Του Βασίλη Νέδου
Η επέκταση του φράχτη στον Εβρο θα συνεχισθεί και θα ολοκληρωθεί λέει στην «Κ» ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, λίγες ημέρες μετά τη συζήτηση η οποία ξεκίνησε σχετικά με την αποψίλωση περιοχής στο νότιο Εβρο και την τουρκική παρουσία, αλλά και τα διαβήματα που αντηλλάγησαν. «Τα σύνορα είναι δεδομένα. Δεν αλλάζουν και δεν μπορούν να αλλάξουν», τονίζει ο κ. Δένδιας. Ο υπουργός Εξωτερικών υπογραμμίζει ότι κάποια από τα λεγόμενά του απομονώθηκαν και διαστρεβλώθηκαν επί τούτου, με σκοπό εξυπηρέτηση άλλων συμφερόντων.
– Τις τελευταίες ημέρες έχει ξεσηκωθεί θόρυβος σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στον νότιο Εβρο. Τι ακριβώς ζητούν οι τουρκικές αρχές που προκάλεσε διαβήματα εκ μέρους της ελληνικής πλευράς;
– Οπως είναι γνωστό, έχουν ξεκινήσει έργα για την επέκταση του υφιστάμενου φράχτη στον Εβρο. Οι εργασίες αυτές προκάλεσαν την αντίδραση της Τουρκίας. Μας επιδόθηκε μια ρηματική διακοίνωση, διά της οποίας η Τουρκία ζήτησε να της γνωρίσουμε τις συντεταγμένες κατασκευής του φράχτη, αλλά και να συνεννοηθούμε μαζί της για την κατασκευή του. Το τουρκικό αίτημα αυτό απορρίφθηκε με ρηματική διακοίνωση, καθώς το τι κάνουμε εντός ορίων της εθνικής μας κυριαρχίας είναι δικό μας προνόμιο και αρμοδιότητα και δεν υποχρεούμεθα να δώσουμε λογαριασμό σε οιονδήποτε. Εν συνεχεία, επειδή κατεγράφη κάποια κινητικότητα από την πλευρά της Τουρκίας στην περιοχή, προβήκαμε, όπως οφείλαμε, σε νέα ρηματική διακοίνωση. Από εκεί και πέρα, έλαβε χώρα μια απαράδεκτη διασπορά παραπληροφόρησης, περί κατάληψης π.χ. 16 στρεμμάτων ελληνικού εδάφους, από την οποία δυστυχώς παρασύρθηκαν κόμματα της αντιπολίτευσης, ως μη ώφειλαν.
– Πράγματι αμφισβητείται η χάραξη του συνόρου σε εκείνο το σημείο του Εβρου; Στην ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών τονίζεται ότι «δεν υπάρχουν κοινά συμπεφωνημένες γεωγραφικές συντεταγμένες στη συγκεκριμένη περιοχή του συνόρου που να είναι συμβατές με τη συμφωνία του 1926».
– Με τη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 και το σχετικό Πρωτόκολλο του 1926 καθορίζονται τα σύνορα των δύο χωρών στον Εβρο. Τα σύνορα είναι δεδομένα. Δεν αλλάζουν και δεν μπορούν να αλλάξουν. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι αλλάζουν τα σημεία από τα οποία γίνονται μετρήσεις, λόγω αλλαγών στα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της κοίτης του Εβρου. Αυτό είναι ένα ζήτημα που υφίσταται εδώ και δεκαετίες, γιατί τα γεωμορφολογικά δεδομένα της περιοχής μεταβάλλονται συχνά σε μία περιοχή όπως ο Εβρος. Δεν επηρεάζει όμως επ’ ουδενί τα σύνορα της χώρας. Δεν υπάρχει ζήτημα αμφισβήτησης των συνόρων. Επιτρέψτε μου να πω, λοιπόν, εν είδει σχολίου, ότι, οποιαδήποτε αναφορά μιας τέτοιας εκδοχής και μάλιστα από όσους κάνουν καριέρα διά της επίκλησης της πατρίδας, εξυπηρετεί στην πραγματικότητα μόνο επιδιώξεις τρίτων.
– Τι ακριβώς ζητούν οι Τούρκοι; Αν ζητούν, βεβαίως…
– Δεν δικαιούμαι, ως υπουργός Εξωτερικών, να κάνω δημοσίως σχόλια για υποθετικές επιδιώξεις άλλης χώρας. Εντούτοις, είναι προφανές ότι ο Εβρος είναι η περιοχή στην οποία η διεθνής κοινότητα έγινε μάρτυς μιας αποτυχημένης απόπειρας άσκησης σημαντικής πίεσης έναντι της χώρας μας και εκβιασμού της E.E. από την πλευρά της Αγκυρας. Και, όπως όλοι γνωρίζουμε, αυτό δεν επετεύχθη, χάρη στην έγκαιρη και συντονισμένη αντίδραση του κρατικού μηχανισμού, των Ενόπλων Δυνάμεων και των υπηρεσιών ασφαλείας. Και εφόσον επαναληφθεί, θα αποτύχει και πάλι. Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι μπορεί να φυλάει τα σύνορά μας. Τα σύνορα της Ευρώπης.
– Αυτή τη στιγμή υπάρχει τουρκική παρουσία στη γραμμή των συνόρων στο συγκεκριμένο σημείο;
– Καθ’ όσον γνωρίζω, δεν υπάρχει πλέον κινητικότητα. Υπάρχουν σαφείς ανακοινώσεις του υπουργείου Εθνικής Αμυνας που ξεκαθαρίζουν απολύτως την κατάσταση.
– Θεωρείτε ότι ήταν λανθασμένη η διατύπωσή σας για «λίγες δεκάδες μέτρα» στη ραδιοφωνική συνέντευξη που παραχωρήσατε την περασμένη Τετάρτη;
– Στη ραδιοφωνική συνέντευξη που παραχώρησα την περασμένη Τετάρτη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ έκανα λόγο για αλλαγή στην κοίτη του ποταμού κατά λίγες δεκάδες μέτρα και προφανώς επ’ ουδενί για αποδοχή αλλαγής συνόρων ή, ακόμα χειρότερα, για παραχώρηση εθνικού εδάφους. Ουδείς Ελληνας υπουργός θα μπορούσε να κάνει τέτοιου είδους δήλωση. Απαγορεύεται από το Σύνταγμα η παραχώρηση έστω και τετραγωνικού εκατοστού εθνικού χώρου. Για όσους, δε, μου καταλογίζουν ασάφεια, ο ίδιος ο δημοσιογράφος του σταθμού που έθεσε την ερώτηση επιβεβαίωσε, με ανάρτησή του την Παρασκευή, τα λεγόμενά μου αλλά και το νόημά τους. Υπήρξε όμως μία προσπάθεια απομόνωσης και διαστρέβλωσης των όσων είπα από την Ακροδεξιά του κ. Βελόπουλου, σε συνδυασμό με fake news της Sun. Πίσω από την Ακροδεξιά με διάφορες αποχρώσεις συντάχθηκαν δυστυχώς κόμματα της αντιπολίτευσης. Μάλιστα, δύο και πλέον ημέρες μετά την ίδια τη συνέντευξη, κατά τη διάρκεια των οποίων ουδείς είχε επισημάνει οποιαδήποτε ασάφεια. Είναι λυπηρό ότι, λίγες μόνο εβδομάδες μετά τη σύμπνοια που χαρακτήρισε τον ελληνικό πολιτικό κόσμο ως προς τα γεγονότα στον Εβρο, την οποία, σημειωτέον, ανέδειξα και επικρότησα, ορισμένοι επιλέγουν να υιοθετήσουν fake news ενός ακροδεξιού κόμματος, για να αποσπάσουν μικροκομματικά οφέλη.
– Αν είχε δημοσιοποιηθεί το πρόβλημα δεν θα ήταν μικρότερος ο επικοινωνιακός κουρνιαχτός; Γιατί δεν δημοσιοποιήθηκε;
– Το πρόβλημα δεν είχε αποσιωπηθεί ποτέ, κ. Νέδο. Εξ ου και η σαφής απάντησή μου στη σχετική ερώτηση κατά τη συνέντευξή μου στην ΕΡΑ. Είναι ένα ζήτημα που υφίσταται, το οποίο επανέρχεται κατά περιόδους αναλόγως των γεωμορφολογικών δεδομένων στην περιοχή και επιλύεται στο πλαίσιο διμερών ad hoc συνεννοήσεων όποτε χρειασθεί εν προκειμένω. Και αυτός είναι ο λόγος που μέχρι σήμερα οι σχετικές διευθετήσεις γίνονταν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Τα κίνητρα όσων επέλεξαν να διαστρεβλώσουν το νόημα των λεγομένων μου είναι προφανή.
– Η κατασκευή του φράχτη θα προχωρήσει;
– Η επέκταση του φράχτη συνεχίζεται κανονικά και θα ολοκληρωθεί.
– Αισθανθήκατε τις τελευταίες ημέρες και εσωκομματικά χτυπήματα;
– Ως υπουργός Εξωτερικών οφείλω να έχω ένα και μοναδικό κριτήριο: την εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων κατά τον βέλτιστο τρόπο. Αυτή είναι άλλωστε η εντολή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Ουδέν άλλο με απασχολεί.
– Καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει και προπαρασκευή για τις ραγδαίες εξελίξεις στη Μεσόγειο, ειδικά μετά την αλλαγή των δεδομένων στη Λιβύη. Μπορείτε να μας πείτε τις επόμενες πρωτοβουλίες της ελληνικής διπλωματίας;
– Χάρη στην ενεργητικότητα της ελληνικής διπλωματίας, η Ελλάδα επεδίωξε και κατόρθωσε να καταστεί συνομιλητής με ρόλο στο ζήτημα της Λιβύης. Να είναι παρούσα εκεί όπου έλαμπε διά της απουσίας της. Αυτό είναι πρόδηλο, τόσο από την πληθώρα των διμερών μας επαφών, όσο και από πρωτοβουλίες όπως η πρόσφατη πενταμερής Διάσκεψη, στην οποία μετείχαμε με τη Γαλλία, την Κύπρο, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση στη Λιβύη είναι εξαιρετικά ευμετάβλητη και τα δεδομένα μπορούν να ανατραπούν. Η χώρα μας παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και ασκεί την επιρροή της για την προάσπιση του εθνικού συμφέροντος όπου κρίνει σκόπιμο, πάντοτε προσηλωμένη στο Διεθνές Δίκαιο. Το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιήσω σειρά ταξιδιών στην περιοχή, προκειμένου να συζητήσω εκ νέου από κοντά με τους άμεσα εμπλεκόμενους τις εξελίξεις. Επίσης, όταν χρειάζεται, θα συνεχίσουμε να πραγματοποιούμε επαφές και εξ αποστάσεως, όπως συνέβη την προηγούμενη εβδομάδα με τον πρόεδρο του λιβυκού Κοινοβουλίου. Να είστε σίγουροι ότι η ελληνική διπλωματία θα συνεχίσει να προωθεί το εθνικό συμφέρον με τον ίδιο δυναμισμό, όπου και όπως χρειαστεί.
