Η νέα κίνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία στοχεύει στο πλήρωμα των σκαφών που λαμβάνουν μέρος στις ξεχωριστές τουρκικές γεωτρήσεις, έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση και δυσφορία της Άγκυρας, αλλά και της τ/κ πλευράς.
Στη σκιά της «οργής», η οποία όπως όλα δείχνουν είναι κομμάτι ενός σχεδίου, μιας επικοινωνιακής εκστρατείας, η «Κ» πληροφορείται ότι Άγκυρα και «κυβέρνηση» των Κατεχομένων εστιάζουν σε σειρά μέτρων-αντίποινων που στόχο έχουν να πλήξουν τα κυπριακά συμφέροντα στο ενεργειακό πεδίο.
Μέσα σε λίγες ώρες, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, ο εκπρόσωπος του τουρκικού κυβερνώντος κόμματος, ο «πρωθυπουργός» και ο «υπουργός» Εξωτερικών έστειλαν προειδοποιητικά μηνύματα στη Λευκωσία, ενώ στα Κατεχόμενα για τις τελευταίες εξελίξεις τοποθετήθηκαν ακόμη και οργανώσεις των εποίκων.
Τα πιθανά μέτρα-σενάρια
Δίχως να κατονομάζουν τα «μέτρα» καλά ενημερωμένες πηγές τονίζουν ότι η τουρκική πλευρά είναι αποφασισμένη να απαντήσει με παρόμοιο τρόπο στην «προκλητικότητα», όπως τη χαρακτηρίζουν της ε/κ πλευράς. Ένα από αυτά τα μέτρα θα μπορούσε να ήταν η έκδοση ενταλμάτων για τα πληρώματα ξένων εταιριών που δραστηριοποιούνται για λογαριασμό της Κύπρου ή ο περιορισμός ή ακόμη και η διακοπή των εργασιών ξένων εταιριών που εμπλέκονται στη διένεξη της ΑΟΖ στα τουρκικά εδάφη. Άλλωστε, ρωσικές και κινέζικες εταιρίες καιροφυλαχτούν για να καλύψουν το κενό που ενδέχεται να αφήσουν πίσω τους τα δυτικά συμφέροντα στην Τουρκία, προσθέτουν οι πηγές μας.
Παρά το γεγονός ότι δημοσίως δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί ή διαρρεύσει τα αντίμετρα της Τουρκίας, και οι παραπάνω πληροφορίες είναι εικασίες ή στην καλύτερη περίπτωση «πρώτες σκέψεις» της τουρκικής πλευράς, οι πηγές μας τονίζουν ότι για διάφορους λόγους, την παρούσα περίοδο η Άγκυρα αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στα όσα συμβαίνουν στα νερά της Κύπρου.
Έξι αντίμετρα προτείνει εν αποστρατεία Τούρκος αντιναύαρχος για εντάλματα σύλληψης ‘Πορθητή’
Έξι μέτρα τα οποία θα πρέπει να λάβει η Τουρκία εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας και χωρών μελών της ΕΕ σε περίπτωση που εφαρμοστεί η απόφαση για διεθνή εντάλματα σύλληψης του προσωπικού του τουρκικού γεωτρύπανου Πορθητή προτείνει εν αποστρατεία Τούρκος αντιναύαρχος. Μεταξύ άλλων,ο Τούρκος αντιναύαρχος προτείνει αναστολή συμφωνιών συνεργασίας με τυχόν κράτη της ΕΕ που εφαρμόσουν την απόφαση και ανάκληση Πρέσβη, κλείσιμο οδοφραγμάτων στην Κύπρο, αποστολή του γεωτρύπανου Γιαβούζ για γεωτρήσεις σε τεμάχια της Κυπριακής Δημοκρατίας και συλλήψεις Ε/κ ψαράδων.
Συγκεκριμένα, ο εν αποστρατεία αντιναύαρχος Τζεμ Γκιουρντεμίζ σε δηλώσεις του στην φιλικυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ είπε: “Δεν πιστεύω ότι οποιαδήποτε χώρα μέλος της ΕΕ θα εφαρμόσει την απόφαση αυτή, ωστόσο νομίζω είναι ωφέλιμο να μελετήσουμε τα μέτρα”. Ο Τούρκος αντιναύαρχος υποστήριξε ότι “πρώτα πρέπει να διασφαλιστεί η απόσυρση αυτής της απόφασης της ‘Ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου’. Επειδή η απόφαση που λήφθηκε είναι πλήρως ενάντια στο διεθνές δίκαιο”. Ο Τούρκος αντιναύαρχος υποστήριξε ότι “κατ’αρχήν ένα πολιτικό και νομικό πρόβλημα μεταξύ δύο κρατών δεν παράγει ευθύνες σε πρόσωπα του ιδιωτικού δικαίου, επειδή η ‘Ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου’ λαμβάνει αυτή την απόφαση σε σχέση με τις διατάξεις του εσωτερικού της δικαίου, δηλαδή τους κανόνες επί των θαλάσσιων αρμοδιοτήτων”. “Ωστόσο το πρόβλημα είναι για την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ που Τουρκία και ‘Ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου δεν αναγνωρίζουν αμοιβαία. Σε αυτή την περίπτωση το πρόβλημα μπορεί να λυθεί μόνο δια αμοιβαίων διαπραγματεύσεων, διεθνές δικαστήριο ή επιδιαιτησία”, ανέφερε.
Ο Τούρκος αντιναύαρχος διερωτήθηκε που θα βασίσει την απόφασή του για σύλληψη του προσωπικού του Πορθητή ένας δικαστής χώρας μέλους της ΕΕ. “‘Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την ΑΟΖ της ‘Ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου’. Επιπλέον η Τουρκία δεν είναι καν μέρος της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 που η ‘Ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου’ έχει βασιστεί για να κηρύξει την ΑΟΖ της”, ανέφερε.
Ο Τούρκος αντιναύαρχος υποστήριξε ακόμη ότι το γεωτρύπανο Πορθητής έχει το καθεστώς του κρατικού πλοίου και γι αυτό έχει ασυλία (προνόμια) όπως και τα πολεμικά πλοία. “Το πλοίο ασκεί τα καθήκοντά του στο όνομα του κράτους. Η Τουρκική Δημοκρατία δεν θα αποδεχτεί ποτέ τη σύλληψη του προσωπικού αυτού του πλοίου στο πλαίσιο του εσωτερικού δικαίου της ‘Ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου’. Τα αποτελέσματα θα είναι πολύ σοβαρά”, ανέφερε.
Ο Τούρκος αντιναύαρχος κλήθηκε να απαντήσει ποια βήματα μπορεί να κάνει η Τουρκία σε περίπτωση που πραγματοποιηθούν συλλήψεις του προσωπικού του Πορθητή.
“Πρώτον, οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ εφαρμόσει την απόφαση τότε η Τουρκία μπορεί να αναστείλει κάθε νομική συνεργασία μαζί της (όπως συμφωνία έκδοσης), να υπάρξει διαμαρτυρία σε μεγάλη διάσταση και μάλιστα μπορεί να ανακληθεί ο πρέσβης της Τουρκίας από αυτή τη χώρα.
Δεύτερον, η ‘τδβκ’ μπορεί να κλείσει τα οδοφράγματα της με την ‘Ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου’ μέχρι να αρθεί η σύλληψη.
Τρίτον, ως αντίδραση στην εφαρμογή του ‘κράτους ταραξία’, η Τουρκία μπορεί αμέσως να στείλει το γεωτρύπανο Γιαβούς στα τεμάχια 1,4,5,6 και 7 που έχει ‘αδειοδοτηθεί’ και μπορεί να ξεκινήσει αμέσως γεώτρηση. Όπως γνωρίζετε αυτά τα τεμάχια είναι τουρκική υφαλοκρηπίδα και συγκρούονται με τις λεγόμενες αδειοδοτήσεις της ‘Ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου’.
Τέταρτο, αν εφαρμοστεί οποιαδήποτε σύλληψη πρέπει να υπενθυμιστεί ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις στα πλοία που περνούν τράνσιτ τα Στενά του Βοσπόρου υπό σημαία της ‘Ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου’ και στα ξένα πλοία που χρησιμοποιούν τη σημαία της. Πρέπει να παρακολουθήσουμε από κοντά εκφράζοντας ιδιαίτερα τις ανησυχίες μας για τη ρύπανση και την ασφάλεια κατά την δίοδο των υπό ‘Ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου’ σημαίας πλοίων από τα Στενά του Βοσπόρου και τη θάλασσα του Μαρμαρά.
Πέμπτον, από το 1987 τα πλοία υπό σημαία ‘Ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου’ δεν μπορούν να μπουν στα λιμάνια της Τουρκίας. Από το 1997 σε αυτό τον νόμο προστέθηκαν και η μη εξυπηρέτηση σε τουρκικά λιμάνια ακόμη και των εταιρειών που έχουν έδρα τους την ‘Ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου’ έστω και αν έχουν σημαία άλλη. Η τελευταία ρύθμιση ήταν στις 26 Σεπτεμβρίου του 2017 στην οποία προστέθηκαν και άλλες απαγορεύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο ακόμη δίνεται άδεια μόνο σε σκάφη αναψυχής και σε επιβατικά πλοία. Στην περίπτωση που υπάρξει σύλληψη το Υπουργείο Μεταφορών πρέπει να άρει αμέσως και αυτές τις άδειες.
Έκτον, η ακτοφυλακή της ‘τδβκ’ θα πρέπει να συλλαμβάνει τους Ε/Κ ψαράδες που μπαίνουν στα "χωρικά ύδατα/υφαλοκρηπίδα της ‘τδβκ", στις περιοχές όπου είναι δίπλα από τα ΄σύνορα’ της ‘Ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου’ και υπάρχει ανεκτικότητα καθώς και ιδιαίτερα νοτίως της Καρπασίας”, ανέφερε ο Τούρκος αντιναύαρχος.
