Του Απόστολου Κουρουπάκη
«Η παράσταση μέσα από τις μαρτυρίες όπως και από τα στοιχεία που παρουσιάζονται, δίνει βήμα στη λαϊκή γνώμη να τοποθετηθεί ενάντια στις επίσημες δικαστικές αρχές σε σχέση με την καταδίκη του Αριστείδη. Στους λαϊκούς ανθρώπους αποτίει η παράσταση φόρο τιμής και φυσικά στο ίδιο το πρόσωπο του Αριστείδη» λέει στην «Κ» ο σκηνοθέτης της παράστασης «Αρίστος» Γιώργος Παπαγεωργίου, που είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του Θωμά Κοροβίνη «Ο γύρος του θανάτου». Οι ερμηνευτές ενσαρκώνουν μια ιστορία που μεταφέρει τους θεατές στις αλάνες της Θεσσαλονίκης, στις σκοτεινές γωνιές του λιμανιού, στα υπαίθρια πανηγύρια και στα μπουζουξίδικα της παλιάς Θεσσαλονίκης, σε έναν σκηνικό χρόνο που φτάνει μέχρι το 1960, όταν γίνεται είκοσι χρονών ο βασικός ήρωας, ο Αριστείδης Παγκρατίδης, τον φερόμενο ως «Δράκο του Σέιχ Σου».
–Αφορμή για την παράσταση το βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη, τι ήταν αυτό που σας έκανε να θέλετε να το ανεβάσετε στο σανίδι; Ποια άλλα στοιχεία χρησιμοποιήσατε για την παράσταση;
–Η αφορμή εκτός από το βιβλίο του Θωμά υπήρξε και η πραγματική υπόθεση γύρω από το πρόσωπο και τη ζωή του Αριστείδη Παγκρατίδη. Στην παράσταση εκτός από το μυθιστορηματικό υλικό του βιβλίου του Θωμά χρησιμοποιήθηκαν και ντοκουμέντα από την δικογραφία όπως και από ρεπορτάζ της εποχής.
«Οι μέθοδοι συγκάλυψης εκσυγχρονίστηκαν αλλά δεν έπαψαν ποτέ» λέει ο Γιώργος Παπαγεωργίου, απαντώντας στην ερώτηση αν σήμερα θα μπορούσαμε να έχουμε έναν Αρίστο Παγκρατίδη
–Ο γιος σκηνοθετεί τη μητέρα του σε μία παράσταση που ενέχει αυτή τη σχέση στην ουσία της... σας έφερε σε κάποιου είδους αμηχανία ή δυσκολία;
–Η δυσκολία ξεπεράστηκε αρκετά γρήγορα, καθώς και εγώ και η μητέρα μου (σ.σ. Φιλαρέτη Κομνηνού) λειτουργήσαμε γρήγορα ως επαγγελματίες και δεν αφήσαμε την αρχική αμηχανία να μας στερήσει τη χαρά της δημιουργικής διαδικασίας που είναι η πρόβα και στη συνέχεια ίδια η παράσταση. Εξάλλου, είναι τόσο ισχυρό το θέμα που πραγματεύεται η παράσταση που αισθάνεσαι ότι έχεις ως κοινό στόχο να υπηρετήσεις έναν ανώτερο σκοπό που είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη αποτύπωση της ιστορίας του «Αρίστου».
–Πώς αντικρίσατε τον Αρίστο, ως έναν άγνωστο Χ σε μία δύσκολη εξίσωση ή θελήσατε να του δώσετε το βήμα που δεν είχε τότε;
–Πολύ καλή ερώτηση. Η αλήθεια είναι ότι όσον αφορά τον ίδιο τον Αριστείδη, ήταν όντως όπως το αναφέρετε, ένας άγνωστος Χ σε μία δύσκολη εξίσωση. Η παράσταση παρόλα αυτά, μέσα από τις μαρτυρίες όπως και από τα στοιχεία που παρουσιάζονται, δίνει βήμα στη λαϊκή γνώμη να τοποθετηθεί ενάντια στις επίσημες δικαστικές αρχές σε σχέση με την καταδίκη του Αριστείδη. Στους λαϊκούς ανθρώπους αποτίει η παράσταση φόρο τιμής και φυσικά στο ίδιο το πρόσωπο του Αριστείδη.
–Περίεργες εποχές, κράτος και παρακράτος σε εναγκαλισμό... και στη μέση ένα λούμπεν πρόσωπο... φοβηθήκατε την αγιοποίηση;
–Ο Αριστείδης δεν ήταν κάποιος ήρωας και η παράσταση δεν επιχειρεί την αγιοποίησή του. Ουσιαστικά υπήρξε ένα πολύ φτωχό παιδί που από μικρή ηλικία έδινε το σώμα του αριστερά και δεξιά για να έχει ένα πιάτο φαγητό να φάει και στη συνέχεια μεγαλώνοντας έγινε το τέλειο θύμα για να συγκαλυφτούν τα εγκλήματα του Δράκου και το παρακράτος να κάνει καλά τη δουλειά του. Όπως όλα δείχνουν, ο πραγματικός ένοχος υπήρξε γόνος μιας πολύ ισχυρής και πλούσιας οικογένειας της Θεσσαλονίκης που ήταν συνδεδεμένη με το παρακράτος της εποχής.
–Μου έρχεται στο μυαλό και η υπόθεση Κοεμτζή, πάλι ένα αριστερό λούμπεν πρόσωπο... με διαφορετικά εγκλήματα... σκεφτήκατε ίσως κοινά στοιχεία, κοινωνικά ή πολιτικά;
–Δεν μπορώ να πω ότι στο μυαλό μου, συνειδητά τουλάχιστον, υπήρξε κάποια συσχέτιση. Από την άλλη και οι δύο ιστορίες έχουν κάτι κοινό. Την ανάγκη του ανθρώπου να αρθρώσει κόντρα σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, την λαχτάρα του για ελευθερία, αξιοπρέπεια, ανθρωπιά. Και αυτό κρύβει μέσα του μια λεβεντιά που με συγκινεί πάντα.
–Σήμερα θα μπορούσαμε να έχουμε έναν Αρίστο Παγκρατίδη;
Δυστυχώς ναι. Οι μέθοδοι συγκάλυψης εκσυγχρονίστηκαν αλλά δεν έπαψαν ποτέ.
–Πού θα αποδίδατε την επιτυχία της παράστασης;
–Στην ουσία της. Η δύναμη που έχει αυτή η πραγματική ιστορία και στη συνέχεια στον τρόπο με τον οποίο η παράσταση κατάφερε να αποτυπώσει αυτή την ιστορία, όπως και στο έμψυχο δυναμικό της. Στους εξαιρετικούς ηθοποιούς και συντελεστές που αγκάλιασαν αυτή την παράσταση.
Πληροφορίες
«Αρίστος», σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαγεωργίου, με τους: Φιλαρέτη Κομνηνού, Γιάννη Λεάκο, Ιωάννη Αθανασόπουλο και τον μουσικό Γιώργο Δούσο επί σκηνής. Παραστάσεις: Λευκωσία, Θέατρο ΘΟΚ, Σάββατο 7 Μαΐου και Κυριακή 8 Μαΐου, ώρα 8:30 μ.μ.
Λεμεσός, Θέατρο Ριάλτο, Πέμπτη 5 Μαΐου και Παρασκευή 6 Μαΐου, ώρα 8:30 μ.μ.
