα Τέμπη, αλλά και να το πράττουν σε υψηλούς τόνους, αξιοποιώντας ταυτόχρονα τις ρωγμές που ανοίγουν στο ρευστό αντιπολιτευτικό μέτωπο. Αυτές τις ρωγμές αλλά και τις συγκρουσιακές τάσεις μεταξύ των δυνάμεων του αντικυβερνητικού μετώπου, δυνάμεων που δεν αποδείχθηκαν ικανές να αποκρύψουν τα μαζικά πυρά της αντιπολίτευσης προς την κυβέρνηση στην ολοκληρωθείσα χθες βράδυ κοινοβουλευτική μάχη.
Σε αυτό το τοπίο αναδεικνύεται έντονα και το προσωπικό στοιχείο κορυφαίων μελών του πολιτικού προσωπικού: οι εκρηκτικές συγκρούσεις που είχαν, επί παραδείγματι, ο υπουργός Επικρατείας Μ. Βορίδης και η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας δίνουν σαφή πρόγευση των προσεχών επεισοδίων, με την κ. Ζωή Κωνσταντοπούλου να δέχεται διαπαραταξιακά σχόλια αποδοκιμασίας περί «αντικοινοβουλευτικού ακτιβισμού» με αφορμή την επιλογή της να πραγματοποιεί διαρκείς διακοπές της διαδικασίας.
Δεν πέρασαν, επίσης, απαρατήρητες και οι ουκ ολίγες περιπτώσεις ανταλλαγής αιχμών μεταξύ της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, ενώ την ίδια στιγμή συνεχίζουν να καταγράφονται δηλητηριώδεις συγκρούσεις και στον πέραν της Ν.Δ. χώρο της Δεξιάς. Στην άλλη πλευρά του πολιτικού συστήματος, τέλος, διατηρείται ενεργό το μέτωπο ανάμεσα στις πολυκερματισμένες δυνάμεις του πρώην ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ: από τη Νέα Αριστερά εξαπολύουν και προσωπικές επιθέσεις στον Στ. Κασσελάκη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Στο τιμόνι του τόπου όσοι ψηφίζουν οι πολλοί
Διπλή επίθεση με φόντο τις ευρωεκλογές έκανε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής, χρησιμοποιώντας σκληρή γλώσσα τόσο για επιχειρηματικά συμφέροντα όσο και για την αντιπολίτευση. Ο κ. Μητσοτάκης χωρίς να κατονομάσει κάποιον συγκεκριμένα είπε πως «δεν θα συγκυβερνήσω με κανένα παράκεντρο στο τιμόνι της χώρας και με φουσκωμένα πορτοφόλια», σημειώνοντας πως «όσοι νομίζουν ότι είναι όλοι εξαγοράσιμοι είναι βαθιά νυχτωμένοι». Στο ίδιο μήκος κύματος υπογράμμισε πως «στο τιμόνι του τόπου θα είναι αυτοί που τους ψηφίζουν οι πολλοί και όχι οι λίγοι ισχυροί», σημειώνοντας πως «το κάθε επιχειρηματικό συμφέρον μπορεί να διεκδικεί ό,τι θέλει, ακόμη και να πέσει δημοκρατικά μία εκλεγμένη κυβέρνηση», αλλά «η πολιτική οφείλει να το συγκρατεί στον ρόλο του». Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε πως «αν κάποιος εκδότης μεγαλοεπιχειρηματίας έχει πολιτικές βλέψεις, ας εμφανιστεί ανοιχτά στην πολιτική αρένα ο ίδιος» και «όχι διά πληρεξουσίων».
Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός εξαπέλυε σφοδρή επίθεση και στους κ. Κασσελάκη και Ανδρουλάκη. Απευθυνόμενος στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ του είπε πως όσα ανέφερε το δημοσίευμα του «Βήματος» ήταν γνωστά από τις 2 Μαρτίου του 2023, παρ’ όλα αυτά «το δημοσίευμα υιοθετείται από εσάς με το οργισμένο σας ύφος», σημειώνοντας πως «κάποιος καχύποπτος θα σας έλεγε ότι γνωρίζατε το δημοσίευμα πριν τυπωθεί η εφημερίδα». Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε πως «δεν κάνατε πρόταση δυσπιστίας, κ. Ανδρουλάκη, για τις υποκλοπές, για το κράτος δικαίου, για την ακρίβεια, κάνατε για ένα δημοσίευμα γι’ αυτά που γνωρίζαμε έναν χρόνο». Καταλήγοντας ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε εκ νέου «πρόθυμο» τον κ. Ανδρουλάκη, λέγοντας πως «μεταλλάσσει το ΠΑΣΟΚ σε πράσινο ΣΥΡΙΖΑ και σε ουρά δημοσιευμάτων».
Ο πρωθυπουργός χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα και για τον κ. Κασσελάκη. «Ας σταματήσει ο φαντάρος των 20 ημερών, Κασσελάκης, τις ανοησίες περί παρατηρητών, νοθείας εκλογών και αποχώρησης της κυβέρνησης. Κανείς δεν έχει αμφισβητήσει το μεγαλύτερο κεκτημένο της μεταπολίτευσης», είπε. Συνεχίζοντας την σκληρή κριτική, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις αντικρουόμενες απόψεις που έχουν διατυπωθεί. «Εχω μπλεχτεί και λίγο γιατί ο κ. Παππάς λέει ότι ήσασταν σε συνεννόηση, τα είπε ξεκάθαρα, εσείς βγαίνετε και τα διαψεύδετε», καταλήγοντας πως «όλο αυτό που βλέπουμε γίνεται στην υπηρεσία ενός μόνου στόχου: Να πέσει ο Μητσοτάκης». Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρωθυπουργός, πηγαίνοντας στις επικείμενες ευρωεκλογές, είπε πως «δεν προσφέρονται για αδιαφορία ούτε για εύκολη διαμαρτυρία», καθώς «η ευρωπαϊκή μάχη του Ιουνίου είναι η πιο κρίσιμη από κάθε άλλη στο παρελθόν, με άμεσες συνέπειες για το μέλλον της πατρίδας. Δεν θα μας συγχωρέσει κανένα πισωγύρισμα».
Νωρίτερα, ο κ. Μητσοτάκης είχε αναφερθεί διεξοδικά στο θέμα των Τεμπών. Απευθυνόμενος πρωτίστως στους συγγενείς των θυμάτων ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας πως «σας κοιτώ στα μάτια και σας λέω ότι δεν έγινε καμία συγκάλυψη», ενώ εν συνεχεία επιχείρησε να διαλύσει «κάποιους από τους μύθους γύρω από το δυστύχημα στα Τέμπη» σημειώνοντας πως «αναλαμβάνω την ευθύνη στη μνήμη όλων αυτών που χάθηκαν να πω την αλήθεια, όπως εγώ την αντιλαμβάνομαι και να κριθώ γι’ αυτά που θα πω». Ο πρωθυπουργός εστίασε κατά την ομιλία του σε βασικά σημεία στα οποία ασκείται σκληρή κριτική από την αντιπολίτευση, παραδεχόμενος πως «δεν μιλήσαμε όσο θα έπρεπε από την πρώτη στιγμή για την τραγωδία» και «πάνω σε αυτό το κενό πληροφόρησης φύτρωσαν τα πιο απίθανα σενάρια συνωμοσίας». Πιο συγκεκριμένα, απάντησε για το δημοσίευμα του «Βήματος» σε σχέση με το ηχητικό ντοκουμέντο, για τις κατηγορίες περί μπαζώματος, ενώ αναφέρθηκε στον σταθμάρχη για τον οποίο, όπως είπε, η αντιπολίτευση υπονοεί ότι η κυβέρνηση θέλει να του φορτώσει το δυστύχημα, χωρίς να φταίει.
Επίσης, αναφέρθηκε στο θέμα της «717» λέγοντας πως «είναι πολύ πιθανό, μπορεί να είναι σχεδόν βέβαιο, το δυστύχημα να μην είχε συμβεί» εάν είχε υλοποιηθεί, αλλά θύμισε πως η «717» ξεκίνησε το 2014 και έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί το 2016, παίρνοντας 6 παρατάσεις από τον κ. Σπίρτζη. Μιλώντας εκεί για τη δική του κυβέρνηση και τον τότε υπουργό κ. Καραμανλή, είπε πως είχε δύο επιλογές: «Ή θα καταργούσε τη σύμβαση ή θα προχωρούσε, όπως είχατε αποφασίσει από το 2018 και η απόφαση του υπουργείου και σωστά ήταν να ολοκληρωθεί η “717” όσο πιο σύντομα γίνεται».
«Διαφθορά, συγκάλυψη και ατιμωρησία»
Την εικόνα μιας κυβέρνησης αποκομμένης από τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα και εγκλωβισμένης σε μια αλυσίδα σκανδάλων σκιαγράφησε χθες ο Νίκος Ανδρουλάκης από το βήμα της Βουλής, ενώ με αφορμή τις παραιτήσεις των Σταύρου Παπασταύρου και Γιάννη Μπρατάκου προσδιόρισε ως «πυρήνα της διαφθοράς» το Μέγαρο Μαξίμου. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στην σε εξαιρετικά υψηλούς τόνους ομιλία του κινήθηκε σε δύο βασικούς άξονες: επιδίωξε να περιγράψει την κυβερνητική πορεία ως διαδοχή σκανδάλων και αποτυχίας στην παραγωγή πολιτικής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της καθημερινότητας και, ταυτόχρονα, να απορρίψει ως ανεδαφική οποιαδήποτε αναφορά σε διασύνδεση του κόμματός του με διαπλοκή.
Και μπορεί στο μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του να μίλησε για τα Τέμπη, αλλά με παραπομπή και στη σταθερή και με προσωπική εμπλοκή προσήλωσή του στο σκάνδαλο των υποκλοπών εξέφρασε την άποψη ότι «αν είχαν πληρώσει αυτοί που έφταιγαν για τις υποκλοπές, δεν θα ακολουθούσαν τα υπόλοιπα σκάνδαλα».
Ο κ. Ανδρουλάκης κατηγόρησε την κυβέρνηση για «διαφθορά, συγκάλυψη και ατιμωρησία» στην υπόθεση των Τεμπών, λέγοντας ότι φέρθηκε απάνθρωπα και με ασέβεια. Μίλησε για ευθύνες του πρώην υπουργού Κώστα Καραμανλή, λέγοντας ότι ποτέ δεν τις ανέλαβε, καθώς δύο μήνες μετά την παραίτησή του από υπουργός ήταν υποψήφιος στις εκλογές.
Και πιάνοντας το νήμα από τα Τέμπη μίλησε για «ντροπή και οργή για την κατάσταση του κράτους δικαίου στη χώρα» και συνέχισε με το θέμα της διαρροής στοιχείων ψηφοφόρων της αλλοδαπής, λέγοντας ότι το υπουργείο Εσωτερικών είχε μετατραπεί σε εκλογικό κέντρο της Ν.Δ. «Πρόκειται για σκανδαλώδη μεθόδευση, οφείλει να λογοδοτήσει και ο πρωθυπουργός και η κ. Κεραμέως», πρόσθεσε.
Για τις υποκλοπές, υπογράμμισε ότι οι πρωταγωνιστές δεν έχουν ακόμη κληθεί από τη Δικαιοσύνη, ενώ προσδιόρισε ως «αποκορύφωμα συγκάλυψης» τη συμφωνία, όπως είπε, ανάμεσα στην κυβέρνηση και στον κ. Βελόπουλο, «ο οποίος έγινε το δεκανίκι για να έχετε την πλειοψηφία να αλλάξετε τη σύνθεση της ΑΔΑΕ για να μην αποκαλυφθεί το ενιαίο κέντρο μεταξύ Predator και ΕΥΠ». Χαρακτήρισε, δε, το σκάνδαλο Predator «βαρύ οικονομικό σκάνδαλο», λέγοντας ότι «κάποιοι έβγαλαν εκατομμύρια από τις εξαγωγές Predator στην Αφρική».
Επίσης θέλησε να αποδομήσει τις αιτιάσεις που εκφράστηκαν από κυβερνητικής πλευράς για διαπλοκή του ΠΑΣΟΚ με οικονομικά συμφέροντα προκειμένου να πληγεί η κυβέρνηση. «Εσείς, κ. Μητσοτάκη, κατηγορείτε εμένα για διαπλοκή; Ποια συμφέροντα καταγγέλλετε; Αυτά που το πρωί λέγατε ότι θέλανε να σας ρίξουν και το βράδυ πίνανε ποτά με τους στενούς συνεργάτες σας;» είπε ο κ. Ανδρουλάκης. Και συνέχισε χαρακτηρίζοντας «αστείες» αυτές τις αναφορές. «Ούτε οι βουλευτές ούτε οι ψηφοφόροι σας το πιστεύουν», πρόσθεσε. Και προσδιόρισε το δημοσίευμα για τις ηχογραφημένες συνομιλίες σαν «τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για την πρόταση δυσπιστίας».
Στο πεδίο της γενικότερης πολιτικής, ο κ. Ανδρουλάκης μίλησε για απαξίωση από πλευράς της κυβέρνησης της δημόσιας παιδείας και του Εθνικού Συστήματος Υγείας, για αποτυχία στην οικονομική πολιτική, για το στεγαστικό ζήτημα, για τη χαμηλή αγοραστική δύναμη των πολιτών. «Η κυβέρνηση έχει κόψει δεσμούς με τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα, είναι εκτός τόπου και χρόνου. Ο ελληνικός λαός έχει ανάγκη από ισχυρό κράτος δικαίου, ισχυρό κοινωνικό κράτος, αξιοπρεπή εισοδήματα, εργασιακά δικαιώματα».
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απευθυνόμενος προς τον πρωθυπουργό είπε ότι «στο Μαξίμου είστε ενοικιαστής, μόνος ιδιοκτήτης είναι ο ελληνικός λαός. Με αυτά που κάνετε θα σας βγάλει γρηγορότερα από όσο νομίζατε και σχεδιάζατε». Ενώ για την υπόθεση των Τεμπών, αφού είπε ότι πρόκειται για διαρκές έγκλημα της Ν.Δ., πρόσθεσε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα σταματήσει τον αγώνα για αλήθεια και δικαιοσύνη.
