Kathimerini.gr
Τοξικά σωματίδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης βρέθηκαν στους πνεύμονες, το συκώτι και τον εγκέφαλο των αγέννητων μωρών, πολύ πριν πάρουν την πρώτη τους ανάσα, γεγονός που ανησυχεί πολύ τους ερευνητές, καθώς η περίοδος κύησης των εμβρύων αποτελεί το πιο ευάλωτο στάδιο της ανθρώπινης ανάπτυξης.
Χιλιάδες σωματίδια μαύρου άνθρακα βρέθηκαν σε κάθε κυβικό χιλιοστό ιστού, τα οποία εισέπνευσε η μητέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και στη συνέχεια πέρασαν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και του πλακούντα στο έμβρυο.
Ο μολυσμένος αέρας ήταν ήδη γνωστό ότι συσχετίζεται έντονα με αυξημένες αποβολές, πρόωρους τοκετούς, χαμηλό βάρος γέννησης και διαταραγμένη ανάπτυξη του εγκεφάλου. Αλλά η νέα μελέτη παρέχει άμεσες αποδείξεις για το πώς μπορεί να προκληθεί αυτή η βλάβη. Οι επιστήμονες είπαν ότι η ρύπανση θα μπορούσε να προκαλέσει δια βίου επιπτώσεις στην υγεία.
Τα σωματίδια αποτελούνται από αιθάλη που προέρχεται από την ατελή καύση ορυκτών καυσίμων σε οχήματα, σπίτια και εργοστάσια και προκαλούν φλεγμονή στο σώμα. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε με μη καπνίστριες μητέρες στη Σκωτία και το Βέλγιο, σε μέρη με σχετικά χαμηλή ατμοσφαιρική ρύπανση.
«Δείξαμε για πρώτη φορά ότι τα μαύρα νανοσωματίδια άνθρακα όχι μόνο εισέρχονται στον πλακούντα πρώτου και δεύτερου τριμήνου, αλλά στη συνέχεια βρίσκουν το δρόμο τους στα όργανα του αναπτυσσόμενου εμβρύου», δήλωσε ο καθηγητής Πολ Φάουλερ, στο Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν στη Σκωτία.
«Αυτό που είναι ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτά τα σωματίδια εισέρχονται και στον αναπτυσσόμενο ανθρώπινο εγκέφαλο», είπε. «Αυτό σημαίνει ότι είναι δυνατό να αλληλεπιδράσουν άμεσα με συστήματα ελέγχου στα ανθρώπινα εμβρυϊκά όργανα και κύτταρα».
Ο καθηγητής Τιμ Νάουροτ στο πανεπιστήμιο Χάσελτ, του Βελγίου, ο οποίος ήταν ένας από τους επικεφαλής της μελέτης, δήλωσε: «Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε τη μεταφορά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά τη διάρκεια της κύησης και να ενεργήσουμε για την προστασία των πιο ευαίσθητων σταδίων της ανθρώπινης ανάπτυξης».
Είπε ότι οι κυβερνήσεις είναι υπεύθυνες για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά ότι οι άνθρωποι πρέπει να αποφεύγουν στον βαθμό που μπορούν τους πολυσύχναστους δρόμους.
Τα σωματίδια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εντοπίστηκαν για πρώτη φορά σε πλακούντα το 2018 από τον καθηγητή Τζόναθαν Γκριγκ στο πανεπιστήμιο «Queen Mary» του Λονδίνου και τους συνεργάτες του. Ο ίδιος δήλωσε ότι «η νέα μελέτη είναι πολύ χρήσιμη και αποδεικνύει ότι τα σωματίδια μπαίνουν στη συνέχεια στα έμβρυα. Το να βλέπεις σωματίδια να εισχωρούν στον εγκέφαλο των εμβρύων αυξάνει τους κινδύνους, γιατί αυτό έχει δυνητικά ισόβιες συνέπειες για το παιδί», είπε ο Γκριγκ.
Η νέα έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Lancet Planetary Health, ανίχνευσε σωματίδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε κάθε δείγμα ιστού πνεύμονα, ήπατος και εγκεφάλου που εξετάστηκε, καθώς και στο αίμα του ομφάλιου λώρου και στον πλακούντα. Η συγκέντρωση των σωματιδίων ήταν υψηλότερη όταν η μητέρα ζούσε με υψηλότερα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε σύγκριση με άλλες στη μελέτη.
Τα 36 έμβρυα που εξετάστηκαν στη Σκωτία προέρχονταν από εκούσια διακοπή κύησης το διάστημα μεταξύ 7ης και 20ης εβδομάδας. «Τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά επειδή η έκθεση στη ρύπανση αποτελεί το κλειδί για την ανάπτυξη οργάνων», δήλωσαν οι επιστήμονες. Στο Βέλγιο, ελήφθησαν δείγματα αίματος ομφάλιου λώρου μετά από 60 υγιείς τοκετούς.
Πηγή: Guardian