ΚΥΠΕ
Η παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη ενδεχομένως να ανοίγει τον δρόμο που αφορά την πρόθεση της Κυβέρνησης να προχωρήσει σε μεταρρύθμιση και τροποποίηση του Συντάγματος όσον αφορά τον θεσμό του Γενικού Ελεγκτή, δήλωσε τη Πέμπτη στο ΚΥΠΕ ο νομικός, Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, ο οποίος ανέφερε πως αν η πρόθεση του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι να περάσει άμεσα η μεταρρύθμιση, ενδεχομένως, να καθυστερήσει τον διορισμό νέου Γενικού Ελεγκτή, ώστε να πιέσει να περάσει πιο γρήγορα το θέμα της μεταρρύθμισης.
Ο κ. Αιμιλιανίδης επεσήμανε εξάλλου πως αν ο κ. Μιχαηλίδης αποφασίσει να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) αυτό μπορεί να εξετάσει μόνον κατά πόσον υπήρξε παράβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Δεν θα είναι νέα δίκη της υπόθεσης» και τυχόν επιτυχία "θα σημαίνει περισσότερο ηθική δικαίωση και δεν θα συνεπάγεται οποιαδήποτε αλλαγή ως προς την ουσία της απόφασης και την παύση, ούτε θα συνεπάγεται παραμερισμό της απόφασης του Δικαστηρίου».
Κληθείς από το ΚΥΠΕ να εκφράσει τη θέση του ως προς το τι μέλλει γενέσθαι με την πλήρωση της θέσης του Γενικού Ελεγκτή, ο κ. Αιμιλιανίδης είπε ότι «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να προχωρήσει στον διορισμό νέου Γενικού Ελεγκτή», σημειώνοντας παράλληλα πως «έχει ανακοινωθεί η πρόθεση της Κυβέρνησης να προχωρήσει σε μεταρρύθμιση και τροποποίηση του Συντάγματος για τον θεσμό του Γενικού Ελεγκτή, να κάνει Ελεγκτικό Συμβούλιο και να περιορίσει τη θητεία του Γενικού Ελεγκτή».
Ο κ. Αιμιλιανίδης παρατήρησε πως «υπήρξε προηγουμένως αντίδραση σε αυτή την πρόθεση της Κυβέρνησης, ακόμα και από κόμματα της συγκυβέρνησης» για να προσθέσει ότι «βεβαίως η παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη ενδεχομένως να ανοίγει τον δρόμο για την πρόθεση αυτής της Κυβέρνησης».
«Για να ολοκληρωθεί μια τέτοια μεταρρύθμιση θα πάρει αρκετό χρονικό διάστημα», είπε, εκφράζοντας την άποψη ότι «δεν θα ήταν πρέπον ο Πρόεδρος να προχωρήσει με μια αναμονή για τόσους μήνες ή ακόμα και περισσότερο και να μη διορίσει Γενικό Ελεγκτή».
Αναφερόμενος στην περίπτωση που ο Πρόεδρος προβεί τώρα στον διορισμό νέου Γενικού Ελεγκτή, ο κ. Αιμιλιανίδης είπε ότι «ο κίνδυνος είναι πως εάν η πρόσθεση του Πρόεδρου είναι να τροποποιήσει το καθεστώς του Γενικού Ελεγκτή και διορίσει τώρα νέο Γενικό Ελεγκτή, αυτός ο νέος Ελεγκτής προφανώς θα διοριστεί με το υφιστάμενο καθεστώς, που δεν έχει περιορισμό θητείας».
«Άρα», σημείωσε, «εάν η πρόσθεση του είναι να διορίσει κάποιον Γενικό Ελεγκτή με περιορισμένη θητεία είναι σίγουρα κάτι που θα τον απασχολεί».
Ανέφερε, ακόμα, ότι «αυτή τη στιγμή έχουμε μια σημαντική ανατροπή, με την έννοια ότι ο Βοηθός Γενικός Ελεγκτής, Κυριάκος Κυριακού, από σήμερα είναι ουσιαστικά Αναπληρωτής Γενικός Ελεγκτής», για να σημειώσει ότι «υπάρχει περίπτωση ο Κυριάκου να παραμείνει σε αυτή τη θέση μέχρι να γίνουν οι διαδικασίες για μεταρρύθμιση και τροποποίηση του συντάγματος για τον θεσμό του Γενικού Ελεγκτή».
«Κανονικά ο Πρόεδρος είναι υποχρεωμένος να προχωρήσει στον διορισμό Γενικού Ελεγκτή. Ενδεχομένως, αν η πρόσθεση του Προέδρου είναι να περάσει τώρα η μεταρρύθμιση να καθυστερήσει τον διορισμό νέου Γενικού Ελεγκτή, για να πιέσει στον περάσει πιο γρήγορα και πιο συναινετικά η πρόθεση για μεταρρύθμιση. Πάντως, η συνταγματική υποχρέωση του Προέδρου είναι να διορίσει νέο Γενικό Ελεγκτή, αλλά στο ενδιάμεσο -εφόσον υπάρχει Βοηθός Γενικός Ελεγκτής- θα ασκεί καθήκοντα Αναπληρωτή Γενικού Ελεγκτή», εξήγησε ο κ. Αιμιλιανίδης.
«Η απόφαση δεν άφησε περιθώριο ελαφρυντικών στον Οδυσσέα Μιχαηλίδη»
Κληθείς να σχολιάσει την απόφαση του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης είπε πως υπήρξε ομόφωνη "και αυτό σημαίνει ότι το Δικαστήριο άκουσε τη μαρτυρία, συνεδρίασε και κατέληξε στα ευρήματά του, χωρίς να επιθυμήσει κάποιος Δικαστής να υποβάλει διαφορετικό σκεπτικό ή να διαφοροποιήσει τη θέση του από τους υπόλοιπους».
Πρόσθεσε ότι «οπωσδήποτε υπήρξε εύρημα για ανάρμοστη συμπεριφορά και από τη στιγμή που υπάρχει εύρημα για ανάρμοστη συμπεριφορά είναι αναπόδραστη συνέπεια ότι πρέπει να υπάρξει παύση του αξιωματούχου από το αξίωμα του», ωστόσο, είπε «προκαλεί αίσθηση το γεγονός ότι η απόφαση δεν άφησε κανένα περιθώριο ελαφρυντικών στον Οδυσσέα Μιχαηλίδη, αλλά ήταν από την αρχή μέχρι το τέλος ένα κατηγορώ, για τον τρόπο που ασκεί τα καθήκοντά του σε ορίζοντα πενταετίας».
Αναλύοντας περαιτέρω την απόφαση, ανέφερε στο ΚΥΠΕ πως το Δικαστήριο «έκρινε μια σειρά από υποθέσεις, που είχαν προκαλέσει τεράστιες δημόσιες συζητήσεις και συνιστούσαν πεδίο σύγκρουσης αυτά τα πέντε χρόνια του Γενικού Ελεγκτή, είτε με τον Γενικό και τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, είτε με την προηγούμενη και την παρούσα Κυβέρνηση, είτε και με άλλα πρόσωπα, όπως τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου».
Σημείωσε ότι «σε όλα αυτά τα σημεία το Δικαστήριο έκρινε ότι οι θέσεις του Γενικού Ελεγκτή ήταν ατεκμηρίωτες ή αβάσιμες ή υπερέβαιναν τα όρια των αρμοδιοτήτων του και θωράκισε ουσιαστικά τον Γενικό και τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, θεωρώντας ότι οι κατηγορίες έναντί τους θα ήταν ατεκμηρίωτες, για μια σειρά από ζητήματα πολύ σοβαρά, που απασχόλησαν τη δημοσιότητα, όπως οι πολιτογραφήσεις, οι πολλαπλές συντάξεις, το ζήτημα του Υπουργείου Οικονομικών ή του Υπουργείου Άμυνας και ούτω κάθε εξής».
«Από την άποψη αυτή», είπε, «η απόφαση δεν περιορίστηκε σε ένα μεμονωμένο συμβάν, αλλά αφορούσε την άσκηση των καθηκόντων του Γενικού Ελεγκτή, ουσιαστικά σε ένα ορίζοντα πενταετίας, ενόψει και των θέσεων για τις οποίες κρίθηκε».
Συνέχισε λέγοντας ότι «η απόφαση επεκτάθηκε και στον τρόπο άσκησης καθηκόντων του Γενικού Ελεγκτή δημόσια, δηλαδή υπήρξε κριτική στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και κοινωνικής δικτύωσης, για τον τρόπο με τον οποίο ανεχόταν την Ομάδα Στήριξης Γενικού Ελεγκτή στο Facebook, για τον τρόπο με τον οποίο εξέδιδε ανακοινώσεις, που ουσιαστικά τον κατηγορεί ότι δεν ήταν ακριβοδίκαιες, αλλά παραπλανητικές, και σε κάποιες περιπτώσεις τον κατηγορεί ακόμα ότι είχε αντιφατική συμπεριφορά με το τι ζητούσε από άλλους αξιωματούχους σε σχέση με το πως συμπεριφερόταν ο ίδιος».
«Ισοπεδωτική» η εικόνα που αφήνει η απόφαση
Ο κ. Αιμιλιανίδης έκανε λόγο για «πάρα πολύ βαριές κατηγορίες και ευρήματα» εκ μέρους του Δικαστηρίου ως προς το πρόσωπο του Γενικού Ελεγκτή και τον τρόπο άσκησης των καθηκόντων του. Πρόσθεσε ακόμα πως «τον κατηγορεί ουσιαστικά ότι έκαμνε πολλά από αυτά για ευτελείς λόγους, δηλαδή το να απολαμβάνει δημοτικότητας και δημοσιότητας, που οπωσδήποτε για έναν ανεξάρτητο αξιωματούχο, όπως ο Γενικός Ελεγκτής είναι ευτελές να λες ότι δεν έκανε όσα έκανε, για το δημόσιο συμφέρον, αλλά τα έκανε για προσωπικούς λόγους δημοτικότητας ή δημοσιότητας».
Επιπροσθέτως, ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης έκανε λόγο για «ισοπεδωτική εικόνα» που αφήνει η απόφαση για τον Γενικό Ελεγκτή, σημειώνοντας ότι «δεν υπάρχει κάποιο θετικό στοιχείο γι’ αυτόν στην απόφαση».
Ανέφερε πως αν δώσει την απόφαση να τη διαβάσει κάποιος συνάδελφός του στην Ελλάδα, που δεν γνωρίζει ποιος είναι ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, το συμπέρασμα που θα βγάλει διαβάζοντάς την είναι ότι «αυτός είναι ένας από τους χειρότερους αξιωματούχους που υπήρξαν ποτέ».
«Με αυτή την έννοια είναι αρκετά ισοπεδωτική η απόφαση για το πρόσωπο του Οδυσσέα Μιχαηλίδη και για το έργο του αυτά τα δέκα χρόνια», σημείωσε.
Αντικείμενο συζήτησης για πάρα πολλά χρόνια η απόφαση
Σε ερώτηση αν η απόφαση θα αποτελέσει αντικείμενο μελέτης από τους νομικούς κύκλους, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «θα συζητιέται για αρκετά χρόνια η συγκεκριμένη απόφαση, με δεδομένο ότι είναι μια κορυφαία απόφαση ιστορικής σημασίας, η οποία αφορά έναν λαοφιλή Γενικό Ελεγκτή, ο οποίος από μεγάλη μερίδα της κοινωνίας θεωρείται ότι είχε ένα σημαντικό θετικό πρόσημο και ότι άλλαξε την εικόνα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας».
«Αναμφίβολα απολάμβανε τεράστιας δημοτικότητας", επεσήμανε. "Αναφέρθηκε σε αυτό το Δικαστήριο και είπαν ότι εμάς δεν μας απασχολεί η δημοτικότητα του Ελεγκτή, αλλά μας απασχολεί να κρίνουμε κατά πόσο με βάση τη μαρτυρία είχε επιδείξει ή όχι ανάρμοστη συμπεριφορά. Άρα η απόφαση σίγουρα θα είναι αντικείμενο συζήτησης για πάρα πολλά χρόνια», ανέφερε.
Τυχόν επιτυχία του Οδυσσέα στο ΕΔΑΔ θα είναι μόνο ηθική δικαίωση
Ερωτηθείς αν θα επηρεάσει τα γεγονότα ενδεχόμενη προσφυγή του Οδυσσέα Μιχαηλίδη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), ο κ. Αιμιλιανίδης ανέφερε πως «ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης προφανώς έχει κάθε δικαίωμα να αποφασίσει ύστερα από διαβούλευση με τους νομικούς του συμβούλους αν θα προσφύγει στο ΕΔΑΔ».
Σημείωσε, ωστόσο, πως «το ΕΔΑΔ είναι ένα διεθνές δικαστήριο, που λειτουργεί επικουρικά, δηλαδή δεν εξετάζει την ουσία της υπόθεσης, αλλά εξετάζει κατά πόσον υπήρξε παράβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Ο κ. Αιμιλιανίδης εξήγησε πως εάν ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης προσφύγει «θα κριθεί αποκλειστικά στο περιορισμένο πεδίο κατά πόσον υπήρξε κάποια παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όχι για αναψηλάφηση ολόκληρης της υπόθεσης».
«Δεν θα είναι νέα δίκη της υπόθεσης», εξήγησε, για να προσθέσει ότι «τυχόν επιτυχία του θα σημαίνει περισσότερο ηθική δικαίωση και δεν θα συνεπάγεται οποιαδήποτε αλλαγή ως προς την ουσία της απόφασης και την παύση, ούτε θα συνεπάγεται παραμερισμό της απόφασης του Δικαστηρίου».