Σταύρος Παπαντωνίου, Γιώργος Μπουρδάρας, Αντώνης Αντζολέτος, Δώρα Αντωνίου
Με ευρεία πλειοψηφία 176 ψήφων υπέρ, έναντι 76 κατά και με 46 αποχές και 2 παρών ψηφίστηκε χθες από τη Βουλή ο νόμος για τα ομόφυλα ζευγάρια. Από τη διαδικασία προέκυψαν «ρωγμές» στις Κοινοβουλευτικές Ομάδες της Ν.Δ., του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς. Ειδικότερα, για τη Ν.Δ. ψήφισαν «ναι» 107 βουλευτές, «όχι» 20 βουλευτές και μετρήθηκαν 31 αποχές. Για τον ΣΥΡΙΖΑ ο Παύλος Πολάκης αγνόησε την κομματική πειθαρχία και δεν προσήλθε στη Βουλή, αναφέροντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι βρίσκεται σε χειρουργείο, ενώ η Νίνα Κασιμάτη ψήφισε παρών επί της αρχής. Από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ 11 διαφωνούντες κατευθύνθηκαν στην αποχή, στάση την οποία ακολούθησαν και οι δύο μουσουλμάνοι βουλευτές της Νέας Αριστεράς. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε στην ομιλία του ότι «ζυγίζεται η δύναμη της δημοκρατίας μας να ενσωματώνει ισότιμα τον κάθε πολίτη». Το νομοσχέδιο υπερψήφισαν οι βουλευτές της Πλεύσης Ελευθερίας.
176 «ναι» στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών
Εγκρίθηκε αργά χθες το βράδυ με 176 «ναι» επί 254 ψηφισάντων το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, αφήνοντας όμως αρκετές ρωγμές τόσο στην κυβέρνηση όσο και στα κόμματα της αντιπολίτευσης, καθώς oι βουλευτές που τάχθηκαν κατά του νομοσχεδίου ήταν συνολικά 76, οι αποχές έφθασαν τις 46, ενώ 2 ψήφισαν παρών.
Από τη Ν.Δ. σύμφωνα με πληροφορίες ψήφισαν υπέρ 107 βουλευτές, κινήθηκαν στην αποχή 31, και λιγότεροι του αρχικού αριθμού και συγκεκριμένα 20 ψήφισαν κατά. Την ίδια ώρα το ΠΑΣΟΚ κατέγραψε 11 αποχές και ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μία, αλλά ηχηρή, αποχή, του Παύλου Πολάκη, ενώ η Νίνα Κασιμάτη επέλεξε το παρών. Από την άλλη, οι δύο μουσουλμάνοι βουλευτές της Νέας Αριστεράς απείχαν.
Στο Μέγαρο Μαξίμου αναγνωρίζουν τις δυσκολίες του νομοσχεδίου, κάτι που αποτυπώνεται και στο αποτέλεσμα, καθώς η ανάποδη ανάγνωση λέει πως 51 βουλευτές της Ν.Δ. είτε καταψήφισαν είτε απείχαν. Την ίδια ώρα, η σκληρή ομιλία του Αντώνη Σαμαρά ήταν κάτι που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητo, παρά το γεγονός πως το Μαξίμου απάντησε με ένα λακωνικό «ουδέν σχόλιον». Ωστόσο στην κυβέρνηση έχουν λόγους για να είναι ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα, καθώς οι αρχικές εκτιμήσεις, κάποιους μήνες πριν, που έλεγαν πως η μισή Κοινοβουλευτική Ομάδα θα απόσχει, όχι μόνο δεν επιβεβαιώθηκαν, αλλά στην τελική ευθεία αρκετοί βουλευτές της Ν.Δ. άλλαξαν την αρχική τους πρόθεση και μετακινήθηκαν είτε από το κατά στην αποχή, ακόμη και από την αποχή στο υπέρ. Η αλλαγή στάσης προήλθε από την κινητοποίηση του Μαξίμου την τελευταία εβδομάδα, με τον Γιάννη Μπρατάκο να έχει καθοριστικό ρόλο και σε αρκετές περιπτώσεις να σηκώνει το τηλέφωνο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός.
Ικανοποίηση
Κυβερνητικές πηγές επισήμαναν στην «Κ» την ικανοποίησή τους για τρεις λόγους. Οπως έλεγαν, πρώτον, τελικά όσοι επέλεξαν την αποχή ήταν περισσότεροι από εκείνους που επέλεξαν την καταψήφιση, που σημαίνει πως η προτροπή του Κυριάκου Μητσοτάκη να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση βρήκε ευήκοα ώτα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα. Δεύτερον, ο αριθμός των βουλευτών που πήραν τον λόγο για να επιχειρηματολογήσουν κατά του νομοσχεδίου ήταν μικρός, με αποτέλεσμα να μην εκπεμφθεί μια εικόνα που δεν θα ήταν καθόλου κολακευτική για την κυβερνητική παράταξη, όπου βουλευτές πυροβολούν ομαδόν μια κυβερνητική πρωτοβουλία. Αντίθετα, στην πλειονότητά τους οι «γαλάζιοι» βουλευτές που πήραν τον λόγο επιχειρηματολόγησαν υπέρ του νομοσχεδίου. Τρίτον, σε πολιτικό επίπεδο το κέρδος για τη Νέα Δημοκρατία είναι πως έφερε ένα νομοσχέδιο που ψηφίστηκε με ευρεία πλειοψηφία, δίνοντας επικοινωνιακούς πόντους στην κυβέρνηση που φάνηκε να επιβάλλει την ατζέντα που ήθελε.
Οι υπέρ, οι κατά, οι αποχές
Οσον αφορά τα ονόματα, υπέρ του νομοσχεδίου ψήφισαν, όπως προελέχθη, 107 «γαλάζιοι» βουλευτές, εκ των οποίων υπήρχαν μερικές εκπλήξεις, όπως ο Κώστας Κατσαφάδος, ο Δημήτρης Μαρκόπουλος, ο Στράτος Σιμόπουλος και ο Γιώργος Καρασμάνης. Κατά ψήφισαν 20, ενώ στην αποχή κινήθηκαν 31. Συνολικά 4 μέλη του υπουργικού απείχαν: ο Μάκης Βορίδης, η Μαρία Κεφάλα, ο Σταύρος Κελέτσης και ο Γιάννης Μπούγας. Από το ΠΑΣΟΚ οι 11 που επέλεξαν την αποχή ήταν: η κ. Λιακούλη, ο κ. Χνάρης, η κ. Καζάνη, ο κ. Πουλάς, ο κ. Μιχαηλίδης, ο κ. Παρασκευαΐδης, η κ. Σταρακά, ο κ. Κωνσταντινόπουλος, ο κ. Μπαράν, ο κ. Πάνας και ο κ. Νικολαΐδης. Πηγές του ΠΑΣΟΚ μετά το αποτέλεσμα έλεγαν πως «η πλειοψηφία των βουλευτών μας στοιχίσθηκε κάτω από την κεντρική επιλογή του κόμματος, προσθέτοντας πως «δεν μπαίνουμε σε λογική αριθμών, ούτε σε σύγκριση με άλλα κόμματα όπως κάνει η κυβέρνηση». Ενδεικτικό είναι πάντως πως το 68% της Κ.Ο. της Ν.Δ. ψήφισε υπέρ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό του ΠΑΣΟΚ ήταν 66%.
Τέλος, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν αποκλείεται η απομάκρυνση του κ. Πολάκη από τη θέση του υπερσυντονιστή των ΕΠΕΚΕ.
Κυρ. Μητσοτάκης: Αίρεται με τόλμη μια σοβαρή ανισότητα
«Σημαντικό βήμα δημοκρατίας» χαρακτήρισε χθες, κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την υπερψήφιση «με τη στήριξη περισσότερων του ενός κομμάτων» του νομοσχεδίου για τον γάμο ομοφύλων και την τεκνοθεσία. Σημειώνοντας ότι «η κοινωνία διαθέτει πολύ μεγαλύτερη ωριμότητα, πολύ μεγαλύτερη νηφαλιότητα από αρκετά κόμματα και αρκετούς πολιτικούς», αναφέρθηκε στην ανάγκη «να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί, με ευθύνη, μια υπαρκτή κοινωνική πραγματικότητα, αίροντας, με τόλμη, μια σοβαρή για τη δημοκρατία μας ανισότητα». Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε ειδικότερα: «Να προστατεύσουμε αυτονόητα δικαιώματα παιδιών με την “ασπίδα” των γονιών τους και με μια αναγκαία προσθήκη στο οικογενειακό δίκαιο να αποδώσουμε επιτέλους δικαιοσύνη και στην καθημερινότητα συμπολιτών μας του ιδίου φύλου. Να καταστούν επιτέλους “ορατοί” γύρω μας άνθρωποι έως τώρα “αόρατοι”. Και, μαζί τους, πολλά παιδιά να βρουν επιτέλους τη θέση που τους ταιριάζει, δίπλα σε όλα τα άλλα». Στη συνέχεια, αφού επανέλαβε πως «η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση είναι και χρήσιμη αλλά και αναγκαία», αναφερόμενος στις αντιδράσεις από πλευράς της Ιεραρχίας, μεταξύ άλλων υπογράμμισε: «Ο θρησκευτικός γάμος αποτελεί θρησκευτικό μυστήριο και αποκλειστική υπόθεση της Εκκλησίας, τις θέσεις της οποίας η πολιτεία ασφαλώς και σέβεται, με βάση όμως πάντα τους διακριτούς ρόλους των δύο θεσμών.
«Το νομοσχέδιο καθιστά επιτέλους “ορατούς’’ ανθρώπους που ήταν έως τώρα “αόρατοι’’», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης χθες στη Βουλή.
Το κράτος οφείλει να προχωρεί και στις δικές του ενέργειες με πυξίδα την ισότητα απέναντι στον νόμο. “Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ”. Ή, για να το πω λαϊκά, “ή παπάς παπάς ή ζευγάς ζευγάς”». Για να συμπληρώσει: «Με την Εκκλησία και σε άλλες περιπτώσεις είχαμε διαφορετικές οπτικές, για εξελίξεις και τομές σημαντικές που αποδείχθηκε πως τελικά δεν διατάραξαν την κοινωνική συνοχή, ούτε τις σχέσεις μας με την Εκκλησία. Το ίδιο θα συμβεί και τώρα».
Ως προς τις πολιτικές αντιδράσεις, αναφερόμενος κυρίως στις διαφωνίες του ΚΚΕ και των εκ δεξιών της Ν.Δ. κομμάτων, είπε: «Ψαλμοί με αριστερές γροθιές και προσευχές με αντικοινοβουλευτικά συνθήματα μάλλον δεν ταιριάζουν».
Τούτων δοθέντων, τόνισε: «Ενας ακόμη φραγμός μεταξύ μας καταργείται, για να γίνει γέφυρα συνύπαρξης σε μια ελεύθερη πολιτεία με ελεύθερους πολίτες. Σ’ αυτή την κατεύθυνση θεωρώ ότι μπορούμε να συναντηθούμε με όλες οι δυνάμεις του δημοκρατικού εκσυγχρονισμού και του ευρωπαϊκού προσανατολισμού».
Ο Economist
Στην ομιλία του ο πρωθυπουργός, με αφορμή και τις προηγηθείσες επιθετικές αναφορές του προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Σωκρ. Φάμελλου με επίκεντρο το πρόσφατο επικριτικό για την Ελλάδα ψήφισμα της Ευρωβουλής, επικαλέστηκε το χθεσινό δημοσίευμα του Economist: «Το περιοδικό που είναι περισσότερο ταυτισμένο από οποιοδήποτε άλλο ως θεματοφύλακας του κράτους δικαίου και της φιλελεύθερης δημοκρατίας, κατέταξε την Ελλάδα στην 20ή θέση παγκοσμίως ως προς τον δείκτη δημοκρατίας, αναβαθμίζοντάς την για πρώτη φορά από το 2010 σε “ώριμη δημοκρατία”», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης. Και κατέληξε: «Ο τελικός κριτής της ποιότητας του κράτους δικαίου σε μια ευρωπαϊκή χώρα είναι η έκθεση κράτους δικαίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία και επισημαίνει διαρκή πρόοδο της Ελλάδος στα θέματα του κράτους δικαίου. Δεν είμαστε μια τέλεια δημοκρατία. Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν είναι. Είναι υποδείξεις τις οποίες λαμβάνουμε υπ’ όψιν πάρα πολύ σοβαρά, φροντίζουμε να τις διορθώσουμε και προσβλέπουμε στην επόμενη ετήσια έκθεση του κράτους δικαίου να έχουμε προοδεύσει κι άλλο σε αυτή την κατεύθυνση».
Αντ. Σαμαράς: Ομιλία με αιχμές και καταψήφιση
Με μία σκληρή ομιλία που σχεδόν στο σύνολό της αποδομούσε την επιχειρηματολογία της κυβέρνησης για τα ομόφυλα ζευγάρια, ο Αντώνης Σαμαράς τοποθετήθηκε στο βήμα της Βουλής κατά του επίμαχου νομοσχεδίου. «Ολη η επιχειρηματολογία υπέρ της θέσπισης του νομοσχεδίου έχει ξεκινήσει από ένα ψέμα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρώην πρωθυπουργός, λέγοντας πως «πρόκειται τάχα για κατοχύρωση ανθρώπινου δικαιώματος». Ο κ. Σαμαράς προσέθεσε πως δεν υπήρχε καμία κοινωνική πίεση για να έρθει το νομοσχέδιο, το οποίο «βρίσκεται σε αντίθεση με εκατομμύρια πολίτες πέρα και πάνω από κόμματα».
Πηγαίνοντας στο ίδιο το νομοσχέδιο σημείωσε πως ανοίγει κερκόπορτα να εισαχθεί το γονέας 1 και γονέας 2. «Ακούω το επιχείρημα ότι το νομοσχέδιο δεν προβλέπει το “γονέας 1” και “γονέας 2”. Προσέξτε. Δεν το προβλέπει, αλλά δεν το εμποδίζει», είπε ο πρώην πρωθυπουργός. Σε άλλο σημείο της ομιλίας του σημείωσε πως η κυβέρνηση επικαλείται προσχηματικά τα παιδιά, αλλά ουσιαστικά αλλάζει «ο ίδιος ο ορισμός της οικογένειας» και καταργείται η πυρηνική οικογένεια. «Μάνα και πατέρας είναι δύο διακριτά συναισθηματικά πρότυπα. Δεν μπορεί κανείς να τα υποκαταστήσει», είπε, προσθέτοντας πως δεν είναι δυνατόν η έννοια του γάμου να επεκτείνεται σε σχέσεις που δεν συνδέονται με τη μητρότητα, ούτε παράγουν παιδιά» και κατέληξε λέγοντας «μη νομίσετε ότι το νομοσχέδιο αφορά ελάχιστα άτομα. Πράγματι αφορά άμεσα ελάχιστους, αλλά στην ουσία αγγίζει τους πάντες».
Αν και ο κ. Σαμαράς δεν έφυγε από το θέμα του νομοσχεδίου, είχε ενδιαφέρον η αποστροφή του για τη φιλοσοφία της κυβέρνησης, που ήταν σαν μήνυμα. «Η κυβέρνηση δεν νιώθει να απειλείται από την αντιπολίτευση. Δεν είναι καλό και δεν έχει και πάντα δίκιο. Προ ημερών υπέγραψε σύμφωνο φιλίας με την Τουρκία. Ο Ερντογάν απείλησε να μας πετάξει στη θάλασσα και τώρα βγάζει ΝΟΤΑΜ. Είναι αυτό σύμφωνο φιλίας;», σημείωσε βάζοντας και αυτήν την παράμετρο. Τέλος, ο πρώην πρωθυπουργός προειδοποίησε την κυβέρνηση «να προσέχει» γιατί «η υπερβολική αυτοπεποίθηση μπορεί να την οδηγήσει να ξεκοπεί από την πραγματικότητα». Από την πλευρά τους κυβερνητικές πηγές σχολίαζαν λακωνικά: «Ουδέν σχόλιον».
Επιστολή από Κασσελάκη με στόχο τα «ναι»
Τη γραμμή της υπερψήφισης του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια προέταξαν από κοινού τόσο ο Στέφανος Κασσελάκης με επιστολή του προς τους βουλευτές του κόμματος όσο και ο Σωκράτης Φάμελλος κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια. Πάντως, ο Π. Πολάκης επέλεξε να μην είναι παρών στην ψηφοφορία, επικαλούμενος ότι έπρεπε να χειρουργήσει ασθενή. «Κυριάκο Μητσοτάκη, πάλι με έπιασες στο στόμα σου;;; Μη με ψάχνεις!! Εγώ έχω δουλειά, και σοβαρότατη μάλιστα, που σώζει ζωές», ανέφερε σε ανάρτησή του ενώ η συζήτηση στη Βουλή ήταν σε εξέλιξη.
Στη συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής κατά τη δεύτερη ημέρα της συζήτησης και της ψήφισης του νομοσχεδίου για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών παρευρέθη ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανος Κασσελάκης.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να πείσει τους τελευταίους «αναποφάσιστους», ανέφερε πως «η καταψήφιση είναι για την ακροδεξιά πτέρυγα της Ν.Δ. Η αποχή είναι για τους “Βορίδηδες” αυτού του τόπου. Μας χωρίζει ηθική και αξιακή άβυσσος από αυτούς. Σας καλώ σήμερα στη Βουλή να πείτε ένα δυνατό “ναι” περηφάνιας, αξιοπρέπειας, συμπερίληψης. Αν όχι ο ΣΥΡΙΖΑ των δικαιωμάτων, τότε ποιος; Αν όχι εμείς οι προοδευτικοί άνθρωποι αυτού του τόπου, τότε ποιοι;».
«Αυτονόητη η στήριξη»
Ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατά την τοποθέτησή του τόνισε προς την πλειοψηφία πως είναι αυτονόητο πως οι βουλευτές του κόμματος θα στηρίξουν τη ρύθμιση, καθώς η άρση των διακρίσεων λόγω φύλου στο οικογενειακό δίκαιο είναι συνέχεια των μεταρρυθμίσεων που έγιναν το 2015-2019. Συμπλήρωσε πως «χωρίς την ψήφο του ΣΥΡΙΖΑ αυτή η μεταρρύθμιση δεν θα γινόταν, και αυτό πρέπει να καταγραφεί».
Ο Σωκράτης Φάμελλος επιτέθηκε με σφοδρότητα στη Νέα Δημοκρατία, τονίζοντας πως κλείνει το μάτι στον σκοταδισμό και αποδεικνύει πως είναι ένα βαθιά συντηρητικό κόμμα. «Εμείς λοιπόν σας το λέμε ότι είτε δεν το ψηφίσουν εντός της αιθούσης, δηλαδή με “παρών” ή με “κατά”, είτε απέχουν, εκτός αίθουσας, στην κοινωνική συνείδηση και στην πολιτική ιστορία θα έχουν καταγραφεί ότι είναι κατά του νομοσχεδίου της κυβέρνησης. Δεν μπορούν να κρυφτούν εάν πίνουν καφέ στο κυλικείο, γιατί εκλέχθηκαν για να είναι εντός της Ολομέλειας και ορκίστηκαν να το κάνουν αυτό, να αναλαμβάνουν την ευθύνη και να εκπροσωπούν τους πολίτες».
Κατάθεση αιτήματος
Ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε πως η μη στήριξη του νομοσχεδίου από βουλευτές και υπουργούς δείχνει ένα πρόβλημα σταθερότητας της κυβέρνησης. Αυτός είναι ο λόγος άλλωστε, σύμφωνα με κομματικές πηγές, που η αξιωματική αντιπολίτευση προχώρησε σε κατάθεση αιτήματος ονομαστικής ψηφοφορίας προκειμένου να αναδειχθούν οι «ρωγμές» που υπάρχουν στις τάξεις της πλειοψηφίας.
Ο κ. Φάμελλος αναφέρθηκε και στις δύο τροπολογίες που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη αφορά το τεκμήριο γονεϊκότητας, δηλαδή την αναγνώριση της γονεϊκής σχέσης με τα παιδιά που γεννιούνται εκτός γάμου, και η δεύτερη τους αυστηρότερους όρους που ζήτησε η αξιωματική αντιπολίτευση για την παρένθετη κύηση τόσο για τα ετερόφυλα όσο και για τα ομόφυλα ζευγάρια.
Παράλληλα, εσωκομματικός πόλεμος ξέσπασε μεταξύ της Νίνας Κασιμάτη και του Γιάννη Ραγκούση. Οι ερωτήσεις που, σύμφωνα με πληροφορίες, έκανε το μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ στον Στέφανο Κασσελάκη για το αν θα επιβάλει κομματική πειθαρχία και κυρώσεις σε όσους «σπάσουν τη γραμμή», όπως είχε προειδοποιήσει, προκάλεσε την έκρηξη της βουλευτού.
Η κ. Κασιμάτη, χωρίς να τον κατονομάζει, ανέφερε: «Από διαρροή στα ΜΜΕ πληροφορηθήκαμε πως “θέλει να ξέρει” προκαταβολικά τι κυρώσεις θα επιβάλει ο πρόεδρος Στέφανος Κασσελάκης στους βουλευτές που τυχόν καταψηφίσουν σήμερα. Αν εκλεγεί ποτέ βουλευτής, θα τον ειδοποιήσουμε».
Σχετικά με το άρθρο του Economist που κατατάσσει την Ελλάδα στις 20 καλύτερες δημοκρατίες του κόσμου, ο Σωκράτης Φάμελλος επισήμανε προς τον πρωθυπουργό πως η Ελλάδα έχει τη χαμηλότερη κατάταξη από οποιαδήποτε χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στον παγκόσμιο δείκτη ελευθερίας του Τύπου, κάνοντας λόγο για απαξίωση του Ευρωκοινοβουλίου και του ψηφίσματος 328 ευρωβουλευτών από τη Νέα Δημοκρατία.
Μεταρρυθμιστής μιας μεταρρύθμισης που δεν στηρίζει η Ν.Δ.
Με τη διαχρονική αξιακή στάση του ΠΑΣΟΚ υπέρ της ισότητας και της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνέδεσε ο Νίκος Ανδρουλάκης τη στάση του κόμματος υπέρ της νομοθέτησης του γάμου ομοφύλων ζευγαριών, μιλώντας χθες στη Βουλή. Ταυτόχρονα επιτέθηκε στην κυβέρνηση και στον πρωθυπουργό, τους οποίους κατηγόρησε για ιδιοτελή, συγκυριακή και α λα καρτ στάση, καθώς –όπως είπε– έχουν οδηγήσει τη χώρα σε βήματα οπισθοδρόμησης σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο κ. Ανδρουλάκης, προκειμένου να αιτιολογήσει την αξιακή στάση του κόμματός του υπέρ των προοδευτικών αλλαγών σε ζητήματα δικαιωμάτων, υπενθύμισε τις αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο που έγιναν στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ. «Η δική μας παράταξη είναι αυτή που εκσυγχρόνισε το οικογενειακό δίκαιο, καθιερώνοντας τον πολιτικό γάμο, επιτρέποντας το διαζύγιο, αποποινικοποιώντας τη μοιχεία και κάνοντας πράξη την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών. Η στάση μας δεν επηρεάζεται από το αν είμαστε στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση, όπως κάνετε εσείς», είπε.
Τις μεγάλες αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο που έγιναν τη δεκαετία του 1980 από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ υπενθύμισε ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κατηγόρησε την κυβέρνηση για επιπολαιότητα στον τρόπο που χειρίστηκε τη συζήτηση για το σχέδιο νόμου. «Δεν έγινε ειλικρινής περιγραφή της πραγματικότητας. Οτι και τώρα τα ομόφυλα ζευγάρια που έχουν κάνει σύμφωνο συμβίωσης μπορούν να γίνουν ανάδοχοι γονείς, ότι κάποιος ομοφυλόφιλος μπορεί να υιοθετήσει ένα παιδί. Οτι τώρα υπάρχουν ομόφυλες οικογένειες με παιδιά, που όμως δεν αναγνωρίζονται νομικά. Για όλα αυτά η Ν.Δ. δεν προχώρησε σε έναν ειλικρινή διάλογο με την κοινωνία, δεν εξάντλησε την προσπάθεια και παρέμεινε σταθερή σε υποδείξεις από ψηλά», επισήμανε. Μάλιστα, κατηγόρησε τον πρωθυπουργό ότι «θέλει να εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής, μιας μεταρρύθμισης όμως που δεν στηρίζει ούτε το ίδιο του το κόμμα». Οπως είπε, σχετικά με αναφορά του Ακη Σκέρτσου ότι χάρη στη Ν.Δ. πέρασε το σύμφωνο συμβίωσης που έφερε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, από τους 75 βουλευτές της Ν.Δ. το είχαν ψηφίσει μόλις 19, ενώ το είχαν ψηφίσει όλοι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Και πρόσθεσε ότι το κυβερνών κόμμα δεν ψήφισε ούτε τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου ούτε το δικαίωμα αναδοχής σε ομόφυλα ζευγάρια. Ο κ. Ανδρουλάκης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον υπουργό Επικρατείας Μάκη Βορίδη, λέγοντας ότι όχι μόνο δεν στηρίζει το νομοσχέδιο, αλλά το θεωρεί αντισυνταγματικό και, παρ’ όλα αυτά, παραμένει μέλος της κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναφέρθηκε και στο πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το κράτος δικαίου στη χώρα, ενώ επιτέθηκε και στον πρόεδρο της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκο Βελόπουλο, λέγοντας ότι έκανε πλάτες στην κυβέρνηση για να μπουν εμπόδια στην έρευνα για τις υποκλοπές.
Κριτική με διαφορετικές «αποχρώσεις» από τα μικρότερα κόμματα
Κριτική στην κυβέρνηση, αλλά και σε κόμματα της αντιπολίτευσης άσκησε στην ομιλία του ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ Δημ. Κουτσούμπας. «Εχετε αμηχανία τα κόμματα του επονομαζόμενου προοδευτικού χώρου να εξηγήσετε στους ψηφοφόρους σας, το πώς είναι δυνατόν ένα τέτοιο νομοσχέδιο που εσείς έχετε ανάγγει σε ορόσημο και μια από τις διαχωριστικές γραμμές της προοδευτικότητας και της συντήρησης, να το φέρνει μια κυβέρνηση της Ν.Δ., με την οποία λέτε ότι σας χωρίζει και άβυσσος». Και συνέχισε: «Είναι δυνατόν να είναι τόσο προοδευτικό όσο λέτε όλοι σας, τόσο υπέρ των λαϊκών δικαιωμάτων, ένα νομοσχέδιο μιας κυβέρνησης η οποία ταυτόχρονα τώρα που μιλάμε εξαπολύει μια τόσο σφοδρή επίθεση στα λαϊκά δικαιώματα;». Μεταξύ άλλων δε, σημείωσε: «Σχετικά με τη συμβίωση ενός ομόφυλου ζευγαριού, το ΚΚΕ υποστηρίζει οποιαδήποτε πρόταση εξασφαλίζει την ισότιμη, πραγματικά ελεύθερη συμβίωση και όχι μια ή άλλη μορφή γάμου ως οικονομική σχέση ή ως θεσμό που διαμορφώνει κοινή γονική μέριμνα».
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυρ. Βελόπουλος χαρακτήρισε «επαίσχυντο, αντιχριστιανικό, αντικοινωνικό, αντιλαϊκό» το νομοσχέδιο. «Εμείς σας μιλάμε για λογική κι εσείς μας μιλάτε για παράνοια», είπε για να συνεχίσει: «Νομίζω ότι πρέπει να πάμε στην Επίδαυρο και να κάνουμε ξανά Συντακτική Εθνοσυνέλευση, να ξαναφτιάξουμε το έθνος, την πατρίδα, το κράτος. Το παρόν κράτος δεν διορθώνεται, κατεδαφίζεται».
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Νέας Αριστεράς Αλ. Χαρίτσης υποστήριξε πως η κυβέρνηση αναγκάστηκε να φέρει το νομοσχέδιο στη Βουλή για να «προσαρμοστεί στην ευρωπαϊκή πολιτική και τη στρατηγική για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, φοβούμενη για νέες καταδίκες από το Δικαστήριο της Ε.Ε. και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα».
Ο πρόεδρος των Σπαρτιατών Β. Στίγκας έκανε λόγο για ένα «νομοθέτημα τρελών και ανώμαλων, που σχεδίασαν και εκπληρώνουν το περίφημο σχέδιο 21 της Αμερικής, όπου συναντιούνται και αποφασίζουν οι ελίτ της παγκόσμιας παιδεραστίας». Παράλληλα, είχε εκ νέου σφοδρότατη αντιπαράθεση με το κόμμα του κ. Βελόπουλου, τον οποίο μάλιστα χαρακτήρισε «εθνικό γελωτοποιό» και «απατεώνα», με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της Ελλ. Λύσης, Π. Σαράκη, να του απαντάει: «Κύριε Στίγκα, δεν δικαιούστε να ομιλείτε γιατί είσαστε ένας πειρατής ενός κόμματος που τον αποδοκιμάζουν οι ίδιοι οι βουλευτές του και οι ίδιοι οι ψηφοφόροι του, που τον στήριξαν και τον έκαναν πολιτικό αρχηγό, όταν δεν το είχε ονειρευτεί ούτε στα τρελά του όνειρα».
Ο πρόεδρος της Νίκης, Δημ. Νατσιός, μεταξύ άλλων υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο «αποτελεί ύβρι για τον ιερό γάμο, τη μητρότητα, την πατρότητα, το παιδί, τους προγόνους μας, τη φύση και πάνω απ’ όλα ύβρι και βλασφημία για τον ίδιο τον Θεό».
Τέλος, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, ανέφερε: «Είναι μία πολύ σημαντική στιγμή, είναι στιγμή χαράς και κανείς δεν έχει δικαίωμα να την απομειώνει. Και είναι θέμα ηγεσίας το να πάρει κανείς ξεκάθαρη θέση και να μην παίζει με τα κομματικά ακροατήρια».
