Της Μαρίνας Οικονομίδου
Λίγη ώρα μετά την ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη για τους διορισμούς στα ΔΣ των ημικρατικών οργανισμών, κατά την οποία υπογράμμιζε πως για πρώτη φορά οι πολίτες «είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν στα ΔΣ αυτών των οργανισμών μέσα από μια ανοιχτή, διάφανη, αξιοκρατική διαδικασία», μία διαδικασία που όπως σημείωνε υπό άλλες περιστάσεις δεν θα είχαν την ευκαιρία ικανά άτομα να υπηρετήσουν σε αυτές τις θέσεις, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γινόταν viral η επιλογή ενός συγκεκριμένου μέλους του ΔΣ του ΤΕΠΑΚ. Από τις πολυάριθμες αναρτήσεις του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαπιστωνόταν πως αποτελεί μεταξύ άλλων υμνητή της Χούντας και στέλεχος του ΕΛΑΜ. Ο εν λόγω διορισμός, παρότι ακυρώθηκε αμέσως από τον Πρόεδρο ενέτεινε την πολιτική κρίση στην οποία βρίσκεται ο Νίκος Χριστοδουλίδης το τελευταίο διάστημα και αποτέλεσε ακόμα μία αυτοαναίρεση των προεκλογικών του δεσμεύσεων.
Η διαβούλευση με το ΕΛΑΜ
Ποια είναι βεβαίως η προέκταση από την επιλογή φιλοχουντικού προσώπου στο ΔΣ ενός πανεπιστημίου; Είναι εμφανές πλέον ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπήκε σε μία διαδικασία διαβούλευσης με το ΕΛΑΜ, καθότι το εν λόγω πρόσωπο παρουσιάζεται μεταξύ άλλων και ως στέλεχος του κόμματος της Ακροδεξιάς. Και λέμε ο Πρόεδρος δεδομένου ότι τα μέλη του ΤΕΠΑΚ δεν διορίζονται από το γνωμοδοτικό συμβούλιο αλλά κατευθείαν από την κυβέρνηση. Αποδεικνύει ωστόσο και την προχειρότητα με την οποία ενήργησε η κυβέρνηση στους εν λόγω διορισμούς, καθώς όχι μόνο δεν επέλεξε τους ικανότερους στις κατάλληλες θέσεις αλλά δεν μπήκε στην διαδικασία να ερευνήσει ενδελεχώς το προφίλ των εκλεκτών του, προτού τους ανακοινώσει.
Όσο όμως κι αν η περίπτωση διορισμού του φιλοχουντικού στελέχους του ΕΛΑΜ στο ΤΕΠΑΚ, μονοπώλησε το ενδιαφέρον, από τους διορισμούς προκύπτει μία σειρά ζητημάτων που αυτοακυρώνουν τις προεκλογικές δεσμεύσεις και ενισχύουν το αίσθημα βολέματος των ημετέρων:
• Η ακύρωση του γνωμοδοτικού συμβουλίου ως θεσμού και η δημιουργία του ως άλλοθι για συγκεκριμένες επιλογές
• Διορισμός προσώπων σε θέσεις με εμφανή την σύγκρουση συμφέροντος
• Επιλογή προσώπων που είχαν ενεργό ρόλο στον προεκλογικό του Νίκου Χριστοδουλίδη παραπέμποντας σε βόλεμα ημετέρων
• Αποκλεισμός της Αντιπολίτευσης με εμφανές την ίδια στιγμή το στίγμα των κομμάτων της συγκυβέρνησης και αυτοακύρωση κατ’επέκταση της δέσμευσης ότι δεν θα δεχτεί λίστες από τα κόμματα
Το φιάσκο του γνωμοδοτικού
Η δημιουργία του γνωμοδοτικού συμβουλίου αποτελούσε μία από τις μεγαλύτερες προεκλογικές δεσμεύσεις του Νίκου Χριστοδουλίδη, η οποία είχε ως στόχο την πάταξη της κομματοκρατίας στους ημικρατικούς και την επιλογή των ικανότερων. Γι’ αυτό διαβεβαίωνε στην «Κ» και ο Πρόεδρος του γνωμοδοτικού συμβουλίου Γιώργος Αρέστη ο οποίος σημείωνε πως «ο Πρόεδρος μάς τόνισε ότι δεν θα δεχθεί κομματικές λίστες και κομματικές παρεμβάσεις για διορισμούς στους ημικρατικούς. Εξ άλλου αυτός είναι και ο κύριος λόγος δημιουργίας του γνωμοδοτικού συμβουλίου. Ακόμη και στην πρώτη συνάντηση που είχαμε μαζί του σαν γνωμοδοτικό, ήταν κάτι που μας τόνισε. Δεν θα δεχθώ, μάς είπε, να μου λέει τρεις το άλφα κόμμα, τρεις το βήτα κόμμα και δύο το γάμμα κόμμα. Κάτι που ήταν η πρακτική μέχρι τώρα». Το ερώτημα ωστόσο που προκύπτει για το γνωμοδοτικό συμβούλιο είναι πως κατέληξε στα εν λόγω ονόματα και ποια προσόντα έχουν που να δικαιολογούν την επιλογή τους.
Η σύγκρουση
Το πρώτο ζήτημα που προκύπτει στην περίπτωση δύο μεγάλων ημικρατικών οργανισμών, αυτών της ΑΤΗΚ και ΑΗΚ, είναι η σύγκρουση συμφερόντων των προέδρων. Ο Πρόεδρος της ΑΗΚ Γιώργος Πέτρου είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας STAROIL, με αποτέλεσμα να προκύπτει ζήτημα σύγκρουσης συμφέροντος. Το ίδιο και με τη Πρόεδρο της ΑΤΗΚ Μαρία Τσιάκκα στην οποία ανήκει η εταιρεία tsiakkastel.
Η αυτοακύρωση
Πέραν όμως αυτού, ενώ ο Γιώργος Αρέστη διαβεβαίωνε πως θα αποφευχθεί η κομματοκρατία, σε όλους τους οργανισμούς διαπιστώνεται έντονο το χρώμα των κομμάτων της συγκυβέρνησης και σίγουρα προσώπων που βρέθηκαν κοντά στον Νίκο Χριστοδουλίδη κατά τον προεκλογικό. Ο Πρόεδρος της Αρχής Λιμένων Ζήνωνας Αποστόλου είναι Συναγερμικός και είχε ενεργό δράση στον προεκλογικό του Νίκου Χριστοδουλίδη. Ερώτημα είναι ποια σχέση μπορεί να έχει με την Αρχή Λιμένων. Ενεργό ρόλο στον προεκλογικό Χριστοδουλίδη είχε και ο Πρόεδρος της ΚΟΑ Γιάννη Ιωάννου ο οποίος επίσης προέρχεται από τον χώρο του ΔΗΣΥ. Ζήτημα που ενδεχομένως να προκύψει για τον κ. Ιωάννου στην πορεία και για την αντικειμενικότητά του, είναι το γεγονός ότι υπήρξε Πρόεδρος του Σωματείου του ΑΠΟΕΛ.
Ο διορισμός προσώπων στα ΔΣ των ημικρατικών οργανισμών αποτελούσε ανέκαθεν θέμα που αφορούσε τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Από την εποχή του Γιώργου Βασιλείου και μετά ωστόσο υπήρχε μία κοινή συναίνεση ότι θα μπαίνουν πρόσωπα από όλα τα κόμματα για περισσότερη διαφάνεια. Επί εποχής Νίκου Αναστασιάδη για παράδειγμα, υπήρχε σε κάθε ημικρατικό οργανισμό και ένα πρόσωπο που επιλεγόταν από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το ΑΚΕΛ. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης εκλέγηκε με την υπόσχεση ότι θα καταργήσει τη λίστα. Αυτό φαίνεται σίγουρα από τον αποκλεισμό του ΑΚΕΛ, από τα διοικητικά συμβούλια. Ενώ δηλαδή υπήρξαν πρόσωπα που προτάθηκαν και οι οποίοι απέστειλαν βιογραφικό, όπως ένας ακαδημαϊκός του πανεπιστημίου Κύπρου, πρώην μέλος του κοινοβουλίου, μέλος του προηγούμενου ΔΣ της ΑΤΗΚ, απορρίφθηκαν όπως λέχθηκε από το γνωμοδοτικό καθώς δεν πληρούσαν τα προσόντα. Αντ’ αυτού υπάρχει έντονο χρώμα προσώπων που προέρχονται από τα κόμματα της συγκυβέρνησης μεταξύ των οποίων οι εξής επιλογές: (Κύπρος Λουκά, Έλενα Σταύρου, Ευαγγελία Καολή, Παναγιώτης Παχωμίου, Παύλος Βαβλίτης, Μάριος Ορφανός, Πάνος Τουλούρας,Ολύμπιος Χριστοφή, Έλενα Περικλέους).
Η Πρόεδρος της Αρχής Αδειών Δέσπω Αμερικάνου, ο Πρόεδρος του ΚΟΑ Γιάννης Ιωάννου, η αντιπρόεδρος του ΡΙΚ Χριστίνα Σαρρή ήταν στους 101 που υποστήριξαν την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη. Το ίδιο ο Νικόλας Οικονομίδης ενώ υποστηρικτές στον προεκλογικό του υπήρξαν οι Μαρία Χατζηθεοδοσίου, Γιώργος Σταματίου, Κωνσταντίνα Παφίτη και Λοϊζος Μιχαηλίδης.
Το συμπέρασμα
Ο Πρόεδρος έχει το απόλυτο δικαίωμα να κάνει ο ίδιος τις επιλογές για το ποιοι θα απαρτίζουν τα διοικητικά συμβούλια των ημικρατικών οργανισμών. Το ζήτημα ωστόσο που προκύπτει είναι ότι για ακόμη μία φορά διαπιστώνεται πως ενώ ο ίδιος προεκλογικά έβαλε ψηλά τον πήχη δεσμευόμενος ότι θα ακυρωθούν οι λίστες των κομμάτων, πως οι επιλογές θα γίνουν με αντικειμενικά κριτήρια για να επιλεχθούν οι ικανότεροι, αυτή η δέσμευση αυτοακυρώθηκε αφήνοντας και πλήρως εκτεθειμένα τα πρόσωπα που απαρτίζουν το γνωμοδοτικό συμβούλιο και κυρίως τον ίδιο. Και λέμε τον ίδιο δεδομένου ότι ενώ παρουσιάστηκε ως η αλλαγή που θα πατάξει την κομματοκρατία, που θα διορίσει τους άριστους στέλνει το μήνυμα πως οι διορισμοί στους ημικρατικούς οργανισμούς είχαν ως κύριο κριτήριο το βόλεμα των ημετέρων.
