Του Γιάννη Ιωάννου
Δύσκολος αλλά όχι ακατόρθωτος θεωρείται ο δρόμος για τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό -πτυχή που συνδέεται, υπαρξιακά, με τις προσπάθειες για άρση του αδιεξόδου των συνομιλιών και την εξέταση «επί του πεδίου» για την προοπτική επανέναρξης των συνομιλιών. Την ίδια στιγμή η παγωμένη κατάσταση στη Πύλα, μετά το breakthrough της συμφωνίας που ακολούθησε την κρίση του Αυγούστου στην περιοχή, αναδεικνύει όχι μόνο την εμμονή της τουρκοκυπριακής πλευράς (σ.σ. και της Άγκυρας) για τον συγκεκριμένο… μικρόκοσμο του Κυπριακού στην περιοχή αλλά και πως η κατάσταση στην περιοχή δυνητικά φέρει και τα χαρακτηριστικά ενός spoiler του Κυπριακού που εντείνει το αδιέξοδο.
Ορίζοντας διορισμού
Ο χρόνος και ο τρόπος του διορισμού ειδικού απεσταλμένου δείχνει να συνδέεται με συγκεκριμένο ορίζοντα που εδράζεται και στο ευρύτερο πλέγμα των ποιοτικών χαρακτηριστικών που θέτει η Άγκυρα. Η απόρριψη της Τζούλι Μπίσοπ (σ.σ. πρώην ΥΠΕΞ της Αυστραλίας) εξάλλου συνδέθηκε με το ζήτημα της Βρετανικής Κοινοπολιτείας που απέρριψε, εκ προοιμίου η Άγκυρα. Στο ίδιο πλαίσιο, τόσο οι ευρωτουρκικές όσο και οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις (σ.σ. όπου εκκρεμεί εκ μέρους της Άγκυρας η επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, που έχει εργαλειοποιήσει το θέμα) σχηματίζουν εμπόδια:
- Για εξορισμού απόρριψη προσωπικότητας που συνδέεται με κράτος-μέλος της ΕΕ και
- Για πρόταξη δυσκολιών εκ μέρους της Άγκυρας στον διορισμό προσωπικότητας που προέρχεται από σκανδιναβική χώρα (χωρίς ωστόσο αυτό να κρίνεται ανυπέρβλητο ως εμπόδιο)
Σε κάθε περίπτωση, τόσο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου, όπου θα τεθούν ζητήματα ουσιώδης σημασίας στις σχέσεις Άγκυρας-Βρυξελλών όσο και ο προγραμματισμένος ελληνοτουρκικός διάλογος, στις αρχές του επόμενου μήνα επίσης, αναμένεται να σχηματοποιήσουν την τελική προσπάθεια για αίσιο τέλος στην υπόθεση και τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου εκ μέρους του ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες -με άφιξη στη Κύπρο έναρξη των όρων εντολής του το πρώτο τρίμηνο του 2024. Ο ΓΓ μάλιστα του ΟΗΕ δείχνει να έχει καταλήξει σε δύο πρόσωπα -σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές της «Κ». Προ ημερών πάντως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης έθεσε ψηλά τον πήχη για το θέμα δηλώνοντας πως «πολύ σύντομα» θα υπάρξει και η ανακοίνωση για το ζήτημα του ειδικού απεσταλμένου.
Εμμένει ο Τατάρ
Μετά την καθιερωμένη πλέον «διπλωματική» του περιοδεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ δείχνει να εμμένει στις προσπάθειες του για αναβάθμιση της λεγόμενης ΤΔΒΚ όσο και στην διάσταση την ενίσχυσης -ρητορικά αλλά και ουσιαστικά- του αφηγήματος περί κυριαρχικής ισότητας και της ύπαρξης δύο κρατών στη Κύπρο. Tην ίδια στιγμή ο τρόπος με τον οποίο προβλήθηκε στη τουρκοκυπριακή κοινότητα η απευθείας εμπλοκή της τουρκικής ΜΙΤ και του υπουργείου Εξωτερικών, μετά και από τις δηλώσεις-παραδοχή του Χακάν Φιντάν στο τουρκικό κοινοβούλιο, σε ζητήματα αγοραπωλησίας περιουσιών στα Κατεχόμενα από υπηκόους τρίτων χωρών (ΗΒ, Ισραήλ, Ιράν, κοκ) δημιούργησε ένα εσωτερικό debate μεταξύ Τατάρ και κομμάτων της αντιπολίτευσης τόσο για το ξέπλυμα χρήματος στην «ΤΔΒΚ» όσο και για τις σχέσεις Τουρκίας-Κατεχομένων. Tην ίδια στιγμή στα Κατεχόμενα το κυρίαρχο ζήτημα που απασχολεί την επικαιρότητα εντός της τουρκοκυπριακής κοινότητας αποτελεί μια σειρά σκανδάλων στον τομέα της δημόσιας υγείας με φόντο την παράνομη συνταγογράφηση φαρμάκων. Η σύλληψη δεκάδων προσώπων (ιατρών, φαρμακοποιών, κοκ) από τις αρχές Σεπτέμβρη αποτελεί το βασικό debate Τατάρ-κομμάτων της αντιπολίτευσης με πολλαπλές προεκτάσεις και για το πως διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό εντός της κοινότητας.