ΚΥΠΕ
Στόχος της Τουρκίας είναι να σύρει την Ελλάδα προς μια διαπραγμάτευση εφ’ όλης της ύλης και γι’ αυτό, μέχρι τις τουρκικές εκλογές, είναι πιθανόν να έχουμε πολλές παράλληλες κρίσεις, εκτίμησε ο Υφυπουργός Παιδείας της Ελλάδας, καθηγητής διεθνούς δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Άγγελος Συρίγος, σε εκδήλωση του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας, με θέμα «Η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο», που έλαβε χώρα το Σάββατο στη Λευκωσία.
Κατά την εκτίμησή του κ. Συρίγου, οι προκλήσεις της Τουρκίας θα εκδηλωθούν νοτίως της Κρήτης, με προσπάθειες έρευνας από Όρουτς Ρέις, με προσπάθεια γεώτρησης από το Αμπντούλ Χαμίντ ανάμεσα σε Κύπρο και Ρόδο, με δημιουργία κρίσης σε σχέση με την αποστρατικοποίηση των ανατολικών νησιών του Αιγαίου και με κρίση στο μεταναστευτικό, κυρίως επικοινωνιακής φύσεως.
Κάνοντας μία ιστορική αναδρομή των διεκδικήσεων της Τουρκίας από τη δεκαετία του 1970 μέχρι σήμερα, ο καθηγητής είπε ότι όλες οι διεκδικήσεις που εκφράζει κατά καιρούς η Τουρκία μένουν στην τουρκική εξωτερική πολιτική για να χρησιμοποιηθούν από τους επόμενους, «είτε μείνει, είτε φύγει ο Ερντογάν» στις επερχόμενες εκλογές.
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, λέγοντας ότι δεν είναι ακόμα μια διεκδίκηση, αλλά μία στρατηγική, που ενσωματώνει όλες τις προηγούμενες διεκδικήσεις και προσφέρει δυνατότητα για νέες.
«Η Τουρκία είναι ένα ηπειρωτικό κράτος που εξαφανίζει τα δικαιώματα των νησιών εντός 200 μιλίων από τις ακτές της. Για να μπορέσει νησί να διεκδικήσει θαλάσσια ζώνη πρέπει να βρίσκεται τουλάχιστον 400 μίλια μακριά. Μόνο οι ηπειρωτικές ακτές άλλου κράτους μπορούν να διεκδικήσουν θαλάσσιες ζώνες», σημείωσε, λέγοντας ότι κατά την Τουρκία, το Αιγαίο χωρίζεται στη μέση, αφού τα νησιά δεν έχουν δικαιώματα.
Βασισμένη η Τουρκία στο δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, προσέγγισε Αίγυπτο, Ισραήλ και Λίβανο, με το επιχείρημα ότι κακώς υπέγραψαν συμφωνία για ΑΟΖ με την Κύπρο, ενώ θα έπρεπε να υπογράψουν με την Τουρκία, στη μέση γραμμή από τις ηπειρωτικές ακτές, δελεάζοντας με κέρδη.
«Από το 1974 και μετά έχουμε ένα τραπέζι το οποίο η Τουρκία γεμίζει με καινούριες διεκδικήσεις», είπε, προσθέτοντας ότι η στρατηγική της Γαλάζιας Πατρίδας δίνει τη δυνατότητα στην Τουρκία να διεκδικεί όλη την Ανατολική Μεσόγειο, ως ζωτικό χώρο, με τη δύναμη της ισχύος και όχι το διεθνές δίκαιο. «Στόχος της ως προς την Ελλάδα είναι να σύρει τη χώρα σε διαπραγμάτευση εφ’ όλης της ύλης», είπε, ενώ για την Κύπρο, να επιβεβαιώσει ότι δεν μπορεί να γίνει εκμετάλλευση υδρογονανθράκων χωρίς τη συγκατάθεση της Τουρκίας.
Σημείωσε ότι οι κινήσεις της Τουρκίας θα κινούνται ένα βήμα πριν την παραβίαση του διεθνούς δικαίου. «Ούτε θα παρεμποδίσουν στρατιωτικά κάποιο πολεμικό πλοίο. Θέλουν εμείς να κάνουμε την πρώτη βίαιη κίνηση. Ο στόχος είναι να μας πάνε σε διαπραγμάτευση», κατέληξε.
Η Ελλάδα να χρησιμοποιήσει τις αμυντικές συμφωνίες με ΗΠΑ - Γαλλία, λέει ο Αποστολάκης
Από την πλευρά του, ο πρώην Υπουργός Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας και Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Ευάγγελος Αποστολάκης, κάνοντας μία μικρή ιστορική αναδρομή, σημείωσε ότι, ενώ η Κύπρος οριοθέτησε ΑΟΖ με Αίγυπτο, Λίβανο και Ισραήλ, η Ελλάδα δεν προχώρησε σε αντίστοιχες κινήσεις, με εξαίρεση τη συμφωνία υφαλοκρηπίδας με την Ιταλία το 1977 και την παραλίγο οριοθέτηση με την Αλβανία το 2009.
Σημείωσε ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 οδήγησε σε συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο και την Ιταλία. Παρόλο που το χαρακτήρισε ως θετικό βήμα, υπό την πίεση του τουρκολιβυκού μνημονίου, ο κ. Αποστολάκης είπε ότι «ενώ καταγγέλλουμε δημόσια, ως παράτυπο και παράνομο το τουρκολιβυκό μνημόνιο, την ίδια στιγμή κάνουμε ό,τι μπορούμε για να παρακάμψουμε τα αποτελέσματά του». Αναφέρθηκε στο γεγονός ότι στη συμφωνία με την Αίγυπτο δόθηκε μειωμένη επήρεια στην Κρήτη, ενώ σταμάτησε πριν τον 28ο μεσημβρινό, «για να μην ενοχληθεί η Τουρκία, που τον αντιμετωπίζει ως αδιαπραγμάτευτο σημείο στο οποίο φτάνει η δικαιοδοσία της».
Ανέφερε ότι η συζήτηση στην ελληνική κυβέρνηση είναι σε επίπεδο «δυνητικής δικαιοδοσίας». Μίλησε για στρατικοποίηση του λόγου της Τουρκίας και για απειλές αναφορικά με το casus belli στο Αιγαίο, την απειλή γεωτρήσεων νότια της Κρήτης και ανατολικά του 25ου μεσημβρινού στο Αιγαίο, που δεν αναγνωρίζει χωρικά ύδατα στα νησιά παρά μόνο 6 ναυτικά μίλια.
«Το να μείνουμε στις απειλές της Τουρκίας είναι λανθασμένο και δεν οδηγεί παρά στη συνέχιση μίας στρατηγικής αδράνειας», σημείωσε, τονίζοντας ότι η Ελλάδα πρέπει να χρησιμοποιήσει στο έπακρον τις αμυντικές συμφωνίες που έχει συνάψει με Γαλλία και ΗΠΑ, ως εργαλεία προώθησης της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, για «να αξιοποιηθούν δημιουργικά τώρα που χρειαζόμαστε στήριξη για καθορισμό ΑΟΖ και να σταματήσει η απειλητική συμπεριφορά της Τουρκίας».
Υπογράμμισε τη δυνατότητα σταθερής προώθησης των χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια στην Ελλάδα και είπε ότι η χώρα δεν πρέπει να σταματήσει να καταγγέλλει το casus belli.
«Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα νότια και ανατολικά της Κρήτης αποτελεί απολύτως νόμιμη απάντηση και δίνει μήνυμα για αποφασιστικότητα της Ελλάδας να προχωρήσει στην προάσπιση των δικαιωμάτων της και να δώσει απάντηση σε όσους πιστεύουν ότι μπορούν να προχωρούν μονομερώς και να κατακρεουργούν το διεθνές δίκαιο», είπε, τονίζοντας ότι είναι ζήτημα που πρέπει να βρίσκεται συνεχώς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Κατέληξε ότι διανύουμε περίοδο ραγδαίων γεωπολιτικών ανακατατάξεων και πρέπει «να είμαστε με το διεθνές δίκαιο και τις συμμαχίες, αλλά να είμαστε προετοιμασμένοι και για το χειρότερο ενδεχόμενο της πολεμικής σύρραξης και να το γνωρίζουν καλά όλοι, φίλοι και αντίπαλοι».
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, Στέφη Δράκου και οι πρώην Πρωθυπουργοί της Ελλάδας, Γιώργος Παπανδρέου, Αντώνης Σαμαράς και Αλέξης Τσίπρας.
Νέοι ορίζοντες από ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Α. Μεσόγειο, δηλώνει η Στ. Δράκου
Η Υπουργός είπε ότι η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο άνοιξε νέους ορίζοντες στις διμερείς σχέσεις της Κύπρου με τις γειτονικές της χώρες, αλλά και με χώρες οι οποίες επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Αν. Μεσόγειο, όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Ιταλία. Σημείωσε ότι καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε η σύναψη τριών συμφωνιών οριοθέτησης Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών, με Αίγυπτο, Ισραήλ και Λίβανο, βάση της αρχής της Μέσης Γραμμής, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας.
«Έχουμε ενισχύσει τους ιστορικούς στενούς μας δεσμούς με τις χώρες της περιοχής και παράλληλα, μαζί με την Ελλάδα, έχουμε δημιουργήσει τριμερείς συνεργασίες με γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, του Ισραήλ, του Λιβάνου, της Ιορδανίας και της Παλαιστίνης», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «με αυτό τον προσανατολισμό και με γνώμονα το κοινό ενεργειακό τους όραμα για την περιοχή της Αν. Μεσογείου η Κύπρος με άλλα έξι κράτη της Αν. Μεσογείου ίδρυσαν το 2020 το East Mediterranean Gas Forum».
Η Υπουργός διαμήνυσε ότι Κύπρος και Ελλάδα, μαζί με άλλες χώρες της περιοχής που μοιράζονται αυτό το όραμα, μπορούν να γίνουν κόμβοι συνεργασίας.
Οι τουρκικές παραβιάσεις να έχουν επιπτώσεις μέσω στοχευμένων κυρώσεων, λέει ο Τσίπρας
Από την πλευρά του, ο τέως Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι σήμερα η κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας απέναντι στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας γεννά νέους φόβους για νέες παραβιάσεις των αρχών του διεθνούς δικαίου αλλά και για νέες εντάσεις και αυτό επιτάσσει άμεση προληπτική δράση και ξεκάθαρα μηνύματα από τη διεθνή κοινότητα και ιδιαίτερα την ΕΕ.
«Επιτάσσει τη διπλωματική και αμυντική στήριξη της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας απέναντι σε αεροναυτικές παραβιάσεις, παράνομες εξορύξεις και έρευνες αλλά και απέναντι στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Επιτάσσει οι τουρκικές παραβιάσεις να έχουν επιπτώσεις μέσω επιβολής ισχυρών στοχευμένων κυρώσεων και μέσω της αναστολής πώλησης όπλων», είπε ο κ. Τσίπρας.
Επιπλέον, σημείωσε ότι πρέπει πρώτα απ’ όλα να επιμείνουμε στην επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, προς όφελος όλου του κυπριακού λαού, χωρίς εγγυήσεις και κατοχικά στρατεύματα, λύση ΔΔΟ, με πολιτική ισότητα, μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια.
Αναφορικά με το δίκαιο της θάλασσας, ο κ. Τσίπρας είπε ότι Ελλάδα και Κύπρος μπορούμε και πρέπει να επιδιώξουμε την οριοθέτηση της ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας με όλες τις όμορες χώρες της Αν. Μεσογείου. "Η Ελλάδα δικαιούται και οφείλει να προβεί άμεσα στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12ν.μ. στην Αν. Μεσόγειο", σημείωσε.
Δεν έχει πια νόημα ο διάλογος με την Τουρκία, δηλώνει ο Σαμαράς
Από την πλευρά του, ο πρώην Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, στον χαιρετισμό του είπε ότι τα όρια της κυριαρχίας μας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων δεν είναι αυθαίρετα. «Τα ορίζει με σαφήνεια το διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Το διεθνές δίκαιο ορίζει σαφώς ότι τα νησιά έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες όπως και οι χερσαίες περιοχές».
Πρόσθεσε ότι τα τελευταία δύο χρόνια η Τουρκία πέρασε από τις αμφισβητήσεις στις έμπρακτες προκλήσεις. Καταπατά την ελληνική ΑΟΖ ανατολικά και νοτίως της Κρήτης με το τουρκολιβυκό μνημόνιο, ενώ προσπάθησε να δημιουργήσει τετελεσμένα στέλνοντας ερευνητικά σκάφη να δείξουν ότι κάνουν έρευνες σε ΑΟΖ ελληνικής δικαιοδοσίας.
«Δεν έχει πια νόημα ο διάλογος με την Τουρκία. Δεν πρόκειται για διάλογο ανάμεσα σε δύο κράτη που έχουν διαφορές και είναι φυσικό να τις συζητάνε. Μοιάζει περισσότερο με διάλογο με πειρατή που προσπαθεί να αποσπάσει τη συναίνεσή μας για να μας αποσπάσει τα πάντα. Τέτοια συναίνεση δεν θα δώσει ποτέ ελληνική κυβέρνηση», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι τώρα που η Τουρκία γίνεται όλο και περισσότερο μία αντιδυτική χώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να καταλάβουμε ότι η Τουρκία χρειάζεται άλλη αντιμετώπιση, χωρίς μόνιμο κατευνασμό και ανακύκλωση φοβικών ανακλαστικών.
Η ανακάλυψη φυσικού αερίου πρέπει να είναι καταλύτης για συνεργασία, λεει ο Γ. Παπανδρέου
Ο Γεώργιος Παπανδρέου, πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδας είπε ότι είναι πρωτεύουσας σημασίας να έχουμε το δικό μας όραμα και μαζί μια στρατηγική για την Ανατολική Μεσόγειο. Πρόσθεσε ότι οι υδρογονάνθρακες μπορούν να αποτελέσουν αιτία έντασης, ακόμα και πολέμου ή ευκαιρία για διάλογο και ενίσχυση της σταθερότητας. Η ανακάλυψη φυσικού αερίου στην περιοχή θα έπρεπε να αποτελέσει καταλύτη για την ευρύτερη συνεργασία στην Αν. Μεσόγειο και την επίλυση προβλημάτων, όπως το Κυπριακό.
«Όταν μιλώ για ευρύτερη συνεργασία μιλώ για Ισραήλ, Κύπρο, Ελλάδα, Αίγυπτο, Λίβανο, Ιορδανία, Παλαιστίνη και Τουρκία. Αυτό πρέπει να είναι το στρατηγικό δόγμα μας και σήμερα», σημείωσε.
«Το κοινό συμφέρον, το διεθνές δίκαιο, ο διάλογος στα πλαίσια καλής γειτονίας και σεβασμού εθνικής κυριαρχίας, οι ευρωπαϊκές αρχές και αποφάσεις πρέπει να μετατραπούν στο ισχυρό μας διπλωματικό όπλο απέναντι σε κάθε αναθεωρητισμό», κατέληξε.
Οι χαιρετισμοί Βερβεσού και Κληρίδη
Επιπλέον, ο Πρόεδρος της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος και Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Δημήτριος Βερβεσός. Ο κ. Βερβεσός ανέφερε ότι το διαχρονικό ιστορικό δίδαγμα που μπορούμε να αντλήσουμε από την κοινή εθνική μας πορεία είναι ότι όταν ένα κράτος υποχωρεί κατά σύστημα τότε ηττάται κατά κράτος. Η επίκληση του διεθνούς δικαίου δεν αρκεί αν δεν μπορούμε να το υπερασπίσουμε και να το επιβάλουμε και μόνοι μας όποτε και όπου χρειαστεί.
Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Δρ Χρίστος Κληρίδης, ανέφερε ότι οι δικηγόροι, με τη γνώση τους έχουν τη δυνατότητα να συνεισφέρουν στην επίλυση των μεγάλων εθνικών θεμάτων, όπως ο καθορισμός των θαλάσσιων ζωνών.
Σημείωσε ότι οι δύο σύλλογοι υπέγραψαν την Παρασκευή μνημόνιο συνεργασίας και υιοθέτησαν παμψηφεί ένα ψήφισμα που καλύπτει όλο το φάσμα των εθνικών θεμάτων και το οποίο θα κοινοποιηθεί στις κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου και σε όλα τα διεθνή φόρα «για να διατρανωθεί η αποφασιστικότητά μας να διεκδικήσουμε τα δίκαιο του ελληνισμού, της Κύπρου, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο».