ΚΥΠΕ
Η Κύπρος συνεχίζει να βασίζεται στην ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις προσπάθειες για επανένωση της χώρας και τον τερματισμό του απαράδεκτου status quo, ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης σε δηλώσεις του μετά τη συνάντησή του με την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα, στο Προεδρικό Μέγαρο την Παρασκευή.
Από την πλευρά της, η Ρομπέρτα Μέτσολα δήλωσε ότι η Ευρώπη στέκεται στο πλευρό της Κύπρου και δεν θα είναι ποτέ ολόκληρη όσο η Κύπρος παραμένει διαιρεμένη. Παράλληλα, σε σχέση με τις ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) η Πρόεδρος του ΕΚ έστειλε το μήνυμα ότι η Κύπρος μπορεί να καταστεί βασικός στρατηγικός εταίρος για την ΕΕ στη διαφοροποίηση του ενεργειακού της μείγματος.
«Για να υπάρξουν οι προϋποθέσεις για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, η Τουρκία θα πρέπει να τερματίσει τις μονομερείς ενέργειες που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και οι οποίες έχουν καταδικαστεί έντονα από την ΕΕ, είτε στο έδαφος είτε στη θάλασσα», τόνισε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Σε ό,τι αφορά την τρέχουσα κατάσταση του Κυπριακού, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι δυστυχώς εξακολουθεί να υπάρχει αδιέξοδο, δεδομένης τόσο της απόρριψης από την τουρκική πλευρά του διορισμού απεσταλμένου του ΟΗΕ όσο και της επιμονής της σε λύση δύο κρατών, θέση που έχει απορριφθεί επανειλημμένα από τα Ηνωμένα Έθνη και την ΕΕ, καθώς αποκλίνει από την καθιερωμένη βάση της επίτευξης λύσης που θα επανενώνει την Κύπρο ως διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και που καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και υπό το φως των αρχών και αξιών της ΕΕ.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πρόσθεσε ότι «θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ακούραστα και να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για να ξεφύγουμε από το σημερινό αδιέξοδο. Σε αυτό το πλαίσιο περιέγραψα την πρότασή μου για την υιοθέτηση τολμηρών Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία αφενός αντιμετωπίζουν σημαντικές ανησυχίες της τουρκοκυπριακής κοινότητας και αφετέρου έχουν τη δυνατότητα να αποτελέσουν τομή στην επιδίωξη μιας συνολικής διευθέτησης».
«Μπορεί να υπάρξει μόνο μια Κύπρος, ένα ενιαίο, κυρίαρχο, ευρωπαϊκό κράτος, μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ένα κράτος όπου όλοι οι κάτοικοι θα είναι πολίτες της ΕΕ», τόνισε στις δικές της δηλώσεις η Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, προσθέτοντας ότι τώρα είναι η ώρα να δοθεί νέα ώθηση σε αυτές τις διαπραγματεύσεις.
«Αυτό που χρειαζόμαστε είναι να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη και οι πρόσφατες προκλητικές ενέργειες, που καταδικάστηκαν επανειλημμένα από την ΕΕ, θέτουν σε κίνδυνο τις προσπάθειες για την επανάληψη των απευθείας συνομιλιών. Η Αμμόχωστος πρέπει να γίνει παράδειγμα δικοινοτικής συνεργασίας, αντί για σημείο αντιπαράθεσης. Ένα αμοιβαία επωφελές αποτέλεσμα είναι εφικτό και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα είναι εκεί για να θέσει όλους τους πόρους μας στη διάθεσή σας», πρόσθεσε, ενώ εξήρε επίσης τις προσπάθειες του Προέδρου Αναστασιάδη για την επανέναρξη ενός εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών.
Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι η Κύπρος είναι το κράτος μέλος της ΕΕ με το υψηλότερο ποσοστό αιτήσεων ασύλου για πρώτη φορά σε σχέση με τον πληθυσμό της για πέντε συνεχή χρόνια και το κράτος μέλος που δεν έχει επωφεληθεί από ουσιαστικά μέτρα μετεγκατάστασης μέχρι στιγμής.
Ταυτόχρονα, είπε, το αυξανόμενο ποσοστό των μεταναστών σε σχέση με τον τοπικό πληθυσμό προκαλεί σοβαρή ανησυχία, αφού το ποσοστό των αιτητών και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην Κύπρο αντιστοιχεί σε ποσοστό πέραν του 5% του πληθυσμού της χώρας.
«Αυτή η εργαλειοποίηση της μετανάστευσης, η οποία καθοδηγείται από την Τουρκία και τη μη τήρηση της συμφωνίας του 2016, αποτελεί συνειδητή προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Κύπρου και κατά συνέπεια της ΕΕ. Ως εκ τούτου, είμαστε της πάγιας άποψης ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναπτύξει μια εργαλειοθήκη για ταχεία και αποτελεσματική αντίδραση, προκειμένου να ενισχύσει την ανθεκτικότητα των κρατών μελών απέναντι σε αυτή την υβριδική απειλή», τόνισε.
Όσον αφορά στην ενέργεια, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επανέλαβε την υποστήριξη της Κύπρου στην πρωτοβουλία REPowerEU, καθώς και στην εξωτερική ενεργειακή στρατηγική, καθώς αναμένεται να ενισχύσει την ενεργειακή αυτονομία της ΕΕ, να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και να δώσει ώθηση στην ενεργειακή μετάβαση, ενώ πρόσθεσε ότι οι ιδιαιτερότητες των κρατών μελών πρέπει να ληφθούν υπόψη ως σημαντικός παράγοντας, στην περίπτωση της Κύπρου λόγω του απομονωμένου ενεργειακού της συστήματος.
Αναφερόμενος επίσης στην ανάγκη να προωθηθεί η ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης σε αυτό το ταχέως μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον, ο Πρόεδρος τόνισε ότι η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να αποτελέσει έναν αξιόπιστο εναλλακτικό ενεργειακό διάδρομο και η Κύπρος είναι έτοιμη να συμβάλει με τον δικό της τρόπο.
Σχολιάζοντας την αύξηση του κόστους διαβίωσης και του πληθωρισμού ως αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων σε πρωτόγνωρα επίπεδα, η κ. Μετσόλα είπε ότι «μπορούμε να αναλάβουμε από κοινού δράσεις για να περιορίσουμε τις επιπτώσεις, είτε πρόκειται για την επιβολή πλαφόν στους λογαριασμούς, είτε για τον εξορθολογισμό των συστημάτων τιμολόγησης ή την αποσύνδεση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από το φυσικό αέριο, αυτά είναι πράγματα που μπορούμε να κάνουμε τώρα, έστω και προσωρινά, για να αντισταθμίσουμε τις άμεσες πιέσεις, ενώ εφαρμόζουμε μακροπρόθεσμες στρατηγικές. Αυτό περιμένουν οι πολίτες από εμάς και αυτό είναι που πρέπει να προσφέρουμε. Αλλά μπορούμε να το πράξουμε μόνο αν ενεργήσουμε από κοινού».
Όσον αφορά στις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τη συνεχιζόμενη επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι οι Κύπριοι κατανοούν πλήρως την τραγωδία που αντιμετωπίζει ο ουκρανικός λαός, καθώς υπήρξαν και αυτοί θύματα της παράνομης τουρκικής εισβολής, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη διαίρεση του νησιού και, από το 1974, τη συνεχιζόμενη στρατιωτική κατοχή του 37% του εδάφους της Δημοκρατίας και τον βίαιο εκτοπισμό του ενός τρίτου του πληθυσμού της από τις εστίες του.
«Η θέση μας ήταν πάντα αποφασιστική και ομόφωνη εντός της ΕΕ. Η κυριαρχία, η εδαφική ακεραιότητα και το απαραβίαστο των συνόρων όλων των κρατών, συμπεριλαμβανομένων φυσικά της Ουκρανίας και της Κύπρου, πρέπει να γίνονται σεβαστά», τόνισε, προσθέτοντας ότι δυστυχώς, οι κοινές προσπάθειες παρεμποδίζονται από χώρες εταίρους, οι οποίες παρέχουν στη Ρωσία «δυνατότητες αποφυγής κυρώσεων». «Είναι σταθερή μας πεποίθηση ότι όλες οι χώρες που φιλοδοξούν να ενταχθούν στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια θα πρέπει να σέβονται πλήρως τις θεμελιώδεις αξίες και αρχές μας», πρόσθεσε.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το πότε η ΕΕ θα λάβει κυρώσεις κατά της Τουρκίας, όπως έχει λάβει κατά της Ρωσίας, δεδομένης της παραβίασης του διεθνούς δικαίου στην Κύπρο με το πρόσφατο παράδειγμα της Αμμοχώστου, η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είπε ότι «αναφορικά με τις κυρώσεις ήμασταν εξαιρετικά σαφείς ότι οι χώρες αυτές, ειδικά οι χώρες που φιλοδοξούν να έρθουν πιο κοντά στην ΕΕ, όχι μόνο πρέπει να υποστηρίξουν τις κυρώσεις που έχουν υιοθετηθεί κατά της Ρωσίας στο πλαίσιο της παράνομης εισβολής στην Ουκρανία, αλλά και να τις επιβάλουν και να μην επιτρέψουν παραθυράκια, αφού κάτι τέτοιο μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα αυτών των κυρώσεων».
«Η περιοχή των Βαρωσίων και η πόλη της Αμμοχώστου αποτελούν σύμβολο για το Κυπριακό, αντιπροσωπεύει τις προοπτικές μιας ειρηνικής λύσης, οι τελευταίες ενέργειες που έγιναν στην παραλιακή περιοχή θέτουν σε κίνδυνο τις προσπάθειες για επανέναρξη των απευθείας συνομιλιών για μια συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού», υπογράμμισε.
Η κ. Μετσόλα πρόσθεσε ότι εκπροσωπεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ένα θεσμικό όργανο που έχει επανειλημμένα καταδικάσει το γεγονός ότι η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την Αμμόχωστο και για το σκοπό αυτό υποστηρίζει την άμεση επιστροφή των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους τους. «Θα συνεχίσουμε να επιμένουμε σε αυτή τη θέση και θα συνεχίσουμε επίσης να επιμένουμε ότι οποιαδήποτε χώρα χρησιμοποιεί τους πιο ευάλωτους ανθρώπους στον πλανήτη για γεωπολιτικά παιχνίδια είναι κάτι που δεν είναι αποδεκτό για την ΕΕ και κάτι που δεν είναι αποδεκτό πουθενά στην Ευρώπη».
Ερωτηθείσα εάν η ΕΕ εξετάζει το ζήτημα της εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου από την Κύπρο, δεδομένων και των πρόσφατων ανακαλύψεων στην ΑΟΖ της, ο κ. Μετσόλα είπε ότι «η 24η Φεβρουαρίου έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου που έπρεπε να είχαμε ακούσει νωρίτερα και αυτό που γνωρίζουμε τώρα και έναντι του οποίου έπρεπε να είχαμε ενεργήσει νωρίτερα είναι ότι ο Πούτιν δεν σταμάτησε το 2008, δεν σταμάτησε το 2015 και σίγουρα δεν θα σταματήσει τώρα».
«Ταυτόχρονα, εξαρτηθήκαμε, ορισμένες χώρες περισσότερο από άλλες, από μια φθηνή παροχή φυσικού αερίου, την οποία θεωρούσαμε δεδομένη. Είχαμε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε μια σωστή Ενεργειακή Ένωση, είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε τα κράτη της ΕΕ πιο αλληλοεξαρτώμενα, είχαμε την ευκαιρία να εντοπίσουμε τρόπους να γίνουμε ενεργειακά ανεξάρτητοι εξαρτώμενοι από τους φίλους μας και όχι από τους εχθρούς μας», συνέχισε, προσθέτοντας ότι οι πρόσφατες ανακαλύψεις δείχνουν επίσης ότι η Κύπρος μπορεί να είναι όχι μόνο ανεξάρτητη σε αυτόν τον τομέα, αλλά και βασικός στρατηγικός εταίρος και σύμμαχος για την ΕΕ στη διαφοροποίηση του ενεργειακού της μείγματος.
«Αυτό είναι κάτι που πρέπει να συνεχίσουμε να εξετάζουμε, αυτό είναι κάτι στο οποίο πρέπει να συνεχίσουμε να επενδύουμε και μας επιτρέπει επίσης να εξετάσουμε διάφορους εταίρους, τρίτες χώρες, με τους οποίους μπορούμε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε υπό το φως της συνεχιζόμενης επιθετικότητας, αλλά και στο μέλλον, διότι η στρατηγική μας αυτονομία σημαίνει επίσης ότι πρέπει να το εξετάσουμε από ενεργειακή άποψη», πρόσθεσε.
Η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφέρθηκε επίσης στο σχέδιο της ΕΕ να συνεχίσει να επενδύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. «Οι φιλοδοξίες μας δεν πρέπει να μειωθούν. Θα πρέπει να συνεχίσουμε να εξετάζουμε πώς μπορούμε να διαφοροποιηθούμε και να απεξαρτηθούμε, ιδίως στο σημερινό πλαίσιο του πολέμου, από τα ορυκτά καύσιμα», είπε, προσθέτοντας ότι σε αυτή την περίπτωση ορισμένες χώρες είναι ήδη αρκετά προχωρημένες και ορισμένες άλλες πρέπει να κάνουν περισσότερα.
«Από αυτή την άποψη, εμείς ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητάμε επίσης μια πιο αποτελεσματική διαπραγμάτευση της νομοθεσίας μας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που θα μπορούσαμε να έχουμε οικονομικά στα κράτη μέλη μας, προκειμένου να επενδύσουμε και να μην χάσουμε αυτό το πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες χώρες», κατέληξε.
Παράλληλα, αμφότεροι εξέφρασαν τα συλλυπητήριά τους προς τη βρετανική βασιλική οικογένεια και τον βρετανικό λαό για τον θάνατο της Βασίλισσας Ελισάβετ την Πέμπτη, 8 Σεπτεμβρίου.
