Ένα ξεκλείδωμα σε τρεις κινήσεις

Ένα διάγγελμα με περισσότερο επικοινωνιακό χρώμα ήταν το τελευταίο που έκανε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας το βράδυ της Τετάρτης σε σχέση με τα προηγούμενα, καθώς αυτή τη φορά εκτός από τις αναμενόμενες εξαγγελίες, που είχαν ήδη διαρρεύσει σε μεγάλο βαθμό, θέλησε αφενός να οικειοποιηθεί τη διαχείριση της κρίσης και αφετέρου να περάσει το μήνυμα πως η Κύπρος αποτελεί σημείο αναφοράς για τη διαχείριση μιας δεύτερης κρίσης. Δεν έμεινε, βεβαίως, στην εξαγγελία των μέτρων χαλάρωσης που ξεκινούν από την 4η Μαΐου αλλά προανήγγειλε και τι έπεται, τόσο για την 21η Μαΐου όσο και για την 1η Ιουνίου, σε μία προσπάθεια να στείλει την προοπτική και να εμψυχώσει τους πολίτες που πειθαρχούν από τη μέρα που ανακοινώθηκε το lockdown. Ο Πρόεδρος απέφυγε να μπει σε λεπτομέρειες αναφορικά με τα μέτρα που θα λάβει το κάθε υπουργείο, παραπέμποντας σε διάσκεψη των αρμοδίων υπουργών και κατ' επέκταση αποφεύγοντας το ενδεχόμενο επιπλέον διευκρινίσεων και διορθώσεων μετά το διάγγελμα. 

Πρότυπο η Κύπρος και τα δημοσιεύματα

Σε αντίθεση με άλλες φορές, ο Πρόεδρος φρόντισε να είναι συνεπής στο ραντεβού του με τους πολίτες ούτως ώστε να τους ενημερώσει για τη χαλάρωση των μέτρων. Το διάγγελμα, όπως αναφέρουν κύκλοι του Προεδρικού, ετοίμαζε από το πρωί πριν από το Υπουργικό Συμβούλιο, μόνος του. Εμφανής ήταν η προσπάθεια του προέδρου να στείλει το μήνυμα πως η κυβέρνηση διαχειρίζεται σωστά μία ακόμη κρίση. Η πρώτη όπως άφησε να νοηθεί ήταν η οικονομική κρίση του 2013. Καθόλου τυχαία η αναφορά του στα ξένα ΜΜΕ για την Κύπρο ως πρότυπο, «Θέλω να νιώθετε και 'σεις το ίδιο περήφανοι γιατί για άλλη μια φορά, χάρη στις προσπάθειες όλων, η μικρή μας πατρίδα γίνεται χώρα αναφοράς για τη μέχρι στιγμής επιτυχή αντιμετώπιση άλλης μιας κρίσης» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Θέμα τουρισμού

Δεν είναι τυχαία η αναδημοσίευση ρεπορτάζ της New York Times, ή καλύτερα η αναδήμοσιευση δηλώσεων του Προέδρου και του Λεόντιου Κωστρίκκη στην Associated Press από κυβερνητικά στελέχη υπό τον τίτλο ότι " Η Κύπρος άκουσε τους επιστήμονες". Βεβαίως, ασχέτως αν πέρασε το μήνυμα πως τα διεθνή μέσα εξυμνουν την περίπτωση της Κύπρου, τα εν λόγω άρθρα δεν κατέληγαν σε τέτοιο συμπέρασμα, αλλά παρήγαγαν τις θέσεις της κυβέρνησης.  Θετικά δημοσιεύματα, θεωρείται από την κυβέρνηση πως θα βοηθήσει την Κύπρο να προσελκύσει τουρίστες, όπως άλλωστε έγινε στην περίπτωση της Ελλάδας, η οποία αυτή τη στιγμή αποτελεί παράδειγμα μίμησης σύμφωνα με τον ξένο Τύπο. Μάλιστα, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, ο Πρόεδρος είχε ζητήσει από την επιστημονική ομάδα να επιχειρήσει δηλώσεις σε ξένα ΜΜΕ, για τον τρόπο που η Κύπρος διαχειρίζεται την κρίση. Σε θέμα πολιτικών πόντων προστίθεται το γεγονός ότι ο Πρόεδρος ευχαρίστησε τις πολιτικές δυνάμεις για τη βοήθεια, τους πολίτες που πειθαρχούν, αλλά και η αναφορά του στον αρχιεπίσκοπο, ο οποίος το τελευταίο διάστημα βγήκε μπροστά, αποτρέποντας τους πιστούς από το να προσέλθουν στους ναούς.

Ο φόβος της Γερμανίας και η προοπτική

Η Κύπρος ήθελε να ακολουθήσει το μοντέλο Γερμανίας σε ό,τι αφορά τη χαλάρωση των μέτρων, όμως, το γεγονός ότι τα κρούσματα εκεί αυξήθηκαν, προκάλεσαν αναστάτωση στην κυβέρνηση για το κατά πόσο αρκετή χαλάρωση μπορεί να πάρει την όλη προσπάθεια βήματα πίσω. Ενδεικτικό είναι ότι ο Πρόεδρος υπογράμμισε πολλές φορές την ανάγκη να αποφευχθεί ο εφησυχασμός, «Δεν είναι τυχαία η επιφυλακτικότητα στην αποδοχή σωρείας αιτημάτων εκπροσώπων επιχειρηματικών τομέων. Χώρες που έχουν υιοθετήσει την αποκλιμάκωση μέτρων, προκειμένου να επιτύχουν νωρίτερα την επανεκκίνηση της οικονομίας, καταγράφουν νέα έξαρση των κρουσμάτων και οπισθοδρόμηση από την επιτυχή πορεία που αρχικά κατέγραψαν» ανέφερε χαρακτηριστικά. Σε αυτό το πλαίσιο θεωρείται πως εξήγγειλε τα μέτρα των δύο πρώτων φάσεων και προανήγγειλε το ξεκλείδωμα της 1ης Ιουνίου ούτως ώστε να δώσει το μήνυμα της προοπτικής και να δεσμεύσει τους πολίτες να πειθαρχήσουν ακόμα λίγο. Υπάρχουν, βεβαίως, και οι κύκλοι που θεωρούν ότι η εξαγγελία μέτρων και για τη δεύτερη φάση ενέχει τον κίνδυνο αύξησης της απειθαρχίας πολιτών.

Τα κενά και τα μηνύματα

Ο Πρόεδρος φρόντισε να διευθετήσει σταδιακά το κλείσιμο των χώρων λατρείας, ένα ζήτημα που προκαλούσε προβλήματα στην κυβερνώσα παράταξη, με την ηγεσία του ΔΗΣΥ να στέλνει τις τελευταίες μέρες το μήνυμα πως είναι καιρός να διαφανεί πώς θα ανοίξουν οι χώροι λατρείας. Ζήτημα, βεβαίως, που μένει ανοικτό είναι αυτό της παιδείας. Όπως είχε αποκαλύψει η «Κ» πρώτοι επιστρέφουν στα θρανία οι τελειόφοιτοι μαθητές, λόγω των παγκύπριων εξετάσεων. Ανοικτό, όμως, μένει τι θα γίνει με τους υπόλοιπους μαθητές επί του παρόντος. Σημειώνεται ότι εδώ και καιρό επικρατεί η εκτίμηση πως για την επαναδραστηριοποίηση της οικονομίας χρειάζεται να επιστρέψουν στην εργασία τους οι παραγωγικές ηλικίες που στην πλειοψηφία έχουν παιδιά. Αξίζει να σημειωθεί πως η Ελλάδα προχωρά με πιο δυναμικά μέτρα στην επιστροφή μαθητών στα σχολεία, με τους τελειόφοιτους να επιστρέφουν στις 11 Μαϊου, ενώ μία εβδομάδα αργότερα θα ακολουθήσουν οι υπόλοιπες τάξεις γυμνασίου και λυκείου. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι στη χαλάρωση μέτρων προβλέπεται εξαίρεση στους εργαζόμενους που φροντίζουν παιδιά μέχρι και τα 15, μέχρι να ανοίξουν τα σχολεία.

Ο Πρόεδρος δεν μπήκε σε λεπτομέρειες γύρω από το ζήτημα του τουρισμού και την επαναλειτουργία πτήσεων, που αποτελεί τον πνεύμονα της κυπριακής οικονομίας, όμως ούτε σε άλλα ζητήματα οικονομίας. Ξεκαθάρισε, ωστόσο, πως διευκρινίσεις θα δώσει ο υπουργός Οικονομικών το πρωί της Πέμπτης και διαβεβαίωσε «πως η κυβέρνηση, με την ίδια υπευθυνότητα που αντιμετωπίζει την προστασία της δημόσιας υγείας, θα αντιμετωπίσει και τις οικονομικές επιπτώσεις και κινδύνους που προκάλεσε και προκαλεί η πανδημία». Ενδιαφέρον προκαλεί πως ούτε αυτή τη φορά δόθηκε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την επιστροφή όλων των Κύπριων που βρίσκονται στο εξωτερικό. 

Σε μία προσπάθεια βεβαίως πειθαρχίας στα μέτρα, ο Πρόεδρος συνέδεσε την πρόοδο και τον δρόμο προς την ομαλότητα με την οικονομία, «Κανένας κυβερνητικός σχεδιασμός, κανένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα είτε αντιμετώπισης της πανδημίας είτε των οικονομικών επιπτώσεων, δεν μπορεί να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, αν δεν γίνει συνείδηση όλων πως θα πρέπει με αυστηρότητα να τηρήσουμε τα πρωτόκολλα ατομικής υγιεινής και των όρων υγειονομικής ασφάλειας στους χώρους εργασίας» ανέφερε χαρακτηριστικά.