Kathimerini.com.cy
Η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε την Πέμπτη ομόφωνα τα νομοσχέδια που αποτελούν μέρος ευρύτερων νομοθετικών ρυθμίσεων με τις οποίες επιδιώκεται η δικαστική μεταρρύθμιση.
Τα νομοσχέδια «Ο περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019» και «Ο περί Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019» ψηφίστηκαν ομόφωνα από τους 45 παρόντες βουλευτές.
Πρόκειται για δέσμη νομοσχεδίων για τροποποίηση του περί Απονομής της Δικαιοσύνης Νόμου και νομοσχεδίου για τροποποίηση του περί Δικαστηρίων Νόμου, που αποσκοπούν στη μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό της δομής και της λειτουργίας των δικαστηρίων με την επαναλειτουργία των δύο ανωτάτων δικαστηρίων που προβλέπονται στο Σύνταγμα της Δημοκρατίας, ήτοι του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου και του Ανωτάτου Δικαστηρίου, την απονομή στα δύο αυτά δικαστήρια πρόσθετης δικαιοδοσίας τρίτου βαθμού, καθώς και με την ίδρυση και λειτουργία Εφετείου με δευτεροβάθμια δικαιοδοσία για την εκδίκαση των εφέσεων.
Στην αίθουσα ήταν παρούσα η Υπουργός Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών, βουλευτής ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης είπε ότι η μεταρρύθμιση είναι μια διαρκής διαδικασία. Δεν ψηφίζουμε τα νομοσχέδια τώρα και τελειώσαμε, είπε, προσθέτοντας ότι θα ψηφίζουμε και τις μέρες και τους μήνες που έρχονται. Εάν σήμερα, πρόσθεσε, πανηγυρίζω είναι γιατί ψηφίζουμε ομόφωνα και εάν συνεχίσουμε να λειτουργούμε έτσι σε κρίσιμους σταθμούς για τον τόπο μας, τότε ο τόπος θα γίνει καλύτερος.
Ο βουλευτής ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου είπε ότι δεν είναι μεταρρύθμιση που κάνουμε τώρα, αλλά γίνεται βελτίωση του συστήματος. Το μεγάλο πρόβλημα όμως παραμένει και είαναι η πρωτόδικη απομονή δικαιοσύνης και οι καθυστερήσεις, σημείωσε.
Ο βουλευτής ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας μίλησε για ιστορική στιγμή και συνεχάρη όλους όσοι συνέβαλαν σε αυτό. Επιτέλους η σημερινή Επιτροπή με πολλή υπομονή κατάφεραν να ολοκληρώσουν αυτή την τεράστια προσπάθεια, είπε.
Ο βουλευτής ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης συνεχάρη όλους όσοι συνέβαλαν αλλά είπε ότι δεν τελειώνει σήμερα αυτή η πορεία, σήμερα αρχίζει, λέγοντας ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι στην πρωτόδικη δικαιοσύνη.
Η βουλευτής ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε ότι σέβεται τον κόπο της Υπουργού και της Επιτροπής, πρόκειται για σημαντικά νομοσχέδια αλλά πρέπει να είμαστε ειλικρινείς το μεγάλο πρόβλημα που θα αλλάξει τα πράγματα και θα κάνει τη διαφορά είναι τα επαρχιακά δικαστήρια, είπε.
Ο βουλευτής ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης είπε ότι δεν πανηγυρίζουμε αλλά αυτό είναι ένα βήμα προς τα εμπρός. Το πιο σημαντικό που ψηφίζουμε σήμερα είναι η δημιουργία του Εφετείου, είπε.
Η βουλευτής ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου είπε ότι ζούμε ιστορικές στιγμές. Είναι το αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας για την μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης και τις παθογένειες που πρέπει να θεραπεύσουμε, είπε.
Τόσο το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο όσο και το Ανώτατο Δικαστήριο θα έχουν πενταμελή σύνθεση. Τα μέλη τους θα διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος προηγουμένως θα συμβουλεύεται το Γνωμοδοτικό Δικαστικό Συμβούλιο ως προς την καταλληλότητα των υποψηφίων για διορισμό προσώπων. Το Γνωμοδοτικό Δικαστικό Συμβούλιο απαρτίζεται από τους δικαστές του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, τους δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και τον Πρόεδρο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.
Ειδικότερα, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο θα έχει δικαιοδοσία να εκδικάζει, κατόπιν παραπομπής από το Εφετείο, εφέσεις κατά αποφάσεων του Διοικητικού Δικαστηρίου σε θέματα δημόσιου δικαίου μείζονος δημοσίου συμφέροντος ή γενικής δημόσιας σημασίας, να αποφασίζει επί αίτησης του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε των διαδίκων μετά από διαδικασία αναθεωρητικής έφεσης για νομικά θέματα που προκύπτουν από την απόφαση επί της έφεσης και σχετίζονται είτε με αλλαγή πάγιας νομολογίας είτε με την ανάγκη ορθής εφαρμογής ή ερμηνείας ουσιαστικής διάταξης νόμου είτε με μείζον ζήτημα δημοσίου συμφέροντος ή γενικής δημόσιας σημασίας και να αποφασίζει επί συγκρουόμενων ή αντιφατικών αποφάσεων του Εφετείου εκδιδομένων στο πλαίσιο της αναθεωρητικής του δικαιοδοσίας για σκοπούς συνοχής του δικαίου.
Το Ανώτατο Δικαστήριο θα έχει δικαιοδοσία να εκδικάζει κατόπιν παραπομπής από το Εφετείο εφέσεις κατά αποφάσεων δικαστηρίου, που ασκεί πολιτική ή ποινική δικαιοδοσία, περιλαμβανομένων των δικαστηρίων ειδικής δικαιοδοσίας, επί θεμάτων μείζονος δημοσίου συμφέροντος ή γενικής δημόσιας σημασίας, να αποφασίζει επί αίτησης του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε των διαδίκων μετά από διαδικασία πολιτικής ή ποινικής έφεσης για νομικά θέματα που προκύπτουν από την απόφαση και σχετίζονται είτε με αλλαγή πάγιας νομολογίας είτε με την ανάγκη ορθής εφαρμογής ή ερμηνείας ουσιαστικής διάταξης νόμου είτε με μείζον ζήτημα δημοσίου συμφέροντος ή γενικής δημόσιας σημασίας, να αποφασίζει επί συγκρουόμενων ή αντιφατικών αποφάσεων του Εφετείου στην πολιτική του δικαιοδοσία για σκοπούς συνοχής του δικαίου και να αποφασίζει την επανεκδίκαση από το Εφετείο ποινικής υπόθεσης επί της οποίας εκδόθηκε καταδικαστική απόφαση υπό το φως νέων στοιχείων ή γεγονότων που ενδεχoμένως να ανατρέπουν εν όλω ή εν μέρει την απόφαση.
Η ίδρυση Εφετείου που θα υπάγεται στο Ανώτατο Δικαστήριο και θα έχει δικαιοδοσία να εκδικάζει όλες τις εφέσεις κατά αποφάσεων οποιουδήποτε δικαστηρίου, εκτός των αποφάσεων του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου και των αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου και εκτός των εφέσεων που θα παραπέμπονται στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο και το Ανώτατο Δικαστήριο στο πλαίσιο της ανώτατης δευτεροβάθμιας δικαιοδοσίας τους.
Το Εφετείο θα αποτελείται από δεκαέξι δικαστές, οι οποίοι θα διορίζονται από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, και θα λειτουργεί σε τμήματα, όπως αυτά θα καθοριστούν σε διαδικαστικούς κανονισμούς.Δικαστής του Εφετείου θα διορίζεται πρόσωπο που είναι δικηγόρος με δωδεκαετή τουλάχιστον άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος, υψηλού ηθικού επιπέδου.
Με το δεύτερο νομοσχέδιο, οι πρόνοιες του οποίου είναι απόρροια των τροποποιήσεων που προτείνονται με το πρώτο νομοσχέδιο, τροποποιείται ο περί Δικαστηρίων Νόμος (Νόμος 14 του 1960), ώστε οι διατάξεις του να συνάδουν με τις διατάξεις του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου, όπως ο τελευταίος προτείνεται να τροποποιηθεί με το πρώτο νομοσχέδιο.
Πόσες υποθέσεις εκκρεμούν, πως θα γίνει κατανομή
Υπενθυμίζεται ότι η Υπουργός Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου αναφερόμενη στη συγκρότηση Ανωτάτου Δικαστηρίου και Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, τόνισε την ανάγκη για δημιουργία δύο τριτοβάθμιων δικαστηρίων, αφού με τον διαχωρισμό της δικαιοδοσίας τους κατά τον τρόπο που προτείνεται θα ενισχυθεί η διαφάνεια και θα εγκαθιδρυθεί σύστημα αμοιβαίου ελέγχου (checks and balances), θα επιτευχθεί αποκέντρωση των εξουσιών του υφιστάμενου Ανωτάτου Δικαστηρίου και θα παρασχεθεί δυνατότητα εξειδίκευσης των μελών των προτεινόμενων δικαστηρίων.
Με βάση σχετική πληροφόρηση από το Ανώτατο Δικαστήριο, την οποία η Υπουργός διαβίβασε στην Επιτροπή Νομικών, στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο θα παραπεμφθούν 377 αναθεωρητικές εφέσεις, ήτοι εφέσεις που αφορούν στο Διοικητικό Δίκαιο, εκ των οποίων οι 292 είναι εφέσεις που καταχωρίσθηκαν πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2018 και 85 από αυτές είναι εφέσεις κατά απόφασης ενός δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Στο Ανώτατο Δικαστήριο θα παραπεμφθούν 1 557 υποθέσεις, εκ των οποίων οι 1 523 είναι πολιτικές εφέσεις, που καταχωρίσθηκαν πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2017 και οι 34 είναι πολιτικές εφέσεις που αφορούν σε προνομιακά εντάλματα.
Στο Εφετείο θα παραπεμφθούν 3 149 υποθέσεις, εκ των οποίων 2 158 είναι πολιτικές εφέσεις που καταχωρίσθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2018, 233 είναι ποινικές εφέσεις, 688 είναι αναθεωρητικές εφέσεις που καταχωρίσθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2019 (582 κατά απόφασης δικαστή του Διοικητικού Δικαστηρίου και 106 κατά απόφασης δικαστή του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας) και 70 πολιτικές αιτήσεις που αφορούν σε πρωτοβάθμια δικαιοδοσία έκδοσης προνομιακών ενταλμάτων.
Σε ό,τι αφορά στον προβλεπόμενο χρόνο εκδίκασης των αναφερόμενων πιο πάνω υποθέσεων, η Υπουργός ανέφερε στην επιτροπή ότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν καθορίζει συγκεκριμένο προβλεπόμενο χρόνο εκδίκασης, ωστόσο, επισήμανε ότι το υφιστάμενο Ανώτατο Δικαστήριο διεκπεραιώνει περίπου 500 πολιτικές εφέσεις και περίπου 140 υποθέσεις αναθεωρητικής δικαιοδοσίας ετησίως και αναμένεται ότι ο ίδιος αριθμός ετησίως δυνατόν να διεκπεραιώνεται από το νέο Ανώτατο Δικαστήριο και το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως σε επιστολή του προς την επιτροπή, ημερομηνίας 19 Μαΐου 2022, ενημέρωσε για το ετήσιο κόστος λειτουργίας των υπό ίδρυση δικαστηρίων. Το κόστος μισθοδοσίας των μελών των δικαστηρίων ανέρχεται σε €2.219.000 για δεκαέξι θέσεις δικαστών.
Για μία θέση Ανώτερου Πρωτοκολλητή απαιτείται δαπάνη ύψους €74.900, για μία θέση Πρωτοκολλητή Α´ απαιτείται δαπάνη ύψους €67.200, για έξι θέσεις Στενογράφου περιλαμβάνεται ήδη πρόνοια στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό της Δικαστικής Υπηρεσίας για πλήρωση κενών θέσεων Στενογράφου, η οποία προορίζεται να καλύψει και τις υπό αναφορά ανάγκες, για τρεις θέσεις Βοηθού Γραμματειακού Λειτουργού περιλαμβάνεται πρόνοια στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, για επτά θέσεις Αχθοφόρου/Κλητήρα/Εργάτη Αποθήκης απαιτείται δαπάνη ύψους €110.800 και για τρεις θέσεις Καθαρίστριας Γραφείου απαιτείται δαπάνη ύψους €35.700.
Το επίδομα παραστάσεως που θα καταβάλλεται στα μέλη των δικαστηρίων ανέρχεται σε ποσό ύψους €288.000.
Αναφορικά με τα λειτουργικά έξοδα των δικαστηρίων, έχει ήδη περιληφθεί σχετική πρόνοια στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό της Δικαστικής Υπηρεσίας, η οποία θα αναπροσαρμοστεί αναλόγως των αναγκών που θα προκύψουν.
Την υπερψήφιση των νομοσχεδίων χαιρετίζει ο Γενικός Εισαγγελέας
Την υπερψήφιση των νομοσχεδίων για τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης χαιρετίζει με γραπτή δήλωσή του ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης.
Ο κ. Σαββίδης σημειώνει ότι ο περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019 και ο περί Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019, δύο νομοσχέδια που ολοκληρώνουν τη δέσμη των τριών μεταρρυθμιστικών νομοσχεδίων που διαλαμβάνουν το σημαντικότερο μέρος της νομοθετικής ρύθμισης για μεταρρύθμιση του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης, αποτελούν από σήμερα νομοθεσία του Κράτους, μετά από την καθολική ψήφισή τους από την Ολομέλεια της Βουλής.
Επιπρόσθετα, ο Γενικός Εισαγγελέας χαιρετίζει την υπερψήφιση των νομοσχεδίων αυτών και εκφράζει τις ευχαριστίες του προς όλους όσοι εργάστηκαν "για την υλοποίηση της μεγαλύτερης μεταρρύθμισης που έγινε στη Δικαιοσύνη από καταβολής της Κυπριακής Δημοκρατίας".
"Τώρα είναι η ώρα όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να εργαστούμε στοχοπροσηλωμένα, ώστε τα οφέλη που αναμένονται από τον εκσυγχρονισμό της δομής και της λειτουργίας των κυπριακών δικαστηρίων, να γίνουν αισθητά στους πολίτες το συντομότερο δυνατόν", καταλήγει.
Δράκου: Νέα και αισιόδοξη μέρα ξεκινά για τους πολίτες
Με τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης που έγινε ποτέ, μια νέα και αισιόδοξη μέρα ξεκινά για τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας, δήλωσε η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Στέφη Δράκου, η οποία χαιρετίζει με ικανοποίηση την ομόφωνη υπερψήφιση των νομοσχεδίων από την Ολομέλειας της Βουλής, που αφορούν στην αναδιαμόρφωση της ανώτατης βαθμίδας του δικαστικού συστήματος.
Σε γραπτή δήλωσή της, η κ. Δράκου αναφέρει ότι με τη ψήφιση των δύο συγκεκριμένων νομοσχεδίων δημιουργείται το Εφετείο, που αποτελεί τη δεύτερη βαθμίδα της Δικαιοσύνης, καθώς και τα δύο νέα δικαστήρια της τρίτης βαθμίδας, το νέο Ανώτατο Δικαστήριο και το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Όπως σημειώνει «τα νέα δικαστήρια ωφελούν τον πολίτη και κάνουν την απονομή δικαιοσύνης πιο γρήγορη και πιο αποτελεσματική, με δραστική μείωση του χρόνου λήψης αποφάσεων».
Επιπλέον, εξηγεί ότι τα νέα δικαστήρια στελεχώνονται με 16 νέες θέσεις δικαστών στο Εφετείο, 9 στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο και 7 στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Εκφράζει θερμές ευχαριστίες στα πολιτικά κόμματα που στήριξαν με τις εισηγήσεις τους και με τη θετική τους ψήφο τα νομοσχέδια που συζητούνται εδώ και χρόνια, ενώ ευχαριστίες εκφράζει στα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, για την «εξαιρετική συνεργασία».
Ειδικότερα, η Υπουργός Δικαιοσύνης ευχαριστεί τον Πρόεδρό της Επιτροπής Νομικών, Νικο Τορναρίτη, «για την αποτελεσματικότητά του», καθώς επίσης τους θεσμικούς εκπροσώπους της Δικαιοσύνης, που υποστήριξαν τη μεταρρύθμιση, όπως το Ανώτατο Δικαστήριο, τον Γενικό Εισαγγελέα, τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, καθώς και τους προκατόχους της.
