Της Μαρίνας Οικονομίδου
«Δύο τρόποι υπάρχουν για την επίλυση των τραγωδιών: ο σαιξπηρικός και ο τσεχοφικός» έλεγε ο Άμος Οζ, όταν μιλούσε για την ανάγκη συμβιβασμού στην ισραηλινο-παλαιστινιακή τραγωδία. «Στο τέλος μιας σαιξπηρικής τραγωδίας η σκηνή είναι σπαρμένη με πτώματα και ίσως αιωρείται κάπου ψηλά το φάσμα της δικαιοσύνης. Στην τσεχοφική τραγωδία ο επίλογος βρίσκει όλους τους ήρωες ψυχικά ράκη, δυστυχείς, πικραμένους, αποκαρδιωμένους, αλλά πάντως, ζωντανούς». Το ισραηλινο-παλαιστινιακό βεβαίως δεν έχει σχέση με όσα εκτυλίσσονται στον ΔΗΣΥ, όμως το σύννεφο μιας μεγάλης τραγωδίας, πλανάται στην Πινδάρου μετά το αποτέλεσμα του α΄ γύρου μέχρι και σήμερα. Πρόσωπα που την τελευταία δεκαετία έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική ζωή του τόπου αποχωρούν εξαντλημένα, άλλοι αισθανόμενοι ηττημένοι βάζουν τελεία στο πολιτικό τους κεφάλαιο, άλλοι απομακρύνονται διακριτικά και νέα πρόσωπα μπαίνουν στο προσκήνιο, υποστηρίζοντας πως αποτελούν την αλλαγή. Θα μπορέσει αυτή η ανανέωση προσώπων να βοηθήσει τον ΔΗΣΥ ή θα προκαλέσει νέες φουρτούνες; Αυτό θα φανεί στην πορεία, από το ποιοι θα αποτελούν την ηγετική πυραμίδα του κόμματος και τι πολιτική ατζέντα θα θέσουν. Το σίγουρο όμως είναι πως ένα νέο πολιτικό κεφάλαιο γράφεται στην πολιτική ζωή του τόπου με τη διεκδίκηση της προεδρίας του κόμματος από δύο νέα ηλικιακά και πολιτικά πρόσωπα. Και σε φιλοσοφία και σε ρητορική που δεν θα αφήσει ανεπηρέαστο όλο το υπόλοιπο κομματικό σύστημα.
Το ντόμινο εξελίξεων
Η είδηση ότι η Αννίτα Δημητρίου έβαλε στο τραπέζι το όνομά της για την προεδρία του Δημοκρατικού Συναγερμού εκτός από το ότι προκάλεσε την έκπληξη πολλών στελεχών, ήταν και η αιτία να αλλάξει άρδην το σκηνικό στον Δημοκρατικό Συναγερμό. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου μέτρησε τα δεδομένα του, είδε την πιθανότητα μιας ακόμη ήττας αλλά και το ενδεχόμενο ο ΔΗΣΥ να μπει στον φαύλο κύκλο της εσωστρέφειας και της συρρίκνωσης των ποσοστών. Αυτό που συζήτησαν μαζί του στενοί του συνεργάτες ήταν ότι θα έπρεπε να αξιολογήσει το τι θα ακολουθούσε το 2024, αν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών δεν θα ήταν τα αναμενόμενα, αλλά παράλληλα να προσμετρήσει το γεγονός ότι θα είχε στο μεσοδιάστημα πολιτικά πρόσωπα που θα τον αμφισβητούν υπογείως και ίσως να επιβουλεύονται τη θέση του. Λύση στο σχετικό αδιέξοδο αποτέλεσε η Αννίτα Δημητρίου. Η ίδια υπογραμμίζει πως ήταν δική της πρωτοβουλία να του προτείνει να διεκδικήσει και κατ’ επέκταση εκείνος να αποσυρθεί. Ο στενός περίγυρος του Αβέρωφ Νεοφύτου, ωστόσο, αναφέρει πως η σκέψη αυτή ήταν του ίδιου του συναγερμικού προέδρου, με την πρόεδρο της Βουλής να δέχεται πρόθυμα.
Πέντε χρόνια προηγουμένως το πολιτικό μέλλον των Πετρίδη - Χάρη διαγραφόταν λαμπρό. Σήμερα και οι δύο με διαφορετικό τρόπο κάνουν ένα βήμα πίσω.
Οι ηχηρές αποχωρήσεις
Όμως όσο κι αν η απότομη αποχώρηση του Αβέρωφ Νεοφύτου προκάλεσε στους πολιτικούς κύκλους αμηχανία, ο ίδιος αποτελεί την κορυφή και όχι την εξαίρεση μιας στρατιάς στελεχών που αυτή τη βαθιά πολιτική δεκαετία δοκιμάστηκαν στα δύσκολα, μπήκαν στη φωτιά και κάποιοι από αυτούς δεν βγήκαν και αλώβητοι. Την αρχή έκανε ο Κωνσταντίνος Πετρίδης, όταν ανακοίνωσε πως κλείνει ο πολιτικός του κύκλος και πως στην ουσία θα μείνει μακριά από τις όποιες εξελίξεις του κόμματος. Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης ήταν από την αρχή μέχρι το τέλος δίπλα στον Νίκο Αναστασιάδη κατά τη δεκαετή αυτή θητεία, ξεκινώντας από το Προεδρικό, μετακινούμενος στο δύσκολο υπουργείο Εσωτερικών και κλείνοντας τη δεκαετή πολιτική του παρουσία στο υπουργείο Οικονομικών. Ο ίδιος χειρίστηκε την καυτή πατάτα των χρυσών διαβατηρίων στο υπουργείο Εσωτερικών και κρίθηκε θετικά για τον τρόπο που διαχειρίστηκε την οικονομία, αφήνοντας θετικό πρόσημο. Το κατά πόσο θα επανέλθει δριμύτερος μετά από ένα σύντομο διάλειμμα θα φανεί στην πορεία. Μαζί του στην κρίσιμη αυτή δεκαετία έπαιξε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο ο αναπληρωτής πρόεδρος Χάρης Γεωργιάδης. Θεωρείτο η φυσιολογική διαδοχή του Αβέρωφ Νεοφύτου στην προεδρία του ΔΗΣΥ. Δεν έχει κρύψει τις ευγενείς φιλοδοξίες του, καθώς η παρουσία του στο υπουργείο Οικονομικών κατά την πρώτη πενταετία τού προσέδωσε σημαντικούς πολιτικούς πόντους. Δεν ήταν τυχαίο που χαρακτηριζόταν «ο τσάρος της οικονομίας» και αποτελούσε το πρότυπο της Νέας Δημοκρατίας. Η καυτή πατάτα του Συνεργατισμού που ακολούθησε κατά τη δεύτερη πενταετία φέρεται να προκάλεσε φθορά στο προφίλ του. Το κατά πόσο θα μπορούσε να εκλεγεί πρόεδρος του ΔΗΣΥ είναι κάτι ανοικτό. Το σίγουρο είναι πως η απόσυρσή του από την κούρσα, αφήνοντας χώρο στη νεότερη πολιτικά γενιά, δημιούργησε νέα δεδομένα. Ο ίδιος θα συνεχίσει την παρουσία του στη Βουλή, ενώ ανοικτό είναι ποια θα είναι τα επόμενά του βήματα εντός του κόμματος. Όμως πέραν των τριών ηχηρών ονομάτων, υπάρχουν κι άλλα στελέχη που φαίνεται να κάνουν ένα βήμα πίσω. Στελέχη που θεωρείτο πως έπαιζαν πρωταγωνιστικό ρόλο μετεκλογικά, μέχρι και τον α΄ γύρο των προεδρικών εκλογών. Μαζί τους ο Νίκος Τορναρίτης, ο οποίος αρχικά ήθελε να διεκδικήσει την προεδρία του κόμματος, ο Ιωνάς Νικολάου, ο οποίος ακούστηκε ως μεταβατικός πρόεδρος. Ο Νίκος Νουρής, που ενδιαφερόταν για την προεδρία, αναμένεται να διαφανεί αν θα ενδιαφερθεί για κάποια άλλη θέση στην ηγετική πυραμίδα του κόμματος ή αν θα κάνει και αυτός το δικό του διάλειμμα. Το σίγουρο πάντως είναι πως οι Ευθύμιος Δίπλαρος και Γιάννης Καρούσος ενδιαφέρονται για την επόμενη μέρα. Ενδιαφέρον επέδειξε και ο Μιχάλης Σοφοκλέους σε συνέντευξή του στον «Φιλελεύθερο» αλλά και ο Μάριος Πελεκάνος. Ρόλο στο κόμμα αναμένεται να έχει ο Πέτρος Δημητρίου με κύρια επιδίωξη έναν σημαντικό διοικητικό ρόλο εντός του κόμματος.
Η περίπτωση του Δημήτρη
Ο Δημήτρης Δημητρίου είναι ο πρώτος σε σταυρούς προτίμησης βουλευτής Λευκωσίας. Είχε κάνει αίσθηση η δυναμική του κατά τις βουλευτικές εκλογές του 2016 στην ανταγωνιστική επαρχία Λευκωσίας και κατέδειξε πως ο 42χρονος πλέον βουλευτής ξέρει να δουλεύει οργανωτικά και μεθοδικά. Έχει σημαντικό έρεισμα στη βάση και ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες του ΔΗΣΥ. Διετέλεσε εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ σε μία ιδιαίτερα δύσκολη χρονική συγκυρία και θα διαπιστωθεί σε αυτή την εκλογική μάχη, αν πλήγηκε από όλο αυτό ή αν βγαίνει αλώβητος. Θα πρέπει να διαχειριστεί την καχυποψία μερίδας Συναγερμικών –κυρίως στελεχών– που θεωρούν ότι δεν θα έπρεπε να διεκδικήσει απέναντι από τον Αβέρωφ Νεοφύτου και ιδιαίτερα να τον επικρίνει. Υπάρχουν τα στελέχη που εκτιμούν πως θα έπρεπε να δώσει προτεραιότητα στον Χάρη Γεωργιάδη και να αναλάβει στη συνέχεια, όταν θα αποκτήσει περισσότερη πολιτική πείρα και στελέχη που εκτιμούν πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης βλέπει θετικότερα την υποψηφιότητά του. Ο ίδιος πάντως δεν έχει σίγουρα ούτε τη στήριξη του Αβέρωφ Νεοφύτου ούτε και του Νίκου Αναστασιάδη, με τον οποίο δεν έχουν ιδιαίτερα στενές σχέσεις. Δεν είναι καθόλου τυχαία η συχνή αναφορά του ότι δεν έχει εξαρτήσεις, φωτογραφίζοντας την Αννίτα Δημητρίου και τη σχέση που έχει τόσο με τον κ. Νεοφύτου όσο και με τον κ. Αναστασιάδη. Ο ίδιος φρόντισε να παρουσιάσει και άλλες διαφορές με την κα Δημητρίου, όπως το γεγονός ότι έχει τον χρόνο να δουλέψει για το κόμμα, αφήνοντας την αιχμή πως η ίδια ως πρόεδρος της Βουλής ενδεχομένως να δυσκολευτεί αλλά και το γεγονός ότι φρόντισε αμέσως να κάνει αυτοκριτική για το αποτέλεσμα. Όπως είπε έχει συγκεκριμένο πλάνο για το πώς θα ανανεωθεί ο ΔΗΣΥ. Επί του παρόντος δεν υπάρχει κάποιο στέλεχος που έχει βγει ανοικτά υπέρ του Δημήτρη Δημητρίου ωστόσο αυτό που ακούγεται είναι πως βρίσκεται πλέον σε συνεννόηση με τον Ευθύμιο Δίπλαρο, ο οποίος φέρεται να προτίθεται να διεκδικήσει τη θέση του αναπληρωτή προέδρου.
Η κίνηση της Αννίτας
Η Αννίτα Δημητρίου θεωρείται ένα από τα πιο δημοφιλή πρόσωπα στην πολιτική σκηνή. Η αλματώδης ανέλιξή της δεν την έφθειρε. Αντιθέτως, φαίνεται να απολαμβάνει τη μεγάλη στήριξη της κοινωνίας. Η ίδια ακολουθεί το μοντέλο πολιτικής του Νίκου Χριστοδουλίδη, όχι μόνο σε θέμα επικοινωνίας, αξιοποιώντας πλήρως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και με φράσεις όπως η ανάγκη αποφυγής συγκρούσεων, η ανάγκη ενότητας και η επικοινωνία της με την κοινωνία. Έχει διατελέσει εκπρόσωπος Τύπου του επιτελείου Νίκου Αναστασιάδη και έχει βγει πρώτη σε σταυρούς προτίμησης τόσο το 2016 όσο και το 2023, στη Λάρνακα.
Η ίδια έχει στενή σχέση με τον Αβέρωφ Νεοφύτου και θεωρείται πως ο στενός κύκλος του θα εργαστεί για την υποψηφιότητά της. Αναμένεται να την στηρίξουν στελέχη και πρώην μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Έχει παράλληλα πολύ καλές σχέσεις με τον Νίκο Αναστασιάδη, όμως είναι άγνωστο αν ο απερχόμενος Πρόεδρος θα την βοηθήσει να εκλεγεί ή αν θα μείνει εκτός των εσωκομματικών διαδικασιών. Η Αννίτα Δημητρίου επικαλέστηκε την ενότητα και υπογράμμισε πως αυτός είναι ο λόγος που κατήλθε, ευχαριστώντας τόσο τον Αβέρωφ Νεοφύτου όσο και τον Χάρη Γεωργιάδη για το ότι έκαναν πίσω «για χάρη της ενότητας». Θα πρέπει βεβαίως να εξηγήσει για ποιο λόγο η ενότητα επιτυγχάνεται στο πρόσωπό της, αλλά και να εξηγήσει συγκεκριμένα πώς προτίθεται να αλλάξει τον ΔΗΣΥ. Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως ενώ αρκετοί θεωρούσαν πως η υποψηφιότητά της θα είναι το αντίβαρο στις όποιες προσπάθειες του Νίκου Χριστοδουλίδη να εμπλακεί στο κόμμα, η ίδια έχει ξεκαθαρίσει πως τα μέλη που στήριξαν τον Νίκο Χριστοδουλίδη είναι ευπρόσδεκτα. Δεν έχει ξεκαθαρίσει επίσης αν ο ΔΗΣΥ θα πρέπει να μείνει στην αντιπολίτευση.
Το αποτύπωμα Χριστοδουλίδη
Πώς όμως από μία βαθιά πολιτική δεκαετία, που θεωρείτο ότι θα οδηγούσε σε ένα μεγάλο στελεχειακό φυτώριο στον ΔΗΣΥ, βλέπουμε πολιτικά πρόσωπα να αποσύρονται ηχηρά από το πολιτικό παιχνίδι; Κάποιοι το ερμηνεύουν ως αποτέλεσμα της φθοράς μιας δύσκολης διακυβέρνησης, άλλοι ως κόπωση μιας κυβέρνησης που βγαίνει από πολλές κρίσεις και δύσκολες πολιτικές αποφάσεις και άλλοι ότι απέκτησαν μοιραία λεκέδες από τις πολιτικές του Νίκου Αναστασιάδη. Σε αυτό το σημείο η έντονα πολιτική τοποθέτηση φαίνεται να υπαναχωρεί από τον ΔΗΣΥ. Στην Πινδάρου φέρεται να εκτιμούν πως η κοινωνία ευνοεί μία πιο light πολιτική προσέγγιση, στην οποία απουσιάζουν οι συγκρούσεις, δίδεται σημασία στην προσωπική επαφή και παράλληλα απουσιάζουν οι ξεκάθαρα πολιτικές θέσεις. Είναι εν πολλοίς το μοντέλο του Νίκου Χριστοδουλίδη και φαίνεται πλέον να υιοθετείται σε κάποιο σημείο από τον ΔΗΣΥ, αν ληφθεί υπόψη πως την προεδρία του κόμματος διεκδικούν δύο νέα ηλικιακά και πολιτικά πρόσωπα. Πολιτικά πρόσωπα με ιδιαίτερη δημοτικότητα στη βάση και που μέχρι σήμερα απέφυγαν να μπουν στη όποια βαθιά σύγκρουση.
