ΚΥΠΕ
Στο Δικαστήριο της ΕΕ παραπέμπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Κύπρο, καθώς και τη Βουλγαρία, λόγω μη ορθής μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας για τον έλεγχο της αναλογικότητας (οδηγία (ΕΕ) 2018/958), που υποχρεώνει τα κράτη μέλη να ελέγχουν την αναλογικότητα νέων νομοθετικών μέτρων για την κατοχύρωση επαγγελμάτων πριν αυτά τεθούν σε ισχύ.
Η απόφαση περιλαμβάνεται στην τακτική δέσμη Δεκεμβρίου για τις διαδικασίες επί παραβάσει τις οποίες δημοσίευσε η Κομισιόν τη δευτέρα, και περιλαμβάνουν ακόμα δύο επιστολές αιτιολογημένης γνώμης (ένα βήμα πριν την παραπομπή στο ΔΕΕ) σε σχέση με την επεξεργασία αποβλήτων και τη συμμόρφωσή τους με την Πράξη για τη Διακυβέρνηση των Δεδομένων (Data Governance Act).
Επίσης η Επιτροπή ανοίγει νέα διαδικασία επί παραβάσει κατά της Κύπρου και άλλων κρατών μελών για την οδηγία για μείωση του φόρτου για τους επαγγελματίες που επιθυμούν να παρέχουν υπηρεσίες σε προσωρινή και περιστασιακή βάση.
Με την τακτική δέσμη αποφάσεων επί παραβάσει, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινεί νομικές διαδικασίες κατά των κρατών μελών που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους βάσει του δικαίου της ΕΕ. Η διαδικασία ξεκινά με προειδοποιητική επιστολή, μετά την οποία σε περίπτωση μη συμμόρφωσης μπορεί να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη. Το τελευταίο στάδιο είναι η προσφυγή στο ΔΕΕ το οποίο μπορεί να επιβάλει κυρώσεις και πρόστιμα, ωστόσο πολλές υποθέσεις κλείνουν με συμμόρφωση του κράτους μέλους χωρίς να χρειαστεί να φτάσει σε αυτό το σημείο.
Οδηγία για τον έλεγχο της αναλογικότητας
Η Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμπψει την Κύπρο [INFR(2022)2055] και τη Βουλγαρία στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω μη ορθής μεταφοράς στο εθνικό τους δίκαιο της οδηγίας για τον έλεγχο της αναλογικότητας (οδηγία (ΕΕ) 2018/958).
Η οδηγία για τον έλεγχο της αναλογικότητας υποχρεώνει τα κράτη μέλη να αξιολογούν διεξοδικά την αναλογικότητα νέων εθνικών μέτρων για τη νομοθετική κατοχύρωση επαγγελμάτων, πριν από τη θέσπισή τους. Σκοπός της οδηγίας είναι, επίσης, να αποτρέψει τις περιττές περιοριστικές κανονιστικές ρυθμίσεις των επαγγελμάτων. Τα κράτη μέλη είχαν διορία να μεταφέρουν την οδηγία στο εθνικό δίκαιο μέχρι τις 30 Ιουλίου 2020.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η Κύπρος δεν διασφάλισε ότι όλα τα μέτρα που καλύπτονται από την οδηγία, ιδίως εκείνα που αποτελούν πρωτοβουλία επαγγελματικών φορέων ή του κοινοβουλίου, υποβάλλονται σε προηγούμενο έλεγχο αναλογικότητας. Επιπλέον, η Κύπρος εφάρμοσε εσφαλμένα διάφορα κριτήρια αξιολόγησης της αναλογικότητας που ορίζονται στην οδηγία και δεν διασφάλισε την κατάλληλη παροχή πληροφοριών και τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, αναφέρεται.
Στις 18 Οκτωβρίου 2023 η Κομισιόν είχε στείλει στη Βουλγαρία και στην Κύπρο αιτιολογημένη γνώμη, η οποία συμπληρώθηκε με πρόσθετη αιτιολογημένη γνώμη προς τη Βουλγαρία στις 25 Ιουλίου 2024. Ωστόσο, καθώς θεωρεί πως οι ενέργειες που έγιναν μέχρι σήμερα ήταν ανεπαρκείς, η Επιτροπή παραπέμπει τη Βουλγαρία και την Κύπρο στο ΔΕΕ.
Σύμφωνα με την οδηγία, τα κράτη μέλη πρέπει να διενεργούν αξιολόγηση της αναλογικότητας πριν τη θέσπιση νέων νομοθεσιών κατοχύρωσης επαγγελμάτων. Η οδηγία περιλαμβάνει κατάλογο κριτηρίων τα οποία τα κράτη μέλη υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη στο πλαίσιο της αξιολόγησης. Επίσης, απαιτεί τη δημοσιοποίηση των αξιολογήσεων και την ενημέρωση και εμπλοκή όλων των ενδιαφερόμενων μερών. Μετά τη θέσπιση των νομοθεσιών, τέλος, τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να παρακολουθούν την αναλογικότητά τους σε συνάρτηση με σχετικές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα σε σχέση με την τεχνολογία.
Επεξεργασία αποβλήτων
Επίσης, η Κομισιόν απέστειλε αιτιολογημένη γνώμη στην Κύπρο [INFR(2021)2217] και την Ελλάδα λόγω μη ορθής εφαρμογής της οδηγίας περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων (οδηγία 1999/31/ΕΚ) και της οδηγίας-πλαισίου για τα απόβλητα [οδηγία 2008/98/ΕΚ, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2018/851].
Η οδηγία περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων θεσπίζει πρότυπα για τους χώρους υγειονομικής ταφής για προστασία της ανθρώπινης υγείας και τις επιπτώσεις στο νερό, στο έδαφος και στον αέρα. Η οδηγία - πλαίσιο για τα απόβλητα υποχρεώνει τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα ώστε να εξασφαλίσουν ότι σε χώρους υγειονομικής ταφής πραγματοποιείται διάθεση μόνο αποβλήτων που έχουν υποστεί επεξεργασία. Τα κράτη μέλη πρέπει ακόμα να ανακτούν και να διαθέτουν τα απόβλητα κατά τρόπο που δεν θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, απαγορεύοντας την εγκατάλειψη, την απόρριψη ή την ανεξέλεγκτη διάθεση των αποβλήτων.
Τον Δεκέμβριο του 2021, η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Κύπρο, επειδή δεν διασφάλισε ότι τα απόβλητα υποβάλλονται σε κατάλληλη επεξεργασία πριν την υγειονομική ταφή τους και επειδή δεν δημιούργησε ολοκληρωμένο και κατάλληλο δίκτυο εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων που θα λαμβάνει υπόψη τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές. Οι ελλείψεις αφορούσαν τρεις χώρους υγειονομικής ταφής. Αφού αξιολόγησε την απάντηση που υπέβαλαν οι ελληνικές και κυπριακές αρχές, και με βάση τα πρόσφατα στοιχεία, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όλοι οι χώροι υγειονομικής ταφής εξακολουθούν να μηνσυμμορφώνονται. Επιπλέον, η ικανότητα των εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων πριν την υγειονομική ταφή είναι και στις δύο χώρες ανεπαρκής για την επεξεργασία των μεικτών αστικών αποβλήτων.
Οι δύο χώρες έχουν προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα. Σε αντίθετη περίπτωση η Επιτροπή μπορεί να επιλέξει να παραπέμψει τις υποθέσεις στο ΔΕΕ.
Πράξη για τη διακυβέρνηση των δεδομένων
Η Κομισιόν αποφάσισε να στείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Κύπρο [INFR(2024)2056], καθώς και στην Τσεχία, στη Γερμανία, στην Εσθονία, στην Ελλάδα, στο Λουξεμβούργο, στην Αυστρία, στην Πολωνία, στην Πορτογαλία και στη Σλοβενία, καθώς δεν έχουν ορίσει τις αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή της πράξης για τη διακυβέρνηση δεδομένων ή δεν έχουν αποδείξει ότι οι εν λόγω αρμόδιες αρχές είναι εξουσιοδοτημένες να εκτελούν τα καθήκοντα που απαιτούνται βάσει της πράξης.
Στόχος της πράξης για τη διακυβέρνηση δεδομένων είναι να διευκολύνει την κοινοχρησία δεδομένων μεταξύ τομέων και χωρών της ΕΕ προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων. Η πράξη αυξάνει την εμπιστοσύνη στην κοινή χρήση δεδομένων, με τη θέσπιση κανόνων για την ουδετερότητα των διαμεσολαβητών που συνδέουν τα άτομα και τις επιχειρήσεις με τους χρήστες των δεδομένων.
Η Επιτροπή απέστειλε στις 23 Μαΐου 2024 προειδοποιητική επιστολή στην Τσεχία, στη Γερμανία, στην Εσθονία, στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στο Λουξεμβούργο, στην Αυστρία, στην Πολωνία, στην Πορτογαλία και στη Σλοβενία.
Ενώ ορισμένα κράτη μέλη κοινοποίησαν στην Επιτροπή τον ορισμό των αρμόδιων αρχών, κανένα δεν τις έχει εξουσιοδοτήσει πλήρως να εκτελούν και να εφαρμόζουν την πράξη για τη διακυβέρνηση δεδομένων. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στα κράτη μέλη, τα οποία έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών προτού μπορεί να επιλέξει να παραπέμψει τις υποθέσεις στο ΔΕΕ.
Μείωση φόρτου για επαγγελματίες που παρέχουν υπηρεσίες σε προσωρινή βάση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε τέλος να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Κύπρο καθώς και στο Βέλγιο, στη Βουλγαρία, στην Τσεχία, στη Δανία, στη Γερμανία, στην Ιρλανδία, στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στη Γαλλία, στην Ιταλία, στη Λετονία, στο Λουξεμβούργο, στην Ουγγαρία, στη Μάλτα, στις Κάτω Χώρες, στην Αυστρία, στην Πολωνία, στη Ρουμανία, στη Σλοβενία, στη Φινλανδία και στη Σουηδία, λόγω μη συμμόρφωσης με τους κανόνες της ΕΕ για τα επαγγελματικά προσόντα (οδηγία 2005/36/ΕΚ).
Οι κανόνες αυτοί διευκολύνουν τους επαγγελματίες να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε προσωρινή και περιστασιακή βάση σε διάφορα κράτη μέλη, ενώ διασφαλίζουν παράλληλα την προστασία των καταναλωτών και των πολιτών.
Τα κράτη μέλη μπορούν, κατ' εξαίρεση όσον αφορά επαγγέλματα που αφορούν τη δημόσια υγεία και ασφάλεια, να ελέγχουν τα προσόντα προτού επιτρέψουν την παροχή υπηρεσιών. Οι εν λόγω προηγούμενοι έλεγχοι μπορούν να καθυστερήσουν σημαντικά την έναρξη των δραστηριοτήτων και, ως εκ τούτου, μπορούν να επιβληθούν μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις, ιδίως όταν η έλλειψη επαγγελματικών προσόντων θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στην υγεία ή την ασφάλεια του αποδέκτη της υπηρεσίας.
Η Επιτροπή θεωρεί ότι τα εν λόγω 22 κράτη μέλη απαιτούν αδικαιολόγητα εκ των προτέρων ελέγχους για αρκετά επαγγέλματα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες επιτρέπονται οι εν λόγω έλεγχοι, και έχει εστιάσει τα εν λόγω μέτρα επιβολής σε τρεις τομείς ιδιαίτερης σημασίας, δηλαδή στις κατασκευές, στις μεταφορές και στις επιχειρηματικές υπηρεσίες.
Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή στέλνει προειδοποιητική επιστολή στα κράτη μέλη τα οποία έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσουν και να διορθώσουν τις ελλείψεις. Αν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.
