Της Μαρίνας Οικονομίδου
Τρία είναι τα κύρια στοιχήματα της κυβέρνησης μετά και τη δημοσιοποίηση των νέων μέτρων που εξήγγειλε το βράδυ της Δευτέρας ο πρόεδρος της Δημοκρατίας. Πρώτος στόχος είναι να εφαρμοστούν κατά γράμμα τα τελευταία μέτρα που ανακοινώθηκαν και εκεί όπου χρειαστεί να υπάρξει τιμωρία. Το δεύτερο στοίχημα, με δεδομένη και την εφαρμογή των μέτρων, είναι να μειωθούν τα κρούσματα, καθώς τη Δευτέρα που πέρασε, τα επιβεβαιωμένα κρούσματα είχαν σχεδόν διπλασιαστεί (από 10-11 κρούσματα ημερησίως, έφτασαν τα 21 επιβεβαιωμένα) στην Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό σε συνδυασμό με το ότι ο πυρήνας των κρουσμάτων βρίσκεται κυρίως στα νοσηλευτήρια και ανάμεσα στους επαγγελματίες υγείας, ενισχύει τις ανησυχίες για κατάρρευση του συστήματος υγείας. Το τρίτο στοίχημα για την κυβέρνηση είναι να μπορέσει να κρατηθεί η κυπριακή οικονομία μπροστά στις νέες και άγνωστες για το παγκόσμιο προκλήσεις που φέρει ο κορωνοϊός.
Στα σπίτια λόγω ανυπακοής
Στην κυβέρνηση επικρατούσε μέχρι και το βράδυ της Κυριακής η άποψη ότι η Ελλάδα δεν επέβαλε σκληρότερα μέτρα από την Κύπρο, καθώς σε αντίθεση με την Κύπρο εξακολουθεί να μην έχει απαγορεύσει πτήσεις. Όπως όμως είχε καταγραφεί και στην «Κ» το ενδεχόμενο αυστηρότερων μέτρων, ήταν κάτι που ήταν υπό μελέτη από την προηγούμενη βδομάδα. Στη διυπουργική επιτροπή της Δευτέρας, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας άκουσε τις απόψεις των επιστημόνων και των στενών του συνεργατών, για το πώς θα πρέπει να κινηθεί η κυβέρνηση ούτως ώστε να αντιμετωπίσει την διασπορά του κορωνοϊού. Αυτό, ωστόσο, που προκάλεσε ανησυχία ήταν αφενός η ανυπακοή πολιτών μπροστά στις προτροπές της κυβέρνησης να περιοριστούν στο σπίτι.
Ενδεικτικά ήταν τα ρεπορτάζ με τον συνωστισμό πολιτών σε πάρκα, στον Μόλο της Λεμεσού, σε εκδρομικούς χώρους και στις λαϊκές αγορές χωρίς προφύλαξη. Όμως ρόλο στο να ζητηθούν αυστηρότερα μέτρα έπαιξε βεβαίως και το γεγονός ότι πληθαίνουν μέρα με τη μέρα τα κρούσματα στους επαγγελματίες υγείας, κάτι το οποίο ενισχύει όπως λένε κυβερνητικές πηγές τον κίνδυνο κατάρρευσης του συστήματος. Σε αυτό το πλαίσιο όλοι οι συνεργάτες του προέδρου, πρότειναν τη λήψη αυστηρότερων μέτρων, στο μοντέλο της Ελλάδας. Δηλαδή, απαγόρευση της άσκοπης κυκλοφορίας και επιβολή προστίμου εκεί και όπου παρουσιαστεί παράβασή του. Σε αυτό το πλαίσιο ο πρόεδρος της Δημοκρατίας προχώρησε ακολουθώντας τα βήματα της Ελλάδας, κλείνοντας εκδρομικούς χώρους, πάρκα, πλατείες, απαγορεύοντας τελετές και αναστέλλοντας επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου με συγκεκριμένες εξαιρέσεις.
Η εφαρμογή των μέτρων
Αυτό που φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα την κυβέρνηση είναι το κατά πόσο είναι εφικτή η εφαρμογή των μέτρων που έχουν ήδη εξαγγελθεί. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια του διαγγέλματός του φρόντισε να υπογραμμίσει ότι η Πολιτεία θα είναι αμείλικτη με όσους δεν πειθαρχούν και να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου ότι ενδεχόμενη διασπορά μπορεί να οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στα όσα τραγικά συμβαίνουν στην Ιταλία και στην Ισπανία. Κίνηση που θεωρήθηκε ως προσπάθεια να συνετιστούν οι απειθάρχητοι. Σε αυτό το πλαίσιο, το μεσημέρι της Τρίτης πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό συνέντευξη Τύπου από τον υπουργό Εσωτερικών Νίκο Νουρή και τον υφυπουργό Καινοτομίας Κυριάκο Κόκκινο, που είχε ως στόχο την περαιτέρω ενημέρωση γύρω από την επιβολή των νέων μέτρων.
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έδωσαν οι Ν. Νουρής και Κυρ. Κόκκινος, θα επιτρέπεται για πολύ συγκεκριμένους λόγους εξαίρεση, για την οποία θα δίνεται έγκριση διακίνησης για χρονικό διάστημα 3 ωρών από τον χρόνο της έγκρισης. Αυτή η έγκριση θα γίνεται είτε με γραπτό μήνυμα που θα αποστέλλεται στον αριθμό 8998 χωρίς χρέωση είτε με συμπλήρωση εντύπων. Για τη διακίνηση των πολιτών υπάρχουν δύο έντυπα. Το ένα θα συμπληρώνεται από τον εργοδότη ή τον αυτοεργοδοτούμενο, και το δεύτερο, που αφορά τη διακίνηση για απολύτως αναγκαίους προσωπικούς λόγους, από τον ενδιαφερόμενο πολίτη, ως υπεύθυνη δήλωση. Τόσο ο κ. Νουρής όσο και ο κ. Κόκκινος εξήγησαν πως θα επιδειχθεί ελαστικότητα στην αρχή και οι έλεγχοι θα έχουν περισσότερο συμβουλευτικό χαρακτήρα μέχρι να γίνει αντιληπτή από τους πολίτες η νέα κατάσταση πραγμάτων. Εξήγησαν, ωστόσο, ότι αν παρατηρηθεί κατάχρηση των εξαιρέσεων, τα μέτρα θα γίνουν ακόμα αυστηρότερα.
Μάλιστα, όσοι καταχραστούν το σύστημα, θα τους επιβληθεί το πρόστιμο των 150 ευρώ. Για την εφαρμογή των μέτρων έχει ήδη οργανωθεί το αστυνομικό σώμα, καθώς σύμφωνα με τον Αρχηγό της Αστυνομίας, όλες οι αστυνομικές διευθύνσεις των επαρχιών έχουν ενισχυθεί με προσωπικό. Όπως ανέφερε ο κ. Μιχαηλίδης, θα υπάρχει αυξημένη και αισθητή η παρουσία των αστυνομικών στους δρόμους, οι οποίοι θα προσπαθούν να διευκολύνουν αφενός τον κόσμο, αφετέρου δε θα διενεργούν αυστηρούς ελέγχους ούτως ώστε να εφαρμοστεί πλήρως και το τελευταίο διάταγμα. Το κατά πόσο θα μπορέσουν να εφαρμόσουν πλήρως το διάταγμα, θα διαφανεί όπως λένε κυβερνητικές πηγές τα πρώτα εικοσιτετράωρα. Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως, πως μιλώντας στο ΚΥΠΕ, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Σαββίδης διαμήνυσε πως όσοι παραβαίνουν το τελευταίο διάταγμα, μπορούν άμεσα και να καταχωρηθούν αλλά και να εκδικαστούν από τα Δικαστήρια, χωρίς να επηρεάζονται από τα προσωρινά μέτρα περιορισμού εκδίκασης των δικαστικών υποθέσεων.
Το ευάλωτο σύστημα υγείας
Με την εφαρμογή των μέτρων, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να περιορίσει τη διασπορά του ιού και αυτό όπως λένε κυβερνητικά στελέχη θα διαπιστωθεί λίγες μέρες μετά την επιβολή και των νέων μέτρων. Το μεγάλο βεβαίως στοίχημα, είναι να μπορέσει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που υπάρχει στα δημόσια νοσηλευτήρια, καθώς η μόλυνση επαγγελματιών υγείας, σε συνδυασμό με τις ελλείψεις εξοπλισμού, προκαλεί ανησυχίες για το ενδεχόμενο κατάρρευσης του συστήματος υγείας. Ήδη αρκετοί επαγγελματίες υγείας, κάνουν λόγο για άσχημες συνθήκες στα νοσηλευτήρια, αλλά και απουσία κατάλληλων μασκών και προστατευτικών στολών που θα μειώσει αισθητά τις πιθανότητες εξάπλωσης του ιού εντός του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού.
Ήδη την επόμενη μέρα της κρίσης, η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται πως θα κληθεί να απαντήσει για ποιο λόγο δεν υπήρχε συγκεκριμένο πλάνο για διαχείριση μιας επιδημίας. Η «Κ» είχε αποκαλύψει και την περασμένη Κυριακή, ότι στη σύσκεψη της υπουργικής διαχείρισης κρίσης τον Οκτώβριο του 2018, είχε τεθεί από αρμόδιους ενώπιον των υπουργών Εσωτερικών, Εξωτερικών, Δικαιοσύνης, Άμυνας και Γεωργίας η ανάγκη να μπει συγκεκριμένο πλάνο διαχείρισης μεγάλων κρίσεων, όπως η τρομοκρατία το μεταναστευτικό και η επιδημία, κάτι που μπήκε τελικώς στο συρτάρι και τέθηκε μόλις τον προηγούμενο μήνα. Βεβαίως, η απάντηση κυβερνώντων είναι ότι κανείς δεν ανέμενα μία τέτοια κρίση και πως χώρες πολύ πιο οργανωμένες, έχουν φανεί πολύ πιο απροετοίμαστες στο να διαχειριστούν την κρίση από ό,τι η Κύπρος.
Η οικονομία την επόμενη μέρα
Βεβαίως σε τρίτο πλάνο, φαίνεται να μπαίνει η κυπριακή οικονομία. Υπήρξε ιδιαίτερα θετική ανταπόκριση τόσο πολιτών όσο και πολιτικών κομμάτων για τα οικονομικά και κοινωνικά μέτρα, ωστόσο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το πόσο γερά θα πατά η κυπριακή οικονομία θα εξαρτηθεί από τον καιρό που θα χρειαστεί να μείνει το κράτος σε αυτή την ιδιάζουσα κατάσταση. Ήδη το απόγευμα της Τρίτης, ο υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης είχε προχωρήσει σε τηλεδιάσκεψη με τους πολιτικούς αρχηγούς για ενημέρωσή τους γύρω από το διαφοροποιημένο πακέτο οικονομικών μέτρων και για το πακέτο τόνωσης της ρευστότητας που ετοίμασε η κυβέρνηση.
Ήδη, πάντως, κόμματα της αντιπολίτευσης έθεσαν ζητήματα γύρω από την οικονομία και τους χειρισμούς της κυβέρνησης. Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος έθιξε την περασμένη Δευτέρα το γεγονός ότι ενώ κλείνει ο μήνας και κάποιες επιχειρήσεις θα πρέπει να καταβάλουν μισθούς και φόρους χωρίς να έχουν έσοδα, η βουλή δεν έχει δει ακόμη τις προτάσεις της κυβέρνησης. Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ, από την άλλη ξεκαθάρισε πάντως πως οι τράπεζες θα πρέπει να συμβάλουν σε αυτή τη δοκιμασία. Μέσω ανάρτησής του στο twitter, ξεκαθάρισε πως «οι τράπεζες στηρίχθηκαν με θυσίες της κοινωνίας το 2013. Τώρα είναι η ώρα να το ανταποδώσουν». Η τηλεδιάσκεψη του υπουργού με τους πολιτικούς αρχηγούς έγινε ενόψει της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου το οποίο θα εγκρίνει τα εν λόγω νομοσχέδια, πριν αυτά προωθηθούν στη Βουλή την προσεχή Παρασκευή.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
