Του Απόστολου Τομαρά
Σε περιδίνηση φαίνεται να επιστρέφει το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων της Κύπρου μετά τις ασφυκτικές πιέσεις που ασκήθηκαν τέλη του 2017 αρχές του 2018 από δημοσιεύματα του ξένου τύπου. Μετά από δύο χρόνια σχετικής νηνεμίας, πληθαίνουν οι ενδείξεις πως η κυπριακή φαίνεται να γίνεται και πάλι αποδέκτης των διακριτικών υποδείξεων, στην καλύτερη των περιπτώσεων, για το μέλλον του επενδυτικού προγράμματος.
Ωστόσο οι έξωθεν νουθεσίες δεν, φαίνεται, είναι το μοναδικό ζήτημα που θα πρέπει να τύχει διαχείρισης σε πολιτικό επίπεδο. Το άλλο αφορά το εσωτερικό και τις διαφορετικές απόψεις που φαίνεται να υπάρχουν για τις πολιτογραφήσεις, όχι στον χώρο της αντιπολίτευσης αλλά πέριξ του κυβερνητικού στρατοπέδου. Απόψεις που σε συγκεκριμένες περιπτώσεις έχουν καταγραφεί δημόσια και ουσιαστικά υποδεικνύουν πως στο συγκεκριμένο θέμα η Κύπρος δεν είναι σε θέση να αγνοεί την βασική παράμετρο «του να είσαι αλλά και να πρέπει να φαίνεται», λογική στην οποία κινήθηκε η αυστηροποίηση του πακέτου κριτηρίων για τις πολιτογραφήσεις, το οποίο συνεχίζει να υφίσταται.
Οι Αμερικάνοι
Κυβερνητική πηγή με την οποία μίλησε η «Κ» έλεγε πως οι Αμερικάνοι το τελευταίο διάστημα δείχνουν μεγαλύτερη προσοχή στις κυπριακές πολιτογραφήσεις απ’ ό,τι στο παρελθόν. Χαρακτηριστικά αυτό το οποίο λέγεται σε πολιτικούς κύκλους, κοντά στην κυβέρνηση, είναι «πως μετά τους Ευρωπαίους έχουμε και τους Αμερικάνους τώρα. Η «Κ» ζήτησε επίσημη τοποθέτηση από την πρεσβεία των ΗΠΑ, στο ερώτημα αν για το θέμα των πολιτογραφήσεων υπήρξε οποιαδήποτε επαφή ή αν συζητήθηκε το θέμα με την κυπριακή κυβέρνηση. Η απάντηση της αμερικάνικης διπλωματικής αποστολής ήταν η ακόλουθη: «Δεν έχουμε υπόψη οποιεσδήποτε πρόσφατες συνομιλίες, μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κυπριακής Δημοκρατίας (ROC) αναφορικά με αυτό το ζήτημα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους, προηγουμένως, σε αξιωματούχους της Κυπριακής Δημοκρατίας (ROC)». Όπως προκύπτει από την επίσημη τοποθέτηση, το συγκεκριμένο θέμα δεν απασχόλησε τις δύο χώρες σε επίσημο επίπεδο, ενισχύοντας τα όσα υποστηρίζονται για παρασκηνιακές υποδείξεις. Επίσης επιβεβαιώνεται πως οι ΗΠΑ παρακολουθούσαν το κυπριακό πρόγραμμα, εκφράζοντας ανησυχίες χωρίς να διευκρινίζεται εάν οι ανησυχίες αυτές συνεχίζουν να υπάρχουν.
Στο μάτι των Βρυξελλών
Και αν στην περίπτωση των ΗΠΑ τα όποια μηνύματα στέλνονται είναι στο παρασκήνιο και μακριά από την δημοσιότητα δεν συμβαίνει το ίδιο με την Ε.Ε. Οι δημόσιες υποδείξεις του αρμοδίου εκπροσώπου της Κομισιόν Κρίστιαν Βίγκαντ, τέλη Απριλίου, αποκαλύπτουν το κλίμα που επικρατεί στις Βρυξέλλες για τα προγράμματα πολιτογραφήσεων, ανάμεσα σε αυτά και το κυπριακό. Χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν τόνισε με νόημα τις «υποχρεώσεις (των κρατών μελών) ως προς το κοινοτικό δίκαιο και ειδικά τα ζητήματα ασφαλείας που ενέχουν τα εν λόγω προγράμματα». Στη Λευκωσία πηγές με γνώση έλεγαν στην «Κ» πως «σε ευρωπαϊκό επίπεδο ποτέ δεν τέθηκε θέμα για το πρόγραμμα. Οι υποδείξεις που υπήρχαν προέρχονταν από διευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
Διαφορές στο εσωτερικό
Εκτός από Αμερικανούς και Ευρωπαίους η Λευκωσία καλείται να διαχειριστεί και τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν εντός Κύπρου. Εδώ, όπως σαφέστατα προκύπτει, φαίνεται να υπάρχουν δύο διαφορετικές σκέψεις πολιτικής επί των πολιτογραφήσεων, όχι προς το ζητούμενο και τα οφέλη, αλλά προς υπερπήδηση των εμποδίων που παρουσιάζονται. Αντίληψη που φαίνεται να υπήρχε από την εκκίνηση του προγράμματος, από την παρούσα κυβέρνηση που στην πορεία σχηματοποιήθηκε με την υιοθέτηση αυστηρότερων κριτηρίων για την παραχώρηση «χρυσών» διαβατηρίων. Αυτό το οποίο φαίνεται να γίνεται κατανοητό, υπό τις παρούσες συνθήκες, είναι πως μερίδα παραγόντων πλησίον στο κυβερνητικό στρατόπεδο φαίνεται να εντοπίζουν προβληματικά σημάδια στη διαχείριση του προγράμματος χωρίς, ωστόσο, όπως τονίζεται, να έχει διαφοροποιηθεί το αναθεωρημένο πλαίσιο κριτηρίων. «Εάν χαλαρώσουν ή δεν τηρηθούν ή δεν εφαρμοσθούν οι αυστηρές διαδικασίες ελέγχου των αιτητών θα τους βρούμε μπροστά μας», είναι η ανησυχία που εκφράζεται. Αναφορές που σαφέστατα στρέφονται κατά του Υπουργείου Εσωτερικών και τις πρόσφατες αναφορές του Νίκου Νουρή, ως αντίδραση στα όσα υποδεικνύονται από Ε.Ε. Θέτοντας ξεκάθαρα ζήτημα διαχείρισης του προγράμματος, ακόμα και παράγοντες πλησίον της κυβέρνησης εμφανίζονται να διαφωνούν με ενδεχόμενη χαλάρωση του πλαισίου αλλά και του χειρισμού από το ΥΠΕΣ. Εδώ μάλιστα εκφράζονται αμφιβολίες για την ακολουθούμενη πολιτική που αγγίζει ακόμα και το Προεδρικό.
Το ΥΠ.ΕΣ
Η «Κ» ζήτησε από το Υπουργείο Εσωτερικών επίσημη τοποθέτηση, επί του προγράμματος πολιτογραφήσεων και σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι σχετικές διεργασίες, χωρίς να πάρει απάντηση. Η προσωπική θέση του υπουργού Εσωτερικών Νίκου Νουρή επί του προγράμματος των πολιτογραφήσεων, όπως αυτή καταγράφηκε σε συνέντευξή του στην «Κ» στις 25/12/2019, είναι πως τυχόν τερματισμός του προγράμματος θα έστελνε λανθασμένα μηνύματα.
