Του Απόστολου Τομαρά
Η επιστολή του υπαρχηγού της Εθνικής Φρουράς αντιστράτηγου Λουκά Χατζημιχαήλ και όσα αναφέρονται σε αυτή, πέρα από τη συναισθηματική ανάγκη να αποχαιρετήσει το προσωπικό της δύναμης, ένεκα αφυπηρέτησής του, απλώς αποτελούν ένα επιπρόσθετο ανησυχητικό στοιχείο για την κατάσταση που επικρατεί στις τάξεις της Ε.Φ. τα τελευταία χρόνια. Οι αναφορές σε «άρχοντες», και άλλους υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς, εντός της Ε.Φ., τους οποίους ο συντάκτης της επιστολής αποφεύγει να προσδιορίσει, αποκαλύπτουν μια νοσηρή κατάσταση και νοοτροπία, η οποία φαίνεται να έχει εμπεδωθεί και επεκταθεί μέχρι τα υψηλότερα δώματα ηγεσίας του στρατεύματος. Ενδεχομένως ο αντίκτυπος της επιστολής να ήταν ηπιότερος, εάν δεν είχαν παρουσιασθεί ανάλογα κρούσματα τα τελευταία χρόνια ή και άλλα τα οποία, ενδεχομένως, να παρέμειναν εντός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς. Όπως και να έχουν τα πράγματα, η επιστολή Χατζημιχαήλ αποτελεί καμπανάκι για το κομμάτι πειθαρχίας και στρατιωτικής ιεραρχίας εντός της Εθνικής Φρουράς, και υπό το πρίσμα αυτό κανονικά θα έπρεπε να αντιμετωπισθεί από πολιτική και στρατιωτική ηγεσία. Κάτι που δεν έγινε την εποχή (2011-2014) που αρχηγός της δύναμης ήταν ο αντιστράτηγος Στυλιανός Νάσης, ούτε και τώρα. Σε άλλες χώρες και στρατούς φαινόμενα όπως αυτά που αποκαλύφθηκαν κατά την περίοδο ηγεσίας του αντιστράτηγου Νάση και του νυν αρχηγού της Ε.Φ., με τους υπαρχηγούς, θα προκαλούσαν την εμπλοκή της στρατιωτικής δικαιοσύνης καθώς οι ενέργειες των δύο υπαρχηγών, τότε και τώρα, αποτελούν εξόφθαλμη διάπραξη σοβαρών αδικημάτων του στρατιωτικού ποινικού κώδικα.
Στον γενικό εισαγγελέα της Δημοκρατίας για γνωμάτευση, απέστειλε την επιστολή του υπαρχηγού της Ε.Φ. υποστράτηγου Λουκά Χατζημιχαήλ, ο υπ. Άμυνας Βασίλης Πάλμας, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ».
Η στάση της ηγεσίας
Παρά την προσπάθεια του υπαρχηγού της δύναμης να μην προσδιορίσει τους αποδέκτες όσων αναφέρει στην επιστολή του, είναι ξεκάθαρο πως ο πρώτος αποδέκτης είναι ο αρχηγός της Ε.Φ. αντιστράτηγος Γεώργιος Τσιτσικώστας. Είναι επίσης ηλίου φαεινότερο πως ο λόγος έκρηξης του υπαρχηγού δεν μπορεί να ήταν η απόφαση του αρχηγού να του απαγορεύσει να επισκεφθεί κάποια στρατόπεδα για να αποχαιρετήσει το προσωπικό τους. Σε κάποιο σημείο της επιστολής, ο συντάκτης αποδίδει την απαγόρευση στις διαμαρτυρίες του για όσα συμβαίνουν στην Εθνική Φρουρά, τους τελευταίους 10 μήνες. Δηλαδή από τις 8 Σεπτεμβρίου 2023, όταν ο αντιστράτηγος Γεώργιος Τσιτσικώστας διορίστηκε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας στη θέση του αρχηγού. Αν επιχειρηθεί η αναζήτηση ευθυνών, εκ των υστέρων, το μεγαλύτερο μέρος αυτών βαραίνει στο όργανο που διόρισε τον αρχηγό και υπαρχηγό. Τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και το Υπουργικό Συμβούλιο. Η λακωνική τοποθέτηση του Νίκου Χριστοδουλίδη πως οι δημόσιες δηλώσεις αξιωματικών της Ε.Φ., νεότερων και αρχαιότερων, δεν βοηθούν, δεν μπορεί να αποτελεί αυστηρό μήνυμα για όσους εν ενεργεία στρατιωτικούς συμπεριφέρονται ως πολιτικά πρόσωπα. Ήδη πέριξ της Ε.Φ. διατυπώνονται απόψεις για αυστηρότερη πολιτική αντιμετώπιση με απομάκρυνση και των δύο πρώτων αξιωματικών της Ε.Φ.
Ο ΥΠΑΜ
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η στάση του υπουργείου Άμυνας χωρίς να έχει υπάρξει μια επίσημη τοποθέτηση, εντός των αυστηρών στρατιωτικών πλαισίων, που να δίνει το μήνυμα πως δεν μπορεί να γίνουν ανεκτές ανάλογες καταστάσεις. Ωστόσο, αυτό που φαίνεται να έχει γίνει από πλευράς ΥΠΑΜ, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ήταν η απόφαση του Βασίλη Πάλμα να αποστείλει στον γενικό εισαγγελέα, νομικό σύμβουλο του οργάνου που διόρισε τον υπαρχηγό, την επιστολή Χατζημιχαήλ, ζητώντας γνωμάτευση για τον χειρισμό όσων έχουν προκύψει. Στρατιωτικές πηγές διευκρίνιζαν στην «Κ» πως η κίνηση του ΥΠΑΜ να αποταθεί σε ένα πολιτικό όργανο της Πολιτείας για ένα στρατιωτικό ζήτημα δεν είναι αντίθετο με το στρατιωτικό δικαστικό σύστημα, μιας και η κάλυψη της θέσης του υπαρχηγού γίνεται με πολιτική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και όχι με προαγωγή.
Ο Α΄ ΓΕΕΦ
Ένα εξίσου μεγάλο κομμάτι ευθυνών βαραίνει και τον αρχηγό της δύναμης, αν δεχθούμε πως η έκρυθμη κατάσταση στις σχέσεις των δύο πρώτων στην ιεραρχία της Ε.Φ. χρονολογούνται από την ανάληψη καθηκόντων του αντιστράτηγου Γεώργιου Τσιτσικώστα. Εντός του ΓΕΕΦ αλλά και της Ε.Φ. ήταν γνωστό πως η κατάσταση που επικρατούσε μεταξύ του αρχηγού και υπαρχηγού δεν ήταν η αρμόζουσα. Τους τελευταίους τέσσερις μήνες, τουλάχιστον, η «Κ» είχε στη διάθεσή της πληροφορίες για περιστατικά έντασης στο ΓΕΕΦ –κάποια από αυτά λέγεται ότι εξελίχθηκαν σε σοβαρά φραστικά επεισόδια. Στρατιωτικές πηγές υποστηρίζουν πως η πραγματική αιτία του τεταμένου κλίματος ήταν και οι πιέσεις που ασκούνταν από κύκλους του ΓΕΕΦ για λειτουργικά θέματα της Ε.Φ., θέματα που φαίνεται να αντιμετωπίζονταν αρνητικά από τον αρχηγό της δύναμης. Ωστόσο, αυτό το οποίο καταλογίζεται από στρατιωτικές πηγές εκτός Ε.Φ. είναι πως ο αρχηγός άφησε την κατάσταση να σύρεται χωρίς να λαμβάνει μέτρα τερματισμού της, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τα μηνύματα που λάμβανε το υπόλοιπο προσωπικό της Ε.Φ.
Επιστολή παραβίασης πρωτοκόλλων ασφάλειας
Εκτός από την κατάλυση κάθε έννοιας πειθαρχίας και στρατιωτικής ιεραρχίας ο συντάκτης της επιστολής, ανώτατος αξιωματικός της Ε.Φ., φαίνεται να παραβίασε και ουσιώδη πρωτόκολλα ασφάλειας. Ανεξήγητο για ανώτατο αξιωματικό, στην επιστολή του ο κ. Χατζημιχαήλ καταγράφει με πάσα λεπτομέρεια και στοιχεία στρατιωτικές μονάδες της Ε.Φ., ονομασίες, τοποθεσίες καθώς και τη αριθμητική δύναμη που τις στελεχώνουν, μονάδες στις οποίες, όπως αναφέρει, είχε την τιμή να υπηρετήσει. Η ενέργεια του δεύτερου τη τάξει της Ε.Φ. θεωρείται από στρατιωτικές πηγές σοβαρότατο παράπτωμα παραβίασης πρωτοκόλλων ασφάλειας, η οποία υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να διερευνηθεί και αν προκύπτει ζήτημα να παραπεμφθεί στη στρατιωτική δικαιοσύνη. Επίσης ποικιλοτρόπως ερμηνεύεται η προσπάθεια του υπαρχηγού να τεκμηριώσει τα περί απόλυτου εξευτελισμού που έζησε, προφανώς το προηγούμενο δεκάμηνο, καταφεύγοντας σε μεθόδους διαχωρισμού των αξιωματικών της Ε.Φ. στη λογική «εμείς» και «εσείς». Η αναφορά σε κάποιους «άρχοντες», που κρίνουν τον Κύπριο αξιωματικό-υπαξιωματικό και ΣΥΟΠ, υποτιμητικά (με εμπάθεια και ζηλοτυπία) και θεωρούν ότι, η σημερινή Εθνική Φρουρά, υπολείπεται δυνατοτήτων, συγκρινόμενη με λοιπές ένοπλες δυνάμεις, υποστηρίζοντας ότι, θα μπορούσε να βρίσκεται σε καλύτερο επίπεδο, ας «ξεπεζέψουν», για να δουν από κοντά, τον πραγματικό θησαυρό της Εθνικής Φρουράς, το προσωπικό της», ερμηνεύεται από στρατιωτικές πηγές και ως προσπάθεια δημιουργίας ομάδων εντός της Εθνικής Φρουράς, κάτι που αποτελεί σοβαρότατο στρατιωτικό αδίκημα, ενώ πλήττει και το ηθικό και το πνεύμα ενότητας του προσωπικού της Ε.Φ.
