Η φάλαινα με τα «δόντια φτυαριού» (Spade-toothed whales) είναι το σπανιότερο είδος στον κόσμο. Κανείς δεν την έχει δει ζωντανή, κανείς δεν γνωρίζει πόσα άτομα συνθέτουν τον πληθυσμό της, πού ζει ή τι τρώει. Κι όμως, επιστήμονες στη Νέα Ζηλανδία ίσως είναι οι πρώτοι που καταφέρνουν να δουν μία τέτοια φάλαινα – έστω και νεκρή.
Όπως γνωστοποίησε χθες, Δευτέρα η κρατική υπηρεσία Προστασίας της Φύσης, το θαλάσσιο θηλαστικό που ξεβράστηκε σε παραλία του Νότιου Νησιού αυτόν τον μήνα πιστεύεται πως είναι μια τέτοια φάλαινα.
Το πλάσμα μήκους πέντε μέτρων, που μοιάζει με γιγάντιο δελφίνι, αναγνωρίστηκε αφού εξόκειλε νεκρό σε μια παραλία του Οτάγκο από τα χρωματικά του σχέδια πάνω στο δέρμα και το σχήμα του κρανίου, του ρύγχους και των δοντιών του.
«Γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα, πρακτικά τίποτα, για τα πλάσματα αυτά. Κι αυτό θα μας οδηγήσει σε κάποιες πληροφορίες εντυπωσιακές και παγκοσμίως πρώτες για την επιστήμη» παραδέχεται η Χάνα Χέντρικς, σύμβουλος του Τμήματος Προστασίας της Φύσης.
Αν το κητώδες επιβεβαιωθεί πως είναι η ακριβοθώρητη φάλαινα με δόντια φτιάριού, όπως πιστεύουν οι επιστήμονες, θα είναι το πρώτο άτομο του είδους που εντοπίζεται σε κατάσταση τέτοια που επιτρέπει στους επιστήμονες να την τεμαχίσουν, ώστε να χαρτογραφήσουν τη σχέση της με τις ελάχιστες άλλες του είδους που έχουν βρεθεί, να μάθουν τι τρώει και ενδεχομένως πού ζει.
Συνολικά, μόλις έξι τέτοιες φάλαινες έχουν εντοπιστεί, και αυτές που βρέθηκαν άθικτες στις παραλίες του Βόρειου Νησιού της Νέας Ζηλανδίας θάφτηκαν προτού η εξέταση DNA τις ταυτοποιήσει, ματαιώνοντας κάθε ευκαιρία μελέτης τού είδους, σημειώνει η Χέντρικς.
Αυτή τη φορά, ωστόσο, η ξεβρασμένη φάλαινα μεταφέρθηκε άμεσα σε ψυγείο ώστε να μπορέσουν να την εξετάσουν οι επιστήμονες – που θα καταρτίσουν το σχέδιο μελέτης της σε συνεργασία με τις ντόπιες φυλές των Μαορί.
Οι αυτόχθονες της Νέας Ζηλανδίας θεωρούν τις φάλαινες «taonga» (ιερό θησαυρό) και μεγάλης πολιτιστικής σπουδαιότητας. Τον περασμένο Απρίλιο, ηγέτες ιθαγενών πληθυσμών του Ειρηνικού υπέγραψαν σύμβαση η οποία τις φάλαινες ως «νομικά πρόσωπα».
Προς το παρόν, δεν είναι τίποτα γνωστό για το βιότοπο των φαλαινών αυτών. Πιστεύεται πως καταδύονται βαθιά για να βρουν τροφή και πιθανότατα βγαίνουν στην επιφάνεια σπανιότατα.
«Είναι πολύ δύσκολο να κάνεις έρευνα για τα θαλάσσια θηλαστικά αν δεν τα βλέπεις στη θάλασσα. Είναι κάτι σαν βελόνα στα άχυρα. Δεν ξέρεις πού να ψάξεις» λέει η Χέντρικς.
Rare spade-toothed whale washes up on a New Zealand beach.
— Sky News (@SkyNews) July 15, 2024
Spade-toothed whales are so rare that only seven have ever been discovered and none of them alivehttps://t.co/IxJWo1SHd7 pic.twitter.com/PDFFSS2lHr