Του Απόστολου Τομαρά
Καμπανάκι στο Υπουργείο Υγείας και στην επιδημιολογική ομάδα χτύπησαν τα 280 νέα κρούσματα της περασμένης Δευτέρας, που εντοπίσθηκαν σε ένα σύνολο 65.948 τεστ ανίχνευσης της νόσου με τη μοριακή μέθοδο (PCR) και τη μέθοδο ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου (antigen rapid test). Η απότομη διαφοροποίηση των ημερήσιων καταγραφών προκαλεί έντονες ανησυχίες για ενδεχόμενη επανάληψη του περσινού φθινοπώρου, με τη σταδιακή επιδείνωση των επιδημιολογικών δεικτών που οδήγησε μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων στο δεύτερο Lockdown. Στην κυβέρνηση οι επιδημιολογικοί δείκτες έχουν προκαλέσει συναγερμό, που ενδεχομένως να οδηγήσουν σε προληπτικά μέτρα στο επόμενο Υπουργικό Συμβούλιο. Ωστόσο, και σε αυτή την περίπτωση, τα μέτρα που είναι πάνω στο τραπέζι δεν φαίνεται να είναι περιοριστικού χαρακτήρα. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές της «Κ», Υπουργείο Υγείας και επιδημιολόγοι επικεντρώνονται στην παρούσα φάση στην ενίσχυση του εμβολιαστικού προγράμματος τόσο για τους ανεμβολίαστους όσο και ενίσχυση της ανοσίας εμβολιασμένων με την τρίτη δόση. Με βάση τα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα, την αναμνηστική δόση λαμβάνουν οι άνω των 60 ετών που έχουν συμπληρώσει 6 μήνες από τον πλήρη εμβολιασμό ή συγκαταλέγονται στις ευπαθείς ομάδες. Την ώρα που τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη επεκτείνουν σταδιακά τον εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού με την τρίτη δόση, στην Κύπρο φαίνεται ότι έχει επικρατήσει η άποψη για μια πιο επιθετική τακτική. Στο πνεύμα αυτό, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχει στην διάθεσή της η «Κ», στην επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να υποβληθεί πρόταση του Υπουργείου Υγείας για εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού από 18 ετών και άνω με την τρίτη δόση, εφόσον έχει παρέλθει χρονική περίοδος 6 μηνών από την δεύτερη δόση του εμβολίου.
Στους επιδημιολόγους η αύξηση των ημερήσιων κρουσμάτων δεν φαίνεται να προκαλεί έκπληξη. Όπως λέγεται, η επιδείνωση των ημερήσιων δεικτών ήταν αναμενόμενη και ουσιαστικά η Κύπρος, επιδημιολογικά, κινείται αυτή την περίοδο παράλληλα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου παρατηρείται νέα έξαρση της πανδημίας. Αυτό το οποίο προβληματίζει τους ειδικούς είναι η χρονική διάρκεια της νέας έξαρσης που στην παρούσα φάση προσδιορίζεται μέχρι τέλος του μήνα. Ωστόσο, όπως εξηγούσαν στην «Κ» αρμόδιες πηγές, η ολοκλήρωση του νέου κύκλου θα εξαρτηθεί από τρεις παράγοντες. Πρώτον, από την αύξηση των ποσοστών εμβολιασμού του γενικού πληθυσμού που μέχρι την 1η Οκτωβρίου είχε ανέλθει στις 571.052 με την δεύτερη δόση (79,9%) και 605.582 με την πρώτη δόση (82,2%). Δεύτερον, από την ανοσολογική ενίσχυση του πληθυσμού με την τρίτη δόση. Τρίτον, από την εποχική γρίπη και το αποτύπωμά της στο σύστημα υγείας. Ειδικά για την γρίπη, οι επιδημιολόγοι εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δυο προηγούμενα χρόνια το φαινόμενο είχε περιορισθεί ένεκα των αυστηρών μέτρων κατά της πανδημίας. Οι πρώτες εκτιμήσεις που υπάρχουν είναι πως φέτος θα υπάρξει έξαρση του φαινομένου, εάν οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού δεν εμβολιαστούν. Σε μια τέτοια περίπτωση γίνεται ήδη λόγος για ένα δύσκολο χειμώνα, ενδεχομένως το δυσκολότερο από τότε που ξέσπασε η πανδημία. Ένας ενδεχόμενος συνδυασμός COVID-19 και εποχικής γρίπης χαρακτηρίζεται ως εκρηκτικό μίγμα για τις αντοχές του συστήματος υγείας, σε σημείο που οι δείκτες, εκτός των ενδονοσοκομειακών, να περάσουν σε δεύτερη μοίρα, τρόπον τινά. Η λογική που αναπτύσσουν οι ειδικοί για αντιμετώπιση μιας τέτοιας κατάστασης κινείται προς την κατεύθυνση περιορισμού, όσο το δυνατόν, των σοβαρών νοσηλειών COVID-19, με ενίσχυση της ανοσίας του πληθυσμού, προκειμένου να δοθούν περιθώρια στα νοσοκομεία για αντιμετώπιση σοβαρών νοσούντων με γρίπη. Ο παράγοντας αυτός είναι που πιέζει ασφυκτικά και βάζει στο τραπέζι τον εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού, όχι σταδιακά αλλά από 18 ετών και άνω. Στο κομμάτι του εμβολιασμού δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στις μικρές ηλικίες αλλά και στις παραγωγικές, μέχρι 40 ετών. Με βάση επίσημα στοιχεία μέχρι και την 1η Οκτωβρίου τα ποσοστά εμβολιασμών για τις κατηγορίες αυτές είναι από τα χαμηλότερα. Από 12 έως 15 ετών το ποσοστό εμβολιασμών με μια δόση είναι στο 29% (10.496), ενώ από 16 έως 17 ετών το ποσοστό είναι στο 42,7% (8.067). Για τις ηλικίες από 18 έως 49 ετών το ποσοστό εμβολιασμού κινείται κάτω από το όριο του 80%.
Εμβόλιο για μικρές ηλικίες
Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως το στέλεχος της γρίπης που θα επικρατήσει φέτος θα είναι το H3N2 το οποίο μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσηση σε ευπαθείς ομάδες. Οι εκτιμήσεις για επανεμφάνιση της γρίπης πηγάζουν από δεδομένα που υπάρχουν σε άλλες χώρες. Στην Κροατία, ήδη, ανιχνεύθηκε το στέλεχος της γρίπης. Οι ειδικοί θεωρούν πως η καταγραφή κρουσμάτων, τόσο νωρίς, μπορεί να σημαίνει πως η πορεία της γρίπης φέτος θα είναι περισσότερο επιθετική. Ως εκ τούτου, ο περιορισμός του αριθμού των σοβαρών περιπτώσεων COVID-19 είναι μονόδρομος προκειμένου να δοθούν περιθώρια για αντιμετώπιση των σοβαρών περιστατικών από εποχική γρίπη. Ένα σημαντικό εργαλείο στον περιορισμό διασποράς του ιού και κατ’ επέκταση τροφοδοσίας των νοσοκομείων με σοβαρά περιστατικά COVID-19 είναι και ο εμβολιασμός των ηλικιών από 5 έως 11 ετών. Ενώπιον του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) βρίσκεται φάκελος της εταιρείας Pfizer για αξιολόγηση εμβολίου για ηλικίες από 5 έως 11 ετών. Η ολοκλήρωση αξιολόγησης του φακέλου υπολογίζεται να έχει γίνει μέχρι τέλος του μήνα και ήδη θεωρείται βέβαιο πως ο ΕΜΑ θα ανάψει το πράσινο φως για εμβολιασμό των ηλικιών κάτω των 12 ετών.
