Του Απόστολου Τομαρά
Οι ανησυχίες που έχουν ενταθεί το τελευταίο για το μέγεθος αλλά και την συχνότητα των μεταναστευτικών ροών, προς την Κύπρο, έχουν βάλει στο κάδρο τις κατεχόμενες περιοχές και όχι τυχαία. Τα στοιχεία που υπάρχουν στην διάθεση των αρμοδίων υπηρεσιών της Δημοκρατίας, επιβεβαιώνουν πως το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου αποτελεί, ίσως, τον πιο βασικό αρνητικό παράγοντα στην ανάκαμψη του φαινομένoυ των καθημερινών πλέον μεταναστευτικών αφίξεων. Φαινόμενο για το οποίο ενδιαφέρουσες είναι οι εκτιμήσεις που γίνονται και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η προτίμηση που επιδεικνύεται από πλευράς διακινητών φαίνεται ότι σχετίζεται και με το οικονομικό κόστος κυρίως για τις περιπτώσεις εκείνες που φθάνουν στην Κύπρο αεροπορικός.
Το Ερτζιάν
Όχι από τις αρχές της Δημοκρατίας αλλά από αξιωματούχους των Βρυξελλών, η Κύπρος κατατάσσεται στους «ελκυστικούς» προορισμούς για τους διακινητές μεταναστών, από πλευράς κόστους. Σε σχέση με άλλους ευρωπαϊκούς προορισμούς, όπου το οικονομικό τίμημα είναι υψηλό, η Κύπρος χαρακτηρίζεται ως συμφέρουσα, από οικονομικής απόψεως, επιλογή χωρίς ιδιαίτερα υψηλό βαθμό δυσκολίας ή επικινδυνότητας πρόσβασης στον τελικό προορισμό που είναι οι ελεύθερες περιοχές. Οι απόψεις που επικρατούν στις Βρυξέλλες δείχνουν προς την πλευρά των κατεχομένων και πιο συγκεκριμένα στα σημεία εισόδου, όπως το παράνομο αεροδρόμιο στο Ερτζιάν. Όπως υποστηρίζεται η διαδρομή προς δυσμάς, μέσω κατεχόμενων περιοχών, περιέχει μεγαλύτερη ασφάλεια για τους διακινητές, σε σχέση με άλλες γειτονικές πύλες εισόδου, και το κυριότερο φαίνεται να είναι μια φθηνή επιλογή για διακινητές και διακινούμενους. Ένα άλλο στοιχείο που ενισχύει την επιλογή της Κύπρου έχει να κάνει με το μικρό βαθμό δυσκολίας μετάβασης των μεταναστών στις ελεύθερες περιοχές και κατά συνέπεια πρόσβασης επί ευρωπαϊκού εδάφους.
Η πράσινη γραμμή
Η γραμμή αντιπαράταξης καθώς και οι ιδιαιτερότητες που υπάρχουν στο κομμάτι επαρκούς περιφρούρησης εκ των πραγμάτων συγκεντρώνει την προσοχή των προσπαθειών που καταβάλλονται για αποτελεσματική αναχαίτηση των παράνομων ροών, από το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Η έξαρση που παρατηρείται τελευταία στις νέες αφίξεις, έχει εντείνει τις προσπάθειες με κοινή διαπίστωση την ανάγκη ενίσχυση του πλαισίου ελέγχων με μη παραδοσιακά μέτρα. Η «Κ», έχοντας στη διάθεσή της στοιχεία από πρόσωπα των υπηρεσιών ασφαλείας, εντόπισε τα «τυφλά» σημεία της πράσινης γραμμής τα οποία χρησιμοποιούνται από κυκλώματα διακινητών. Πρόκειται για επτά σημεία από τον Πύργο Τηλλυρίας έως την ελεύθερη Αμμόχωστο, τα οποία δεν είναι επανδρωμένα από δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και που κάποιος μπορεί να διακινηθεί με σχετική ευκολία από τα κατεχόμενα προς τις ελεύθερες περιοχές.
Πύργος Τηλλυρίας
Η περιοχή από την Πόλη Χρυσοχούς έως και τον Πύργο Τηλλυρίας, εν πολλοίς, παρομοιάζεται ως ένα τεράστιο κέντρο αφίξεων από το οποίο πραγματοποιείται η διακίνηση, όχι μόνο μέσω κατεχομένων αλλά και προς περιοχές που ελέγχει η Δημοκρατία. Η άφιξη και αποβίβαση των μεταναστευτικών ροών σημειώνεται μεταξύ του όρμου των Κοκκίνων και της Πόλης Χρυσοσχούς. Από εκεί οι ροές διοχετεύονται μέσω ενός ξεροπόταμου της περιοχής, στα κακοτράχαλα των Πηγαινιών με προορισμό την Πάφο. Ωστόσο, στο παρελθόν έχουν εντοπισθεί περιπτώσεις μεταναστών που διοχετεύθηκαν προς την περιοχή Σελέμανι, ενδιάμεσα του Κάμπου και του Πύργου Τηλλυρίας.
Αστρομερίτης
Στην περιοχή UN BOX Factory, πλησίον του οδοφράγματος το Αστρομερίτη, οι παράνομες ροές από τα κατεχόμενα έχουν εντοπίσει ένα σημείο του δρόμου της Κατωκοπιάς προς Αστρομερίτη, το οποίο δεν είναι περιφραγμένος, προκειμένου να περιπολούν τα Ηνωμένα Έθνη που βρίσκονται στην περιοχή. Η μορφολογία του εδάφους καθώς και η αγροτική δραστηριότητα, στην περιοχή λειτουργεί ως καμουφλάζ για τις παράνομες διελεύσεις.
Αυλώνα – Ακάκι
Το Ακάκι περιγράφεται ως το σημείο διακίνησης μεταναστών, σε οργανωμένη βάση. Μετά το συσκευαστήριο πορτοκαλιών ΣΕΔΙΓΕΠ και το γήπεδο του « Ελληνισμού» στο Ακάκι, οι παράνομες ροές περνούν στις ελεύθερες περιοχές. Εδώ τους μετανάστες αναμένουν διακινητές που διαμένουν στις ελεύθερες περιοχές. Στο παρελθόν, στην περιοχή συνελήφθησαν μετανάστες που τους ανέμεναν διακινητές κυρίως Σύριοι που διέμεναν στη Λεμεσό.
Ύπατη Αρμοστεία
προς την αριστερή πλευρά όπου είναι το στρατόπεδο της UNFICYP. Εκεί θεωρείται πως υπάρχει μια γκρίζα ζώνη μεταξύ της Βρετανικής Ύπατης Αρμοστείας και στρατοπέδου που δεν ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία. Στην περιοχή λέγεται πως η μοναδική παρουσία είναι αυτή των κατοχικών δυνάμεων με το φυλάκιο της Ε.Φ. να βρίσκεται πριν τη στροφή του δρόμου για τις Κεντρικές Φυλακές.
ΣΟΠΑΖ
Το δεύτερο «τυφλό» σημείο όπου οι έλεγχοι είναι υποτονικοί, εντοπίζεται στη περιοχή ΣΟΠΑΖ. Η συγκεκριμένη περιοχή, όπως λέγεται, δεν παρουσιάζει έντονη δραστηριότητα, ωστόσο θεωρείται αφύλαχτο σημείο, γνωστό ως της Ομορφίτας-Μιας Μηλιάς-ΣΟΠΑΖ.
Άγιος Κενδέας
Με κατεύθυνση ανατολικά, στον παλιό δρόμο Λάρνακας - Αμμοχώστου, η περιοχή Αγίου Κενδέα Αμμοχώστου, εκεί όπου βρίσκεται το μοναστήρι, είναι το σημείο όπου έχουν καταγραφεί διελεύσεις. Οι παράνομοι μετανάστες περνούν από τα κατεχόμενα στις ελεύθερες περιοχές από συγκεκριμένο σημείο που είναι δικαιοδοσία των Αγγλικών Βάσεων.
Βρυσούλες-Πέργαμος-Πύλα
Η περιοχή Βρυσούλων-Περγάμου-Πύλας περιγράφεται ως η μεγάλη τρύπα επί της πράσινης γραμμής. Το συγκεκριμένο σημείο χρησιμοποιείται για παράνομη διέλευση αλλά και εξεύρεση παράνομης εργασίας στις ελεύθερες περιοχές. Από παρακαμπτήριο σε κοντινή απόσταση από τους Βρετανούς, μετανάστες αλλά και έποικοι περνούν στις ελεύθερες περιοχές για εργασία.
Η ταρίφα
Από πληροφορίες των αρχών ασφαλείας, η ταρίφα για κάθε πρόσωπο εξαρτάται από τον διακινητή και κυμαίνεται από 1.500 έως 5.000 ευρώ για μετακινήσεις από θαλάσσης. Οι διακινητές με βάση τις ίδιες πληροφορίες είναι Τούρκοι-Αιγύπτιοι και Σύριοι. Και στα επτά σημεία, οι έλεγχοι είναι αδύνατοι. Ως αποτελεσματικό μέτρο ενίσχυσης των ελέγχων θεωρείται η τοποθέτηση καμερών, θέμα το οποίο, όπως είχε αποκαλύψει η «Κ», βρίσκεται σε εξέλιξη από πλευράς Υπουργείου Άμυνας.
Το προφίλ των ροών
Μια απλή παρατήρηση των στοιχείων που υπάρχουν για τις μεταναστευτικές ροές, τα τελευταία χρόνια αποκαλύπτει τις διαφοροποιήσεις που έχουν γίνει στο εθνολογικό κομμάτι. Λαμβάνοντας υπόψη επίσημα νούμερα της Υπηρεσίας Ασύλου φαίνεται πως το 2020 πραγματοποιείται μια σημαντική διαφοροποίηση τόσο από πλευράς αριθμών όσο και χώρας καταγωγής, όσων φθάνουν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Τον περασμένο Ιανουάριο με βάση τις επίσημες καταγραφές στην Κύπρο εμφανίζονται να έχουν φθάσει 878 πρόσωπα. Τον Φεβρουάριο αυξήθηκαν στα 1.287 και το τριήμερο 27 Φεβρουαρίου -1 Μαρτίου σημειώθηκε ραγδαία αύξηση με 350 νέες αιτήσεις ασύλου. Τάση που εάν συνεχισθεί θα υπερσκελίσει τους αντίστοιχους αριθμούς προηγούμενων μηνών και ετών.
Εθνικότητες
Η πλειοψηφία των μεταναστών προέρχεται από το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές, το Καμερούν, το Κογκό, τη Γουϊνέα, την Κυανή Ακτή, τη Σομαλία, τη Σιέρα Λεόνε, τη Νιγηρία και τέλος τη Συρία. Ανησυχητική είναι και η εικόνα που παρουσιάζουν τα κέντρα φιλοξενίας. Στο κέντρο «Πουρνάρα» φιλοξενούνται περίπου 580 αιτητές, με τις αρμόδιες αρχές να ανησυχούν πως εάν θα συνεχισθεί ο ρυθμός των νέων αφίξεων ο συνολικός αριθμός θα ξεπεράσει τους χίλιους.
Η σύγκριση
Από το 2015 και εντεύθεν, ο αριθμός των μεταναστών που αιτούνται άσυλο παρουσιάζει αυξητική τάση. Το 2015 οι αιτήσεις ανήλθαν στις 2.252, το 2016 στις 2.936, το 2017 στις 4.582, το 2019 στις 7.761. Από το σύνολο των αιτήσεων μέχρι το 2018, 1.260 ήταν αρνητικές, προσφυγικό καθεστώς παραχωρήθηκε σε 191 ενώ σε εκκρεμότητα παραμένουν 8.502 αιτήσεις. Αλλά και στο εθνολογικό κομμάτι των αιτητών, αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που υπάρχουν. Για την τριετία 2016-2018 η πλειοψηφία των αιτητών προέρχεται από τη Συρία, την Ινδία, τη Σομαλία, το Βιετνάμ και το Μπαγκλαντές.
