Γιάννης Παπαδόπουλος
Αντιμετώπιζαν κατηγορίες για συγκρότηση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση και διακίνηση μεταναστών. Στις 15 Ιουνίου, όταν έφθασε η ώρα της δίκης, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων στη Ρόδο έκανε δεκτή την ένσταση της υπεράσπισης περί έλλειψης διεθνούς δικαιοδοσίας για να κρίνει τη συγκεκριμένη υπόθεση. Οι πράξεις που τους αποδίδονταν είχαν τελεστεί εκτός Ελλάδας. Η βάρκα με τα 172 άτομα είχε αναχωρήσει από τον Λίβανο, η μηχανή της έπαυσε να λειτουργεί 70 ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά της Καρπάθου, ακολούθησε εισροή υδάτων και διασώθηκαν από φορτηγό πλοίο μαλτέζικης σημαίας, όσο βρίσκονταν ακόμη σε διεθνή ύδατα.
Ηταν 23 Ιουνίου 2022 όταν μια υπερφορτωμένη βάρκα ξεκίνησε από την Τρίπολη του Λιβάνου με σκοπό να φθάσει στην Ιταλία. Οπως προκύπτει από τις διαθέσιμες μαρτυρίες, οι επιβάτες είχαν πληρώσει από 3.000 έως 9.000 δολάρια έκαστος. Ηταν στριμωγμένοι στο ακατάλληλο σκαρί. Στο αμπάρι ο χώρος ήταν αποπνικτικός, η ροή του αέρα περιορισμένη. Τα σωσίβια δεν έφθαναν για όλους ή δίνονταν με αντίτιμο.
Η διάσωση
Τέσσερις ημέρες αργότερα, το Κέντρο Ερευνας και Διάσωσης Ιταλίας ενημέρωσε τις ελληνικές αρχές για αλιευτικό το οποίο βρισκόταν σε δυσχερή θέση 70 μίλια ανοιχτά της Καρπάθου, ενώ έπνεαν άνεμοι εντάσεως έως και επτά μποφόρ. Το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης του Λιμενικού δέσμευσε το εμπορικό πλοίο «Freedom Line» για παροχή συνδρομής. Το πλήρωμά του περισυνέλεξε τους μετανάστες από το ακυβέρνητο ψαράδικο και κατευθύνθηκε προς την Κω. Κατά τη διάρκεια του πλου προκλήθηκε αναταραχή στο εμπορικό πλοίο, καθώς οι διασωθέντες φέρεται να ζητούσαν να τους πάει στην Ιταλία αντί της Ελλάδας. Το «Freedom Line» αρχικά κατέπλευσε στη Ρόδο, όπου επιβιβάστηκε κλιμάκιο Ειδικών Αποστολών του Λιμενικού, και συνέχισε την πορεία του για την Κω.
Βάσει καταθέσεων συνελήφθησαν αργότερα έξι επιβάτες της βάρκας, τέσσερις εκ των οποίων είναι μέλη της ίδιας οικογένειας που ταξίδευαν μαζί με άλλους συγγενείς τους. Θεωρήθηκε ότι αυτοί, με διακριτούς ρόλους ο καθένας, είχαν την ευθύνη του δρομολογίου. Αλλος φέρεται να ήταν καπετάνιος, άλλοι να παρακολουθούσαν το GPS ή να αναλάμβαναν το μοίρασμα των τροφίμων και άλλος να είχε πόστο στη μηχανή της βάρκας. Επικεφαλής της διακίνησης φέρεται να ήταν ένας πιθανότατα Σύρος υπήκοος και διοργανωτής έκθεσης αυτοκινήτων στην Τρίπολη του Λιβάνου, ο οποίος δεν βρισκόταν μεταξύ των συλληφθέντων.
«Κάποια στιγμή το ταξίδι έγινε δύσκολο γιατί είχε πολύ δυνατό άνεμο και πολύ κύμα. Τρόμαξα για τη ζωή μου και κατέβηκα στο αμπάρι», κατέθεσε ένας από τους διασωθέντες. «Τότε άκουσα κάποιους να λένε στον καπετάνιο να σταματήσουμε στην κοντινότερη ξηρά και κάποιοι άλλοι έλεγαν να προχωρήσουμε για Ιταλία, αλλά ο καπετάνιος δεν άκουσε κανέναν. Αποφάσισε να σβήσει τη μηχανή και μας παρέσερνε ο αέρας».
Η διχογνωμία
Προτού η υπόθεση παραπεμφθεί σε δίκη προέκυψε διχογνωμία μεταξύ ανακριτή και εισαγγελέα για την προφυλάκιση των κατηγορουμένων. Ο ανακριτής έκρινε ότι δεν θα έπρεπε να κρατηθούν προσωρινά, καθώς και ότι είχαν αποδυναμωθεί οι ενδείξεις ενοχής τους. Θεώρησε ότι οι πιθανοί δράστες ήταν άλλοι, τρία άτομα αραβικής καταγωγής που φορούσαν κουκούλες. Φέρεται να είχαν διαφύγει με μικρότερο σκάφος, προσαρτημένο στο μεγαλύτερο, μόλις εκείνο ακινητοποιήθηκε. Κατά την κρίση του ανακριτή, η αυτόβουλη μαρτυρία ενός επιβάτη της βάρκας, ο οποίος δεν συνδεόταν με τους κατηγορουμένους και αναφέρθηκε σε μασκοφόρους διακινητές, ήταν πιο αξιόπιστη από άλλες που εμφάνιζαν ομοιότητες στις διατυπώσεις τους. Ακόμη αναφέρθηκε ότι κατά την προδικασία είχαν επιδειχθεί στους μάρτυρες εξαρχής φωτογραφίες αποκλειστικά των κατηγορουμένων. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Κω, που κλήθηκε να γνωμοδοτήσει μετά τη διαφωνία ανακριτή και εισαγγελέα, δέχθηκε την εισαγγελική πρόταση υπέρ της προφυλάκισης. Η εισαγγελέας είχε θεωρήσει εξωπραγματική την εκδοχή για την ύπαρξη τριών αγνώστων ανδρών με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά, οι οποίοι διέφυγαν μεσοπέλαγα ενώ επικρατούσαν κακές καιρικές συνθήκες. Στην πρότασή της θέτει το ερώτημα με τι είδους σκάφος μπορεί να εξαφανίστηκαν και τι αυτονομία καυσίμων μπορεί να είχαν.
Η υπόθεση παραπέμφθηκε στο δικαστήριο και οι συνήγοροι υπεράσπισης υπέβαλαν ένσταση περί έλλειψης διεθνούς δικαιοδοσίας, η οποία έγινε δεκτή την περασμένη εβδομάδα από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Δωδεκανήσου. Στον φάκελο της δικογραφίας φέρεται να μην υπήρχε κάποια ενέργεια για να ληφθεί η σύμφωνη γνώμη των προξενικών αρχών του Λιβάνου (καθώς το σκάφος είχε αναχωρήσει από εκεί και έφερε λιβανέζικη σημαία), οπότε δεν υπήρχε παρέκταση αρμοδιότητας. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο Αλέξανδρος Γεωργούλης, ένας εκ των δικηγόρων της υπεράσπισης, δεν έχει διευκρινιστεί τι θα ακολουθήσει, εάν τα έξι άτομα θα εκδοθούν στη χώρα τους ή θα παραμείνουν υπό διοικητική κράτηση, καθώς στερούνται νόμιμων ταξιδιωτικών εγγράφων.
