Γιάννης Παλαιολόγος
Την απομάκρυνση της Τουρκίας από τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες διαπιστώνει για μία ακόμα φορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε έκθεσή του που υιοθετήθηκε χθες με 448 ψήφους υπέρ, 67 κατά και 107 απόντες. Η έκθεση του Κοινοβουλίου, που βασίζεται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία για το 2021 στο πλαίσιο της διαδικασίας διεύρυνσης, ασκεί επίσης κριτική στην Άγκυρα για την αναβίωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ σημαίνει επίσης τον συναγερμό για την κατάσταση της τουρκικής οικονομίας.
Στο ψήφισμα που εγκρίθηκε χθες, το Κοινοβούλιο αναδεικνύει τη «συνεχιζόμενη απουσία πολιτικής βούλησης για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που θα αντιμετωπίσουν, ειδικότερα, τις σοβαρές ανησυχίες σχετικά με το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα». Το ψήφισμα αναφέρεται σε «διαρκή υποτροπή» της Άγκυρας σχετικά με τις δεσμεύσεις της που συνδέονται με τη διαδικασία ένταξης στην Ε.Ε. κατά την τελευταία διετία. «Χωρίς σαφή και σημαντική πρόοδο σε αυτό το πεδίο, το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να διαβλέψει οποιαδήποτε επανεκκίνηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων», σημειώνεται.
Παρά τη «μικρή βελτίωση» στις σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας συνολικά κατά το τελευταίο έτος και ειδικά κατά τους τελευταίους μήνες, σημειώνεται στο ψήφισμα, «η καλύτερη συνεργασία και ο διάλογος σε μία σειρά από ζητήματα έχουν συνυπάρξει με τακτικές συγκρούσεις και οι σχέσεις παραμένουν δύσκολες με γειτονικά κράτη-μέλη της Ε.Ε., ειδικά την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία». Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την ελπίδα «οι τρέχουσες δυσκολίες να ξεπεραστούν και να αντικατασταθούν από μία πιο διαρκή και γνήσια θετική δυναμική».
Το ψήφισμα καταδικάζει «την παρενόχληση» ερευνητικών σκαφών εντός της κυπριακής ΑΟΖ από τουρκικά πολεμικά πλοία, τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και τις υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών επί κατοικημένων περιοχών. Οι ενέργειες αυτές, σημειώνουν οι ευρωβουλευτές, «παραβιάζουν τόσο την εθνική κυριαρχία όσο και τα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών-μελών της Ε.Ε., αντιβαίνοντας το διεθνές δίκαιο».
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει την «απόλυτη αλληλεγγύη» του με την Ελλάδα και την Κύπρο. Σημειώνεται επίσης «με λύπη» το γεγονός ότι το casus belli της τουρκικής εθνοσυνέλευσης κατά της Ελλάδας εξακολουθεί να μην έχει αποσυρθεί. Στην ομιλία του στο σώμα, ο επίτροπος Διεύρυνσης Ολιβερ Βαρχέλι χαρακτήρισε το Κυπριακό «τη μεγαλύτερη πρόκληση» στη σχέση Ε.Ε. – Τουρκίας, καλώντας την Αγκυρα να σταματήσει τις «προκλητικές της ενέργειες» στα Βαρώσια.
Στο οικονομικό μέτωπο, το Κοινοβούλιο «εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση, όπου μέσω της συναλλαγματικής υποτίμησης, του πληθωρισμού που βρίσκεται στα ύψη και του διαρκούς αυξανόμενου κόστους διαβίωσης, ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων οδηγείται στις κακουχίες και στη φτώχεια».
Το ψήφισμα δεν παραλείπει να σημειώσει τη «στέρεη πεποίθηση» του σώματος ότι η Τουρκία «είναι μία χώρα με στρατηγική σημασία» από πολιτικής και οικονομικής σκοπιάς και στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, «ένας εταίρος που είναι κομβικός για τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής και ένας ζωτικός σύμμαχος, μεταξύ άλλων εντός του ΝΑΤΟ».
Πάντως, παρότι δεν υπάρχει σχετική αναφορά στο ψήφισμα, πολλοί ευρωβουλευτές έκαναν επίσης επικριτική αναφορά στα εμπόδια που θέτει η Άγκυρα στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο ίδιος ο εισηγητής της έκθεσης, ο Ισπανός Νάτσο Σάντσεθ Αμόρ, στάθηκε στην απροθυμία της Αγκυρας να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά και στην ενεργό προσπάθεια προσέλκυσης «των κλεπτοκρατών του Κρεμλίνου» στη χώρα, χαρακτηρίζοντας την Τουρκία «απρόβλεπτο εταίρο».
Αντίδραση από Άγκυρα
Χθες το βράδυ, η Τουρκία αντέδρασε με οξύτητα στην έκθεση. Οπως ανέφερε σε σχετική ανακοίνωση, «ενώ η ανάγκη ενίσχυσης των σχέσεων μεταξύ της χώρας μας και της Ε.Ε. μέσω αμοιβαίων προσπαθειών είναι εμφανής, δεν αποδεχόμαστε και απορρίπτουμε τις προκατειλημμένες και μη ρεαλιστικές εκτιμήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».
